Ekonomi Gündemi: Dış ticaret, inşaat maliyeti, işsizlik, nakit bütçe, reel kur, sanayi üretimi

6 –10 Şubat haftasında, Ocak ayına ilişkin olarak TL’de değer kaybının sürdüğünü; Aralık ayına ilişkin olarak istihdamın kısmen iyileştiğini, sanayi üretiminde küçülmenin zayıfladığını, inşaat maliyetlerindeki artışın korunduğunu görebiliriz.

6 ŞUBAT 2023, PAZARTESİ

OCAK AYI REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) – TÜİK

Aralık 2022’de REDK aylık %1,9 değer kaybıyla 54,66 seviyesine gerilemişti. Ocak ayında yarı yarıya Euro/TL ve Dolar/TL’den oluşan döviz sepetinin önceki aya göre yükselmesine bağlı olarak TL’nin gelişmiş ülke para birimlerine karşı değer kaybetmesi REDK’nin de gerilemesine sebep olacaktır.

Kaynak: TCMB

7 ŞUBAT 2023, SALI

OCAK AYI NAKİT BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Hazine’nin gelirleri, giderleri ve finansmanı gösteren nakit bütçe verileri 2022 yılı Aralık ayında  265,2 milyar TL gelir, 375,5 milyar TL gider kaydetmiş, 2,0 milyar TL’lik özelleştirme ve fon geliri sağlanmıştı. Böylece 108,3 milyar TL’lik nakit bütçe açığı kaydedilmişti. Açığın finansman adına Hazine; yurt dışından 48,4 milyar TL, yurt içinden 38,6 milyar TL’lik net borçlanma gerçekleştirmiş, banka hesabından 20,8 milyar TL kullanmıştı. Hazine bütçesi 2022 yılında nette 169,4 milyar TL bütçe açığı kaydetmiş, 437,3 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmiş, borçlanılan tutarın 273,3 milyar TL’si Hazine’nin banka hesabına aktarılmıştır. Bütçede banka hesabından kullanım “artı”, banka hesabına aktarım ise “eksi” işaretli olarak gösteriliyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

9 ŞUBAT 2023, PERŞEMBE

ARALIK 2022 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Kasım 2022 ’de ihracat birim değer endeksi aylık %2,7 artışla 110,0 değerini almış, ithalat birim değer endeksi ise aylık %3,1 düşüşle 139,5 değerine gerilemişti. Dolayısıyla; ihracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi aylık 4,4 puan artışla 78,8 seviyesine yükselmişti. Aşağıdaki grafikte görüleceği gibi ithalat birim değer fiyatları (lacivert çizgi) ihracat birim değer fiyatlarından (mavi çizgi) çok daha hızlı artmaktadır. Bu önemli çünkü ithal fiyatları arttıkça ihracat yapmayıp üretimde ithal girdi kullanan imalatçıların maliyetleri üzerindeki yük artmaktadır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış miktar endeksleri dikkate alındığında ise; ihracat Kasım 2022’de aylık %3,9 azalmış, ithalattaki azalış %2,1 olmuştu. Aralık ayı dış ticaret istatistiklerine göre ihracat hacmi aylık %4,7 artışla 22,9 milyar dolara yükselmiş, ithalat hacmi ise aylık %6,4 artışla 32,6 milyar dolar olmuştu. Dolayısıyla Aralık ayı verilerinde miktar endekslerinin önceki aya göre yükseldiğini göreceğiz. Odaklanacağımız başlık ise ihracat ve ithalat “birim değer endeksleri” olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

10 ŞUBAT 2023, CUMA

ARALIK 2022 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Kasım 2022 ’de sanayi üretimi yıllık %1,3, aylık %1,1 daralmıştı. Arındırılmamış verilere göre Aralık ayında otomotiv sektörü üretiminin bir önceki aya göre artış kaydetmesi sanayi üretimini de yukarı çekecektir. Öte yandan mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış Aralık ayı imalat sektörü PMI verilerine göre imalat sektöründeki daralma yavaşlamış, Ocak ayında ise imalat sektörü Aralık ayına göre büyüme kaydetmiştir. İhtiyaç kredilerindeki artışın da iç talebi desteklemesi sanayi üretiminde daralmanın zayıfladığı ihtimalini ortaya koyuyor. Belirtmekte fayda var, sanayi sektöründe hızlı değil sınırlı bir iyileşmeden bahsediyoruz.

Kaynak: TÜİK

ARALIK 2022 İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Kasım 2022 ’de mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %10,2 değeri ile önceki aya göre değişiklik göstermemişti. SAMEKS verileri Aralık ayında sanayi sektöründe istihdamın önceki aya göre arttığına işaret etmişti. İşgücü ve SAMEKS verileri arasında bire bir ilişki olmamasına rağmen takip edilmesi gerektiğini vurgulayalım.

Kaynak: TÜİK

ARALIK 2022 İNŞAAT MALİYET ENDEKSLERİ – TÜİK

Kasım 2022 ’de inşaat maliyet endeksi yıllık %103,47, aylık %1,17 artış kaydetmişti. Aralık ayında döviz kurundaki artışın etkisiyle maliyetler artmaya devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Cari açık, ciro, dış ticaret, inşaat, işsizlik, perakende satışlar, sanayi üretimi

9 – 13 Aralık haftasında, Kasım ayına ilişkin olarak önceki aya göre cari işlemler açığında artış, sanayi üretimi ve perakende satışlarda büyüme görebiliriz. Öncü göstergeler istihdamda önemli bir iyileşmeye işaret etmiyor.

10 OCAK 2023, SALI

KASIM 2022 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Ekim 2022’de sanayi üretimi aylık %2,4, yıllık %2,5 artış kaydetmişti. Kasım ayında otomotiv sektörü üretimi ve ihracatının artış kaydetmesi sanayi üretiminin aylık bazda artışını destekleyecektir. Söz konusu beklentimizi MÜSİAD’ın yayınladığı Kasım ayı SAMEKS verileri de destekliyor. SAMEKS verilerine göre sanayi sektöründe üretim, yeni siparişler ve satın alımlar Kasım ayında önceki aya göre artış kaydetmişti.

Kaynak: TÜİK

KASIM 2022 İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ – TÜİK

Ekim 2022’de mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı önceki aya göre 0,1 yüzde puan artışla %10,2 seviyesine yükselmişti. Genç işsizlik oranı aylık 1,5 yüzde puan artışla %20,4 seviyesine yükselirken, atıl işgücü oranı %20,30 ile önceki aya göre değişmemişti. SAMEKS istihdam verilerinin Kasım ayında hizmet ve sanayi sektörlerinde önemli bir iyileşmeye işaret etmediğini ekleyelim.

Kaynak: TÜİK

11 OCAK 2023, ÇARŞAMBA

KASIM 2022 ÖDEMELER DENGESİ İSTATİSTİKLERİ – TCMB

Ekim 2022’de cari işlemler hesabı 0,3 milyar dolar açık vermiş, finans hesabı ile cari açık arasındaki fark olan net hata noksan kalemi 0,6 milyar dolar fazla vermişti. Dolayısıyla 2022 yılının Ocak-Ekim döneminde 38,2 milyar dolar cari açık kaydedilirken, 21,0 milyar dolarlık kaynağı bilinmeyen (net hata noksan) döviz girişi oldu. Kasım ayında yabancı turist sayısı verileri Ekim ayına göre yarı yarıya düşüşe işaret etti, dış ticaret açığı ise 0,9 milyar dolar artı. Dolayısıyla cari açık, Kasım ayında yaklaşık 3,5 milyar dolar artışla 4,0 milyar dolara yakın bir değere yükselebilir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Ekim 2022’de yıllık %117,07, aylık %3,44 artış kaydetmişti. Döviz kurunun Kasım ayında yataya yakın hareket etmesi inşaat maliyetlerinde aylık artışın sınırlı kalabileceğine işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 OCAK 2023, PERŞEMBE

KASIM 2022 PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Perakende satış hacmi Ekim 2022’de aylık %1,4, yıllık %9,5 artış kaydetmişti. Kasım ayında kredi hacminde ve siparişlerdeki artış perakende satışları destekleyen başlıca faktörler olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi Ekim 2022’de yıllık %124,8 artmıştı. Alt detaylarda; Ekim 2022’de sanayi sektörü ciro endeksi yıllık %112,1, inşaat ciro endeksi %113,7, ticaret ciro endeksi %125,9, hizmet ciro endeksi %155,4 artış kaydetmişti. Ekim ayında %157,7 artış kaydeden Yİ-ÜFE dikkate alındığında reel sektörün ciro değerlerindeki artışlar enflasyonun gerisinde kalmıştır.

Kaynak: TÜİK

KASIM 2022 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Ekim 2022’de bir önceki aya göre %2,8 azalmış, ithalat miktar endeksi %4,5 artış kaydetmişti. İhracat birim değer endeksi 2022 yılı Temmuz-Eylül döneminde ardı ardına kaydettiği düşüşün ardından Ekim ayında da aylık %1 düşüş kaydetmişti. Ağustos-Eylül döneminde artış kaydeden ithalat birim değer endeksi ise Ekim 2022’de aylık %5,2 düşmüştü.

Kaynak: TÜİK

13 OCAK 2023, CUMA

OCAK AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Aralık 2022 anketinde katılımcılar TÜFE’nin 2023 yılını %34,9, 2024 yılını 20,6 seviyesinden kapatacağını; GSYH’nin 2022’de %5, 2023 yılında ise %4,1 büyüyeceğini öngörmüştü. Katılımcılar; 2022 yılında toplam cari işlemler açığının 46,7 milyar dolar, 2023 yılında 30,6 milyar dolara gerileyeceğini tahmin ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Borç, bütçe, cari açık, dış ticaret, enflasyon, faiz kararları, inşaat, işsizlik, konut, perakende, sanayi

12 – 16 Aralık haftasında, Kasım ayına ilişkin olarak Ekim ayına ilişkin olarak cari açığın önceki aya göre azalması, sanayi üretiminin yataya yakın bir seyir izlemesi, perakende satışların artması beklenebilir. Amerikan ve Avrupa merkez bankalarının 50’şer baz puan faiz artırması bekleniyor.

12 ARALIK 2022, PAZARTESİ

EKİM AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Eylül 2022’de mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı aylık 0,3 yüzde puan artışla %10,1 seviyesine yükselmişti. 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus 64 milyon 871 bin kişi, işgücü 34 milyon 349 bin kişi, istihdam 30 milyon 867 bin kişi, işsiz 3 milyon 482 bin kişi seviyesindeydi. İş bulmakta ümidini kaybetmiş atıl işgücü oranı %20,3 iken, genç işsizlik oranı %18,9 seviyesindeydi.

Kaynak: TÜİK

EKİM AYI CARİ İŞLEMLER DENGESİ – TCMB

Cari işlemler hesabının iki ana kalemi turizm gelirleri ve dış ticaret dengesidir. Ekim ayında ülkeden ayrılan turist sayısının aylık %11 civarında azalmasına bağlı olarak net turizm geliri önceki aya göre 0,6 milyar dolar civarında azalabilir. Dış ticaret açığı ise Ekim ayında önceki aya göre 1,7 milyar dolar azalmıştı. Eylül ayında 3,0 milyar dolar açık veren cari işlemler dengesi söz konusu ana kalemlerdeki değişime bağlı olarak Ekim ayında 1,9 milyar dolar açık verebilir. Tahminimiz tutması halinde Eylül ayında 39,2 milyar dolar seviyesindeki son 12-aylık toplam cari açık büyüklüğü Ekim ayında 45,1 milyar dolar seviyesine yükselebilir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Eylül 2022’de mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi aylık %2,4 artış kaydederken, ithalat miktar endeksi aylık %0,6 düşüş kaydetmişti. İhracat birim değer endeksi Eylül ayında aylık %2,4 düşüşle 108,1 seviyesine gerilemiş, ithalat birim değer endeksi ise 151,8 seviyesi ile önceki aya göre yatay kalmıştı. Grafikte görüleceği üzere ihracat hacminde (açık gri çubuklar) inişli çıkışlı seyir dikkat çekerken, ihracat birim fiyatlarında düşüş (mavi çizgi), ithalat birim fiyatlarında (lacivert çizgi) ise yüksek seyir korunuyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

Eylül 2022’de inşaat maliyet endeksi, aylık %1,57, yıllık %119,83 artış kaydetmişti. Aylık bazda malzeme endeksi %2,07 artmış, işçilik endeksi %0,07 azalmış; yıllık bazda malzeme endeksi %133,40, işçilik endeksi %84,04 artmıştı. Grafikte görüleceği gibi döviz kurundaki (turuncu çizgi) yatay seyir malzeme maliyetlerindeki aylık artışların yavaşlamasına sebep oluyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

13 ARALIK 2022, SALI

EKİM AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Eylül 2022’de sanayi üretimi aylık %1,6 düşerken, yıllık bazda %0,4 artış kaydetmişti. Ekim 2022’de otomotiv sektörü üretimi ve ihracatının Eylül ayına göre düşüş kaydetmesi sanayi üretimini de aşağı yönlü baskılayacaktır. Öte yandan Ekim ayına ilişkin güven endekslerinin sipariş ve üretim artışlarına işaret etmesi, sanayi üretimini aylık bazda destekleyecektir.

Kaynak: TÜİK

EKİM AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Eylül 2022’de perakende satış endeksi aylık %1,8, yıllık %9,7 artış kaydetmişti. Ekim 2022’de güven endekslerinde siparişlere yönelik olumlu sinyaller ile ihtiyaç kredi hacmi ve kredi kart harcamalarında kaydedilen artışlar perakende satışları da olumlu etkileyecektir.

Kaynak: TÜİK

14 ARALIK 2022, ÇARŞAMBA

FED PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – federalreserve.gov

Fed’in 30 Kasım’da yayınladığı Bej Kitap raporunda ABD’de ekonomik aktivitenin 19 Ekim tarihli Bej Kitap raporuna göre hafif de olsa iyileştiğini, büyüme hızının yavaşladığını okuduk. Söz konusu dönemde istihdamın zayıfladığını, ücret artışlarındaki baskının azaldığını, fiyatlar genel seviyesinde de baskıların kısmen azaldığını ekleyelim. Ek olarak, Ekim ayında TÜFE’nin, Kasım ayında ise ÜFE’nin yıllık artış hızlarının da yavaşladığını gördük. Dolayısıyla, Haziran-Kasım döneminde yapılan son dört para politikası toplantısında 75’er baz puanlık faiz artırımlarının 14 Aralık toplantısında %78 olasılıkla 50 baz puanlık artırıma yavaşlayacağı beklentisinin mevcut gelişmeleri desteklediğini söyleyebiliriz. Fed’in 50 baz puanlık faiz artırımı politika hedef faiz oranı aralığını %4,25-4,50 aralığına yükseltecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

15 ARALIK 2022, PERŞEMBE

AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – ecb.europa.eu

AMB’den 50 baz puanlık faiz artışı bekleniyor.

KASIM AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE)  – TCMB

Ekim 2022’de Tarım-ÜFE aylık %4,59, yıllık %163,32 artış kaydetmişti. Kasım ayında enerji fiyat artışlarındaki yavaşlama ve döviz kurunun yatay seyretmesi yıllık Tarım-ÜFE enflasyonunun da yavaşlamasına katkıda bulunabilir.

Kaynak: TÜİK

KASIM AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Türkiye genelinde konut satışları Ekim ayında yıllık %25,3 azalışla 102 bin 660 adet olmuştu. Konut kredi hacminin Kasım ayında önceki aya göre yatay kalması toplam konut satışlarında önemli bir artış olmayacağına işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Ekim ayında merkezi yönetim bütçesi 224,2 milyar TL gelir, 307,4 milyar TL gider kaydetmiş, böylece bütçe 83,2 milyar TL bütçe açığı kaydetmişti. Ocak-Ekim döneminde bütçe toplamda 128,7 milyar TL açık verdi. Ekim ayında son 12-aylık bütçe açığı toplamı (grafikte mavi çizgi) 251,8 milyar TL’ye yükseldi. Merkezi yönetim bütçesiyle genelde yakın sonuçlar veren Hazine Nakit Bütçe Dengesinin Kasım ayında 99,6 milyar TL fazla verdiğini hatırlatalım. Söz konusu bütçe fazlası merkezi yönetimin bütçe dengesini olumlu etkileyecektir ancak Hazine’nin net borçlanma miktarındaki artışlar bütçedeki borç yükünün artmasına sebep oluyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI ÖZEL SEKTÖR YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Eylül 2022’de özel sektörün yurt dışı uzun ve kısa vadeli toplam kredi borcu 160,9 milyar dolar seviyesindeydi. Toplam borcun 98,6 milyar doları reel sektöre, 54,2 milyar doları bankacılık sektörüne, 8,1 milyar doları bankacılık dışı finans sektörüne ait. Toplam borcun 153,5 milyar doları uzun vadeli, 7,5 milyar doları kısa vadeli borçları kapsıyor. TCMB hesaplamasına göre özel sektörün Eylül 2022 itibariyle gelecek 12 ay içinde gerçekleştireceği anapara geri ödemelerinin toplamı 42,1 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

16 ARALIK 2022, CUMA

TCMB ARALIK AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Kasım ayı anketinde katılımcılar TÜFE’nin yılsonunu ortalama %68,06 seviyesinden kapatıp, gelecek 12-ay sonunda ortalama %37,47’ye, gelecek 24-ay sonunda ise ortalama %20,76 seviyesine gerileyeceğini tahmin etmişti. GSYH büyüme tahminleri 2022 yılı için %5,12, 2023 yılı için %4,12 olmuştu. Cari açık beklentileri ise 2022 yılı için 48,8 milyar dolar, 2023 yılı için 31,1 milyar dolardı. Anket katılımcıları 12-ay sonrasında politika faiz oranının mevcut %9 seviyesinden %15’in üzerine çıkıp 24-ay sonrasında %13’lere gerileyeceğini tahmin etmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

Merkez Bankası konut fiyat endeksi Eylül 2022’de aylık %4,93, yıllık %189,2 artış kaydetmişti. Döviz kurundaki nispeten yatay seyir inşaat maliyetleri yıllık enflasyonunun %119,8 ile daha yavaş kalmasına sebep oldu. Mevcut seyrin Ekim ayı verilerinde sürüp sürmeyeceğine odaklanacağız.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI TÜRKİYE KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Eylül 2022’de Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stoku 139,5 milyar dolarken, gelecek 12-ayda vadesi dolacak toplam dış borç stoku 185,3 milyar dolar seviyesindeydi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Cari açık, ciro, inşaat maliyetleri, işsizlik, nakit bütçe, perakende satışlar, sanayi üretimi

7 – 11 Kasım haftasında, Eylül ayına ilişkin olarak öncü veriler aylık bazda cari açıkta gerilemeye; inşaat maliyetlerinde,  perakende satışlarda ve sanayi üretiminde artışa işaret ediyor.

7 KASIM 2022, PAZARTESİ

EKİM AYI NAKİT BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Eylül 2022’de nakit bazlı bütçe verilerine göre 216,8 milyar TL’lik gelir, 296,1 milyar TL’lik gider kaydedilmiş; böylece 79,2 milyar TL’lik nakit bütçe açığı kaydedilmişti. Ocak-Eylül 2022 döneminde toplam 87,9 milyar TL nakit bütçe açığı kaydedilirken, Hazine 188,1 milyar TL’lik net borçlanma gerçekleştirdi, banka hesabında 104,3 milyar TL biriktirdi. Hazine 2021 yılında toplam 142,1 milyar TL bütçe açığı vermiş, 97,6 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

10 KASIM 2022, PERŞEMBE

EYLÜL AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Ağustos 2022’de aylık %1,98, yıllık %116,98 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,23, işçilik endeksi %1,16 artmış, yıllık artışları sırasıyla %129,61 ve %83,84 olmuştu. Eylül ve Ekim aylarında döviz kurundaki artış ve enflasyonist baskı inşaat maliyetlerini de yukarı çekecektir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EYLÜL AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre 2022 yılı Ağustos ayında 34 milyon 759 bin işgücüne (15+ yaş ve yukarı) karşılık istihdam 31 milyon 344 bin kişiye yükselmiş, işsiz sayısı 3 milyon 415 bin kişiye gerilemiş, böylece işsizlik oranı %9,8’e düşmüştü. İş aramaktan ümidini kaybedenlerin oranı %19,8’e, 15-24 yaş arası genç işsizlik oranı ise %17,3’e geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (28 EKİM) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 2022 yılının 21 Ekim ile biten haftasında piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre artış kaydetti, kredilerdeki artış daha yavaş oldu, kur korumalı mevduat hacmi önceki haftaya göre yatay kaldı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %13-20, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %17-31 aralığında. Yabancı para kredi hacmi önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar artışla 133,4 milyar dolara yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 126,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar arttı, tüzel kişilerin 86,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,6 milyar dolar düştü, böylece bankacılık dışı yurt içi DTH haftalık 1,2 milyar dolar düşüşle 212,8 milyar dolara geriledi. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu ise 5,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 114,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı; altın rezervleri 39,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 74,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar düştü. Merkez Bankasının net rezerv açığı 61,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,0 milyar dolar arttı. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 22,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar düştü. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 12 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 15 milyon dolarlık net alış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,7 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,4 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 KASIM 2022, CUMA

EYLÜL AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Ağustos 2022’de 3,1 milyar dolarlık cari işlemler açığı kaydedilmiş, 0,8 milyar dolar finans hesabı net fazla vermiş, böylece net hata noksan kalemi 3,9 milyar dolarlık kaynağı belli olmayan girişe işaret etmişti. Böylece yılın ilk 8 ayında 39,7 milyar dolarlık cari işlemler açığı, finans hesabından 11,4 milyar dolarlık çıkış, net hata noksan kalemine ise toplamda 28,3 milyar dolarlık ardı ardına giriş oldu. Eylül ayında net turizm gelirlerinin önceki aya göre 1,0 milyar dolar azalması, dış ticaret dengesinin ise önceki aya göre 1,6 milyar dolar azalmasına bağlı olarak cari işlemler açığı Eylül ayında 2.5 milyar dolara gerileyebilir, bu da son 12-aylık cari işlemler açığı toplamının 45,2 milyar dolara yükselmesine sebep olacaktır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EYLÜL AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSİ – TÜİK

Ağustos 2022’de sanayi üretimi aylık %2,4, yıllık %1,0 artış kaydetmişti. Eylül ayında bir önceki aya göre otomotiv sektörü üretiminin, ihracatın, kapasite kullanım oranının, yatırım harcamalarının artış kaydetmesi sanayi üretiminin de artacağına işaret ediyor.

Kaynak: TÜİK

EYLÜL AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Ağustos 2022’de perakende satış endeksi aylık %3,7, yıllık %9,0 artış kaydetmişti. Eylül ayında satışlarda, ihtiyaç kredilerinde artışla birlikte stoklardaki azalma perakende satışların önceki aya göre yükselişini koruyacağına işaret ediyor.

Kaynak: TÜİK

EYLÜL AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Ağustos 2022’de sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi yıllık %130,3, aylık %6,8 artış kaydetmişti. Yıllık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %123,7, inşaat ciro endeksi %111,5, ticaret ciro endeksi %127,3, hizmet ciro endeksi %160,1 artmıştı. Yurt içi üretici maliyeti Ağustos ayında yıllık %143,8, hizmet üreticilerinin maliyeti yıllık %107, tarım ürünleri üreticilerinin maliyeti yıllık %142,4 artış kaydetmiş, tüketici fiyatlarındaki artış yıllık %80,2 olmuştu.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Borç, dış ticaret, enflasyon, inşaat, işgücü, özel sektör borcu, perakende satış, sanayi üretimi, TCMB anketi

10 – 14 Ekim haftasında, Ekim ayına ilişkin olarak TCMB Piyasa Katılımcıları Anketinde enflasyon tahminlerinin düşmeye devam edip etmediğine odaklanacağız. Eylül ayına ilişkin olarak Tarım-ÜFE’de artış sürebilir. Ağustos ayına ilişkin olarak önceki aya göre cari açıkta gerileme, inşaat maliyetlerinde artış, dış ticaret miktar endekslerinde artış, sanayi üretim endeksinde artış, perakende satışlarda düşüş görebiliriz.

10 EKİM 2022, PAZARTESİ

AĞUSTOS AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Temmuz 2022’de mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %10,1 seviyesine gerilemiş, arındırılmamış verilere göre ise %10,6 seviyesine yükselmişti. İş bulmaktan ümidini kaybedenleri dikkate alan atıl işgücü oranı ise Temmuz ayında %22,5 seviyesine yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 EKİM 2022, SALI

AĞUSTOS AYI CARİ İŞLEMLER DENGESİ – TCMB

Temmuz ayında cari işlemler dengesi 4 milyar dolar açık kaydetmiş, son 12-aylık cari işlemler açığı 36,6 milyar dolara yükselmişti. Ağustos ayında dış ticaret açığının Temmuz ayına göre 0,5 milyar dolar artış kaydetmesi, turizm gelirlerinin önceki aya göre yaklaşık 1 milyar dolar artacak olması cari işlemler açığının Ağustos ayında 3 milyar dolar seviyesine gerilemesi, son 12-aylık toplam cari açığın 40 milyar dolar seviyesine yükselmesine sebep olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

AĞUSTOS AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Temmuz 2022’de aylık %6,46, yıllık %114,74 artış kaydetmişti. Grafikte de görüleceği gibi döviz kurundaki artış inşaat maliyetlerini doğrudan etkiliyor. Dolayısıyla Ağustos ve Eylül aylarında döviz kurundaki artışlar inşaat maliyetlerini de yukarı çekmeye devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

AĞUSTOS AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Temmuz 2022’de ihracat ve ithalat hacimlerindeki gerileme ihracat ve ithalat miktar endekslerinin de düşmesine sebep olmuştu. Ağustos ayında ihracat ve ithalat hacminin önceki aya göre yükselmesi dış ticaret miktar endekslerinin de yükselmesine sebep olacak. İhracat ve ithalat birim değer endeksleri ise Temmuz ayında önceki aya göre düşüş kaydetmişti.

Kaynak: TÜİK

12 EKİM 2022, ÇARŞAMBA

AĞUSTOS AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Temmuz 2022’de sanayi üretimi endeksi aylık %6,2 düşüş kaydetmiş, yıllık bazda ise %2,4 artış kaydetmişti. SAMEKS Sanayi Endeksi sanayi üretiminin Ağustos ve Eylül aylarında aylık bazda büyüdüğüne işaret ediyor. Otomotiv sektörü üretiminin Ağustos ayında önceki aya göre artış kaydetmesi de sanayi üretimini yukarı çekecek bir faktör olarak karşımıza çıkıyor.

Kaynak: TÜİK

AĞUSTOS AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Temmuz 2022’de perakende satış hacmi aylık %0,3 düşmüş, yıllık bazda %2,0 artış kaydetmişti. İhtiyaç kredilerinin artış hızının Ağustos ayında yavaşlaması, Eylül ayında ise artması perakende satışlarının Ağustos ayında önceki aya göre düşeceği, Eylül ayında ise iyileşebileceği söylenebilir.

Kaynak: TÜİK

13 EKİM 2022, PERŞEMBE

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (7 EKİM) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 30 Eylül ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre hafif arttı. TL cinsi mevduat ve kredi hacimleri önceki haftaya göre hafif artış kaydetti; alt detayında TL cinsi tüketici kredi hacmi artışında yavaşlama sürerken TL cinsi bireysel kredi kart harcamaları ve ticari kredilerde artış görülüyor. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %14-19, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %19-32 aralığında. Yabancı para kredi hacmi düşüşünü sürdürerek 132,7 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 127,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı, tüzel kişilerin 82,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar düştü, böylece bankacılık dışı yurt içi DTH 210,3 milyar dolara geriledi. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yaptığı seviyeden 30 Eylül 2022 itibariyle 28,6 milyar dolar geriledi; aynı dönemde gerçek kişilerin DTH hacmi 18,3 milyar dolar, tüzel kişilerin DTH hacmi 10,3 milyar düştü. Yurt dışı döviz mevduatları 28,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu 4,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre yatay kaldı. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 107 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,8 milyar dolar düştü; altın rezervleri 39,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 68,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,3 milyar dolar düştü. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 4,1 milyar dolar artışla 64,5 milyar dolara yükseldi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 19,6 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar azaldı. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 300 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 5 milyon dolarlık net alış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,3 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,3 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

14 EKİM 2022, CUMA

EKİM AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Eylül ayında yıl sonu TÜFE beklentisi %67,73’e, 12-ay sonrası için TÜFE beklentisi %36,74’e, 24-ay sonrası TÜFE beklentisi %20,63’e, 5-yıl sonrası TÜFE beklentisi %9,58’e gerilemişti. 2022 yılı GSYH büyüme beklentisi %4,77’ye, 2023 yılı için %4,46’ya yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EYLÜL AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK

Tarım-ÜFE Ağustos 2022’de aylık %4,34 azalmış, yıllık %142,42 artış kaydetmişti. Eylül ayında enerji fiyatları ve döviz kurundaki artış Tarım-ÜFE’nin de yükselmesine sebep olabilir.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Beklenti anketi, inşaat maliyetleri, cari açık, istihdam, sanayi üretimi, perakende ticaret

8 – 12 Ağustos haftasında, Ağustos ayına ilişkin olarak TCMB Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde enflasyon beklentilerinde yükseliş göreceğiz. Haziran ayına ilişkin olarak; inşaat maliyetlerinde, istihdamda,  sanayi üretiminde, perakende ticarette önceki aya göre artış, cari açıkta ise önceki aya göre düşüş ihtimali var.

10 AĞUSTOS 2022, ÇARŞAMBA

HAZİRAN AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Mayıs ayında arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı %10,1’e, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %10,9’a gerilemişti. Geniş tanımlı işsizlik oranı (işsiz olup iş aramaktan vazgeçenler) arındırılmamış verilere göre %21,7’ye, mevsim etkisinden arındırılmış verilere göre %22,4’e yükselmişti. SAMEKS Sanayi ve Hizmet Sektörleri İstihdam Alt Endekslerine göre Haziran ayında istihdam artış hızlarının Haziran ayında önceki aya göre hızlanma kaydetmesi istihdam tarafında iyileşme sinyali veriyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

Dolar/TL kurunun aylık %6,91 arttığı Mayıs 2022’de inşaat maliyet endeksi aylık %3,97, yıllık %105,73 artış kaydetmişti. Alt endeks bazında,  malzeme endeksi aylık %4,97 (yıllık %130,73), işçilik endeksi aylık %0,18 (yıllık %44,06) artış kaydetmişti. Dolar/TL kurundaki aylık artışın %8,1 arttığı Haziran ayında inşaat maliyetlerinde de artış göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 AĞUSTOS 2022, PERŞEMBE

HAZİRAN AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Mayıs ayında cari işlemler dengesi 6,5 milyar dolar açık vermişti. Haziran ayında turizm net gelirlerinin (grafikte mavi çubuklar) önceki aya göre 0,6 milyar dolar artması, dış ticaret açığının (gri çubuklar) da önceki aya göre 2,4 milyar dolar azalmasına bağlı olarak Haziran ayında cari açık (siyah çubuklar) 3,5 milyar dolara gerileyebilir. Temmuz ayında ise dış ticaret açığının aylık 2,4 milyar dolarlık artışla 10,6 milyar dolara yükselmesi, cari açıkta paralel bir artış etkisi yaratacaktır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TCMB

İhracat birim değer endeksi Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %11,6 artmış , ithalat birim değer endeksindeki yıllık artış %34,3 olmuştu. Miktar olarak ihracat endeksi yıllık %3,3, ithalat endeksi yıllık %6,8 artmıştı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Mayıs ayında aylık %9,3 azalmış, ithalat miktar endeksi aylık %4,4 artmıştı. İhracat birim değer endeksinin (grafikte siyah çubuklar) ithalat birim değer endeksine (grafikte gri çubuklar) bölünmesiyle hesaplanan ve 2021 yılı Mayıs ayında 91,6 olan dış ticaret haddi, yıllık 15,4 puan azalışla, Mayıs 2022’de 76,2 seviyesine gerilemişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 AĞUSTOS 2022, CUMA

AĞUSTOS AYI TCMB PİYASA KATILIMCILARI BEKLENTİ ANKETİ VERİLERİ – TCMB

Temmuz ayı anketinde yıl sonu TÜFE beklentisi %69,94’e, 12 ay sonrası TÜFE beklentisi %40,23’e, 24 ay sonrası TÜFE beklentisi %24,27’ye yükselmişti. Yıl sonu Dolar/TL kurunun 18,988, 12-ay sonrası beklenti 20,921 seviyesindeydi. Yıl sonu 12 aylık cari açık toplamının 37,5 milyar dolara yükselmesi beklenirken, yıl sonu GSYH büyüme beklentisi %3,63 seviyesinde, 2023 sonu GSYH büyüme beklentisi ise %3,80 seviyesinde bulunuyordu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSLERİ – TÜİK

Mayıs ayında sanayi üretimi aylık %0,5, yıllık %9,1 artış kaydetmişti. Haziran ayında kapasite kullanım oranları önceki aya göre geriledi. Ancak perakende ticaret sektörü satışlarında, SAMEKS Sanayi Endeksi ile reel kesim güven endeksi yatırım harcamaları alt endeksi ve otomotiv sektörü üretiminde önceki aya göre artış kaydedeceği ihtimalini canlı tutuyor.  

Kaynak: TÜİK

HAZİRAN AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Perakende satış hacmi Mayıs 2022’de aylık %1,9, yıllık %20,8 artış kaydetmişti. Haziran ayında perakende ticaret satışlarında ve ihtiyaç kredilerinde önceki aya göre artış kaydedilmesi perakende satışlarda aylık artış ihtimalini ortaya koyuyor.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

fulyagurbuz.com

Ekonomi Gündemi: Faiz kararı, güven, imalat, konut, MB piyasa anketi, talep, Moody’s kredi notu

23–27 Mayıs haftasında, Mayıs ayına ilişkin olarak; imalat sektöründe Nisan ayındaki eğilimin Mayıs ayında sürüp sürmediğini, güven endekslerinde imalat ve talep tarafındaki eğilimleri, TCMB’nin piyasa katılımcıları anketinde özellikle enflasyon ve cari açık beklentilerinde bozulmaya odaklanacağız. Mart ayına ilişkin olarak konut fiyatlarında artış sürecek. Merkez Bankası para politikası toplantısında politika faizini değiştirmeyecek.  Moody’s’in Türkiye kredi notu değerlendirmesinde büyük olasılıkla risk yoğun bir tablo ortaya konacak.

23 MAYIS 2022, PAZARTESİ

MAYIS AYI İMALAT SANAYİ KAPASİTE KULLANIM ORANI (KKO) – TCMB

Nisan ayında imalat sanayi genelinde KKO, aylık 0,5 puan artışla %77,8’e yükselmişti. Ocak-Mart döneminde ortalama olarak dayanıklı tüketim mallarında %72,7, dayanıksız tüketim mallarında %75,8, ara mallarında %78,9, yatırım mallarında %74,2 kapasite kullanımı gerçekleşmişti. Nisan ayında dayanıklı tüketim malları, ara malları ve yatırım mallarında, dolayısıyla da toplam sektör imalatında KKO, Ocak-Mart dönemi ortalamasının üzerinde performans gösterdi. Bu, Nisan ayı sanayi üretimi verisi açısından olumlu bir gelişme. Nisan ayında otomotiv sektörü üretiminin de önceki aya göre artmış olması KKO’da dolayısıyla da sanayi üretiminde büyümeyi desteklemişti. Söz konusu gelişmelerin Mayıs ayı KKO verilerinde devam edip etmediğine odaklanacağız.

Kaynak: TCMB

MAYIS AYI REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) – TCMB

2022 yılı Nisan ayında RKGE, aylık 1,2 puan artışla 109,7 seviyesine yükselmişti. Alt detaylara göre; son üç aydaki toplam sipariş miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması, genel gidişat ve mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, gelecek üç aydaki üretim hacmi, mevcut toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam ve gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkilemişti. Özellikle stoklardaki artış eğilimi önemli. Mayıs ayında ticari kredi hacmindeki hızlanma, sektörde mal stoklarının artırılmasına yönelik eğilimin sürmesine katkı sağlamış olabilir. İzleyeceğiz.

Kaynak: TCMB

MAYIS AYI SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ – TÜİK

Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Nisan ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe %3,0, perakende ticaret sektöründe %2,9 ve inşaat sektöründe %3,0 artışla sırasıyla 114,6, 119,4 ve 83,5 seviyelerine yükselmişti. Endeksin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini gösteriyor. Endekslerin alt detaylarında talep tarafındaki eğilimi anlamaya çalışacağız. Özellikle perakende ticaret endeksinde satışlar alt endeksindeki eğilim, sanayi sektörü adına önemli bir gösterge olacak.

Kaynak: TÜİK

MAYIS AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Nisan ayında aylık TÜFE’de %4,2 artış öngörülmüş, aylık %7,25’lik artış gerçekleşmişti. Ankette yıl sonu TÜFE beklentisi %46,44’e, Dolar/TL beklentisi 16,848’e, cari işlemler açığı 27,5 milyar dolara yükselmiş; 2022 yılı GSYH büyüme beklentisi %3,17’ye 2023 yılı için %4,0’e gerilemişti. Mayıs ayında döviz kurundaki sert yükseliş, enflasyon, kur ve cari açık beklentilerinin artmasına, ekonomik büyüme beklentilerinde ise düşüşe sebep olabilir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

Şubat ayında konut fiyat endeksi aylık %13,5, yıllık %96,4 artışla 317,6 seviyesine yükselmişti. Bu, endeksin yayınlanmaya başladığı 2017 başından bu yana fiyatların yaklaşık 3,2 kat arttığı anlamına geliyor. Konut satışlarının aylık %37,5, inşaat maliyetlerinin %9,6 arttığı Mart ayında konut satış fiyatlarının da arttığını göreceğiz.

Kaynak: TCMB

26 MAYIS 2022, PERŞEMBE

MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI KARARI – TCMB

Enflasyonda, enflasyon beklentilerinde ve döviz kurundaki sert yükselişlere rağmen %14 olan politika faiz oranı değişmeyecek. Politika faiz oranı, mevduat ve kredi faiz oranları için referans oluşturur. Aşağıdaki grafikte görülebileceği gibi bankalar düşük maliyetle TL cinsi mevduat toplarken, kredi faiz oranları artmaktadır. Kurdaki sert artış KKM faiz ödemelerini, enflasyondaki artış yeni ihraç edilecek olan enflasyona endeksli tahvillerin kupon faizi ödemelerini yukarı çekerek bütçe üzerinde ağır yük oluşturacaktır. Dolayısıyla döviz kuru istikrar kazanmadığı sürece faiz oranlarında dolayısıyla da faiz ödemelerinde yukarı seyir devam edecek. Her ne kadar imkânsız gibi gözükse de toplantıdan fiyat istikrarı kapsamında olası bir olumlu sinyal verilmesi (merkez bankasının bağımsızlığı, faizlerin gerekirse yükseltilebileceği gibi) halinde döviz kurunda dolayısıyla da enflasyon beklentilerinde kısmen de olsa bir rahatlama görebiliriz.   

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Ekonomik güven endeksi Mart ayında 95,7 iken, Nisan ayında %1,1 oranında azalarak 94,7 değerine gerilemişti. Alt endekslerden tüketici güven endeksi Mayıs ayında hafif yükselişle 67,6 olması ekonomik güven endeksini de hafif iyileştirecektir. Ekonomik güven endeksinin seyri açısından reel kesim güven endeksi ve sektörel güven endekslerindeki seyir önemli olacak. Endeksin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması kötümserliği gösteriyor.

Kaynak: TÜİK

20 MAYIS TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 13 Mayıs ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3), önceki haftaya göre yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduat faiz oranları %14-18 aralığını sürdürdü. TL cinsi kredi faiz oranları %18-29 aralığında değişmedi. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 135,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,6 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 0,6 milyar dolar artışla 78,5 milyar dolara yükseldi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,0 milyar dolar düşüşle 214,3 milyar dolara geriledi. Yurt dışı döviz mevduatları 24,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar düştü. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar sert düşüşle 3,8 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan toplam uluslararası rezervler 101,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 5,7 milyar dolar sert düştü; altın rezervleri 40,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 61,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 4,8 milyar dolar geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 5,6 milyar dolar artışla 55,9 milyar dolara yükseldi (hesaplamaya SDR sepetinde olmayan paralar “açık” olarak dahil edildi). Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,5 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar azaldı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 767 milyon dolar, DİBS’te 298 milyon dolar net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

27 MAYIS 2022, CUMA

MOODY’S’DEN TÜRKİYE KREDİ NOT DEĞERLENDİRMESİ – MOODY’S

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu “B2” olarak teyit etmiş, not görünümünü “negatif” olarak bırakmıştı. Türk lirasında değer kaybı, rezervlerdeki düşüş, cari açıkta artış eğilimi, kamu maliyesinde zayıflama dikkate alındığında Moody’s’ten iç açıcı bir değerlendirme beklenmemeli.

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Üretim, tüketim, işsizlik, cari açık, dış ticaret, dış borç, inşaat maliyetleri, konut satışları, tarım enflasyonu, politika faiz kararları

11 – 15 Nisan haftasında Mart ayına ilişkin olarak tarım üreticileri maliyetinde artış, Şubat ayına ilişkin olarak bir önceki aya göre cari açıkta gerileme, inşaat maliyetlerinde artış, sanayi üretiminde kısmi artış, perakende siparişlerde gerileme, ihracat miktar endeksinde artış göreceğiz. TCMB ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz değiştirmeyecek ancak AMB’den faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.  

11 NİSAN 2022, PAZARTESİ

ŞUBAT AYI ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ – TCMB

Dış ticaret açığındaki artışın etkisiyle cari işlemler açığı Aralık ayındaki 3,8 milyar dolardan Ocak ayında 7,1 milyar dolara yükselmişti. Böylece son 12-aylık cari açık 20,2 milyar dolara yükselmişti. Şubat ayında dış ticaret açığının önceki aya göre 2,2 milyar dolar azalmasına bağlı olarak cari açık da 5 milyar dolar civarına gerileyecek. Mart ayında ise dış ticaret açığının önceki aya göre 0,4 milyar dolar artması cari açıkta Şubat ayına göre önemli bir değişim olmayacağına işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ŞUBAT AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı Aralık ayındaki %11,3’ten Ocak ayında %12,1 seviyesine yükselmiş, Kasım-Aralık’ta düşen istihdam Ocak’ta da gerilemişti. Sektörler bazında istihdam verisinin yayınlanmaması dikkatimizi çekmişti. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise Ocak’ta %11,4 ile önceki aya göre değişmemişti.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Ocak’ta aylık %15,24, yıllık %79,91 artış kaydetmişti. Dolar/TL’nin bir önceki aya göre yatay kaldığı Ocak ayında, malzeme endeksi aylık %10,12, işçilik endeksi %33,83 artmış; yıllık artışlar sırasıyla %98,2 ve %41,0 olmuştu. İşçilik maliyetlerinin sene başında revize edildiği dikkate alındığında malzeme endeksindeki artış elektrik ve doğal gaz fiyatlarına yapılan zamlar, petrol ve emtia fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı. Mart ayında benzer eğilimin devam etmesi inşaat maliyetlerini yukarı çekmeye devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 NİSAN 2022, SALI

ŞUBAT AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında sanayi üretimi aylık %2,4 daralmış, yıllık %7,6 büyüme kaydetmişti. Ocak ayında sanayi üretiminde aylık bazda büyüyen tek sektör %11,2 ile madencilik ve taş ocakçılığı olmuştu. Şubat ayında otomotiv sektörü dahil sanayi malları ihracatının artması, ara mal üretimi kapasite kullanımındaki düşüşün yavaşlaması, stoklarda kısmen artış ile ticari kredilerde hızlanma sanayi üretimini önceki aya göre hafif yukarı çekecek. İthalatın Şubat ayında önceki aya göre yatay kalması sanayi üretimine olumsuz bir etki yaratmayacak.  

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında perakende satışlar aylık %1,5 düşmüş, yıllık %7,9 artış kaydetmişti. Aylık bazda düşen satışlara rağmen perakende sektöründe ciro aylık bazda %7,0 artmıştı. Şubat ayında ihtiyaç kredilerinde devam eden yavaşlama perakende satışları aşağı çekebilir.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2022 yılı Ocak ayında yıllık %90,9 artmıştı.  Yıllık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %106,1, inşaat ciro endeksi %62,3, ticaret ciro endeksi %76,1, hizmet ciro endeksi %116,9 artış kaydetmişti. Toplam ciro aylık bazda %3,6 artarken; sanayi sektöründe %2,2, inşaatta %11,3, ticarette %1,5, hizmette %11,9 artış olmuştu.

Kaynak: TÜİK

13 NİSAN 2022, ÇARŞAMBA

ŞUBAT AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında ihracat miktar endeksi aylık %22,2, ithalat miktar endeksi %17,1 gerilemişti. İhracat birim değer endeksi aylık %1,6 artarken, ithalat birim değerindeki artış %15,6 olmuştu. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi aylık 10,0 puan düşüşle 72,8 seviyesine gerilemişti. Şubat ayında ihracatın önceki aya göre %14 artış kaydederken ithalatın yatay kalması ihracat miktar endeksinde artış görmemize sebep olacak. Şubat verilerinde özellikle ihracat ve ithalat birim değer endekslerine odaklanacağız.

Kaynak: Turkey Data Monitor

14 NİSAN 2022, PERŞEMBE

MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – TCMB

TCMB %14 olan politika faizini değiştirmeyecek.

AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – ECB

Enflasyonist baskıların giderek artmasına bağlı olarak faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.

ŞUBAT AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu Ocak ayında önceki aya göre 0,2 milyar dolar azalışla 161,2 milyar dolara gerilemişti. Borcun 96,9 milyar doları reel sektöre, 56,3 milyar doları bankalara, 8 milyar doları banka dışı finans şirketlerine aitti. Özel sektörün Ocak ayı itibariyle gelecek 1 yıl içinde gerçekleştireceği anapara geri ödemelerinin toplamı 43,9 milyar dolardır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

8 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 1 Nisan ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) yabancı para cinsinden vadeli ve vadesiz mevduatlardaki gerilemeye bağlı olarak önceki haftaya göre hafif geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %14-18 aralığına, TL cinsi kredi faizleri %17-29 aralığına hafif geriledi. TL mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 139,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 1,1 milyar dolar azalışla 76,3 milyar dolara geriledi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,6 milyar dolar düşüşle 216,0 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar geriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 4,9 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 109,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar yükseldi; altın rezervleri 42,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar azaldı, brüt döviz rezervleri 66,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar düşüşle 27,7 milyar dolara geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 21,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 10 milyon dolar, DİBS’te 104 milyon dolar net alış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

15 NİSAN 2022, CUMA

MART AYI TARIM ÜRETİCİLERİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK

Tarım-ÜFE Şubat’ta aylık %13,74, yıllık %68,49 artış kaydetmişti. 2021’in sonlarından itibaren artan enerji maliyetlerine bağlı olarak tarım üretim maliyetleri, gıda tüketim fiyatlarına doğrudan yansıtılıyor.

Kaynak: TÜİK

MART AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Türkiye genelinde konut satışları Şubat ayında bir önceki aya göre %10,5, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,1 artışla 97 bin 587 olmuştu.

Kaynak: TÜİK

MART AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Merkezi yönetim bütçesi Şubat ayında TCMB karının aktarılması ve vergi gelirlerindeki artışın etkisiyle önceki aya göre 94,6 milyar TL artışla 270,6 milyar TL gelir elde etmişti. Giderler aylık olarak 54,9 milyar TL artışla 200,8 milyar TL olmuştu. Böylece Şubat ayında bütçe 69,7 milyar TL fazla vermişti. Ocak-Şubat döneminde bütçe 99,8 milyar TL fazla verdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ŞUBAT AYI KISA VADELİ TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Ocak ayında Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku aylık 5,2 milyar dolar artışla 125,5 milyar dolara yükselmişti. Borcun 44,5 milyar doları özel sektör finans dışı kuruluşlara, 31,2 milyar doları özel sektör finans kuruluşlarına, 22,6 milyar doları kamu bankalarına, 27,2 milyar doları TCMB’ye aittir. Ocak ayı itibariyle gelecek 12 ayda vadesi dolacak toplam dış borç stoku ise aylık 2,1 milyar dolar artışla 173,7 milyar dolara yükselmişti.  

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Bütçe, cari açık, inşaat, işsizlik, perakende satışlar, sanayi üretimi

7 – 11 Mart haftasında Rusya-Ukrayna savaşının Avrupa Merkez Bankası beklentilerine nasıl yansıyacağına odaklanacağız. Ocak ayına ilişkin olarak sanayi üretimi ve perakende satışlarda düşüş, cari açık ve inşaat maliyetlerinde artış göreceğiz.

7 MART 2022, PAZARTESİ

ŞUBAT AYI HAZİNE NAKİT BAZLI BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Hazine nakit bütçe gelirleri Ocak ayında 148,2 milyar TL, giderleri 186 milyar TL kaydetmesiyle nakit bütçe 37,8 milyar TL açık vermişti. Bütçe açığının finansmanında Hazine 14,8 milyar TL net borçlanma gerçekleştirirken, banka hesabından 22,7 milyar TL kullanılmışı. Aşağıdaki grafik son 12-aylık toplamlar olarak nakit bütçe dengesini ve finansmanını gösteriyor. 2017’de KGF, 2018-2019’de ABD’nin ticaret savaşı, yurt içinde kur krizi, 2020-2021’de Covid-19 ve kur krizleri, Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgali derken yüksek enflasyon sarmalında Hazine’nin borçlanma gerekliliği, bütçede faiz yükünü artıracak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

10 MART 2022, PERŞEMBE

AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI KARARI – ECB

Toplantıdan faiz değişikliği gelmeyecek. Rusya-Ukrayna savaşının AMB’nin beklentilerine nasıl yansıyacağına odaklanacağız.

OCAK AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı Aralık 2021’de aylık 1,4 puan artışla %11,3, mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı aylık 0,1 puan düşüşle %11,2 değerini almıştı. Arındırılmamış verilere göre sanayi ve hizmet sektörlerinde istihdam önceki aya göre artarken tarım istihdamı son 4 aydır, inşaat istihdamı son 3 aydır aylık bazda düşüşünü sürdürmüştü. Toplam istihdam içinde hizmet sektörü istihdamının payı Aralık ayında %57,2’ye, sanayinin %22,4’e yükselirken, tarımda %14,6’ya ve inşaatta %5,9’a gerilemişti. Ocak ve Şubat ayı imalat sektörü PMI verileri imalat sektöründe istihdam artışının yavaşlayarak da olsa sürdüğüne işaret etti. SAMEKS Hizmet Endeksi ise Ocak ayında istihdamda azalışa, Şubat ayında ise artışa dikkat çekti.

Kaynak: TÜİK

OCAK AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ– TÜİK

Aralık ayında döviz kurundaki sert yükseliş inşaat malzeme fiyatlarını sert yukarı çekmişti. İnşaat maliyet endeksi Aralık 2021’de aylık %15,70, yıllık %67,74 artış kaydetmişti. Alt endeksler olarak malzeme endeksi aylık %20,35, yıllık %85,77; işçilik endeksi ise aylık %1,44, yıllık %24,01 artmıştı. Ocak ve Şubat aylarında enflasyondaki yükseliş eğilimi özellikle malzeme maliyetlerini sert yukarı çekecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (4 MART) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği 25 Şubat ile biten haftada döviz kurundaki artışın etkisiyle piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergelerin (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artışı hızlandı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-18 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faizleri %20-29 aralığına geriledi. TL mevduat hacmi önceki haftaya göre %2,7 ile yükselişini sürdürdü, TL kredileri haftalık %2 artış kaydetti. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 111,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, tüzel kişilerin 1,4 milyar dolar düşüşle 71,8 milyar dolara geriledi, yurt dışı döviz mevduatları 0,3 milyar dolar düşüşle 24,5 milyar dolar oldu; böylece toplam DTH büyüklüğü haftalık 1,4 milyar dolar düşüşle 210,5 milyar dolara geriledi. Tüzel kişilerin DTH’si Kur Korumalı Mevduatın devreye alındığı 24 Aralık haftasından bu yana 18,8 milyar dolar, gerçek kişilerin 6,0 milyar dolar azaldı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 4,8 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 113,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 42,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 70,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,6 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 5,1 milyar dolar düşüşle 23,9 milyar dolara geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,9 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 2,4 milyar dolar geriledi. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 87 milyon dolar ve DİBS’te 387 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 MART 2022, CUMA

MART AYI PİYASA KATILIMCILARI BEKLENTİ ANKETİ – TCMB

TCMB Şubat ayı Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde yıl sonu TÜFE beklentisi %34,06’ya yükselmişti. Yıl sonu Dolar/TL kuru beklentisi 16,04’e hafif gerilemiş, 2022 yılı cari işlemler açığı beklentisi 9,5 milyar dolara yükselmiş, 2022 ve 2023 GSYH büyüme tahminleri %3,7 ve %4,2 olmuştu.

OCAK AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Kasım 2021’de 2,8 milyar dolar açık veren cari işlemler dengesi Aralık 2021’de artan dış ticaret açığı ve azalan turizm gelirlerinin etkisiyle 3,8 milyar dolar açık vermişti. Böylece 2021 yılı genelinde toplam cari işlemler açığı 14,9 milyar dolar olmuştu. Aralık ayına göre dış ticaret açığının Ocak ayında 3,5 milyar dolar artması cari işlemler açığını yukarı çekerek 7 milyar dolar civarına yükselmesine sebep olacak. Şubat ayında ise dış ticaret açığının önceki aya göre 2,2 milyar dolar azalması cari işlemler açığının Şubat ayında 5 milyar dolar civarına gerilemesine sebep olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

OCAK AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSİ – TÜİK

Sanayi üretimi Aralık 2021’de aylık %1,6, yıllık %14,4 artış kaydetmişti. Sermaye malı imalatı aylık %7,6’lık sert artarken; dayanıklı tüketim malı imalatı %1,5, enerji imalatı %0,7, ara malı imalatı %0,2 artış sergilemiş, dayanıksız tüketim malı imalatı aylık %0,2 gerilemişti. Küresel ihracat siparişlerinin Ocak ayında gerilemesine bağlı olarak Türkiye’nin ihracatının aylık %21 düşmesi, otomotiv sektörü üretimi ve ihracatı ile ithalat ve kapasite kullanım oranlarının önceki aya göre düşüş kaydetmesi sanayi üretiminin de Aralık ayına göre düşmesine sebep olabilir. Ayrıca, elektrik ve doğalgaz kesintilerinin sektör üzerinde olumsuz etkilerini de unutmayalım.

Kaynak: TÜİK

OCAK AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Perakende satış hacmi Aralık 2021’de aylık %2,7 düşmüş, yıllık %15,5 artmıştı. Aylık olarak talepteki düşüşte artan kredi faiz oranlarının ve hızlı fiyat artışları ile zamların etkisi olmuştu. Ocak ve Şubat aylarında da devam eden yüksek faiz, yükselen enflasyon, yapılan zamlar, stoklardaki hareketliliğin azalması ile yavaşlayan ihtiyaç kredileri perakende satışlarda güç kaybının sürmesinde önemli rol oynayacaklar.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Üretim, tüketim, satış, işsizlik, bütçe, cari açık, inşaat maliyeti

7 – 11 Şubat haftasında Aralık ayına ilişkin olarak sanayi üretiminde zayıflama, perakende satışlarda ve ciroda iyileşme, inşaat maliyetlerinde sert yükseliş, cari açıkta artış göreceğiz. Şubat ayı TCMB Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde enflasyon beklentilerine odaklanacağız.

7 ŞUBAT 2022, PAZARTESİ

OCAK AYI HAZİNE NAKİT BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

2021 yılı Aralık ayında nakit bütçe 92,1 milyar TL ile rekor açık vermiş, 2021 yılı toplamında nakit bütçe açığı 142,1 milyar TL olmuştu. (2020 yılı nakit açığı 181,9 milyar TL)

Kaynak: Turkey Data Monitor

10 ŞUBAT 2022, PERŞEMBE

2021 YILI ARALIK AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Kasım 2021’de dış ticaret hacmi artsa da pahalıya alıp ucuza satmaya devam etmiştik. Kasım ayında ihracat ve ithalat miktar endeksleri bir önceki aya göre sırasıyla %0,5 ve %11,0 artış kaydetmiş; ihracat ve ithalat birim değer artışları önceki aya göre sırasıyla %1,42 ve %4,38 yavaşlamıştı. Aralık ayında ihracat ve ithalatın artmasına bağlı olarak dış ticaret miktar endeksleri yükselmeye devam edecek. Aralık ayı verilerinde dış ticaret birim endekslerine odaklanacağız.

Kaynak: TÜİK

2021 YILI ARALIK AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı 2021 yılı Kasım ayında aylık 0,2 puanlık artışla %10,9 seviyesine yükselmiş, mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı %11,2 ile önceki aya göre değişiklik göstermemişti.

Kaynak: TÜİK

2021 YILI ARALIK AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSLERİ – TÜİK

2021 yılı Kasım ayında döviz kurundaki sert artış inşaat maliyetlerini zirveye taşımıştı. Döviz kurunun aylık %17 (yıllık %33,9) artış kaydettiği Kasım 2021’de inşaat maliyet endeksi aylık %7,94, yıllık %48,87 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %10,71, işçilik endeksi %0,25 artmıştı. Bir önceki yılın aynı ayına göre ise malzeme endeksi %60,13, işçilik endeksi %22,50 artmıştı. Aralık ayında döviz kurunda aylık %26,8’lik (yıllık %75,8) artış inşaat maliyetlerinin çok daha sert yükselmesine sebep olacak. Ocak ayında ise döviz kurundaki yatay harekete rağmen enflasyon beklentilerindeki yükselişe bağlı olarak inşaat maliyetlerinde de artış göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

4 ŞUBAT TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB 28 Ocak ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre değişmedi. TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre %1,4 artarken, TL cinsi krediler hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faizleri %16-21 aralığına yukarı genişledi. TL cinsi kredi faizleri %17-32 aralığına yukarı daraldı. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) önceki haftaya göre 2,0 milyar dolar düşüşle 113,3 milyar dolara, tüzel kişilerin 1,3 milyar dolar düşüşle 84,8 milyar dolara geriledi, yurt dışı mevduatlar 0,2 milyar dolar düşüşle 24,6 milyar dolara geriledi; böylece toplam DTH büyüklüğü 28 Ocak haftasında 3,3 milyar dolar düşüşle 222,8 milyar dolara geriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar düşüşle 4,7 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 110,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar arttı. Altın rezervleri 28 Ocak’ta 38,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 71,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,8 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar düşüşle 36,4 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 23,1 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar geriledi. Yurt dışı yerleşikler 28 Ocak ile biten haftada hisse senetlerinde 139 milyon dolarlık, DİBS’te 41 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 ŞUBAT 2022, CUMA

TCMB ŞUBAT AYI PİYASA KATILIMCILARI BEKLENTİ ANKETİ– TCMB

TCMB Ocak ayı Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde yılsonu TÜFE artışı %29,75’e yükselmişti. 2022’de politika faizi beklentisi %14 iken Ocak 2023’te %16’nın üzerine çıkacağı bekleniyor. Yılsonu Dolar/TL kuru beklentisi 16,135’e yükselmiş, 2022 yılında toplam cari açık beklentisi 7,9 milyar dolara gerilemişti. 2022 yılı GSYH büyüme beklentisi %3,69 iken, 2023 yılında %4,23’e yükselmesi bekleniyor.

2021 YILI ARALIK AYI CARİ İŞLEMLER DENGESİ – TCMB

2021 yılı Ağustos-Ekim döneminde arka arkaya cari fazla verilmesinin ardından Kasım ayında cari işlemler dengesi artan dış ticaret açığı ve yarıya düşen net turizm gelirlerine istinaden 2,7 milyar dolar açık vermişti. Kasım ayında 1,8 milyar dolar finansman sağlanmış, 4,5 milyar dolarlık kaynağı belli olmayan (Net Hata Noksan kalemi) döviz girişi olmuştu. Aralık ve Ocak aylarında artan dış ticaret açığına bağlı olarak cari işlemler açığı da artacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2021 YILI ARALIK AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi üretim endeksi 2021 yılı Kasım ayında aylık %3,3, yıllık %11,4 artış kaydetmişti. Sanayi üretimi ihracatı ve ithalatının arttığı Aralık ayında sanayi üretimini; yatırım malı, ara malı, otomotiv ve gıda imalatı desteklemeye devam edecek. Ocak ayında ise ihracat, ithalat ve kapasite kullanım oranlarında gerileme sanayi üretiminin bir önceki aya göre zayıflamasına sebep olacak ancak elektrik ve doğalgaz kesintilerinden dolayı sanayi üretiminde düşüş görme ihtimalini de göz ardı etmeyelim.

Kaynak: TÜİK

2021 YILI ARALIK AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Perakende satış hacmi Kasım 2021’de aylık %1,3, yıllık %16,3 artış kaydetmişti. Perakende satışlardaki artışta özellikle kurdaki yükselişin ve enflasyon baskısının dayanıklı tüketim malı talebini öne çektiğini söyleyebiliriz. Söz konusu eğilimin, ihtiyaç kredilerinin arttığı ve sert kur artışı yaşanan Aralık ayında da sürmesi beklenebilir.

2021 YILI ARALIK AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi, 2021 yılı Kasım ayında aylık %11,8 yıllık %60,4 artış kaydetmişti. Kurda sert artış yaşanan Aralık ayında enflasyonist baskının artacağı beklentisiyle satın alımların öne çekildiğini ve ciroların arttığını görebiliriz.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz