Ekonomi Gündemi: Dış borç, dış ticaret, enflasyon, güven endeksleri, kapasite kullanımı, SAMEKS, S&P Türkiye değerlendirmesi

26 – 30 Eylül haftasında, Eylül ayına ilişkin olarak güven endeksleri, kapasite kullanımı ve SAMEKS verileri reel sektördeki performansı ortaya koyacak. TÜİK’in açıklayacağı Ağustos ayı dış ticaret verileri Ticaret Bakanlığı tarafından Eylül ayı başında açıklandığı için sürpriz olmayacak. S&P’den Türkiye için kredi not indirimi gelebilir.

26 EYLÜL 2022, PAZARTESİ

EYLÜL AYI İMALAT SEKTÖRÜ KAPASİTE KULLANIM ORANLARI (KKO) – TCMB

Ağustos ayında imalat sanayi genelinde KKO, aylık 1,5 puan düşüşle %76,7 seviyesine gerilemişti. Dayanıklı tüketim malı dışındaki üretim gruplarında kapasite kullanım oranları düşüş kaydetmişti. Özellikle en büyük ticaret ortaklarımız olan Avrupa ve Amerika’da imalat sektörü üretiminin Eylül ayında yavaşlamaya işaret etmiş olması Türkiye’de KKO için olumsuz bir görünüm ortaya koyuyor. İzleyeceğiz.

Kaynak: TCMB

EYLÜL AYI REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) – TCMB

2022 yılı Ağustos ayında RKGE, aylık 1,6 puan azalışla 102,1 seviyesine gerilemişti. Endeksin 100 üzerindeki değerler sektördeki iyimserliğin halen sürdüğünü gösteriyor. Ağustos ayı verisinde ihracat ve yurtiçi siparişlerin bir önceki aya göre arttığı, girdi maliyetleri ve çıktı fiyat artışlarında ise düşüş yaşandığı işaretlerini almıştık. Eylül ayı verisinde söz konusu eğilimin sürüp sürmediğine odaklanacağız. Geçen hafta açıklanan S&P Global öncü PMI verileri Eylül ayında küresel siparişlerin azaldığını, fiyat baskılarının ise arttığını gösterdi. Söz konusu gelişmeye ek olarak Türkiye’de ticari kredi artış eğilimdeki yavaşlamayı da dikkate aldığımızda Türkiye imalat sektörü için umut verici bir tablo yok.

Kaynak: TCMB

EYLÜL AYI SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ – TÜİK

Ağustos ayında güven endeksleri bir önceki aya göre hizmet sektöründe %1,3 ve perakende ticaret sektöründe %0,4 azalmış, inşaat sektöründe %1,5 artmıştı. Eylül ayında ihtiyaç kredileri ve kredi kart harcamalarındaki yavaşlama perakende ticaret sektörü güven endeksini aşağı çekmeye devam edebilir.

Kaynak: TÜİK

29 EYLÜL 2022, PERŞEMBE

EYLÜL AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Ağustos ayında ekonomik güven endeksi aylık %1,0 artışla 94,3 değerini almıştı. Endeksin 100 altındaki değerler kötümserliğe işaret ediyor. Endeks beş alt endeksten oluşuyor: Tüketici güven endeksi, reel kesim güven endeksi, hizmet sektörü güven endeksi, perakende ticaret sektörü güven endeksi, inşaat sektörü güven endeksi. Tüketici güven endeksi Eylül ayında önceki aya göre hafif artış kaydetti. Diğer endekslerdeki gelişmeler ekonomik güven endeksi için daha net bir tablo ortaya koyacak.

Kaynak: TÜİK

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (23 EYLÜL) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 16 Eylül ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-20, TL cinsi kredi faiz oranları %20-33 aralığında. TL cinsi mevduat ve kredi hacimleri önceki haftaya göre yatay kaldı. Yabancı para kredi hacmi düşüşünü sürdürerek 135,3 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 128,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 84,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar arttı, böylece bankacılık dışı yurt içi döviz mevduatları 213,2 milyar dolara yükseldi. Yurt dışı döviz mevduatları 28,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu 4,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 114,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar arttı; altın rezervleri 39,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 74,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,1 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar artışla 56,8 milyar dolara yükseldi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 21,9 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar azaldı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 34 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 61 milyon dolarlık net satış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 2,8 milyar dolarlık, DİBS’te 2,3 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

30 EYLÜL 2022, CUMA

S&P TÜRKİYE KREDİ NOTU DEĞERLENDİRMESİ – S&P

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P), Nisan 2022’de Türkiye’nin döviz cinsinden kredi notunu “B+” olarak teyit etmiş, yerel para cinsinden kredi notunu “BB-“den “B+”ya düşürmüş, Türkiye’nin kredi notu görünümünü “negatif” olarak korumuştu. ForeksHaber anketine katılan 7 ekonomistten 5’i değişiklik beklemezken, 2’si ise kredi notunun ‘B+’dan ‘B’ye indirileceği, görünümün ise “negatif” olarak korunacağı tahmininde bulundu. S&P’nin Türkiye 2022-2023-2024 yılları GSYH büyüme tahminleri sırasıyla %2,4-%2,9-%3,3 seviyelerinde bulunuyor. (https://foreks.com/haber/detay/632d991546e0fb000107673d/PICNEWS/tr/forekshaber-sp-turkiye-degerlendirmesi-anketi-sonuclandi)

Açıklamada artan gıda ve enerji fiyatları dahil olmak üzere Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye’yi etkileyeceğine işaret edilmişti. Ödemeler dengesi, TCMB net döviz rezervleri, kamu ve para politikalarının öngörülebilirliğinin artması halinde kredi not görünümünün “durağan” seviyesine yükseltilebileceği ifade edilmişti. Nisan ayından bu yana rezervlerde artış yaşanmasına rağmen cari açıkta hızlanma ve TCMB’nin faiz indirim patikasına girmesi TL üzerindeki baskının artmasına sebep oluyor. Kredi not indirimi olası gibi görünüyor.

Kaynak Baz Tablo: www.mahfiegilmez.com/2019/06/moodysin-not-dusurme-karar-ve-olas.html (Tablodaki sarı renkli işaretlemeler Fulya Gürbüz’e aittir)

EYLÜL AYI SAMEKS SANAYİ VE HİZMET SEKTÖRLERİ ENDEKSLERİ – MÜSİAD

2022 yılı Ağustos ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, aylık 4,4 puan azalarak 49,6 değerine gerilemişti. Bu gelişmede Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksinin aylık 5,3 puan düşüşle 49,6 seviyesine gerilemesi belirleyici olmuştu. Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi ise aylık 1,9 puan azalışla 50,6 seviyesine gerilese de eşik değer üzerindeki seyrini koruyarak büyümesini sürdürmüştü. Eylül ayı verileri 2022 yılı üçüncü çeyrek performansına yönelik önemli bir ipucu ortaya koyacak.

Kaynak: MÜSİAD

AĞUSTOS AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK

Temmuz ayında H-ÜFE aylık %7,42, yıllık %90,56 artış kaydetmişti. Ağustos ayı TÜFE detaylarında hizmet mal fiyatlarındaki yıllık artışın hızlı seyrini koruduğunu gördük. Söz konusu artışın hizmet üretici maliyetlerindeki hızlanmadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına odaklanacağız.

Kaynak: TÜİK

AĞUSTOS AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TÜİK

Ticaret Bakanlığı Eylül ayı başında Ağustos ayı dış ticaret verilerini açıklamıştı. Buna göre, ihracat Ağustos ayında aylık %15,0 artışla 21,3 milyar dolara, ithalat aylık %11,5 artışla 32,6 milyar dolara yükselmiş, böylece dış ticaret açığı Temmuz ayındaki 10,7 milyar dolardan Ağustos ayında 11,3 milyar dolara yükselmişti. Ticaret Bakanlığı Eylül ayı dış ticaret verilerini 3 veya 4 Ekim’de açıklayacak.

Kaynak: TÜİK

2022 YILI İKİNCİ ÇEYREK SONU DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

2022 yılı Mart sonu itibariyle Türkiye’nin toplam dış borç stoku önceki çeyreğe göre 8,7 milyar dolar artışla 451,2 milyar dolar seviyesine yükselmişti. Önceki çeyreğe göre; kısa vadeli dış borç stoku 10,4 milyar dolar artmış, orta ve uzun vadeli dış borç stoku 1,7 milyar dolar azalmıştı. Aynı dönemde dış borç stoku kamuda 3 milyar dolar artışla 182,7 milyar dolara, finans dışı özel sektörde 3,6 milyar dolar artışla 143,5 milyar dolara, TCMB’de 3,8 milyar dolar artışla 29,8 milyar dolara yükselmiş; özel sektör finans dışı sektörün dış borcu 1,6 milyar dolar düşüşle 95,2 milyar dolara gerilemişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Borç, enflasyon, politika faiz kararları, PMI, turizm, tüketici güveni

19 – 23 Eylül haftasında, Fed’den faiz artışı kesin gözükürken, TCMB faiz indirmeye devam edebilir. Eylül ayına ilişkin olarak tüketici güven endeksi kötümser bölgede kalmaya devam edecek. Ağustos ayına ilişkin olarak; yurt dışı üretici maliyetlerinde yükseliş, merkezi yönetim borç stokunda artış, turizm verilerinde olumlu seyir devam edebilir. Japonya Merkez Bankası faiz değiştirmeyecek, küçük ve orta ölçekli firmalara yönelik mevcut destek programını tartışacak. Eylül ayı küresel PMI verileri ilk tahminlerinde ekonomik aktivitedeki zayıflık sürebilir.

20 EYLÜL 2022, SALI

AĞUSTOS AYI YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (YD-ÜFE) – TÜİK

Temmuz 2022’de YD-ÜFE aylık %0,66, yıllık %111,34 artış kaydetmişti. Aylık artış hızındaki yavaşlamanın ana etkenleri enerji ve metal cevherleri üretim maliyetindeki düşüş olmuştu. Dünya Bankası Emtia Fiyat Endeksi verilerine göre Ağustos ayında enerji dışı emtia fiyatları önceki aya göre %0,2, enerji fiyatları %1,3 artış gösterdi. Ağustos ayında döviz kurunun artmaya devam ettiğini de dikkate aldığımızda yurt dışı üretici maliyetlerinde yükseliş eğilimi sürecek gibi gözüküyor.

Kaynak: TÜİK

AĞUSTOS AYI MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Temmuz 2022’de merkezi yönetimin toplam borç stoku (grafikte siyah çubuklar) 3,6 trilyon TL’ye yükselmişti. Ağustos ayında döviz kurundaki artışa paralel olarak (sarı çizgi) döviz cinsi borç stokunun (mavi çubuklar) toplam borç stoku üzerindeki yükünün artmasında etkili olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

AĞUSTOS AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE DENGESİ FİNANSMANI – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Temmuz 2022’de merkezi yönetim bütçe nakit dengesi 62,0 milyar TL açık vermişti. Açığın finansmanına ilişkin olarak yurt dışından 2,0 milyar TL, yurt içinden 39,0 milyar TL borçlanma gerçekleştirilmiş, kalan tutar Hazine’nin banka hesabından karşılanmıştı. Ağustos ayında merkezi yönetim bütçesi 3,6 milyar TL fazla verirken, Hazine nakit bazlı bütçe dengesi 28,7 milyar TL fazla verdi. Nakit nazlı bütçeye göre Ağustos ayında 7,4 milyar TL net borçlanma gerçekleşirken, Hazine’nin banka hesabına 36,1 milyar TL transfer yapıldı. Söz konusu gelişmelerin merkezi yönetim bütçe dengesi finansmanına nasıl yansıyacağına odaklanacağız.

Kaynak: Turkey Data Monitor

21 EYLÜL 2022, ÇARŞAMBA

FED POLİTİKA FAİZ KARARI – http://www.federalreserve.gov

7 Eylül’de Fed’in yayınladığı ve 6 Temmuz – 28 Ağustos dönemini kapsayan 2022 yılı altıncı Bej Kitap raporunda ABD ekonomisinin ılımlı büyümeyi sürdürdüğünü, hane halkı harcamalarının ihtiyari ürünlerden temel gıda ve ürün harcamalarına doğru eğilim gösterdiğini, sınırı stok ve yüksek fiyatlardan dolayı otomobil satışlarının zayıf seyretmeye devam ettiğini, imalat sektörü üretiminde sinyallerin karışık olduğunu, konut satışlarının ülke genelinde düştüğünü, yüksek faiz oranlarının konut kredilerinde düşüşe sebep olduğunu, kredi kart harcamaları ve ticari kredilerde artış olduğunu, bazı mal üretim kanallarında tedarik zinciri kaynaklı üretim sıkıntısı yaşandığını, gelecek 6-12 ayda talep tarafında zayıflama olacağı beklentilerini okuduk. İstihdamda iyileşme sürerken, ücret artışı beklentilerinde ılımlı bir seyir var. Sınırlı da olsa enflasyonda zayıflık sinyalleri görülse de fiyat baskılarının yıl sonuna kadar sürmesi bekleniyor. 21 Eylül tarihli toplantı için piyasalarda politika faiz aralığının %2,25-2,50 seviyesinden 75 baz puan artışla %3,00-3,25 seviyesine yükseleceği fiyatlanıyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

22 EYLÜL 2022, PERŞEMBE

TCMB PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – TCMB

18 Ağustos tarihli toplantısında TCMB, atılan adımlar ve “küresel barış ortamının yeniden tesis edilmesiyle dezenflasyonist sürecin başlayacağını” öngördüklerini belirtmiş; “sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi açısından” politika faizini (grafikte siyah çizgi) %14’ten %13’e düşürmüştü. Faiz indiriminden sonraki üç haftada tüketici (mavi çizgi) ve ticari (yeşil çizgi) kredi hacmi büyümelerinin kamu ve özel bankalar genelinde yavaşlamaya devam ettiğini gördük. Ağustos ayında %80,2 artış gösteren TÜFE’nin Eylül ayı TCMB Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde yıl sonu (%67,7), gelecek 12 ay (%36,7), 24 ay (%20,6) ve 5 yıl (%9,6) için enflasyon tahminleri gerileme gösterdi. Reuters anketine göre 14 katılımcıdan 11’i faizin 22 Eylül tarihli toplantıda sabit tutulmasını, 3’ü ise %13’ten %12,5’e indirilmesini bekliyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EYLÜL AYI TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Ağustos ayında tüketici güven endeksi aylık 4,0 puan artışla 72,2 seviyesine yükselmişti. Endeksin 100 seviyesinden aşağıda olması beklentilerin kötümser olduğunu gösteriyor.

Kaynak: TÜİK

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (16 EYLÜL) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 9 Eylül ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre hafif arttı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-20, TL cinsi kredi faiz oranları %19-33 aralığında. TL cinsi mevduat ve kredi hacimleri önceki haftaya göre yükseldi. Yabancı para kredi hacmi düşüşünü sürdürerek 136 milyar dolara kadar geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 129,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, tüzel kişilerin 83,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar arttı, böylece bankacılık dışı yurt içi döviz mevduatları 212,8 milyar dolara oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 28,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar artışla 4,9 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 113,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar arttı; altın rezervleri 40,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 73,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,4 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar düşüşle 56,0 milyar dolara geriledi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 22,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,8 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 13 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 25 milyon dolarlık net satış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 2,8 milyar dolarlık, DİBS’te 2,2 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

23 EYLÜL 2022, CUMA

AĞUSTOS AYI TURİZM İSTATİSTİKLERİ – KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI

Temmuz ayında ülkeye gelen turist sayısı 6 milyon 665 bin kişi, ülkeden ayrılan turist sayısı 5 milyon 713 bin kişi olmuş böylece 2019 yılı seviyesi korunmuştu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Enflasyon, nakit bütçe, reel efektif döviz kuru, reel faiz, FED Bej Kitap raporu, AMB toplantısı

5 – 9 Eylül haftasında, Ağustos ayına ilişkin olarak enflasyonda yükseliş, reel faizde düşüş, ABD ekonomisinde ılımlı bir seyir, Avrupa Merkez Bankasından faiz artırımı göreceğiz. Ağustos ayı Hazine nakit dengesi, merkezi yönetim bütçe dengesi için önemli bir gösterge olacak.

5 EYLÜL 2022, PAZARTESİ

AĞUSTOS AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Dolar/TL kurunun %2,14 arttığı Temmuz 2022’de tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %2,37, yıllık %79,6 artmış; yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise aylık %5,17, yıllık %144,61 artış kaydetmişti. Ağustos ayında Dolar/TL aylık %3,55 arttı. AA Finans’ın enflasyon anketine göre Ağustos ayında TÜFE’de aylık ortalama %2,27’lik artış (yıllık %81,65) bekleniyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

AĞUSTOS AYI REEL FAİZ ORANLARI – TURKEY DATA MONITOR (TDM)

TDM hesaplamalarına göre Temmuz 2022’de 12-ay geriye dönük gerçekleşmiş reel faiz eksi %31,5, 12-ay ileriye dönük beklenen reel faiz ise eksi %12,3 seviyesindeydi. Ağustos ayında tahvil faizlerindeki düşüşe rağmen enflasyondaki yükseliş, reel faizdeki düşüşün devam etmesine sebep olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

6 EYLÜL 2022, SALI

AĞUSTOS AYI REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU – TCMB

Temmuz 2022’de reel efektif döviz kuru endeksi (grafikte kırmızı çizgi) aylık 0,9 yüzde puanlık artışla 54,0 seviyesine yükselmişti.

Kaynak: TCMB

7 EYLÜL 2022, ÇARŞAMBA

FED 2022 YILI ALTINCI BEJ KİTAP (BEIGE BOOK) RAPORU – FED

13 Temmuz’da yayınlanan ve 23 Mayıs-5 Temmuz dönemini kapsayan 2022 yılı beşinci Bej Kitap raporunda 12 ekonomik bölgede ekonomik aktivitenin ılımlı bir büyüme kaydettiği, bazı bölgelerden talepte yavaşlama işaretleri gelirken, 5 bölgede artan resesyon riskine dikkat çekildi. Çoğu bölgede yüksek gıda ve benzin fiyatlarına bağlı olarak tüketici harcamaları hafifledi, düşük stok sebebiyle yeni otomobil satışlarında cansızlık sürdü. Turizmde canlanma kaydedildi. İmalat tarafında tedarik zinciri sıkıntıları ve emek kıtlığı üretim üzerindeki baskının sürmesine sebep oldu. Finans dışı sektörde talep artışı ve beklentileri aşan gelirlere işaret edildi. Yüksek konut kredi faizlerinin yarattığı alım gücüne yönelik endişeler konut talebini zayıflattı, ticari gayrimenkul pazarı yavaşladı. Geleceğe yönelik ekonomik büyüme görünümü beklentileri zayıflamaya devam etti. Raporda; imalat ve inşaat sektörlerinde işçi talebinde zayıflama ile ücret artışlarında yavaşlama beklentileri yer almıştı. Tüm bölgelerde gıda, emtia ve enerji fiyatlarına (özellikle yakıt) bağlı olarak güçlü fiyat artışları rapor edilirken bölgelerin dörtte üçünden kereste ve çelik fiyatlarında yumuşama sinyalleri geldi. Talepte gerileme endişelerine rağmen fiyat baskılarının yılsonuna kadar sürmesi bekleniyor. Temmuz ve Ağustos aylarında ABD’de imalat sektöründe büyüme yavaşlama kaydederken, Temmuz ayında yıllık enflasyon hafif yavaşladı. Temmuz ayında dayanıklı mal siparişleri önceki aya göre düşerken, sanayi üretimi önceki aya göre hafif yükseldi. İstihdam, Temmuz ve Ağustos aylarında artış kaydetti. Ortalama saatlik kazançlardaki aylık artış Ağustos ayında son dört ayın en düşüğüne geriledi. Ocak-Haziran döneminde minimum %0,4, maksimum %2,7’lik aylık artış kaydeden perakende satış endeksi Temmuz ayında önceki aya göre değişiklik göstermedi. Hizmet sektörü PMI endeksi ise Temmuz ve Ağustos aylarında daralma kaydetti. Üretici maliyetleri enflasyonu Temmuz ayında aylık %0,2’lik artışla yılın en düşük artışını kaydetti. Dolayısıyla bu hafta yayınlanacak olan yılın altıncı Bej Kitap raporunda ABD’de ekonomik büyümede zayıflık işaretlerinin arttığına yönelik sinyaller alabiliriz.

Kaynak: tradingeconomics.com/united-states/gdp-growth

AĞUSTOS AYI HAZİNE NAKİT BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Temmuz 2022’de nakit bütçe dengesi 92,8 milyar TL açık vermiş; Hazine söz konusu açığın finansmanı çerçevesinde 37,5 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmiş, döviz hesabından 11,2 milyar TL kur kazancı elde edilmiş, kalan 54,7 milyar TL’lik kısım ise TCMB’de bulunan hesabından kullanılmıştı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

8 EYLÜL 2022, PERŞEMBE

AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – ecb.europa.eu/home

Ağustos ayında TÜFE’nin tarihi zirvesi olan yıllık %9,1 seviyesine yükseldiği Euro Bölgesinde AMB Temmuz ayı toplantısında politika faizini 50 baz puanlık artışla %0,5 seviyesine yükseltmiş, %2 olan enflasyon hedefine ulaşabilmek adına ek faiz artırımlarının sinyalini vermişti. AMB iyileşen ekonomik aktiviteye ek olarak Rusya-Ukrayna savaşının da tetiklediği yüksek enflasyona karşı Mart 2022’den bu yana bilançosunu küçültmeye başlamıştı. Nitekim hanehalkı kredi hacminde Temmuz ayında kaydedilen yavaşlama AMB’nin fren mekanizmasının çalıştığına işaret etti. 29 Ağustos tarihli konuşmasında AMB baş ekonomisti Philip Lane enflasyon dinamiklerindeki yüksek belirsizliğe vurgu yaptı. Piyasa profesyonelleri AMB’nin Eylül toplantısında minimum 50 baz puanlık artış öngörüyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (2 EYLÜL) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 2 Eylül ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre hafif arttı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-19 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faiz oranları %18-34 seviyesine geriledi. TL mevduat ve kredi hacimleri önceki haftaya göre yatay kaldı. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık %0,9 düşüşle 137,0 milyar dolar oldu. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 130,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar azaldı, tüzel kişilerin 82,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar düştü, böylece bankacılık dışı yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,2 milyar dolar düşüşle 212,7 milyar dolara geriledi. Yurt dışı döviz mevduatları 27,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre yatay kaldı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar artışla 4,2 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 111,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar geriledi; altın rezervleri 40,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre yatay kaldı, brüt döviz rezervleri 70,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 3,1 milyar dolar artışla 56,8 milyar dolara yükseldi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,9 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 32 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 14 milyon dolarlık net satış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 2,9 milyar dolarlık, DİBS’te 2,1 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz