Nisan 2022 – Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Enflasyon, hizmet, imalat, kapasite kullanımı, güven endeksleri, SAMEKS

25–29 Nisan haftasında Nisan ayına ilişkin olarak imalat ve imalat dışı sektöre ilişkin görünümü, TCMB’nin yayınlayacağı yılın 2nci Enflasyon Raporu’nu takip edeceğiz. Bu hafta toplanacak olan Japonya Merkez Bankası para politikasında değişiklik yapmayacak, risklere odaklanacağız.

25 NİSAN 2022, PAZARTESİ

NİSAN AYI İMALAT SEKTÖRÜ KAPASİTE KULLANIM ORANLARI (KKO) – TCMB

İmalat sanayi genelinde KKO, Mart ayında aylık 0,7 puan artışla %77,3 seviyesine yükselmişti. KKO; dayanıklı tüketim malı üretiminde %75’e, yatırım mallarında %76’ya sert yükselmiş; ara malında %78,7 ile önceki aya göre değişmezken, dayanıksız tüketim malında %75,6’ya hafif gerilemişti. Dayanıklı tüketim malı ve yatırım malları KKO’daki yükselişler Mart ayında ihracattaki artışı desteklemişti. Öncü imalat sektörü PMI verileri Nisan ayında Euro Bölgesi’nde ihracat siparişlerinin azaldığına işaret etti, ABD’de ise ihracat siparişlerinde sıçrama var. Söz konusu etkilerin KKO verilerine nasıl yansıdığını takip edeceğiz.

Kaynak: TCMB

NİSAN AYI REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) – TCMB

Mart ayında RKGE, aylık 1,3 puan azalışla 108,5 olmuştu. Endeksin 100 üzerindeki değerler sektörde iyimser görünüme işaret ediyor.

Kaynak: TCMB

NİSAN AYI SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ – TÜİK

Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Mart ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe %6,2, perakende ticaret sektöründe %3,1 ve inşaat sektöründe %2,0 azaldı. Mart ayında hizmetlere olan talep zayıfladı; perakende ticarette satışlar yavaşlamaya devam etti, stoklardaki azalış zayıflayarak sürdü. İnşaat sektöründe kötümserlik devam etti, önümüzdeki döneme ilişkin fiyat beklentilerindeki artış sürdü. Nisan ayı gerçekleşmelerinde, iç talebe yönelik verilere odaklanacağız.

Kaynak: TÜİK

28 NİSAN 2022, PERŞEMBE

2022 YILI 2NCİ ENFLASYON RAPORU – TCMB

Raporda önceki rapora göre enflasyonist baskılarda artışa vurgu yapılarak Banka’nın yıl sonu enflasyon beklentisinin %23,2’den yukarıya revize edilmesi kaçınılmaz gözüküyor.

Kaynak: TCMB, TÜİK

NİSAN AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Mart’ta ekonomik güven endeksi aylık 2,5 puan düşüşle 95,7 olmuştu. Endeksin 100’den küçük olması genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor. Endeksin alt endekslerinden olan tüketici güven endeksinin Nisan ayında bir önceki aya göre %7,3 oranında azalması ekonomik güven endeksini aşağı yönlü baskılayacak.

Kaynak: TÜİK

22 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 15 Nisan ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3), TL cinsi vadeli ve vadesiz mevduatlardaki artışa bağlı olarak önceki haftaya göre yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduat faiz oranları hafif artışla %15-18 aralığına yükseldi, TL cinsi kredi faiz oranları %18-28 aralığında değişmedi. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 139,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı, tüzel kişilerin 0,8 milyar dolar artışla 77,7 milyar dolara yükseldi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,1 milyar dolar düşüşle 216,7 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar artışla 5,1 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 112,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,4 milyar dolar yükseldi; altın rezervleri 43,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,1 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 69,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar artışla 47,2 milyar dolara yükseldi (hesaplamaya SDR sepetinde olmayan paralar “açık” olarak dahil edildi). Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 23,9 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 27 milyon dolar, DİBS’te 25 milyon dolar net alış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

29 NİSAN 2022, CUMA

NİSAN AYI SANAYİ VE HİZMET SEKTÖRLERİ SAMEKS ENDEKSLERİ – MÜSİAD

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS (Satın Alma Müdürleri Endeksi) Endeksi, Mart ayında aylık 1,8 puan düşüşle 52,1 seviyesine gerilerken, Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi aylık 1,8 puan artışla 54,8’e yükseldi. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü, altındaki değerler küçüldüğünü gösteriyor.

Kaynak: MÜSİAD

MART AYI DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ – TÜİK

Ticaret Bakanlığı Nisan ayının başında Mart ayı dış ticaret verilerini açıklamıştı. Buna göre; Mart ayında ihracat aylık %13,5 artışla 22 milyar 708 milyon dolar, ithalat %11,0 artışla 30 milyar 948 milyon dolar, dış ticaret açığı aylık %4,6 artışla 8,2 milyar dolar olmuştu. Son 12-aylık ihracat toplamı 235,6 milyar dolar, ithalat toplamı ise 297,1 milyar dolar olarak gerçekleşmişti.

Kaynak: TÜİK, Ticaret Bakanlığı

MART AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK

Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) Şubat’ta yıllık %78,09, aylık %3,78 artmıştı. Maliyet artışları özellikle artan ulaştırma maliyetlerinin etkisiyle Mart ayında da sürecek.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Bej Kitap, borç, enflasyon, konut fiyatları, tüketici güveni

18–22 Nisan haftasında Mart ayına ilişkin olarak ABD ekonomik görünümüne (Beige Book) odaklanacağız, Türkiye’de yurt dışı üretici maliyetleri artmaya devam edecek, merkezi yönetim borç stoku artacak. Şubat ayına ilişkin olarak konut fiyat endeksinde artış göreceğiz.

18 NİSAN 2022, PAZARTESİ

ŞUBAT AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

Ocak ayında artan inşaat maliyetlerinin etkisiyle konut fiyatları aylık %13,1, yıllık %77,4 artış kaydetmişti. İnşaat maliyetlerinin artmaya devam ettiği Şubat ayında konut fiyatlarında da artış göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

20 NİSAN 2022, ÇARŞAMBA

2022 YILI 3’ÜNCÜ BEJ KİTAP (BEIGE BOOK) RAPORU – FED

2022 yılının 3 Ocak – 17 Şubat dönemini kapsayan 2’nci Bej Book raporu 2 Mart’ta yayınlanmıştı. Raporda, Ocak ayı raporuna kıyasla; tüketici harcamalarının görece zayıfladığı, otomotiv sektöründe karışık görünüm olduğu, imalat sektörünün ılımlı büyüdüğü, tedarik zinciri sorunu ve düşük stokların özellikle inşaat sektörünü aşağı baskıladığı, finansal koşulların kısmen zayıfladığı, konut talebi artsa da düşük stok sebebiyle ev satışlarının değişmediği, enerji sektörünün ılımlı büyüdüğü, istihdamın ılımlı arttığı, ücret artış hızının kısmen zayıfladığı, yüksek işgücü ve özellikle nakliye ücretleri ile artan talebin girdi maliyetlerini yukarı çektiği, artan maliyetlerin çıktı fiyatlarına yansıtıldığı, fiyatların önümüzdeki dönemde de artmaya devam edeceği kaydedilmiş, gelecek 6-ay için ekonomik görünüm olumlu olsa da artan belirsizliklere dikkat çekilmişti. 24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başladığı 19 Şubat sonrası dönemi kapsayan 3’üncü Bej Kitap raporunda artan risklere odaklanacağız. Nitekim işgalin sürdüğü 16 Mart tarihli para politikası toplantısında yüksek enflasyon ve artan belirsizlikler vurgusuyla Fed, politika faizini 50 baz puan artırmış, en kısa zamanda bilanço küçültmeye başlayacaklarını duyurmuştu.

Kaynak: TRADINGECONOMICS.COM

MART AYI YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (YD-ÜFE) – TÜİK

Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) Şubat ayında aylık %2,35, yıllık %106,13 artış kaydetmişti. Yarı yarıya dolar ve Euro’dan oluşan döviz sepetinin %5,4 arttığı Mart ayında yurt dışı üretici maliyetlerinde de artış sürecek.

Kaynak: TÜİK

MART AYI MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Şubat ayında merkezi yönetim borç stoku aylık %3,6 artışla 2 trilyon 948 milyar TL’ye yükselmişti. Borcun %53’ünü (1 trilyon 551 milyar TL) dış borç, %47’sini iç borç stoku oluşturdu. Toplam borcun %67’si (1 trilyon 963 milyar TL) döviz cinsinden stoktur. Merkezi yönetim nakit bütçe dengesi Şubat ayında 42,6 milyar TL fazla vermiş; Hazine 19,3 milyar TL yurt içinden, 12,3 milyar TL yurt dışından olmak üzere toplamda net 31,7 milyar TL borçlanmıştı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

21 NİSAN 2022, PERŞEMBE

NİSAN AYI TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Tüketici güven endeksi Mart ayında aylık 1,3 puanlık artışla 72,5 olmuştu. Endeksin 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor. Mevcut dönemde hanenin maddi durum beklentisi önceki aya göre 0,8 puan düşüşle 54,4 olmuş, ücretlerde artış beklentisi yükselmişti. Fiyatların hızlı arttığı enflasyonist ortama rağmen tüketici güvenindeki artışta Covid vakalarının azalmasına bağlı olarak işe alımlarda kısmen artış etkili olmuş olabilir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

15 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 7’nci haftası olan 8 Nisan ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) TL ve yabancı para cinsinden vadeli ve vadesiz mevduatlardaki artışa bağlı olarak önceki haftaya göre yükseldi. TL cinsi mevduat faiz oranları değişmeyerek ortalama %14-18 aralığında kaldı, TL cinsi kredi faiz oranları hafif değişerek %18-28 aralığında yer aldı. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 138,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 0,5 milyar dolar artışla 76,8 milyar dolara yükseldi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 368 milyon dolar düşüşle 215,6 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar düşüşle 4,8 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 109,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar yükseldi; altın rezervleri 42,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 67,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar artışla 47,2 milyar dolara yükseldi (hesaplamaya SDR sepetinde olmayan paralar açık olarak dahil edildi). Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 22,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 245 milyon dolar net alış, DİBS’te 39 milyon dolar net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Üretim, tüketim, işsizlik, cari açık, dış ticaret, dış borç, inşaat maliyetleri, konut satışları, tarım enflasyonu, politika faiz kararları

11 – 15 Nisan haftasında Mart ayına ilişkin olarak tarım üreticileri maliyetinde artış, Şubat ayına ilişkin olarak bir önceki aya göre cari açıkta gerileme, inşaat maliyetlerinde artış, sanayi üretiminde kısmi artış, perakende siparişlerde gerileme, ihracat miktar endeksinde artış göreceğiz. TCMB ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz değiştirmeyecek ancak AMB’den faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.

11 NİSAN 2022, PAZARTESİ

ŞUBAT AYI ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ – TCMB

Dış ticaret açığındaki artışın etkisiyle cari işlemler açığı Aralık ayındaki 3,8 milyar dolardan Ocak ayında 7,1 milyar dolara yükselmişti. Böylece son 12-aylık cari açık 20,2 milyar dolara yükselmişti. Şubat ayında dış ticaret açığının önceki aya göre 2,2 milyar dolar azalmasına bağlı olarak cari açık da 5 milyar dolar civarına gerileyecek. Mart ayında ise dış ticaret açığının önceki aya göre 0,4 milyar dolar artması cari açıkta Şubat ayına göre önemli bir değişim olmayacağına işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ŞUBAT AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı Aralık ayındaki %11,3’ten Ocak ayında %12,1 seviyesine yükselmiş, Kasım-Aralık’ta düşen istihdam Ocak’ta da gerilemişti. Sektörler bazında istihdam verisinin yayınlanmaması dikkatimizi çekmişti. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise Ocak’ta %11,4 ile önceki aya göre değişmemişti.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Ocak’ta aylık %15,24, yıllık %79,91 artış kaydetmişti. Dolar/TL’nin bir önceki aya göre yatay kaldığı Ocak ayında, malzeme endeksi aylık %10,12, işçilik endeksi %33,83 artmış; yıllık artışlar sırasıyla %98,2 ve %41,0 olmuştu. İşçilik maliyetlerinin sene başında revize edildiği dikkate alındığında malzeme endeksindeki artış elektrik ve doğal gaz fiyatlarına yapılan zamlar, petrol ve emtia fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı. Mart ayında benzer eğilimin devam etmesi inşaat maliyetlerini yukarı çekmeye devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 NİSAN 2022, SALI

ŞUBAT AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında sanayi üretimi aylık %2,4 daralmış, yıllık %7,6 büyüme kaydetmişti. Ocak ayında sanayi üretiminde aylık bazda büyüyen tek sektör %11,2 ile madencilik ve taş ocakçılığı olmuştu. Şubat ayında otomotiv sektörü dahil sanayi malları ihracatının artması, ara mal üretimi kapasite kullanımındaki düşüşün yavaşlaması, stoklarda kısmen artış ile ticari kredilerde hızlanma sanayi üretimini önceki aya göre hafif yukarı çekecek. İthalatın Şubat ayında önceki aya göre yatay kalması sanayi üretimine olumsuz bir etki yaratmayacak.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında perakende satışlar aylık %1,5 düşmüş, yıllık %7,9 artış kaydetmişti. Aylık bazda düşen satışlara rağmen perakende sektöründe ciro aylık bazda %7,0 artmıştı. Şubat ayında ihtiyaç kredilerinde devam eden yavaşlama perakende satışları aşağı çekebilir.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2022 yılı Ocak ayında yıllık %90,9 artmıştı. Yıllık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %106,1, inşaat ciro endeksi %62,3, ticaret ciro endeksi %76,1, hizmet ciro endeksi %116,9 artış kaydetmişti. Toplam ciro aylık bazda %3,6 artarken; sanayi sektöründe %2,2, inşaatta %11,3, ticarette %1,5, hizmette %11,9 artış olmuştu.

Kaynak: TÜİK

13 NİSAN 2022, ÇARŞAMBA

ŞUBAT AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında ihracat miktar endeksi aylık %22,2, ithalat miktar endeksi %17,1 gerilemişti. İhracat birim değer endeksi aylık %1,6 artarken, ithalat birim değerindeki artış %15,6 olmuştu. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi aylık 10,0 puan düşüşle 72,8 seviyesine gerilemişti. Şubat ayında ihracatın önceki aya göre %14 artış kaydederken ithalatın yatay kalması ihracat miktar endeksinde artış görmemize sebep olacak. Şubat verilerinde özellikle ihracat ve ithalat birim değer endekslerine odaklanacağız.

Kaynak: Turkey Data Monitor

14 NİSAN 2022, PERŞEMBE

MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – TCMB

TCMB %14 olan politika faizini değiştirmeyecek.

AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – ECB

Enflasyonist baskıların giderek artmasına bağlı olarak faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.

ŞUBAT AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu Ocak ayında önceki aya göre 0,2 milyar dolar azalışla 161,2 milyar dolara gerilemişti. Borcun 96,9 milyar doları reel sektöre, 56,3 milyar doları bankalara, 8 milyar doları banka dışı finans şirketlerine aitti. Özel sektörün Ocak ayı itibariyle gelecek 1 yıl içinde gerçekleştireceği anapara geri ödemelerinin toplamı 43,9 milyar dolardır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

8 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 1 Nisan ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) yabancı para cinsinden vadeli ve vadesiz mevduatlardaki gerilemeye bağlı olarak önceki haftaya göre hafif geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %14-18 aralığına, TL cinsi kredi faizleri %17-29 aralığına hafif geriledi. TL mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 139,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 1,1 milyar dolar azalışla 76,3 milyar dolara geriledi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,6 milyar dolar düşüşle 216,0 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar geriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 4,9 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 109,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar yükseldi; altın rezervleri 42,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar azaldı, brüt döviz rezervleri 66,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar düşüşle 27,7 milyar dolara geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 21,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 10 milyon dolar, DİBS’te 104 milyon dolar net alış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

15 NİSAN 2022, CUMA

MART AYI TARIM ÜRETİCİLERİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK

Tarım-ÜFE Şubat’ta aylık %13,74, yıllık %68,49 artış kaydetmişti. 2021’in sonlarından itibaren artan enerji maliyetlerine bağlı olarak tarım üretim maliyetleri, gıda tüketim fiyatlarına doğrudan yansıtılıyor.

Kaynak: TÜİK

MART AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Türkiye genelinde konut satışları Şubat ayında bir önceki aya göre %10,5, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,1 artışla 97 bin 587 olmuştu.

Kaynak: TÜİK

MART AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Merkezi yönetim bütçesi Şubat ayında TCMB karının aktarılması ve vergi gelirlerindeki artışın etkisiyle önceki aya göre 94,6 milyar TL artışla 270,6 milyar TL gelir elde etmişti. Giderler aylık olarak 54,9 milyar TL artışla 200,8 milyar TL olmuştu. Böylece Şubat ayında bütçe 69,7 milyar TL fazla vermişti. Ocak-Şubat döneminde bütçe 99,8 milyar TL fazla verdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ŞUBAT AYI KISA VADELİ TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Ocak ayında Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku aylık 5,2 milyar dolar artışla 125,5 milyar dolara yükselmişti. Borcun 44,5 milyar doları özel sektör finans dışı kuruluşlara, 31,2 milyar doları özel sektör finans kuruluşlarına, 22,6 milyar doları kamu bankalarına, 27,2 milyar doları TCMB’ye aittir. Ocak ayı itibariyle gelecek 12 ayda vadesi dolacak toplam dış borç stoku ise aylık 2,1 milyar dolar artışla 173,7 milyar dolara yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Bütçe, dış ticaret, enflasyon, Merkez Bankası Anketi

4 – 8 Nisan haftasında Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili gelişmeler izlenecek. Öncü verilere göre, Nisan ayı TCMB Piyasa Katılımcı Anketinde beklentilerde bozulmanın sürmesini; Mart ayı enflasyon verilerinde hızlanma, negatif reel faizde artış, reel efektif döviz kurunda gerileme, ihracatta yavaşlama, Şubat ayı küresel gıda enflasyonunda artış göreceğiz.

4 NİSAN 2022, PAZARTESİ

MART AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Şubat ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %4,81, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) %7,22 artmış; TÜFE ve Yİ-ÜFE’de yıllık artışlar sırasıyla %54,44 ve %105,01 olmuştu. Foreks anketine göre Mart ayında TÜFE’nin aylık %5,44, yıllık %61,10 artması bekleniyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI REEL FAİZ ORANLARI – TURKEY DATA MONITOR (TDM)

TDM hesaplamalarına göre Şubat ayında 12-ay geriye dönük reel getiri eksi yüzde 21,5’e yükselmiş, 12-ay ileriye dönük beklenen reel faiz ise eksi yüzde 2,9’a yükselmişti. Reel getirinin eksi olması tahvil faizlerinin getirisinin enflasyonun altında kalmasından kaynaklanıyor. Tahvil faizlerinin Mart sonunda önceki ay sonuna göre yüzde 1-3 puan arasında yükselmesine rağmen enflasyonun Mart’ta daha hızlı artması reel getirideki bozulmanın Mart’ta devam edeceğine işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TİCARET BAKANLIĞI

Şubat ayında ihracat aylık %13,8, yıllık %25,4 artışla 20,0 milyar dolar olmuş; önceki aya göre değişmeyen ithalat ise yıllık %44,5 artış kaydetmişti. Böylece dış ticaret açığı önceki aya göre %23,3 (2,4 milyar dolar) azalışla 7,9 milyar dolara gerilemişti. Mart ayına ilişkin olarak PMI verileri ihracat artışının hız kesse de sürdüğüne işaret etti. Kapasite kullanım verilerini dikkate aldığımızda ithalatta artış ihracata kıyasla daha hızlı olabilir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

OCAK AYI FİNANSAL KESİM DIŞINDAKİ FİRMALARIN DÖVİZ POZİSYONU – TÜİK

Aralık 2021’de Finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlıkları aylık 3,2 milyar dolar artışla 163,3 milyar dolara, döviz yükümlülükleri aylık 0,6 milyar dolar artışla 276,9 milyar dolara yükselmiş; böylece sektörün döviz pozisyon açığı aylık 1,6 milyar dolar düşüşle 113,6 milyar dolara gerilemişti. Gelecek 12 ay için sektörün net döviz pozisyon fazlası ise aylık 0,6 milyar dolar artışla 61,7 milyar dolara yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

5 NİSAN 2022, SALI

MART AYI REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) – TÜİK

Şubat ayında TÜFE bazlı (REDK) aylık 2,01 puan artışla 54,78 seviyesine yükselmişti. TCMB, ülkemiz fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığımız ülkelerin fiyat düzeylerine oranının ağırlıklı geometrik ortalamasını almak suretiyle REDK endeksini hesaplıyor. REDK’nin artışı TL’nin reel olarak değer kazandığını (Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının arttığını) gösteriyor. Mart ayında yarı yarıya dolar ve euro’dan oluşan döviz sepetinin %5,4 yükselmesine bağlı olarak REDK’de düşüş görebiliriz.

Kaynak: TCMB

7 NİSAN 2022, PERŞEMBE

MART AYI NAKİT BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Şubat ayında Hazine nakit bütçe gelirleri TCMB’den kar aktarımının etkisiyle 277,5 milyar TL olmuş, 222,8 milyar TL gider kaydedilmiş, böylece nakit bütçe dengesi 55,5 milyar TL fazla vermişti. Finansman tarafında Hazine 18,7 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ŞUBAT AYI FAO GIDA FİYAT ENDEKSİ – FAO

Ocak ayında küresel FAO Gıda Fiyat Endeksi aylık %3,9, yıllık %20,7 artış kaydetmişti. Aylık en yüksek artış %8,5 ile bitkisel yağlarda görülmüş; süt ürünleri fiyatları aylık %6,4, tahıl fiyatları %3,0, et fiyatları %1,1 artmış, şeker fiyatları aylık %1,9 düşmüştü. FAO, 2022’de dünyada buğday ve mısır üretiminin artacağı, tahıl üretiminin ise düşeceği beklentilerine işaret etmişti. 24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye başlaması FAO fiyat endeksinde sınırlı etki yaratabilir ancak asıl etki Mart ayı verilerinde ortaya çıkacak. FAO, 25 Mart tarihli bilgi notunda küresel gıda arzındaki daralmanın gıda ve yem fiyatlarını %8 ile %22 arasında artırabileceğine vurgu yaptı. FAO, özellikle tahıl ve ayçiçeği çekirdeği pazarlarındaki arz açığına dikkatleri çekti.

Kaynak: fao.org

1 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 25 Mart ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-18 aralığına hafif yükseldi, TL cinsi kredi faizleri %18-29 aralığına hafif geriledi. TL mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 140,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 1,5 milyar dolar artışla 77,4 milyar dolara yükseldi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,5 milyar dolar artışla 217,6 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar artışla 5,1 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 108,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 42,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 65,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar artışla 28,5 milyar dolara yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre değişmedi. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 17 milyon dolar alış, DİBS’te 87 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

8 NİSAN 2022, CUMA

NİSAN AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

TCMB’nin piyasa profesyonelleri ile yaptığı Piyasa Katılımcıları Anketine göre Şubat ayında katılımcıların enflasyon, döviz kuru ve cari açık beklentileri önceki aya göre yükselmişti. TÜFE’nin Mart ayında aylık %4,1 artış kaydetmesi beklenirken yıl sonuna ilişkin olarak TÜFE beklentisi yıllık %40,5’e, Dolar/TL kuru beklentisi 16,68’e, 2022 yılı cari açık beklentisi 21,2 milyar dolara yükselmişti. 2021 ve 2022 yılları için GSYH büyüme beklentileri sırasıyla %3,38 ve %4,16’ya gerilemişti. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin uzamasının da etkisiyle Nisan ayı anketinde enflasyon beklentilerinde artış ve 2022 yılı büyüme beklentilerinde düşüş görebiliriz.