9 – 13 Aralık haftasında, Kasım ayına ilişkin olarak önceki aya göre cari işlemler açığında artış, sanayi üretimi ve perakende satışlarda büyüme görebiliriz. Öncü göstergeler istihdamda önemli bir iyileşmeye işaret etmiyor.
10 OCAK 2023, SALI
KASIM 2022 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK
Ekim 2022’de sanayi üretimi aylık %2,4, yıllık %2,5 artış kaydetmişti. Kasım ayında otomotiv sektörü üretimi ve ihracatının artış kaydetmesi sanayi üretiminin aylık bazda artışını destekleyecektir. Söz konusu beklentimizi MÜSİAD’ın yayınladığı Kasım ayı SAMEKS verileri de destekliyor. SAMEKS verilerine göre sanayi sektöründe üretim, yeni siparişler ve satın alımlar Kasım ayında önceki aya göre artış kaydetmişti.
Kaynak: TÜİK
KASIM 2022 İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ – TÜİK
Ekim 2022’de mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı önceki aya göre 0,1 yüzde puan artışla %10,2 seviyesine yükselmişti. Genç işsizlik oranı aylık 1,5 yüzde puan artışla %20,4 seviyesine yükselirken, atıl işgücü oranı %20,30 ile önceki aya göre değişmemişti. SAMEKS istihdam verilerinin Kasım ayında hizmet ve sanayi sektörlerinde önemli bir iyileşmeye işaret etmediğini ekleyelim.
Kaynak: TÜİK
11 OCAK 2023, ÇARŞAMBA
KASIM 2022 ÖDEMELER DENGESİ İSTATİSTİKLERİ – TCMB
Ekim 2022’de cari işlemler hesabı 0,3 milyar dolar açık vermiş, finans hesabı ile cari açık arasındaki fark olan net hata noksan kalemi 0,6 milyar dolar fazla vermişti. Dolayısıyla 2022 yılının Ocak-Ekim döneminde 38,2 milyar dolar cari açık kaydedilirken, 21,0 milyar dolarlık kaynağı bilinmeyen (net hata noksan) döviz girişi oldu. Kasım ayında yabancı turist sayısı verileri Ekim ayına göre yarı yarıya düşüşe işaret etti, dış ticaret açığı ise 0,9 milyar dolar artı. Dolayısıyla cari açık, Kasım ayında yaklaşık 3,5 milyar dolar artışla 4,0 milyar dolara yakın bir değere yükselebilir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
KASIM 2022 İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
İnşaat maliyet endeksi Ekim 2022’de yıllık %117,07, aylık %3,44 artış kaydetmişti. Döviz kurunun Kasım ayında yataya yakın hareket etmesi inşaat maliyetlerinde aylık artışın sınırlı kalabileceğine işaret ediyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
12 OCAK 2023, PERŞEMBE
KASIM 2022 PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK
Perakende satış hacmi Ekim 2022’de aylık %1,4, yıllık %9,5 artış kaydetmişti. Kasım ayında kredi hacminde ve siparişlerdeki artış perakende satışları destekleyen başlıca faktörler olacak.
Kaynak: Turkey Data Monitor
KASIM 2022 CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi Ekim 2022’de yıllık %124,8 artmıştı. Alt detaylarda; Ekim 2022’de sanayi sektörü ciro endeksi yıllık %112,1, inşaat ciro endeksi %113,7, ticaret ciro endeksi %125,9, hizmet ciro endeksi %155,4 artış kaydetmişti. Ekim ayında %157,7 artış kaydeden Yİ-ÜFE dikkate alındığında reel sektörün ciro değerlerindeki artışlar enflasyonun gerisinde kalmıştır.
Kaynak: TÜİK
KASIM 2022 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Ekim 2022’de bir önceki aya göre %2,8 azalmış, ithalat miktar endeksi %4,5 artış kaydetmişti. İhracat birim değer endeksi 2022 yılı Temmuz-Eylül döneminde ardı ardına kaydettiği düşüşün ardından Ekim ayında da aylık %1 düşüş kaydetmişti. Ağustos-Eylül döneminde artış kaydeden ithalat birim değer endeksi ise Ekim 2022’de aylık %5,2 düşmüştü.
Kaynak: TÜİK
13 OCAK 2023, CUMA
OCAK AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB
Aralık 2022 anketinde katılımcılar TÜFE’nin 2023 yılını %34,9, 2024 yılını 20,6 seviyesinden kapatacağını; GSYH’nin 2022’de %5, 2023 yılında ise %4,1 büyüyeceğini öngörmüştü. Katılımcılar; 2022 yılında toplam cari işlemler açığının 46,7 milyar dolar, 2023 yılında 30,6 milyar dolara gerileyeceğini tahmin ediyor.
7 – 11 Kasım haftasında, Eylül ayına ilişkin olarak öncü veriler aylık bazda cari açıkta gerilemeye; inşaat maliyetlerinde, perakende satışlarda ve sanayi üretiminde artışa işaret ediyor.
7 KASIM 2022, PAZARTESİ
EKİM AYI NAKİT BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Eylül 2022’de nakit bazlı bütçe verilerine göre 216,8 milyar TL’lik gelir, 296,1 milyar TL’lik gider kaydedilmiş; böylece 79,2 milyar TL’lik nakit bütçe açığı kaydedilmişti. Ocak-Eylül 2022 döneminde toplam 87,9 milyar TL nakit bütçe açığı kaydedilirken, Hazine 188,1 milyar TL’lik net borçlanma gerçekleştirdi, banka hesabında 104,3 milyar TL biriktirdi. Hazine 2021 yılında toplam 142,1 milyar TL bütçe açığı vermiş, 97,6 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmişti.
Kaynak: Turkey Data Monitor
10 KASIM 2022, PERŞEMBE
EYLÜL AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
İnşaat maliyet endeksi Ağustos 2022’de aylık %1,98, yıllık %116,98 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,23, işçilik endeksi %1,16 artmış, yıllık artışları sırasıyla %129,61 ve %83,84 olmuştu. Eylül ve Ekim aylarında döviz kurundaki artış ve enflasyonist baskı inşaat maliyetlerini de yukarı çekecektir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
EYLÜL AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK
Arındırılmamış verilere göre 2022 yılı Ağustos ayında 34 milyon 759 bin işgücüne (15+ yaş ve yukarı) karşılık istihdam 31 milyon 344 bin kişiye yükselmiş, işsiz sayısı 3 milyon 415 bin kişiye gerilemiş, böylece işsizlik oranı %9,8’e düşmüştü. İş aramaktan ümidini kaybedenlerin oranı %19,8’e, 15-24 yaş arası genç işsizlik oranı ise %17,3’e geriledi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (28 EKİM) – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 2022 yılının 21 Ekim ile biten haftasında piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre artış kaydetti, kredilerdeki artış daha yavaş oldu, kur korumalı mevduat hacmi önceki haftaya göre yatay kaldı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %13-20, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %17-31 aralığında. Yabancı para kredi hacmi önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar artışla 133,4 milyar dolara yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 126,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar arttı, tüzel kişilerin 86,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,6 milyar dolar düştü, böylece bankacılık dışı yurt içi DTH haftalık 1,2 milyar dolar düşüşle 212,8 milyar dolara geriledi. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu ise 5,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı. Merkez Bankasında tutulanuluslararası rezervler 114,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı; altın rezervleri 39,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 74,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar düştü. Merkez Bankasınınnet rezerv açığı 61,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,0 milyar dolar arttı. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 22,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar düştü. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 12 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 15 milyon dolarlık net alış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,7 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,4 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
11 KASIM 2022, CUMA
EYLÜL AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB
Ağustos 2022’de 3,1 milyar dolarlık cari işlemler açığı kaydedilmiş, 0,8 milyar dolar finans hesabı net fazla vermiş, böylece net hata noksan kalemi 3,9 milyar dolarlık kaynağı belli olmayan girişe işaret etmişti. Böylece yılın ilk 8 ayında 39,7 milyar dolarlık cari işlemler açığı, finans hesabından 11,4 milyar dolarlık çıkış, net hata noksan kalemine ise toplamda 28,3 milyar dolarlık ardı ardına giriş oldu. Eylül ayında net turizm gelirlerinin önceki aya göre 1,0 milyar dolar azalması, dış ticaret dengesinin ise önceki aya göre 1,6 milyar dolar azalmasına bağlı olarak cari işlemler açığı Eylül ayında 2.5 milyar dolara gerileyebilir, bu da son 12-aylık cari işlemler açığı toplamının 45,2 milyar dolara yükselmesine sebep olacaktır.
Kaynak: Turkey Data Monitor
EYLÜL AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSİ – TÜİK
Ağustos 2022’de sanayi üretimi aylık %2,4, yıllık %1,0 artış kaydetmişti. Eylül ayında bir önceki aya göre otomotiv sektörü üretiminin, ihracatın, kapasite kullanım oranının, yatırım harcamalarının artış kaydetmesi sanayi üretiminin de artacağına işaret ediyor.
Kaynak: TÜİK
EYLÜL AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK
Ağustos 2022’de perakende satış endeksi aylık %3,7, yıllık %9,0 artış kaydetmişti. Eylül ayında satışlarda, ihtiyaç kredilerinde artışla birlikte stoklardaki azalma perakende satışların önceki aya göre yükselişini koruyacağına işaret ediyor.
Kaynak: TÜİK
EYLÜL AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Ağustos 2022’de sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi yıllık %130,3, aylık %6,8 artış kaydetmişti. Yıllık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %123,7, inşaat ciro endeksi %111,5, ticaret ciro endeksi %127,3, hizmet ciro endeksi %160,1 artmıştı. Yurt içi üretici maliyeti Ağustos ayında yıllık %143,8, hizmet üreticilerinin maliyeti yıllık %107, tarım ürünleri üreticilerinin maliyeti yıllık %142,4 artış kaydetmiş, tüketici fiyatlarındaki artış yıllık %80,2 olmuştu.
13 – 15 Temmuz haftasında, Mayıs ayına ilişkin olarak öncü göstergeler; istihdamda, perakende satışlarda, sanayi üretiminde, ciro endekslerinde ve inşaat maliyetlerinde önceki aya göre artışa işaret ediyor. ABD’de ise Mayıs-Haziran dönemini kapsayan ve ekonomik görünümü özetleyen beşinci Bej Kitap raporunu takip edeceğiz.
13 TEMMUZ 2022, ÇARŞAMBA
MAYIS AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK
Nisan ayında mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı önceki aya göre 0,1 yüzde puan artışla %11,3 seviyesine yükselmişti. Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı da aylık 0,6 yüzde puan artışla %47,1 seviyesine yükselmişti. Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı ise aylık 0,7 yüzde puan azalışla %21,7’ye gerilemişti. Mayıs ayı İSO imalat sektörü PMI endeksi ve SAMEKS sanayi ve hizmet sektörleri endeksleri imalat ve hizmet sektörlerinde istihdamın önceki aya göre arttığına işaret ediyor.
Kaynak: TÜİK
MAYIS AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
Dolar/TL’nin aylık %0,6 arttığı Nisan ayında inşaat maliyet endeksi aylık %6,1, yıllık %106,6 artış kaydetmişti. Alt detaylara göre; malzeme maliyetleri aylık %7,5 (%133,7), işçilik maliyetleri ise aylık %1,3 (yıllık 43,8) artmıştı. Dolar/TL kurunun aylık %6,9 artış gösterdiği Mayıs ayında inşaat maliyetlerinde artış görmek şaşırtıcı olmayacaktır.
1 Haziran’da açıklanan ve 11 Nisan-23 Mayıs dönemini kapsayan 2022 yılı dördüncü Bej Kitap (Beige Book) raporunda ABD’de referans alınan 12 bölgede ekonomik büyümenin sürdüğünü, çoğu bölgede büyümenin hafif veya ılımlı kaldığı, dört bölgenin ise büyüme hızının yavaşladığını okumuştuk. İmalat sektöründe büyüme devam ederken, perakende sektöründe artan enflasyon ve yüksek fiyatların etkisiyle yavaşlama sinyalleri vardı. Yüksek fiyatlar ve yükselen kredi faiz oranlarının etkisiyle konut satışları zayıfladı. Sekiz bölgede büyüme beklentileri düşerken, üç bölge resesyon endişelerini dile getirmişti.
Kaynak: Turkey Data Monitor
14 TEMMUZ 2022, PERŞEMBE
MAYIS AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSİ – TÜİK
Sanayi üretim endeksi Nisan ayında aylık bazda değişiklik göstermezken yıllık bazda %10,8 artış kaydetmişti. Otomotiv sektörü üretiminin Mayıs ayında önceki aya göre yavaşlayarak büyümesi; ara malı, dayanıklı tüketim malları ve yatırım malları kapasite kullanım oranları ile SAMEKS Satın Alım Endeksinin Mayıs ayında önceki aya göre artış kaydetmesine bağlı olarak sanayi üretimi endeksinde de önceki aya göre artış ihtimali yüksek görünüyor.
Kaynak: TÜİK
MAYIS AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK
Perakende satış hacmi Nisan ayında aylık %2,1, yıllık %14,7 artış kaydetmişti. Mayıs ayında mal stoklarının önceki aya göre azalması, perakende ticaret güven endeksinde son 3 aylık satışların önceki aya göre artış kaydetmesi, ihtiyaç kredi hacminin aylık %4,9 artması perakende satışların Mayıs ayında önceki aya göre artacağı ihtimalini ortaya koyuyor.
Kaynak: TÜİK
MAYIS AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2022 yılı Nisan ayında aylık %6,0, yıllık %128,8 artış kaydetmişti. Sanayi sektörü ciro endeksi yıllık %125,2, inşaat ciro endeksi %108,9, ticaret ciro endeksi %128,9, hizmet ciro endeksi %145,7 artmıştı. Sektör bazında aylık artışlar sanayi sektöründe %4,1, inşaat sektöründe %8,2, ticaret sektöründe %7,1, hizmet sektöründe %6,5 olmuştu. Sanayi sektörü ve perakende satışların Mayıs ayında önceki aya göre büyümeye devam edeceğine dair öncü göstergeler, ciro endekslerinde de artış görülebileceği ihtimalini ortaya koyuyor.
Kaynak: TÜİK
HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (8 TEMMUZ) – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 1 Temmuz ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) mevduat hacmindeki düşüşün etkisiyle önceki haftaya göre %3 geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %16-20 aralığına yükseldi, TL cinsi kredi faiz oranları %18-33 aralığına yükseldi. TL mevduatları önceki haftaya göre %1,9, kredi hacmi %0,8 artış kaydetti. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık 1,1 milyar dolar düşüşle 144,0 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 133,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar geriledi, tüzel kişilerin 76,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,1 milyar dolar düştü, böylece yurt içi döviz mevduatları 3,6 milyar dolar düşüşle 209,9 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 26,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar düştü. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar düşüşle 3,7 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 100,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar geriledi; altın rezervleri 41,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar geriledi, brüt döviz rezervleri 59,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,6milyar dolar artışla 58,4 milyar dolara yükseldi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 17,5 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre değişmedi. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 60 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 17 milyon dolarlık net alış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,3 milyar dolarlık, DİBS’te 2,0 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.
7 – 11 Şubat haftasında Aralık ayına ilişkin olarak sanayi üretiminde zayıflama, perakende satışlarda ve ciroda iyileşme, inşaat maliyetlerinde sert yükseliş, cari açıkta artış göreceğiz. Şubat ayı TCMB Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde enflasyon beklentilerine odaklanacağız.
7 ŞUBAT 2022, PAZARTESİ
OCAK AYI HAZİNE NAKİT BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
2021 yılı Aralık ayında nakit bütçe 92,1 milyar TL ile rekor açık vermiş, 2021 yılı toplamında nakit bütçe açığı 142,1 milyar TL olmuştu. (2020 yılı nakit açığı 181,9 milyar TL)
Kaynak: Turkey Data Monitor
10 ŞUBAT 2022, PERŞEMBE
2021 YILI ARALIK AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
Kasım 2021’de dış ticaret hacmi artsa da pahalıya alıp ucuza satmaya devam etmiştik. Kasım ayında ihracat ve ithalat miktar endeksleri bir önceki aya göre sırasıyla %0,5 ve %11,0 artış kaydetmiş; ihracat ve ithalat birim değer artışları önceki aya göre sırasıyla %1,42 ve %4,38 yavaşlamıştı. Aralık ayında ihracat ve ithalatın artmasına bağlı olarak dış ticaret miktar endeksleri yükselmeye devam edecek. Aralık ayı verilerinde dış ticaret birim endekslerine odaklanacağız.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI ARALIK AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK
Arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı 2021 yılı Kasım ayında aylık 0,2 puanlık artışla %10,9 seviyesine yükselmiş, mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı %11,2 ile önceki aya göre değişiklik göstermemişti.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI ARALIK AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSLERİ – TÜİK
2021 yılı Kasım ayında döviz kurundaki sert artış inşaat maliyetlerini zirveye taşımıştı. Döviz kurunun aylık %17 (yıllık %33,9) artış kaydettiği Kasım 2021’de inşaat maliyet endeksi aylık %7,94, yıllık %48,87 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %10,71, işçilik endeksi %0,25 artmıştı. Bir önceki yılın aynı ayına göre ise malzeme endeksi %60,13, işçilik endeksi %22,50 artmıştı. Aralık ayında döviz kurunda aylık %26,8’lik (yıllık %75,8) artış inşaat maliyetlerinin çok daha sert yükselmesine sebep olacak. Ocak ayında ise döviz kurundaki yatay harekete rağmen enflasyon beklentilerindeki yükselişe bağlı olarak inşaat maliyetlerinde de artış göreceğiz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
4 ŞUBAT TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB 28 Ocak ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre değişmedi. TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre %1,4 artarken, TL cinsi krediler hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faizleri %16-21 aralığına yukarı genişledi. TL cinsi kredi faizleri %17-32 aralığına yukarı daraldı. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) önceki haftaya göre 2,0 milyar dolar düşüşle 113,3 milyar dolara, tüzel kişilerin 1,3 milyar dolar düşüşle 84,8 milyar dolara geriledi, yurt dışı mevduatlar 0,2 milyar dolar düşüşle 24,6 milyar dolara geriledi; böylece toplam DTH büyüklüğü 28 Ocak haftasında 3,3 milyar dolar düşüşle 222,8 milyar dolarageriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar düşüşle 4,7 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 110,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar arttı. Altın rezervleri 28 Ocak’ta 38,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 71,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,8 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar düşüşle 36,4 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 23,1 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar geriledi. Yurt dışı yerleşikler 28 Ocak ile biten haftada hisse senetlerinde 139 milyon dolarlık, DİBS’te 41 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
11 ŞUBAT 2022, CUMA
TCMB ŞUBAT AYI PİYASA KATILIMCILARI BEKLENTİ ANKETİ– TCMB
TCMB Ocak ayı Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde yılsonu TÜFE artışı %29,75’e yükselmişti. 2022’de politika faizi beklentisi %14 iken Ocak 2023’te %16’nın üzerine çıkacağı bekleniyor. Yılsonu Dolar/TL kuru beklentisi 16,135’e yükselmiş, 2022 yılında toplam cari açık beklentisi 7,9 milyar dolara gerilemişti. 2022 yılı GSYH büyüme beklentisi %3,69 iken, 2023 yılında %4,23’e yükselmesi bekleniyor.
2021 YILI ARALIK AYI CARİ İŞLEMLER DENGESİ – TCMB
2021 yılı Ağustos-Ekim döneminde arka arkaya cari fazla verilmesinin ardından Kasım ayında cari işlemler dengesi artan dış ticaret açığı ve yarıya düşen net turizm gelirlerine istinaden 2,7 milyar dolar açık vermişti. Kasım ayında 1,8 milyar dolar finansman sağlanmış, 4,5 milyar dolarlık kaynağı belli olmayan (Net Hata Noksan kalemi) döviz girişi olmuştu. Aralık ve Ocak aylarında artan dış ticaret açığına bağlı olarak cari işlemler açığı da artacak.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2021 YILI ARALIK AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi üretim endeksi 2021 yılı Kasım ayında aylık %3,3, yıllık %11,4 artış kaydetmişti. Sanayi üretimiihracatı ve ithalatının arttığı Aralık ayında sanayi üretimini; yatırım malı, ara malı, otomotiv ve gıda imalatı desteklemeye devam edecek. Ocak ayında ise ihracat, ithalat ve kapasite kullanım oranlarında gerileme sanayi üretiminin bir önceki aya göre zayıflamasına sebep olacak ancak elektrik ve doğalgaz kesintilerinden dolayı sanayi üretiminde düşüş görme ihtimalini de göz ardı etmeyelim.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI ARALIK AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK
Perakende satış hacmi Kasım 2021’de aylık %1,3, yıllık %16,3 artış kaydetmişti. Perakende satışlardaki artışta özellikle kurdaki yükselişin ve enflasyon baskısının dayanıklı tüketim malı talebini öne çektiğini söyleyebiliriz. Söz konusu eğilimin, ihtiyaç kredilerinin arttığı ve sert kur artışı yaşanan Aralık ayında da sürmesi beklenebilir.
2021 YILI ARALIK AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi, 2021 yılı Kasım ayında aylık %11,8 yıllık %60,4 artış kaydetmişti. Kurda sert artış yaşanan Aralık ayında enflasyonist baskının artacağı beklentisiyle satın alımların öne çekildiğini ve ciroların arttığını görebiliriz.
10 – 14 Ocak haftasında Aralık ayına ilişkin olarak olarak Tarım-ÜFE’de sert yükseliş göreceğiz. Kasım ayına ilişkin verilerde sanayi üretimi ve perakende satışlarda aylık artışın sürmesi, cari işlemler dengesinin tekrar eksiye dönmesi, ithalat birim fiyatlarında ve inşaat maliyetlerinde sert artış olası gözüküyor. Fed’in yayınlayacağı Ocak ayı Bej Kitap raporunda güçlü ekonomi ve yüksek enflasyon vurgusu tekrarlanacak.
10 OCAK 2022, PAZARTESİ
2021 YILI KASIM AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK
Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı Ekim 2021’de aylık 0,2 puan azalışla %11,2, istihdam oranı 0,2 puanlık artışla %46,2 olmuştu. Kasım ayında bireysel kredilerde otomotiv sektörü üretiminde ve perakende satışlarda yukarı yönlü işaretler istihdam tarafında önemli bir olumsuzluk görmeyeceğimize işaret ediyor.
Kaynak: TÜİK
11 OCAK 2022, SALI
2021 YILI KASIM AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB
Cari işlemler dengesi 2021 yılı Ekim ayında dış ticaret dengesinin fazla vermesi ve hizmetler dengesinin artmasına bağlı olarak 3,2 milyar dolar fazla vermişti. Turizm verilerinin bozulduğu Kasım ayında dış ticaret dengesinin 5,3 milyar dolar açık vermesine bağlı olarak cari işlemler dengesi yaklaşık 0,5 milyar dolar açık verecek. Aralık ayında ise 6,6 milyar dolar seviyesine çıkan dış ticaret açığı, cari işlemler açığının artmasına sebep olacak.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2021 YILI KASIM AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
2021 yılı Ekim ayında inşaat maliyet endeksi aylık %4,75, yıllık %41,93 artış kaydetmişti. Aşağıdaki grafikte net olarak görüleceği üzere döviz kurundaki artışlar (sarı çizgi) doğrudan ithal girdi maliyetlerinde artışa sebep olduğundan inşaat malzeme fiyatları (siyah çubuklar) da yükselmekte dolayısıyla inşaat maliyet endeksini (mavi çubuklar) yukarı çekmektedir. İnşaat maliyetlerinin Kasım ayında sert, Aralık ayında ise daha sert yükselmesi kaçınılmaz gözüküyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
12 OCAK 2022, ÇARŞAMBA
FED OCAK AYI BEJ KİTAP (BEIGE BOOK) RAPORU – federalreserve.gov
8 Ekim-18 Kasım 2021 dönemini kapsayan 2021 yılı Aralık ayı Bej Kitap raporunda ABD ekonomisinin hafiften daha ılımlıya doğru güçlü bir performans gösterdiğini, tedarik zinciri ve işgücü zorluklarının ana belirsizlikler olarak vurgulandığını okumuştuk. Fed’in 14-15 Aralık 2021’de gerçekleştirdiği para politikası toplantı tutanaklarında ise Fed güçlü ekonomik görünüme ve enflasyonist baskılara vurgu yaparak 2022 yılında çeyrek baz puanlık (yüzde 0,25 puanlık) üç adet faiz artırımına işaret ederek banka bilançosunu küçültülme ihtimalini ortaya koymuştu. Fed yılın ilk para politikası toplantısını 25-26 Ocak’ta yapacak. Bej kitap detayları politika adımına referans oluşturacak. Piyasalarda Mart ayı toplantısında faiz artırım olasılığı %70 olarak fiyatlanıyor.
2021 YILI KASIM AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
Ekim ayında ihracat birim değeri bir önceki aya göre yatay kalmış, kurdaki artışla ithalat birim değeri sert yükselmişti. İhracat miktar endeksi aylık %0,1 artmış, ithalat miktar endeksi ise %14,6 azalmıştı. İhracat ve ithalatın Kasım ve Aralık ayında yükselmesi miktar endekslerini de yukarı çekecektir. Kritik olan konu birim fiyatların nasıl değişeceği. Aşağıdaki grafik ipucu veriyor. Döviz kurundaki artışın Ekim ayında ithalat birin fiyatlarını hızlandırırken Kasım ve Aralık aylarında daha da hızlı artması beklenebilir. İhracat tarafında ise Eylül-Ekim döneminde kurdaki artışın birim fiyatlarında avantaj ortaya koymadığını gösteriyor. Kasım ve Aralık aylarında kurdaki çok daha sert yükselişlerin ihracat birim fiyatlarına olumlu yansımaması halinde 2021 yılının son çeyreğinde ithal girdiyle üretim yapan ihracatçılarımızın karlılığında zayıflık kaçınılmaz olacaktır.
Kaynak: Turkey Data Monitor
13 OCAK 2022, PERŞEMBE
2021 YILI KASIM AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSLERİ – TÜİK
Ekim ayında sanayi üretimi aylık %0,6, yıllık %8,5 artış kaydetmişti. Kasım ayında, önceki aya göre ihracatın %3,3, ithalatın %20,5 artması; imalat sektörü üretiminde ve ara malı üretimi kapasite kullanımında kısmi artış yaşanması, otomotiv sektörü üretiminin ılımlı yükselişi ve son olarak stoklarda kaydedilen azalış sanayi üretiminin Kasım ayında büyümeye devam edeceğine işaret ediyor. Aralık ayında da kapasite kullanım oranları ve ihracat sanayi üretimini desteklemeye devam edecek.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI KASIM AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK
Perakende satış hacmi 2021 yılı Ekim ayında aylık %0,9, yıllık %15,2 artış kaydetmişti. Kasım ayında önceki aya göre tüketici kredilerinde hafif yükseliş, perakende ticaret satışlarında gerileme sinyali ve mal stoklarında azalma perakende satışların Kasım ayında artacağına işaret ediyor. Aralık ayı öncü göstergelerinde de kredi ve satışlardaki artışın sürdüğü işaretini aldık.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI KASIM AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi 2021 yılı Ekim ayında aylık %6,4, yıllık %47,5 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre; sanayi sektörü ciro endeksi %7,5, inşaat ciro endeksi %3,7, ticaret ciro endeksi %6,4, hizmet ciro endeksi %4,8 artmıştı.
Kaynak: TÜİK
7 OCAK TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
31 Aralık ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) kurdaki arışa paralel olarak yabancı para cinsi varlıklardaki artışla önceki haftaya göre yükseldi. Kur Korumalı Mevduatların devreye alınmasıyla TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre %1,8 sert artış kaydetti, TL cinsi kredilerin haftalık artış hızı %0,6 ile değişiklik göstermedi. TL cinsi mevduat faizleri %15-21 aralığına, TL cinsi kredi faizleri %17-30 aralığına yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 118,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı; tüzel kişilerin 2,7 milyar dolar azalışla 87,8 milyar dolara geriledi, yurt dışı mevduatlar 0,1 milyar dolar artışla 24,6 milyar dolara yükseldi, böylece toplam DTH büyüklüğü 31 Aralık haftasında 2,1 milyar dolar azalışla 232,2 milyar dolar oldu. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 4,5 milyar dolar seviyesine geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 111,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Altın rezervleri 31 Aralık’ta 38,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar artarken, brüt döviz rezervleri 72,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar azalışla 36,8 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 23,0 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 3,1 milyar dolar geriledi. Yurt dışı yerleşikler 31 Aralık ile biten haftada hisse senetlerinde 231 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 42 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
14 OCAK 2022, CUMA
2021 YILI ARALIK AYI TARIM-ÜFE VERİLERİ – TÜİK
Kasım ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) aylık %4,57, yıllık %24,35 artış kaydetmişti. Döviz kurunda ve enerji fiyatlarındaki artışlar Tarım-ÜFE’nin Aralık ayında da artmasına sebep olacak.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2021 YILI ARALIK AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Konut satışları Kasım ayında aylık %30,1, yıllık %59,0 artış kaydederek 178.814 adet ile son 16 ayın zirvesini yapmıştı. Aralık ayında döviz kurundaki sert yükseliş konut satışlarında artış getirebilir.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI KASIM AYI ÖZEL SEKTÖR YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
Özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu Ekim ayında önceki aya göre 1,6 milyar dolar azalışla 161,4 milyar dolar seviyesine gerilemişti.
13 – 17 Aralık haftasında Ekim ayına ilişkin olarak üretim ve perakende satışlarda önemli bir iyileşme olmayacak, inşaat maliyetlerindeki artışa paralel olarak konut fiyatları yükselecek, ödemeler dengesi azalan dış ticaret açığına bağlı olarak fazla vermeye devam edecek. Kasım ayına ilişkin olarak konut satışlarının artan döviz kuruna bağlı nasıl bir değişim göstereceğini izleyeceğiz, merkezi yönetim bütçesi artan vergi gelirlerinin etkisiyle fazla verecek. Hafta genelinde TCMB ve büyük merkez bankalarının faiz kararlarına odaklanacağız. Fed, ECB, BOE ve BOJ faiz değişikliğine gitmeyecek, TCMB beklemede kalabilir.
13 ARALIK 2021, PAZARTESİ
EKİM AYI SANAYİ ÜRETİMİ – TÜİK
Sanayi üretimi Eylül ayında aylık %1,5 azalmış, yıllık %8,9 artış kaydetmişti. Sektörde ciro aylık %0,9 azalmış, yıllık %48,4 oranında artmıştı. Ekim ayına ilişkin öncü veriler sanayi üretiminde net bir tablo ortaya koymuyor. Ekim ayında önceki aya göre otomotiv üretimi değişmedi, ihracat Ekim ayında yataya yakın kaldı, kapasite kullanım oranı dayanıksız tüketim malı imalatı dışında (yatırım malı, dayanıklı tüketim malı ve ara malı) geriledi. Öte yandan dayanıksız tüketim malı imalatı KKO’nun önceki aya göre %2 artması ve mal stoklarında artış sinyali sanayi üretimi performansını Ekim ayında yukarı çekmeye yetecek mi izleyeceğiz.
Kaynak: TÜİK
EKİM AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK
Perakende satış hacmi Eylül ayında aylık %1,2, yıllık %15,9 artış kaydetmişti. Sektörde ciro aylık %2,2, yıllık %37,3 artmıştı. Ekim ayında tüketici kredileri ve bireysel kredi kart harcamalarının önceki aya göre yavaşlamasına rağmen satış hacminin arttığına yönelik sinyaller perakende satış performansının Ekim ayında korunacağına işaret ediyor.
Kaynak: TÜİK
EKİM AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Türkiye’de toplam ciro artış hızı Eylül ayında yavaşlamıştı. Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi Eylül ayında aylık %0,6, yıllık %42,6 artış kaydetmişti. Önceki aya göre inşaat ciro endeksi %3,0, ticaret ciro endeksi %0,9, hizmet ciro endeksi %2,6 artmış, sanayi sektörü ciro endeksi %0,9 azalmıştı.
Kaynak: TÜİK
EKİM AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB
Cari işlemler dengesi, Eylül ayında dış ticaret açığının önceki aya göre azalmasına bağlı olarak 1,7 milyar dolar fazla vermişti, son 12-aylık toplam cari işlemler açığı 18,4 milyar dolar seviyesine gerilemişti. Ekim ayında dış ticaret açığında gerileme ve seyahat gelirinde hafif artış sinyalinin etkisiyle cari işlemler hesabı 2,9 milyar dolar fazla verecek, 12-aylık toplam cari işlemler açığı Ekim ayında 15,6 milyar dolar seviyesine gerileyecek. Covid-19 vakalarındaki artışlar ve seyahat yasakları, yaz aylarına kadar ödemeler dengesine turizm gelirlerinden katkı gelmeyeceğine işaret ediyor. Dolayısıyla turizmde hareketlilik görene kadar, cari işlemler dengesi ağırlıklı olarak dış ticaret dengesine paralel hareket edecek.
Kaynak: Turkey Data Monitor
14 ARALIK 2021, SALI
KASIM AYI TARIM-ÜFE – TÜİK
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) Ekim ayında aylık %1,68, yıllık %23,10 artış kaydetmişti. Döviz kuru sepetinin Kasım ayında aylık %15,6, yıllık %31,2 artış kaydetmesi ithal tarım girdi maliyetlerini yukarı çekeceğinden Tarım-ÜFE’de sert yükseliş göreceğiz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
KASIM AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Türkiye genelinde Ekim ayında 137 bin 401 konut satışı gerçekleşmiş, böylece Ocak-Ekim döneminde toplam konut satışı 1 milyon 86 bin 539 olmuştu. 2020 yılı genelinde toplamda 1 milyon 499 bin 316 konut satışı yapılmıştı. Ekim ayında %17,82’den Kasım ayında %17,10 seviyesine gerileyen konut kredi faiz oranının ve Kasım ayında %15’ten fazla yükselen döviz kurunun konut satışlarını artırıp artırmadığını izleyeceğiz.
Kaynak: TÜİK
15 ARALIK 2021, ÇARŞAMBA
FED’İN PARA POLİTİKASI KARARI – FED
ABD Merkez Bankası (Fed) 2021 yılı son para politikası kurulu toplantı kararını duyuracak. Fed, son yayınladığı Bej Kitap’ta ABD ekonomisinin güçlü performans gösterdiğine işaret etmiş, Fed Başkanı Powell yaptığı konuşmalarda enflasyondaki yükselişin kalıcı olabileceğine, dolayısıyla da pandemi destekli varlık alımlarını beklenenden daha kısa bir sürede sonlandırabileceklerine dikkat çekmişti. Fed Aralık toplantısında varlık alım miktarını azaltacak. Toplantı kararı duyurusunda faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.
Kaynak: Turkey Data Monitor
KASIM AYI BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Merkezi yönetim bütçe dengesi 2021 yılı Ekim ayında 114,0 milyar TL gelir, 131,4 milyar TL gider kaydetmiş, böylece bütçe dengesi 17,4 milyar TL açık vermişti. Ocak-Ekim döneminde bütçe dengesi 78,5 milyar TL açık verirken, 2020 yılı genelinde 175,3 milyar TL açık kaydedilmişti. Aşağıdaki grafikte 12-aylık toplamların yıllık reel değişimleri dikkate alındığında faiz harcamalarının (mavi çubuklar) 2019 yılıyla birlikte hızlandığını görüyoruz. Öte yandan faiz hariç bütçe giderlerinin (lacivert çubuklar) 2020 yılı ikinci yarısından itibaren yavaşlaması bütçe disiplinini ortaya koyarken, vergi gelirlerinin (turuncu çubuklar) 2021 yılıyla birlikte hızlanması merkezi yönetim bütçe açığının 2021 yılında gerilemesini sağladı. Kurdaki yüksek artışların gelir dağılımını düşük gelirlilerin aleyhine çevirmesi hanehalkı harcamalarını aşağı çekerken, yüksek üretim maliyetleri istihdamın zayıf kalmasına sebep oluyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
16 ARALIK 2021, PERŞEMBE
TCMB PARA POLİTİKASI KARARI – TCMB
Kasım ayında %15’ten fazla değer kaybeden TL, %21’i geçen TÜFE, %23’e yaklaşan tüketim malları enflasyonu, %55 seviyesindeki Yİ-ÜFE, %22’yi çekirdek TÜFE göstergeleri, %22 seviyelerini geçen tahvil faizleri, yükselen mevduat ve kredi faiz oranları TCMB’nin politika faizini %15’ten aşağıya indirmesini desteklemiyor. Döviz kurundaki dalgalanma azaldığı taktirde enflasyonist baskıda azalma ve düşen faiz oranlarına bağlı olarak faiz indirimleri de peşi sıra gelecektir.
AMB PARA POLİTİKASI KARARI – ECB
Kovid-19 varyantlarının etkisini artırması Euro Bölgesi’nde ekonomik büyüme üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturuyor. Her ne kadar Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Lagarde enflasyonun geçici olduğunu savunsa da tedarik zinciri ve hammadde sıkıntılarının fiyatlar üzerindeki baskısı 2022 yılında da korunacak. AMB, toplantıda varlık alım programı miktarını tartışacak.
BOE PARA POLİTİKASI KARARI – BOE
İngiltere ekonomisi güçlü seyretmeye devam ediyor. Perakende satışlar ve ihracat aylık bazda artarken, imalat sektörü büyümeyi sürdürürken, enflasyondaki artış korunurken, ekonomik büyüme aylık bazda artışını sürdürürken İngiltere Merkez Bankası Covid-19 gölgesi altında %0’a yakın seviyedeki politika faizini değiştirmeyecek, varlık alım programıyla ilgili stratejiyi izleyeceğiz.
EKİM AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB
2021 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %3,2 oranında artan KFE, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %35,5, reel olarak %13,3 oranında artmıştı. Ekim ayında inşaat maliyetindeki artışın etkisiyle konut fiyatlarında da yükseliş göreceğiz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
EKİM AYI ÖZEL SEKTÖR YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
2021 yılı Eylül ayında özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu aylık 1 milyar dolar düşüşle 163,1 milyar dolara, kısa vadeli yurt dışı kredi borcu aylık 0,4 milyar düşüşle 8,5 milyar dolar seviyesine geriledi. Sektörün Eylül sonu itibarıyla kalan vadeye göre, gelecek 1 yıl içinde gerçekleştirilecek olan anapara geri ödemelerinin toplam 39,9 milyar dolardı. Finansal şirketler uzun vadeli borcunu 2021 yılı başından itibaren aralıksız azaltıyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
10 ARALIK 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
3 Aralık ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) kurdaki sert yükselişin etkisiyle önceki haftaya göre sert yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre hafif gerilerken, TL cinsi krediler hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faizleri %14-16 aralığına, TL cinsi kredi faizleri %17-25 aralığına yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 115,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, tüzel kişilerin 0,4 milyar dolar düşüşle 86,8 milyar dolara geriledi; yurt dışı mevduatlar 0,3 milyar dolar düşüşle 24,3 milyar dolara geriledi, böylece toplam DTH büyüklüğü 3 Aralık haftasında 1,1 milyar dolar düşüşle 228,6 milyar dolar oldu. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar düşüşle 4,0 milyar dolar seviyesine geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 124,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,1 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 39,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar, brüt döviz rezervleri 85,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,0 milyar dolar düştü. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 2,0 milyar dolar artışla 22,9 milyar dolar seviyesine yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 24,3 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,6 milyar dolar geriledi. Yurt dışı yerleşikler 3 Aralık ile biten haftada hisse senetlerinde 162 milyon dolarlık, DİBS’te 13 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
17 ARALIK 2021, CUMA
BOJ PARA POLİTİKASI KARARI – BOJ
Japonya Merkez Bankası (BOJ) Aralık ayı toplantısında sıfır faiz politikasını sürdürecek. Covid-19 kaynaklı kısıtlamaların gevşetilmesinin katkısıyla perakende satışlarda artış, imalat sektöründe büyüme, makine siparişlerinde iyileşme, ihracatta artış, işsizlik oranında azalma, enflasyonist baskıda artış görüyoruz. Ekonomik görünümdeki iyileşmenin de etkisiyle 2021 yılı başından itibaren BOJ’un varlık alımlarında (grafikte turuncu çubuklar) kısmen de olsa aşağı doğru bir eğilim ortaya koyduğunu ekleyelim. Toplantıda ekonomiye yönelik değerlendirmelere odaklanacağız.
Kaynak: Turkey Data Monitor
EKİM AYI KISA VADELİ TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU – TCMB
2021 yılı Eylül ayında Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stoku önceki aya göre 1,5 milyar dolar düşüşle 124,4 milyar dolar seviyesine gerilemişti. Eylül ayı itibarıyla gelecek 12-aylık dönemde vadesi dolacak toplam dış borç stoku önceki aya göre 1,8 milyar düşüşle 167,4 milyar dolara gerilemişti. Aşağıdaki grafikte görüleceği gibi özel sektör finans dışı kuruluşlar kısa vadeli dış borcunu (grafikte mavi çubukar) Haziran 2020’den bu yana artırmaya devam ediyor.
8–12 Kasım haftasında Eylül ayına ilişkin olarak sanayi üretiminde artış, perakende satışta görece zayıflık, cari işlemler fazlasında artış, dış ticaret haddinde düşüş, inşaat maliyetinde hızlanma göreceğiz. Kasım ayı TCMB Beklenti Anket sonuçlarında ise enflasyon, kur ve büyüme beklentilerine odaklanacağız.
10 KASIM 2021, ÇARŞAMBA
EYLÜL AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK
Kovid-19 vakalarının artmaya devam etmesi Ağustos ayında hizmet sektörü istihdamını aşağı çekmişti. Ağustos ayında işsizlik oranı %12,1 ile önceki aya göre değişiklik göstermemiş, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı aylık 0,1 yüzde puan artışla %12,1 seviyesine yükselmişti. Ağustos ayında işgücü aylık %0,9’luk artışla 33 milyon 500 bin kişi, istihdam aylık %0,9’luk artışla 29 milyon 481 bin kişi oldu. Tarım dışı istihdam 23 milyon 846 bin ile önceki aya göre değişiklik göstermedi. Sanayi istihdamı aylık %3,5 artışla 1 milyon 488 bin, inşaat sektörü istihdamı %9,8’lik artışla 95 bin kişi olurken hizmet sektörü istihdamı aylık %1,5 azalışla 5 milyon 161 bin kişi oldu. İşsiz sayısı aylık %7’lik artışla 1 milyon 733 bin kişi oldu. Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı ise Ağustos ayında bir önceki aya göre 1,7 puan azalarak %22,0 oldu.
Kaynak: TÜİK
EYLÜL AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
Arındırılmamış verilere göre Ağustos ayında ihracat birim değer endeksi bir önceki aya göre %2,9 azalırken, ihracat hacim endeksi aylık %18,7 artış kaydetmişti. İthalat birim değer endeksi ise aynı dönemde %2,4, ithalat hacim endeksi %9,4 artmıştı. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve bir önceki ay 91,6 olan dış ticaret haddi, 13,6 puan azalışla, 2021 yılı Ağustos ayında 86,8 seviyesine gerilemişti. İthalat birim değerinin ihracat birim değerinden daha hızlı artıyor olması ithal edilen ürünlerin ihraç edilenlerden daha pahalı olduğunu gösteriyor. TÜİK dış ticaret istatistiklerine göre Eylül ayında ihracat önceki aya göre %10 arttı, ithalat ise yatay kaldı. Dolayısıyla Eylül ayında ihracat miktar endeksinde önceki aya göre artış, ithalat endeksinde ise yatay bir hareket göreceğiz.
Kaynak: TÜİK
EYLÜL AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
İnşaat maliyet endeksi Ağustos ayında yıllık %42,13, aylık %0,93 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %0,83, işçilik endeksi %1,19 artmıştı. Yıllık artışlar malzeme endeksinde %51,94, işçilik endeksinde %21,54 olmuştu. Eylül ve Ekim aylarında döviz kurundaki artışın hızlanması başta malzeme maliyetleri olmak üzere inşaat maliyetlerini dolayısıyla da konut fiyatlarını yukarı çekecek.
Kaynak: Turkey Data Monitor
11 KASIM 2021, PERŞEMBE
EYLÜL AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB
Turizm gelirlerindeki artışın etkisiyle cari işlemler dengesi Ağustos ayında 0,5 milyar dolar fazla vermişti. Eylül ayında dış ticaret açığının (grafikte sarı çubuklar) önceki aya göre 1,7 milyar dolar azalması, net turizm gelirinin (mavi çubuklar) ise önceki aya göre 0,8 milyar dolar gerilemesine bağlı olarak cari işlemler dengesi (siyah çubuklar) Eylül ayında 1,4 milyar dolar fazla verebilir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
5 KASIM 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
29 Ekim ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artışını sürdürdü. TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre yatay kaldı, TL cinsi krediler ise hafif yükseldi. 21 Ekim TCMB toplantısında politika faizinin 2 puan düşüşle %16’ya çekilmesinin ardından TL cinsi mevduat faiz oranları da benzer oranda %13-17 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığını korudu, TL cinsi ticari kredi faiz oranları yüzde 1 puan geriledi, tüketici kredi faiz oranlarında düşüş olmadı. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar artışla 114,4 milyar dolara yükseldi, tüzel kişilerin 0,8 milyar dolar azalışla 87,8 milyar dolara geriledi, yurt dışı mevduatlar 0,3 milyar dolar düşüşle 24,5 milyar dolara geriledi, böylece toplam DTH büyüklüğü 29 Ekim haftasında 1,2 milyar dolar düşüşle 229,1 milyar dolar oldu. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar azalarak 5,4 milyar dolar oldu. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 123,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 39,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, brüt döviz rezervleri 84,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar artarak 23,2 milyar dolar seviyesine yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 28,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre değişiklik göstermedi. Yurt dışı yerleşikler 29 Ekim ile biten haftada hisse senetlerinde 24 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 70 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.
12 KASIM 2021, CUMA
KASIM AYI TCMB BEKLENTİ ANKETİ – TCMB
Ekim ayında TL’de yaşanan sert değer kaybının etkisi Merkez Bankası Ekim ayı Beklenti Anketine doğrudan yansıdı. Ekim ayında TÜFE’nin aylık artışı %1,94’e, yıl sonu TÜFE beklentisi %17,63’e yükseldi. Ekim ayı anketinde yıl sonu Dolar/TL kur beklentisi 9,22’ye, gelecek 12 ayda ise 10,00 seviyesine yükseleceği bekleniyor. 2021 yılı GSYH büyüme beklentisi %8,93’e yükselirken 2022 yıl sonu büyüme beklentisi %4,15’e gerilemişti. Anket sonuçlarından Merkez Bankasının 21 Ekim toplantısıyla birlikte gelecek 3 ayda politika faizini %17’nin altına kadar düşürebileceği beklentisini edinmiştik. TCMB’nin 21 Ekim tarihli toplantısında politika faizini %18’den %16’ya düşürmesi sonrasında kurda yaşanan sert yükselişler Kasım ayı anketinde enflasyon ve kur beklentilerini yukarı çekebilir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
EYLÜL AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSİ – TÜİK
Ağustos ayında sanayi üretimi aylık %5,4, yıllık %13,8 artış kaydetmişti. Aylık bazda sermaye malı imalatı %15,6, ara malı imalatı %4,6, dayanıksız tüketim malı imalatı %2,5, dayanıklı tüketim malı imalatı %0,1 artmıştı. Eylül ayı öncü göstergeleri sermaye ve ara malı üretimi kapasite kullanımında önceki aya göre hızlanmaya; tüketim malı imalatında ise hafif kapasite artışına işaret etmişti. Eylül ayında ihracatın önceki aya göre arttığını ve mal stoklarındaki azalmanın sürdüğünü dikkate aldığımızda sanayi üretiminin Eylül ayında ihracat siparişlerini karşılamak ve mal stoklarını artırmak amacıyla yükselişini sürdürdüğünü göreceğiz. Ekim ayında ise sanayi üretimi, Eylül ayına göre daha iyi bir performansa işaret etmiyor.
Kaynak: TÜİK
EYLÜL AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK
Perakende satışlar Ağustos ayında aylık bazda zayıf seyrini sürdürmüştü. Perakende satış hacmi Ağustos ayında aylık %0,3, yıllık %15,0 artış kaydetmişti. Eylül ayında ihtiyaç kredilerinin önceki aya gerilemesi, satışlarda zayıflama ve siparişlerde ılımlı artışı dikkate aldığımızda perakende satışlarda Ağustos ayına göre hızlanma ihtimali düşük gibi görünüyor. Ekim ayında da benzer bir görünüm var.
Kaynak: TÜİK
EYLÜL AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Ağustos ayında sanayi sektörü ciro endeksi bir önceki aya göre %5,5, inşaat ciro endeksi %0,5, ticaret ciro endeksi %3,9, hizmet ciro endeksi %2,1 artış kaydetmişti. Yıllık bazda artışlar sanayi sektöründe %56,7, inşaat sektöründe %36,8, ticaret sektöründe %39,1, hizmet sektöründe %66,9 oldu. Sanayi sektörünün Eylül ayında önceki aya göre büyümesini sürdürmesi, perakende satışlarda ise yatay bir görünüm ortaya koyması sanayi ciroda daha iyi bir performans görme olasılığını ortaya koyuyor.
11–15 Ekim haftasında; Ağustos ayına ilişkin olarak önceki aya göre cari işlemler açığında önemli bir değişiklik olmayacak, istihdamda iyileşme işaretleri yok, sanayi üretimi ve perakende satışlar artışını sürdürecek, dış ticaret endeksleri yükselecek, inşaat maliyetlerindeki artış sürecek. Eylül ayına ilişkin olarak ise TCMB Beklenti Anketi’nde TÜFE ve döviz kuru beklentileri yukarı çekilebilir.
11 EKİM 2021, PAZARTESİ
AĞUSTOS AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB
Cari işlemler dengesi Temmuz ayında 0,7 milyar dolar açık vermiş, Ocak-Temmuz döneminde cari açık toplamı 13,7 milyar dolar seviyesine gerilemişti. Dış ticaret açığı Ağustos ayında önceki aya göre hemen hemen aynı kaldığı için cari açık üzerinde önceki aya göre bir etki yaratmayacak. Öte yandan Ağustos ayında ülkeye gelen turist sayısının önceki aya göre hafif gerilemesi net turizm gelirlerinin de gerilemesine sebep olacak. Dolayısıyla Ağustos ayında cari işlemler dengesinde önemli bir değişiklik görmeyeceğiz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
AĞUSTOS AYI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ – TÜİK
Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı Temmuz ayında bir önceki aya göre ise 1,4 puanlık artışla %12,0 seviyesine yükselmişti. Ağustos ayı İSO imalat sektörü PMI endeksi verilerinde sektörün istihdam artışını koruduğunu okumuştuk. Kredilerde Ağustos ayında kaydedilen yavaşlama da harcanabilir gelirde bozulmanın sürdüğünü gösteriyor. Mevcut veriler Ağustos ayında istihdamda önemli bir iyileşme ortaya koymuyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
12 EKİM 2021, SALI
AĞUSTOS AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK
Temmuz’da ihracat ve yatırım harcamalarında düşüş ve iç talepte yavaşlamanın etkisiyle sanayi üretimi bir önceki aya göre %4,2 daralmıştı. Ağustos ayına ilişkin olarak bir önceki aya göre ihracatın artması, yatırım malları imalatı kapasite kullanım oranında hızlanma ve hem ihracat siparişleri hem de yurt içi siparişlerde artış yaşanması sanayi üretiminin de Ağustos ayında önceki aya göre artışını koruyacağına işaret ediyor.Devam eden küresel tedarik zincirindeki kısıtlar, ara mal ve mamul mal stoklarının azalmasına sebep olduğundan Türkiye’de yatırım ve/veya ara mal imalatındaki artış Eylül ayında da artışını sürdürecek.
Kaynak: Turkey Data Monitor
AĞUSTOS AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK
Perakende satış hacmi Temmuz ayında yıllık %12,3, aylık %0,7 artış kaydetmişti. Perakende satışlardaki aylık artış hızı önceki aya göre yavaşlamış, sebebi de dayanıklı tüketim mallarına olan talebin önceki aya göre düşmesi olmuştu. Ağustos ayında, bir önceki aya göre mamul mal stoklarının gerilemeye devam etmesi, ihtiyaç kredilerinde artış, perakende ticaret güven endeksinde son 3 aylık satış hacminin yükselmesi perakende satışların Ağustos ayında aylık artışını sürdüreceğine işaret ediyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
AĞUSTOS AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Temmuz ayında toplam cironun yıllık artış hız yavaşlamış, bir önceki aya göre ise düşüş kaydetmişti. Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %45,1 artmıştı. Temmuz ayında yıllık bazda ciro artışları sanayi sektöründe %54,9, inşaat sektöründe %26,5, ticaret sektöründe %33,8, hizmet sektöründe ise %77,2 olmuştu. Toplam ciro endeksi Temmuz ayında bir önceki aya göre ise %1,9 azalmıştı.
Kaynak: TÜİK
13 EKİM 2021, ÇARŞAMBA
EYLÜL AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Konut satışları Ağustos ayında aylık %31,2 artarak, bir önceki yılın aynı ayına göre ise %17,0 azalarak 141 bin 400 olmuştu. Böylece yılın ilk 8 ayında toplam konut satışları 801 bin 995 adet ile bir önceki yılın aynı dönemine göre %21,7 gerileme kaydetti. Yılın ilk 8 ayında yabancılara konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre %47,6 artışla toplam 30 bin 849 adet oldu. Konut satışları 2020 yılında toplam 1,5 milyon adet ile rekor kırmıştı.
Kaynak: TÜİK
AĞUSTOS AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
Dış ticaret miktar endeksleri Temmuz ayında önceki aya göre gerilemiş, birim değer endeksleri ise artmıştı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi bir önceki aya göre %2,8, ithalat miktar endeksi %0,1 düşmüştü. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve Temmuz 2020’de 104,1 olan dış ticaret haddi ise Temmuz 2021’de 12,5 puan azalışla 91,6 seviyesine gerileyerek önceki aya göre değişiklik göstermemişti.
Kaynak: TÜİK
14 EKİM 2021, PERŞEMBE
EYLÜL AYI TARIM ÜFE – TÜİK
Tarım üreticilerinin maliyetleri Ağustos’ta artarak devam etmişti. Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) Ağustos ayında yıllık %24,69, aylık %1,77 artış kaydetmişti. Son 10 yılda Tarım-ÜFE’nin yıllar itibariyle aylık artış ortalaması 2020 yılında %1,63 ortalama değeri ile rekor kırmıştı. 2021 yılının ilk 8 ayında aylık artışların ortalaması %1,48 seviyesinde bulunuyor. Ancak kış aylarıyla birlikte söz konusu maliyet artışlarına tanık olacağız.
Kaynak: TÜİK
AĞUSTOS AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
Temmuz ayında döviz kurundaki düşüş inşaat maliyetlerinin artmasına engel olamamıştı. İnşaat maliyet endeksi, Temmuz ayında bir önceki aya göre %2,56, bir önceki yılın aynı ayına göre %44,76 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %3,13, işçilik endeksi %1,06; bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %56,41, işçilik endeksi %21,01 artmıştı.
Kaynak: Turkey Data Monitor
AĞUSTOS AYI ÖZEL SEKTÖR YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
Özel sektörün Temmuz ayı itibariyle uzun vadeli yurt dışı kredi borcu 163,8 milyar dolar, kısa vadeli yurt dışı kredi borcu 9,5 milyar dolar ile toplamda 173,3 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Özel sektör gelecek 1 yıl içinde 42,1 milyar dolar borç anapara geri ödemesi gerçekleştirecek. Özel sektörün toplam dış borcu 246,2 milyar dolar ile rekor kırdığı Şubat 2018’den bu yana %30 gerilemişken aynı dönemde GSYH dolar cinsinden %14 erimiş durumda. Aşağıdaki grafikte görüleceği gibi dış borçtaki (gri çubuklar) gerilemeye paralel olarak özel sektörün dış borcunun GSYH’ye oranı (mavi çizgi) Haziran 2019’da gördüğü en yüksek %29,6 seviyesinden 2021 yılı ikinci çeyreğinde %22,7 seviyesine gerilemiştir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
TCMB VE BDDK, 8 EKİM 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
1 Ekim ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre değişiklik göstermedi. TL cinsi mevduatlar ve krediler önceki haftaya göre yatay kaldı. TL cinsi mevduat faiz oranları %16-19 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığını korudu. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar azalışla 113,6 milyar dolara, tüzel kişilerin 1,5 milyar dolar azalışla 86,1 milyar dolara geriledi, yurtdışı mevduatlar 24,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar geriledi. Böylece DTH hacmi 1 Ekim haftasında önceki haftaya göre 2,6 milyar dolar azalışla 226,8 milyar dolar seviyesine geriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar azalışla 5,5 milyar dolar oldu. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 121,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 38,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar geriledi, brüt döviz rezervleri 83,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar artış kaydetti. Merkez Bankasının net rezerv açığı da önceki haftaya göre 5,2 milyar dolar artışla 23,9 milyar dolar seviyesine yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 29,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar azaldı. Yurt dışı yerleşikler 1 Ekim ile biten haftada hisse senetlerinde 93 milyon dolar, DİBS’te 146 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdiler.
15 EKİM 2021, CUMA
EKİM AYI TCMB BEKLENTİ ANKETİ – TCMB
TCMB’nin düzenlediği Eylül ayı Beklenti Anketi sonuçlarına göre yıl sonu TÜFE %16,74’e, yıl sonu GSYH büyümesi %8,23’e, 2022 yıl sonu GSYH büyümesi %4,2’ye yükselmişti. 2021 sonu Dolar/TL kuru beklentisi 8,918’e hafif gerilemiş, 2022 sonu kur beklentisi ise 9,559’a yükselmişti. 2021 sonu 12-aylık toplam cari açık beklentisi 22,4 milyar $ seviyesine gerilemişti. Aşağıdaki grafikte yıl sonu TÜFE beklentilerindeki artış (grafikte kırmızı çizgi) hızlanmasına rağmen TCMB’nin politika faizini (siyah çizgi) Eylül ayı toplantısında %18’e düşürmesi ve bunun üzerine Dolar/TL döviz kurunun 9,00 seviyelerine yaklaşması Ekim anketinde TÜFE’de artış beklentisini de yukarı çekecektir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
EYLÜL AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Bütçe gelirlerinin Ağustos ayında giderlerden daha hızlı artması bütçe açığının azalmasını sağlamıştı. 2021 yılının ilk sekiz ayında merkezi yönetim bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre %34’lük artışla 872,6 milyar TL, giderler %20’lik artışla 910,1 milyar TL oldu. Böylece ilk sekiz ayda bütçe açığı toplamı, yıllık %66 düşüşle 37,5 milyar TL oldu. Yılın ilk 8 ayında faiz dışı gelirlerde artış ve faiz dışı giderlerdeki azalışın etkisiyle, faiz dışı fazla kaydedildi. Eylül ayı Hazine nakit bütçe verilerine göre ise Eylül ayında gelirler aylık %37 düşüşle 111,0 milyar TL, giderler %30 artışla 144,2 milyar TL oldu. Böylece Ağustos ayında 64,3 milyar TL fazla veren nakit bütçe dengesi Eylül ayında 32,9 milyar TL açık vermiş oldu.
Kaynak: Turkey Data Monitor
AĞUSTOS AYI KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB
Kısa vadeli dış borç stokundaki artış eğilimi Temmuz ayında devam etmişti. Temmuz ayında kısa vadeli dış borç stoku (aşağıdaki grafikte gri çubuklar) önceki aya göre 0,2 milyar dolar artışla 125,3 milyar dolar olmuştu. 2020 yılı sonunda kısa vadeli dış borç stoku 114,3 milyar dolar idi. Orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç stoku ise 168,7 milyar dolar ile önceki aya göre 3,7 milyar dolar artmıştı.
13 – 17 Eylül haftasında üretim, tüketim, bütçe, dış borç, cari açık, konut ve beklenti anketi sonuçları açıklanacak. Temmuz ayında büyük olasılıkla önceki aya göre sanayi üretiminde düşüş, perakende satışlarda artış görülecek. Temmuz ayı cari işlemler açığının seyri turizm gelirlerinde önceki aya göre değişime bağlı olacak.
13 EYLÜL 2021, PAZARTESİ
TEMMUZ AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi üretimi Haziran ayında otomotiv üretimi, iç talep ve yatırım harcamalarının desteğiyle bir önceki aya göre %2,3 artış kaydederken, yıllık artış %23,9 olmuştu. Temmuz ayı öncü göstergeleri ise sanayi üretiminde önceki aya göre düşüşe işaret ediyor. Temmuz ayında; otomotiv sektörü üretimi önceki aya göre %39, toplam ihracat hacmi %17, en büyük ihracat kalemi olan otomotiv ihracatı %28 daraldı. Öte yandan, imalat sektörü kapasite kullanım oranı (KKO) Temmuz ayında önceki aya göre %0,1’lik hafif yükselişle yatay kaldı: KKO, aramalı imalatında önceki aya göre hafif arttı, dayanıklı tüketim malı imalatında %1,3 düştü, sermaye malı imalatında %2,0 geriledi. Temmuz ayında mamul mal stokunun önceki aya göre düşmesi yatırım harcamalarındaki aylık artışı destekledi. Dolayısıyla ağırlıklı olarak Temmuz ayında otomotiv üretimindeki düşüşe bağlı olarak sanayi üretimi endeksinde de büyük olasılıkla düşüş göreceğiz.
Kaynak: TÜİK
TEMMUZ AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK
Covid-19 kaynaklı aşılamaların hızlanmasına bağlı olarak hizmet sektöründeki kısıtlamaların gevşetildiği Haziran ayında takvim ve mevsimsellikten arındırılmış perakende satış endeksi bir önceki aya göre aylık %14,4, bir önceki yılın aynı ayına göre %17,4 artış kaydetmişti. Perakende ciro ise Haziran ayında aylık %18,6, yıllık %40,9 artış kaydetmişti. Temmuz ayı Perakende Ticaret Güven Endeksi verilerinde “mevcut mal stok seviyesi” alt endeksinin önceki aya göre gerilemesi perakende satışlarda önceki aya göre artışa işaret ediyor. Öte yandan Temmuz ayında konut ve taşıt hariç bireysel kredilerdeki artış hızının hafif yavaşlaması perakende satışlarda da aylık bazda yavaşlatıcı bir etkiye sebep olabilir.
Kaynak: TÜİK
TEMMUZ AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Ciro endekslerindeki aylık artış Haziran ayında hızlanmıştı. Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), Haziran ayında aylık %9,5, yıllık %63,1 artış kaydetmişti. Sanayi sektörü ciro endeksi yıllık %78,2, inşaat ciro endeksi %29,7, ticaret ciro endeksi %55,5, hizmet ciro endeksi %74,8 arttı. Aylık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %6,2, inşaat ciro endeksi %1,9, ticaret ciro endeksi %12,2, hizmet ciro endeksi %11,9 arttı. Alt sektör bazında aylık olarak en yüksek ciro artışını %57,8’lik artış ile Haziran ayında Covid-19 kaynaklı kısıtlamaların gevşetildiği hizmet sektörü altında yer alan “konaklama ve yiyecek” sektörü elde etmişti.
Kaynak: TÜİK
TEMMUZ AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB
Haziran ayında dış ticaret açığındaki düşüşün desteğiyle cari işlemler açığı 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Temmuz ayında ise dış ticaret açığının Haziran ayına göre 1,5 milyar dolar artması cari açığın eş değer miktarda artmasına sebep olacak ancak Temmuz ayındaki turizm gelirleri söz konusu etkiyi azaltacak. Dolayısıyla Temmuz ayında turizm gelirlerinin ne kadar artacağı, cari işlemler açığı üzerinde önemli rol oynayacak. Haziran ayında geriye dönük 12-aylık cari işlemler açığı toplamı ise Mayıs ayına göre gerileyerek 29,7 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. 2022-2024 Orta Vadeli Program’da Hükümet 2021 yılında 21 milyar dolar cari işlemler açığı kaydedeceğini tahmin ediyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
14 EYLÜL 2021, SALI
AĞUSTOS AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) Temmuz ayında yıllık %22,80, aylık %1,34 artış kaydetmişti.
Kaynak: TÜİK
AĞUSTOS AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Türkiye genelinde konut satışları Temmuz ayında bir önceki aya göre %20 azalarak 107 bin 785 olmuştu. Ocak-Temmuz döneminde konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre %22,7 azalışla 660 bin 595 seviyesine gerilemişti. Ağustos ayında döviz kurundaki gerileme konut satışlar
Kaynak: TÜİK
15 EYLÜL 2021, ÇARŞAMBA
AĞUSTOS AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Merkezi yönetim Temmuz ayında 95,3 milyar TL gelir elde etmiş, 141,1 milyar TL harcama gerçekleştirmiş, bütçe açığı da giderlerin gelirlerden daha hızlı artmasına bağlı olarak bütçe açığı önceki aya göre yaklaşık 2 kat artışla 45,8 milyar TL seviyesine yükselmişti. 2021 yılı ilk 7 ayında bütçe açığı toplamı 78,3 milyar TL oldu. Bütçe açığı, 2020 yılının ilk 7 ayında 139,1 milyar TL, 2020 yılının genelinde 172,7 milyar TL olarak kaydedilmişti. Türk lirasındaki değer kaybının özellikle faiz harcamaları olmak üzere merkezi yönetim bütçe giderlerinde de hızlanmayı beraberinde getirmesinin iki sonucuna dikkat çekelim: Vergi gelirleri bütçe giderlerini karşılamakta zorlanırken, borçlanma ihtiyacı artmaya devam etmektedir. 2022-2024 Orta Vadeli Program’da 2021 yılında toplam bütçe açığının bir önceki yıla göre %31’lik artışla 230,0 milyar TL seviyesine yükselmesi bekleniyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
16 EYLÜL 2021, PERŞEMBE
TEMMUZ AYI MERKEZ BANKASI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB
Merkez Bankası konut fiyat endeksi (KFE), Haziran ayında bir önceki aya göre %2,7 oranında artış kaydederken; bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %29,2, reel olarak %9,9 oranında artış kaydetmişti.
Kaynak: TCMB
TEMMUZ AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
Özel sektör Haziran ayında yurtdışı kredi borcunu önceki aya göre azaltmıştı. TCMB verilerine göre, Haziran sonu itibarıyla, özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, 2020 yılı sonuna göre 0,5 milyar dolar artarak 174,0 milyar dolar olurken Mayıs ayına göre 1,5 milyar dolar gerileme kaydetmişti. Vade bazında bakıldığında, özel sektörün uzun vadeli kredi borcu Mayıs ayına göre 1,5 milyar dolar azalarak 164,5 milyar dolar olurken, kısa vadeli borcu 9,5 milyar dolar ile önceki aya göre yatay kalmıştı. Haziran sonu itibarıyla, uzun vadeli yurt dışı kredi borcunun %40,8’ini finansal kuruluşlar, %59,2’sini finansal olmayan kuruluşlar; kısa vadeli kredi borcunun ise %83,8’ini finansal kuruluşlar, %16,2’sini finansal olmayan kuruluşlar oluşturmuştu. Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, Haziran sonu itibarıyla kalan vadeye göre gelecek 1 yıl içinde gerçekleştirilecek anapara geri ödemelerinin toplamı 41,6 milyar dolardır.
Kaynak: Turkey Data Monitor
TCMB VE BDDK, 10 EYLÜL 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
3 Eylül ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya yatay kalırken dolaşıma çıkan banknot ve madeni para büyüklüğü önceki haftaya göre geriledi. TL cinsi mevduatlar ve krediler önceki haftaya göre değişiklik göstermedi. TL cinsi mevduat faiz oranları %15-20 aralığına hafif yükseldi, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığında kalarak önceki haftaya göre değişmedi. Gerçek kişilerin döviz mevduatlarının (DTH) önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar artışla 115,0 milyar dolara, tüzel kişilerin 0,4 milyar dolar artışla 87,9 milyar dolara yükselmesine bağlı olarak DTH hacmi 3 Eylül haftasında 1,2 milyar dolar artışla 230,6 milyar dolar seviyesine yükseldi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre hafif gerileyerek 6,6 milyar dolar oldu. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 119,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı; altın rezervleri 40,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,8 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 78,0 milyar dolar ile değişiklik göstermedi. Merkez Bankasının net rezerv açığı da önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar artarak 21,1 milyar dolar seviyesine yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi stoku ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stoku toplamı 33,3 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler 3 Eylül ile biten haftada hisse senetlerinde 99 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 2 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdiler.
Kaynak: Turkey Data Monitor
17 EYLÜL 2021, CUMA
MERKEZ BANKASI EYLÜL AYI BEKLENTİ ANKETİ SONUÇLARI – TCMB
TCMB’nin piyasa katılımcıları ile yaptığı Ağustos ayı Beklenti Anketi sonuçlarına göre yıl sonu TÜFE beklentisi %16,30’a, yıl sonu GSYH büyüme beklentisi %5,96’ya, 2021 yıl sonu GSYH büyümesi %4,01 seviyelerine yükselmişti. Öte yandan yıl sonu Dolar/TL kuru beklentisi 8,943’e, yıl sonu cari işlemler açığı beklentisi 23,5 milyar dolar seviyesine gerilemişti. 2022-2024 Orta Vadeli Program’da Hükümet 2021 yılı sonunda TÜFE’de %16,2’lik artış; 2021 yılı genelinde GSYH’de %9,0 oranında büyüme ve 21 milyar dolar cari işlemler açığı öngörülüyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
TEMMUZ AYI TÜRKİYE KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB
Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stoku Haziran ayında önceki aya göre 2,5 milyar dolar artışla 121,7 milyar dolar seviyesine yükselmişti. TCMB, kısa vadeli dış borcunu önceki aya göre 3,5 milyar dolar artırarak 27,1 milyar dolara yükseltirken, bankaların kısa vadeli dış borcu aylık 0,5 milyar dolar azalarak 58,1 milyar dolar seviyesine gerilemişti. Diğer sektörlerin kısa vadeli dış borcu ise aylık 0,4 milyar dolar azalışla 36,5 milyar dolar olmuştu. 2021 yılı Haziran sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç stoku önceki aya göre 24,4 milyar dolar azalışla 165,0 milyar dolar seviyesine gerilemişti; toplam stok içinde kamu sektörü %23,0, Merkez Bankası %16,4, özel sektör ise %60,6’lık paya sahiptir.
9–13 Ağustos haftasında TCMB para politikası toplantısına; Temmuz ayı konut satışlarına, Haziran ayı sanayi üretimi, dış ticaret, perakende satış, ciro, inşaat maliyetleri endeksleri ile işgücü ve ödemeler dengesi verilerine odaklanacağız. Covid-19 kaynaklı kısıtlamaların gevşetildiği Haziran ayında üretim, tüketim, istihdam ve ödemeler dengesinde iyileşmeler göreceğiz.
10 AĞUSTOS 2021, SALI
HAZİRAN AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK
18 günlük Covid-19 kaynaklı kapatmaların hakim olduğu 2021 yılı Mayıs ayında Türkiye genelinde mevsim etkilerinden arındırılmış 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı bir önceki aya göre 265 bin kişi azalarak 4 milyon 237 bin kişi olmuş, işsizlik oranı 0,6 puanlık azalışla %13,2 seviyesine gerilemiş, işgücü önceki aya göre %1,5 azalmış, istihdamdaki azalış aylık bazda %0,8 olmuştu. Tarım dışı istihdamın önceki aya göre %0,4 artış kaydetmesine bağlı olarak tarım dışı işsizlik oranı 1 puan azalışla %15,1 seviyesine gerilemişti. İş bulmakta ümidi kesen ancak işe girmeye hazır olan işsizlerin oranı ise aylık 0,2 puanlık azalışla %27,2 seviyesine gerilemişti. İstihdam tarım sektöründe önceki aya göre 312 bin, sanayi sektöründe 57 bin azalırken; inşaat sektöründe 24 bin, hizmet sektöründe 129 bin artış göstermişti. Haziran ayında toplam siparişlerin, otomotiv üretimi ve ihracatındaki artışlar sanayi sektörü istihdamını artırıcı rol oynayacaktır. Benzer olarak Haziran ayında Covid-19 kaynaklı kısıtlamaların gevşetilmesiyle birlikte hizmet ve perakende ticaret sektörlerinde Haziran ayında yaşanan güven artışı da hizmet sektörü istihdamında yukarı yönlü baskı oluşturabilir.
Kaynak: TÜİK
11 AĞUSTOS 2021, ÇARŞAMBA
HAZİRAN AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
İnşaat maliyet endeksi, 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre %4,41, bir önceki yılın aynı ayına göre %39,56 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %6,32 artmış, işçilik endeksi %0,03 azalmıştı. Bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %49,45, işçilik endeksi %19,97 artış kaydetmişti. İnşaat maliyetlerindeki artışın en önemli tetikleyicisi yüksek döviz kurlarıdır. Haziran ayında kurdaki artışların (TL’deki değer kaybının) sürmesine bağlı olarak inşaat maliyetlerinde de artış göreceğiz.
Kaynak: TÜİK
HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
İhracat miktar endeksi Mayıs ayında aylık %13,6 düşüşle 128,0 değerine, ithalat miktar endeksi aylık %6,7 düşüşle 103,7 seviyesine gerilemişti. İhracat birim değer endeksi ise aylık %1,63’lük artışla 102,4, ithalat birim değer endeksi %1,21’lik artışla 111,8 değerine yükselmişti. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi ise önceki aya göre 0,3 puan iyileşerek 91,6 değerini almıştı. İhracat hacminin Haziran ayında aylık %1,6, ithalat hacminin önceki aya göre yatay kalmasına bağlı olarak Haziran ayında ihracat miktar endeksinde yukarı bir eğilim görebiliriz. Dış ticaret haddinde Haziran ayındaki gelişmeyi takip edeceğiz. Haziran ayında hammadde ithalatındaki artış, dış ticaret haddi üzerinde aşağı yönlü etki yaratabilir.
Kaynak: TÜİK
12 AĞUSTOS 2021, PERŞEMBE
TCMB PARA POLİTİKASI KARARI – TCMB
TCMB 14 Temmuz tarihli para politikası toplantısında %19 olan politika faizini değiştirmemiş, enflasyon üzerinde risk oluşturan unsurları şöyle sıralamıştı: İthalat fiyatları ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar, talep koşulları, bazı sektörlerdeki arz kısıtları, açılmanın etkisiyle yaz aylarında enflasyonda görülebilecek oynaklıklar, enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler ve fiyatlama davranışları. Özellikle bireysel kredilerdeki hızlanmaya dikkat çeken Merkez Bankası, parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki yavaşlatıcı etkilerinin gözlendiğini belirtiyor. Aşağıdaki grafik kredi tarafındaki gelişmeleri görmek açısından anlamlı olabilir. 13-haftalık yıllıklandırılmış tüketici kredileri büyümesi (kırmızı çizgi) Mayıs ayının ikinci yarısından itibaren artış eğilimini korurken, ticari kredilerde (mavi çizgi) aşağı yönlü eğilim ağırlık kazanıyor. Bütçe açığının ve enflasyonist baskıların arttığı mevcut ortamda olası bir faiz indirimi dolarizasyonu dolayısıyla da döviz kurundaki artışı ve devamında enflasyonist baskıyı artıran sarmalın içinde kalmamıza sebep olacaktır.
Kaynak: Turkey Data Monitor
HAZİRAN AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK
Covid-19 kaynaklı kapatmaların hakim olduğu Mayıs ayında sanayi üretimi aylık %1,3, yıllık %40,7 artış kaydetmişti. Aylık %1,1’lik artış kaydeden imalat sanayiinin alt detaylarında ara malı imalatı aylık %3,9, dayanıksız tüketim malı üretimi %0,7, enerji malı üretimi %0,2 artmış; dayanıklı tüketim malı imalatı aylık %1,0, sermaye malı imalatı %2,1 düşmüştü. Sermaye malı imalatı alt endeksinde aylık düşüşe rağmen makina ve teçhizat imalatında kısmen ve metalik olmayan diğer mineral madde imalatında görece hızlı yükseliş imalat sektörünün Mayıs ayında özellikle inşaat yatırımlarına yöneldiğini göstermişti. Mayıs ayında otomotiv sektörü üretimi ve ihracatındaki azalış, sanayi üretimi endeksini aşağı çeken önemli bir faktör olmuştu. Ara malı imalatındaki hızlanmanın sebeplerini ise Mayıs ayı dış ticaret miktar endeksleri verilerinde bulmuştuk: Kısmen ara malı ihracatı, ağırlıklı olarak ise stok artırım amaçlı. Haziran ayına ilişkin imalat sektörü PMI endeksi verileri, üretim ve yeni siparişlerin Mayıs ayındaki kapanmanın ardından kısıtlamaların gevşetildiği Haziran ayı ile birlikte büyüme kaydettiğini göstermişti. Nitekim Haziran ayı ihracat verileri de Mayıs ayına göre %20’lik hızlı bir artışa işaret etmiş, imalat sektörü kapasite kullanım oranlarındaki önceki aya göre artışlarda söz konusu artışı desteklemişti. Elbette söz konusu gelişmeler Haziran ayında sanayi üretiminde aylık bazda hızlanma olacağına işaret ediyor. Öte yandan, tedarik zincirindeki sorunların Haziran ayında da devam etmesi, imalat sektörünün ara malı üretimine ve stok artırım hamlelerine ne kadar ağırlık verdiğini gösterecek.
Kaynak: TÜİK
HAZİRAN AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK
Mayıs ayındaki Covid-19 kaynaklı kapatmalar perakende satışları aşağı çekmişti. Perakende satış hacmi Mayıs ayında aylık %6,1 azalmış, yıllık %27,0 artış kaydetmişti. Cari fiyatlarla perakende ciro bir önceki aya göre %4,7 azalmış; gıda, içecek ve tütünde ciro aylık bazda %1,7 düşerken, gıda dışı satışlarda (otomotiv yakıtı hariç) ciro %7,2 gerilemişti. Tekstil, giyim ve ayakkabıda ciro aylık %18,2 daralmıştı. Öte yandan tıbbi ürünler ve kozmetikte ciro aylık olarak %0,8, posta/internet üzerinden satışlarda ise ciro %3,9 artış kaydetmişti. Covid-19 kaynaklı kapatmaların hakim olduğu Mayıs ayında perakende satışlardaki azalışa paralel olarak istihdamda da düşüş kaydedilmişti. Haziran ayında kapatmaların gevşetilmesi ve ihtiyaç kredilerindeki artışa paralel olarak perakende satışlarda önceki aya göre artış göreceğiz.
Kaynak: TÜİK
HAZİRAN AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2021 yılı Mayıs ayında aylık %3,3, yıllık %78,4 artış kaydetmişti. Aylık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %4,9, inşaat ciro endeksi %6,0, ticaret ciro endeksi %2,4, hizmet ciro endeksi %1,5 artmıştı. Haziran ayında tüketici kredilerinde (konut, taşıt ve diğer) önceki aya göre artışlar, ciro endekslerini de aylık bazda yukarı çekecektir.
Kaynak: TÜİK
TCMB VE BDDK, 6 AĞUSTOS 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
30 Temmuz ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) özellikle “dolaşıma çıkan banknot ve demir para” olarak nitelendirilen emisyonda 16 Temmuz’a göre yaşanan düşüşün etkisiyle düşüş kaydettiler. TL cinsi mevduat ve TL cinsi kredi büyüklükleri 16 Temmuz’a göre hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faiz oranları %17-21 aralığına yükselirken, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığında kaldı. Tüzel kişilerin döviz mevduatlarını (DTH) 16 Temmuz’a göre 0,5 milyar dolar, gerçek kişilerin 1,1 milyar dolar artırmasına bağlı olarak toplam DTH 224,3 milyar dolar seviyesine yükseldi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu 16 Temmuz’a göre 0,2 milyar dolar artışla 6,2 milyar dolar seviyesine yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 105,7 milyar dolar ile 16 Temmuz’a göre 0,8 milyar dolar artış gösterdi; altın rezervleri 0,4 milyar dolar azalırken, brüt döviz rezervleri 1,2 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı da 16 Temmuz ile biten haftada 1-aya kadar olan döviz kredileri, menkul kıymetleri ve mevduatlarına ait yükümlülüklerindeki 2,5 milyar dolarlık azalışa bağlı olarak 26,5 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi stoku ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stoku toplamı 29,7 milyar dolar ile 16 Temmuz’a göre 0,8 milyar dolar arttı; hisse senedi stoku 0,5 milyar dolar, DİBS stoku 0,3 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler 30 Temmuz ile biten haftada hisse senetlerinde 52 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 301 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdiler.
Kaynak: Turkey Data Monitor
13 AĞUSTOS 2021, CUMA
HAZİRAN AYI ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ – TCMB
Mayıs ayında cari işlemler açığı, dış ticaret açığındaki aylık 1,3 milyar dolarlık artışın etkisiyle 3,1 milyar dolar olmuştu. Böylece 12-aylık cari işlemler açığı toplamı 31,9 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Efektif ve mevduatlar Mayıs ayında önceki aya göre 0,7 milyar dolar azalırken, bankalar yurt dışı kredilerde Mayıs ayında 0,7 milyar dolar net ödeyici olmuş, banka dışı diğer sektörler ise aynı ay 3,5 milyar dolar net dış borç kullanmıştı. Rezerv varlıklara ise 1,2 milyar dolarlık giriş olmuştu. Haziran ayında turizm gelirlerinde aylık 0,4 milyar dolarlık artış ve dış ticaret açığında aylık 1,3 milyar dolarlık azalmanın etkisiyle cari işlemler dengesinin 1,4 milyar dolar açık verme ihtimali var. Cari işlemler açığının finansman tarafında bankaların, reel sektörün ve genel hükümetin borç ödeme ve kullanımlarına yönelik borç çevrime oranlarına odaklanacağız. Mayıs ayında söz konusu oranlar bankalar için %84, reel sektör için %180, genel hükümet için %92 olmuştu.
Kaynak: Turkey Data Monitor
TEMMUZ AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Türkiye genelinde konut satışları Haziran ayında bir önceki aya göre %128 artışla 134 bin 731 olmuştu. Konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre ise %29 azalmıştı.
Dr. Fulya Gürbüz 