Geçen hafta açıklanan ve merkezi yönetim bütçesi ile yakın değerler sunan nakit bütçe verilerine göre 2023 yılı Nisan ayında 244,5 milyar TL gelir, 403,6 milyar TL gider kaydedildi, nakit dengesi 159,1 milyar TL açık verdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
MART AYI ÜCRETLİ ÇALIŞAN İSTATİSTİKLERİ – TÜİK
2023 yılı Şubat ayında sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı bir önceki aya göre 28 bin kişi düşüşle 14 milyon 516 bin kişiye geriledi. Ücretli çalışanlar aylık olarak sanayi sektöründe %0,1 arttı, inşaat sektöründe ve ticaret-hizmet sektöründe değişmedi. Toplam istihdamın %54,7’si ticaret ve hizmetler sektöründe, %34,7’si sanayi sektörüne, %10,5’i inşaat sektöründe yer almaktadır.
2023 yılı Mart ayında Tarım-ÜFE yıllık %106,77, aylık %1,79 artış kaydetmişti. Nisan ayında Yİ-ÜFE ve TÜFE endekslerindeki gıda alt endeksindeki bir önceki aya göre artışı dikkate aldığımızda tarım üreticilerinin aylık bazda artışının süreceğini söyleyebiliriz.
Kaynak: TÜİK
NİSAN AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
2023 yılı Mart ayında konut satışları Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %21,4 azalarak, bir önceki aya göre ise %31,8’lik artışla 105 bin 476 adet olmuştu. Yabancılara konut satışları ise Mart ayında aylık %1,9 artışla, yıllık bazda %38,7 düşüşle 3 bin 415 adet oldu.
Kaynak: Turkey Data Monitor
MART AYI ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU – TCMB
2023 yılı Şubat ayında özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu aylık 1,4 milyar düşüşle 149,3 milyar dolara gerilemişti. Detayda reel sektörün borcu aylık 1,3 milyar dolar düşüşle 97,7 milyar dolara geriledi, bankalarınki 42,7 milyar dolarla değişmedi, banka dışı finans kuruluşlarınınki aylık 0,1 milyar düşüşle 8,9 milyar dolara geriledi. Özel sektörün kısa vadeli yurt dışı kredi borcu ise aylık 0,2 milyar dolar artışla 8,7 milyar dolara yükseldi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
17 MAYIS 2023, ÇARŞAMBA
MART AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ (KFE) – TCMB
2023 yılı Şubat ayında KFE bir önceki aya göre %8,4’lük artış, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %141,5’lik artış, reel olarak ise %56,3’lük artış kaydetmişti. Aşağıdaki grafikte de görüleceği gibi inşaat maliyetlerindeki artış konut fiyatlarının da artmasına sebep olmaktadır. Dolayısıyla Mart ayında konut fiyatlarındaki artış da sürecektir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
TÜRKİYE’NİN MART AYI TOPLAM KISA VADELİ BORÇ STOKU VERİLERİ – TCMB
Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stoku 2023 yılı Şubat ayında aylık 0,6 milyar dolar düşüşle 153,1 milyar dolara gerilemişti. Orijinal vadesine bakılmaksızın gelecek 12 ayda vadesi dolacak toplam dış borç stoku 196,3 milyar dolar ile önceki aya göre 0,3 milyar dolar arttı. Kısa vadeli dış borcun %35,9’u (55 milyar dolar) özel sektör finans dışı kuruluşlara, %22,1’i (33,8 milyar dolar) TCMB’ye, %21’i ( 32,1 milyar dolar) kamu bankalarına, %21’i özel sektör finansal kuruluşlara (32,2 milyar dolar) aittir.
Nisan 2023 anket sonuçlarına göre yıl sonu TÜFE beklentisi %37,77’ye yükseldi, 12 ay sonrası TÜFE beklentisi %31,02’ye geriledi, 24 ay sonrası TÜFE beklentisi %17,54’e geriledi. Yıl sonu Dolar/TL kuru 23,154’e, gelecek 12 ay sonrasında Dolar/TL beklentisi 24,062’ye yükseldi. Yıl sonu cari açık toplamı 37,8 milyar dolara yükseldi, 2024 yıl sonu toplam cari açık ise 25,8 milyar dolara geriledi. Yıl sonu GSYH büyüme beklentisi %3,51’e, 2024 yıl sonu GSYH büyüme beklentisi %4,43’e yükseldi.
26 – 30 Eylül haftasında, Eylül ayına ilişkin olarak güven endeksleri, kapasite kullanımı ve SAMEKS verileri reel sektördeki performansı ortaya koyacak. TÜİK’in açıklayacağı Ağustos ayı dış ticaret verileri Ticaret Bakanlığı tarafından Eylül ayı başında açıklandığı için sürpriz olmayacak. S&P’den Türkiye için kredi not indirimi gelebilir.
26 EYLÜL 2022, PAZARTESİ
EYLÜL AYI İMALAT SEKTÖRÜ KAPASİTE KULLANIM ORANLARI (KKO) – TCMB
Ağustos ayında imalat sanayi genelinde KKO, aylık 1,5 puan düşüşle %76,7 seviyesine gerilemişti. Dayanıklı tüketim malı dışındaki üretim gruplarında kapasite kullanım oranları düşüş kaydetmişti. Özellikle en büyük ticaret ortaklarımız olan Avrupa ve Amerika’da imalat sektörü üretiminin Eylül ayında yavaşlamaya işaret etmiş olması Türkiye’de KKO için olumsuz bir görünüm ortaya koyuyor. İzleyeceğiz.
Kaynak: TCMB
EYLÜL AYI REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) – TCMB
2022 yılı Ağustos ayında RKGE, aylık 1,6 puan azalışla 102,1 seviyesine gerilemişti. Endeksin 100 üzerindeki değerler sektördeki iyimserliğin halen sürdüğünü gösteriyor. Ağustos ayı verisinde ihracat ve yurtiçi siparişlerin bir önceki aya göre arttığı, girdi maliyetleri ve çıktı fiyat artışlarında ise düşüş yaşandığı işaretlerini almıştık. Eylül ayı verisinde söz konusu eğilimin sürüp sürmediğine odaklanacağız. Geçen hafta açıklanan S&P Global öncü PMI verileri Eylül ayında küresel siparişlerin azaldığını, fiyat baskılarının ise arttığını gösterdi. Söz konusu gelişmeye ek olarak Türkiye’de ticari kredi artış eğilimdeki yavaşlamayı da dikkate aldığımızda Türkiye imalat sektörü için umut verici bir tablo yok.
Kaynak: TCMB
EYLÜL AYI SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ – TÜİK
Ağustos ayında güven endeksleri bir önceki aya göre hizmet sektöründe %1,3 ve perakende ticaret sektöründe %0,4 azalmış, inşaat sektöründe %1,5 artmıştı. Eylül ayında ihtiyaç kredileri ve kredi kart harcamalarındaki yavaşlama perakende ticaret sektörü güven endeksini aşağı çekmeye devam edebilir.
Kaynak: TÜİK
29 EYLÜL 2022, PERŞEMBE
EYLÜL AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK
Ağustos ayında ekonomik güven endeksi aylık %1,0 artışla 94,3 değerini almıştı. Endeksin 100 altındaki değerler kötümserliğe işaret ediyor. Endeks beş alt endeksten oluşuyor: Tüketici güven endeksi, reel kesim güven endeksi, hizmet sektörü güven endeksi, perakende ticaret sektörü güven endeksi, inşaat sektörü güven endeksi. Tüketici güven endeksi Eylül ayında önceki aya göre hafif artış kaydetti. Diğer endekslerdeki gelişmeler ekonomik güven endeksi için daha net bir tablo ortaya koyacak.
Kaynak: TÜİK
HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (23 EYLÜL) – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 16 Eylül ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-20, TL cinsi kredi faiz oranları %20-33 aralığında. TL cinsi mevduat ve kredi hacimleri önceki haftaya göre yatay kaldı. Yabancı para kredi hacmi düşüşünü sürdürerek 135,3 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 128,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 84,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar arttı, böylece bankacılık dışı yurt içi döviz mevduatları 213,2 milyar dolara yükseldi. Yurt dışı döviz mevduatları 28,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu 4,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 114,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar arttı; altın rezervleri 39,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 74,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,1 milyar dolar arttı. Merkez Bankasınınnet rezerv açığı önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar artışla 56,8 milyar dolara yükseldi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 21,9 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar azaldı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 34 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 61 milyon dolarlık net satış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 2,8 milyar dolarlık, DİBS’te 2,3 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Açıklamada artan gıda ve enerji fiyatları dahil olmak üzere Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye’yi etkileyeceğine işaret edilmişti. Ödemeler dengesi, TCMB net döviz rezervleri, kamu ve para politikalarının öngörülebilirliğinin artması halinde kredi not görünümünün “durağan” seviyesine yükseltilebileceği ifade edilmişti. Nisan ayından bu yana rezervlerde artış yaşanmasına rağmen cari açıkta hızlanma ve TCMB’nin faiz indirim patikasına girmesi TL üzerindeki baskının artmasına sebep oluyor. Kredi not indirimi olası gibi görünüyor.
EYLÜL AYI SAMEKS SANAYİ VE HİZMET SEKTÖRLERİ ENDEKSLERİ – MÜSİAD
2022 yılı Ağustos ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, aylık 4,4 puan azalarak 49,6 değerine gerilemişti. Bu gelişmede Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksinin aylık 5,3 puan düşüşle 49,6 seviyesine gerilemesi belirleyici olmuştu. Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi ise aylık 1,9 puan azalışla 50,6 seviyesine gerilese de eşik değer üzerindeki seyrini koruyarak büyümesini sürdürmüştü. Eylül ayı verileri 2022 yılı üçüncü çeyrek performansına yönelik önemli bir ipucu ortaya koyacak.
Kaynak: MÜSİAD
AĞUSTOS AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK
Temmuz ayında H-ÜFE aylık %7,42, yıllık %90,56 artış kaydetmişti. Ağustos ayı TÜFE detaylarında hizmet mal fiyatlarındaki yıllık artışın hızlı seyrini koruduğunu gördük. Söz konusu artışın hizmet üretici maliyetlerindeki hızlanmadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına odaklanacağız.
Kaynak: TÜİK
AĞUSTOS AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TÜİK
Ticaret Bakanlığı Eylül ayı başında Ağustos ayı dış ticaret verilerini açıklamıştı. Buna göre, ihracat Ağustos ayında aylık %15,0 artışla 21,3 milyar dolara, ithalat aylık %11,5 artışla 32,6 milyar dolara yükselmiş, böylece dış ticaret açığı Temmuz ayındaki 10,7 milyar dolardan Ağustos ayında 11,3 milyar dolara yükselmişti. Ticaret Bakanlığı Eylül ayı dış ticaret verilerini 3 veya 4 Ekim’de açıklayacak.
Kaynak: TÜİK
2022 YILI İKİNCİ ÇEYREK SONU DIŞ BORÇ STOKU – TCMB
2022 yılı Mart sonu itibariyle Türkiye’nin toplam dış borç stoku önceki çeyreğe göre 8,7 milyar dolar artışla 451,2 milyar dolar seviyesine yükselmişti. Önceki çeyreğe göre; kısa vadeli dış borç stoku 10,4 milyar dolar artmış, orta ve uzun vadeli dış borç stoku 1,7 milyar dolar azalmıştı. Aynı dönemde dış borç stoku kamuda 3 milyar dolar artışla 182,7 milyar dolara, finans dışı özel sektörde 3,6 milyar dolar artışla 143,5 milyar dolara, TCMB’de 3,8 milyar dolar artışla 29,8 milyar dolara yükselmiş; özel sektör finans dışı sektörün dış borcu 1,6 milyar dolar düşüşle 95,2 milyar dolara gerilemişti.
15 – 19 Ağustos haftasında, TCMB toplantısında sürpriz olmayacak, faiz artırmayacak. Temmuz ayına ilişkin olarak merkezi yönetim bütçesinin açık verdiğini göreceğiz. Tarım üreticilerinin maliyetlerindeki artış hızının (Tarım-ÜFE) Temmuz ayında da yavaşlamaya devam edip etmediğini, konut kredileri artış hızının önceki aya göre yavaşlamasının konut satışlarına etkisi olup olmadığını izleyeceğiz. Haziran ayında inşaat maliyetlerindeki artış konut fiyatlarını yukarı çekebilir. Haziran ayında özel sektör uzun vadeli yurt dışı kredi borcunda azalma, Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stokunda ise artış eğiliminin sürüp sürmeyeceğini takip edeceğiz.
15 AĞUSTOS 2022, PAZARTESİ
TEMMUZ AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Ay sonları itibarıyla Hazine hesaplarına giren tutarlar ile bu hesaplardan yapılan nakit çıkışlarının sonuçlarını gösteren “Hazine nakit bütçe” verileri Temmuz ayında 92,8 milyar TL açık vermişti. Bunda gelirlerde önceki aya göre %11’lik düşüş, giderlerde ise %20’lik artışın etkisi olmuştu. Aşağıdaki grafikte de görüleceği gibi genelde merkezi yönetim bütçe dengesi (gri çubuklar) ve Hazine nakit dengesi (lacivert çubuklar) benzer sonuçlar vermektedir. Merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Haziran ayında 31,1 milyar TL açık vermiş, böylece Ocak-Haziran döneminde toplam bütçe dengesi 93,6 milyar TL fazla vermişti. 2021 yılı genelinde merkezi yönetim bütçesi 192,2 milyar TL açık vermişti.
Tarım-ÜFE Haziran 2022’de aylık %0,66 azalmış, yıllık %148,90 artış kaydederek yavaşlama göstermişti. Endekste mevsimsel düzeltme yapılmamaktadır. Dolayısıyla Haziran ayında Tarım-ÜFE’nin önceki aya göre gerilemesinin sonbaharla birlikte tersine döneceğini tahmin etmek yanlış olmayacaktır.
Kaynak: TÜİK
16 AĞUSTOS 2022, SALI
TEMMUZ AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Türkiye genelinde konut satışları Haziran ayında yıllık %11 artışla 150 bin 509 olmuştu. Temmuz ayında konut kredileri artış hızının önceki aya göre yavaşlamasının konut satışlarına etkisi olup olmadığını göreceğiz.
Kaynak: TÜİK
HAZİRAN AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB
Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan Konut Fiyat Endeksi (KFE) (2017=100), Mayıs 2022’de aylık %12,4, yıllık %145,5 artışla 430,6 seviyesine yükselmişti. Haziran ayında döviz kurundaki yükselişin inşaat maliyetlerini de önceki aya göre yukarı çekmesinin yansıması olarak konut fiyatlarında da artış görebiliriz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
HAZİRAN AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
Kredi ve tahvil borçlarından oluşan özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu toplamı Mayıs ayında aylık 0,6 milyar dolar düşüşle 155,4 milyar dolara gerilemişti. Bankaların borcu aylık 1,2 milyar dolar düşüşle 51,7 milyar dolara gerilemiş, finans dışı sektörün borcu aylık 0,6 milyar dolar artışla 95,9 milyar dolara yükselmişti. Banka dışı finans sektörün borcu ise 7,7 milyar dolarlık büyüklükle yatay kalmıştı. Dolayısıyla özel sektörün uzun vadeli dış borç stokunun en büyük payını finans dışı sektör üstlenirken finans sektörünün yükü azalmaya devam etmektedir. Finans dışı sektörde en yüksek borcu 57,3 milyar dolar ile hizmet sektörü üstlenmiştir; en yüksek pay 22,1 milyar dolar ile inşaat sektörüne, 12,1 milyar dolar ile ulaştırma-depolama sektörüne aittir. 38,3 milyar dolarlık borç yükü ile sanayi sektöründe imalat sektörünün borcu 22,8 milyar dolar, elektrik-gaz-buhar-iklimlendirme-üretim-dağıtım sektörünün borcu ise 14,7 milyar dolardır.
Mayıs 2022’de Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku (grafikte sarı çubuklar) 134,5 milyar dolar ile önceki aya göre 1,1 milyar dolar artış kaydetmişti. Kamu bankalarının borcu 24,3 milyar dolar, Merkez Bankasının 29,4 milyar dolar, özel sektörün 80,8 milyar dolar seviyesindedir. Özel sektörde bankaların kısa vadeli borcu 31,8 milyar dolar iken finans dışı sektörün borcu 48,0 milyar dolar seviyesindedir. Dolayısıyla kısa vadeli borcun en büyük payını özel sektör üstlenmektedir. Mayıs ayı itibariyle orijinal vadesine bakılmaksızın gelecek 12 ayda vadesi dolacak dış borç stoku (gri çubuklar) 182,3 milyar dolardır.
Kaynak: Turkey Data Monitor
18 AĞUSTOS 2022, PERŞEMBE
MERKEZ BANKASI AĞUSTOS AYI PARA POLİTİKASI TOPLANTISI KARARI – TCMB
Merkez Bankası Temmuz ayı para politikasında 1-hafta vadeli borç verme faizi olan politika faizini %14 olarak sabit tutmuştu. 2022 yılın üçüncü Enflasyon Raporu’nda TCMB 2022 yıl sonu enflasyon tahminini 17,6 puanlık artışla %42,8’den %60,4’e; 2023 yıl sonu tahminini 6,3 puanlık artışla %12,9’dan yüzde 19,2’e yükseltti. TCMB’nin 2024 yıl sonu tahmini ise ortalama %8,8’dir. Fed ve ECB’nin faiz artırmaya başlamasıyla birlikte Temmuz ayı küresel hizmet ve imalat sektörleri PMI verileri talepte düşüşe, girdi maliyetleri ve çıktı fiyat artışlarında yavaşlamaya işaret etmişti. Türkiye’de beklentilerdeki bozulma ve döviz kuruna yönelik belirsizlik fiyat ve maliyet artışlarını beraberinde getiriyor. Enflasyon beklentileri artmasına rağmen TCMB, Ağustos ayı toplantısında da politika faizini sabit tutmaya devam edecek.
Kaynak: Turkey Data Monitor
HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (12 AĞUSTOS) – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 5 Ağustos ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre vadesiz mevduatlardaki düşüşe bağlı olarak M1 hafif gerilerken, vadeli mevduatlar ve para piyasası fonlarındaki artışa istinaden M2 ve M3 %2’nin üzerinde artış kaydetti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %16-21 aralığına tekrar yükselirken, TL cinsi kredi faiz oranları %18-35 seviyesinde yatay kaldı; ticari kredi faiz oranları önceki haftaya göre yüzde 1 puan düştü. TL mevduat hacmi önceki haftaya göre yavaşlayarak %1,6, TL kredi hacmi haftalık %0,9 artışla yavaşlama kaydetti. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık 1,1 milyar dolar düşüşle 139,9 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 131,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 85,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 4,3 milyar dolar arttı, böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 4,2 milyar dolar artışla 216,9 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 27,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar artışla 4,4 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 108,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 7,4 milyar dolar yükseldi; altın rezervleri 40,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 67,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 6,7 milyar dolar artış kaydetti. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 5,5 milyar dolar düşüşle 59,7 milyar dolara geriledi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 17,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 88 milyon dolarlık net alım, DİBS’te 7 milyon dolarlık net alım yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,5 milyar dolarlık, DİBS’te 2,1 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.
27 Haziran – 1 Temmuz haftasında, Haziran ayına ilişkin olarak güven kaybı, hizmet ve imalatta zayıflık, mayıs ayına ilişkin olarak enflasyonda artış eğilimi göreceğiz, dış ticaret detaylarını izleyeceğiz. İlk çeyrek dış borç verilerini takip edeceğiz.
27 HAZİRAN 2022, PAZARTESİ
MAYIS AYI MOTORLU KARA TAŞITLARI SAYISI – TÜİK
Nisan ayında trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı aylık %21, yıllık %16’lık artışla 118 bin 974 adet olmuştu. Dikkat çeken en önemli gelişme motosiklet sayısının aylık %73, yıllık %94 artış kaydetmesiydi.
Kaynak: TÜİK
29 HAZİRAN 2022, ÇARŞAMBA
HAZİRAN AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK
Tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerinden oluşan ekonomik güven endeksi Mayıs ayında aylık %2,1 artışla 96,7 değerine yükselmişti. Haziran ayında; tüketici güven endeksi aylık %6,2 düşüşle 63,4’e, reel kesim güven endeksi aylık 3,0 puan düşüşle 106,4 seviyesine, hizmet sektörü güven endeksi aylık %1,7 düşüşle 119,6’ya, perakende ticaret güven sektörü aylık %2,3 düşüşle 118,7 seviyesine geriledi; inşaat güven endeksi ise aylık %1,7 artışla 83,0 seviyesine yükseldi. Söz konusu gelişmeler Haziran ayında ekonomik güven endeksinin düşmeye devam edeceğine işaret ediyor. Endekslerin 100’den büyük olması iyimserliği, 100’den küçük olması kötümserliği gösteriyor.
Kaynak: TÜİK
30 HAZİRAN 2022, PERŞEMBE
HAZİRAN AYI SANAYİ VE HİZMET SEKTÖRLERİ SAMEKS ENDEKSLERİ – MÜSİAD
Mayıs ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, aylık 2,1 puan artışla 56,3 değerine yükselmişti. Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi aylık 4,0 puan artışla 57,4 seviyesine, Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi de aylık 0,7 puan artışla 55,0 seviyesine yükselmişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün bir önceki aya göre büyüdüğünü, altındaki değerler küçüldüğünü gösteriyor. Haziran ayı verileri tüketici güveninde kötümserliğin arttığını, reel sektörde siparişlerdeki artışın yavaşladığını, hizmet sektöründe iş durumunun önceki aya göre yavaşladığını, perakende ticarette iş hacminin önceki aya göre aynı kaldığını ortaya koydu. İmalat sektörü kapasite kullanım oranları da önceki aya göre düşüş gösterdi. Haziran ayında sektörlerde kaydedilen söz konusu zayıflıkların SAMEKS endeksleriyle paralellik gösterip göstermediğini izleyeceğiz.
Kaynak: MÜSİAD
MAYIS AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TÜİK
Her ayın başında bir önceki ayın dış ticaret verilerini açıklayan Ticaret Bakanlığı verilerine göre Mayıs ayında ihracat aylık %18,8 düşüşle 18 milyar 973 milyon dolar seviyesine gerilemiş, ithalat 29 milyar 652 milyon dolar ile önceki aya göre yatay kalmıştı. Dolayısıyla TÜİK’in açıklayacağı Mayıs ayı dış ticaret verileri sürpriz olmayacak.
Nisan ayında H-ÜFE aylık %4,95, yıllık %83,27 artış kaydetmişti. Mayıs ayında fiyat eğilimlerindeki artışların (yurt içi ve yurt dışı üretim, tarım, tarım girdileri) hizmet sektörüne de yansıyacağını söylemek yanlış olmayacaktır.
Kaynak: TÜİK
2022 YILI İLK ÇEYREK SONU DIŞ BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Aralık 2021 sonu itibariyle Türkiye’nin dış borç stoku 441,1 milyar dolardır. Dış borcun 120,3 milyar doları kısa vadeli, 320,7 milyar doları orta ve uzun vadeli borçlardan oluşmaktadır. Borcun 235,2 milyar doları özel sektöre, 179,8 milyar doları kamuya aittir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2022 YILI İLK ÇEYREK SONU KAMU KESİMİ NET BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
2021 yılı sonunda brüt kamu borcu 3,0 trilyon TL, net kamu varlıkları 1,5 trilyon TL, net kamu borcu ise 1,5 trilyon TL seviyesindeydi.
HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (24 HAZİRAN) – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 17 Haziran ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre düşük hızla da olsa artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-19 aralığına, TL cinsi kredi faiz oranları da %18-32 aralığına yükseldi. TL mevduatları önceki haftaya göre %4’lük sert bir artış kaydederken kredi hacim artışı %1,2 ile görece yavaş kaldı. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık 1,8 milyar dolar düşüşle 2014 yılı ortası seviyeleri olan 146,3 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) haftalık 0,9 milyar dolar düşüşle 133,7 milyar dolara geriledi, tüzel kişilerin 79,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı, böylece yurt içi döviz mevduatları 0,6 milyar dolar düşüşle 212,7 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar artışla 3,6 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 101,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 41,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar azaldı, brüt döviz rezervleri 59,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar azalışla 57,8 milyar dolara geriledi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 17,4 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar azaldı, böylece yurtdışı yerleşiklerin hisse senetlerindeki payı %35,2’ye, DİBS’teki payı %1,7’ye geriledi . Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 193 milyon dolar ve DİBS’te 530 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi; böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,2 milyar dolar, DİBS’te 2,0 milyar dolarlık net satış yaptı.
Kaynak: Turkey Data Monitor
1 TEMMUZ 2022, CUMA
HAZİRAN AYI DÜNYA VE TÜRKİYE İMALAT SEKTÖRÜ PMI VERİLERİ – S&P GLOBAL
23 Haziran’da yayınlanan öncü S&P Global verileri Türkiye’nin en büyük ticaret ortakları olan Euro Bölgesi ve ABD’de imalat sektörü üretiminin Haziran ayında önceki aya göre daraldığını, İngiltere’de ise önceki aya göre yavaşladığını göstermişti. Öncü PMI verileri ile Türkiye’nin kapasite kullanım oranı ve reel kesim güveni verilerindeki zayıflıklar imalat sektörünün önceki aya göre zayıflamaya devam edeceğine işaret ediyor.
13–17 Haziran haftasında, FED’den 50 baz puanlık faiz artışı beklenirken Türkiye’de enflasyonist baskıların arttığını; sanayi üretiminde zayıf bir artış, perakende satışlarda ise görece güçlü bir performans, cari açıkta gerileme, konut satış fiyatı ve miktarında artış göreceğiz.
13 HAZİRAN 2022, PAZARTESİ
NİSAN AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK
Arındırılmış verilere göre Mart ayında sanayi üretimi aylık %1,8 azalmış, yıllık %9,6 artmıştı. Arındırılmamış verilere göre aylık bazda endeks %12,5 artış kaydetmiş, söz konusu artışı ihracat ve perakende satışlar desteklemişti. Nisan ayında İSO imalat sanayi PMI endeksi aylık 0,2 puan düşüşle 49,2 seviyesine gerileyerek bir önceki aya göre imalat sektörünün daralmaya devam etmişti (eşik değer 50’dir). Nisan ayında ihracatın önceki aya göre %3,0 artması, otomotiv sektörü üretiminin aylık %0,6 artması, ara malı kapasite kullanımında aylık yüzde 1 puanlık artış, SAMEKS üretim endeksindeki aylık %12,8’lik artış sanayi üretiminin arındırılmamış verilere göre önceki aya göre büyümesine katkı sağlayacak.
Kaynak: TÜİK
NİSAN AYI PERAKENDE SATIŞ HACİM ENDEKSİ – TÜİK
Arındırılmış verilere göre Mart ayında perakende satış hacmi aylık %0,3, yıllık %2,5 artmıştı. Arındırılmamış verilere göre perakende satışlar aylık %17,8 artış kaydetmişti. Nisan ayında arındırılmamış verilere göre perakende ticaret güven endeksinde satışların aylık %11,6’lık artış kaydetmesi ve ihtiyaç kredilerinin aylık %2,3 artması perakende satış hacim endeksini yukarı yönlü destekleyecektir.
Kaynak: TÜİK
NİSAN AYI CARİ İŞLEMLER DENGESİ – TCMB
Mart ayında cari işlemler dengesi dış ticaret dengesi dış ticaret açığındaki hafif artışa bağlı olarak 5,55 milyar dolar açık vermişti. Dış ticaret açığının Nisan ayında aylık 2,07 milyar dolar azalması ve turizm gelirlerinde sınırlı artış, cari işlemler açığının 3,5 milyar dolar seviyesinin altına gerilemesinde etkili olacak.
Kaynak: Turkey Data Monitor
15 HAZİRAN 2022, ÇARŞAMBA
FED PARA POLİTİKASI TOPLANTI KARARI – FED
Piyasada FED’den 50 baz puanlık artışla politika faizinin %125-150 aralığına yükseleceği fiyatlanıyor. Mayıs ayı Bej Kitap raporunda FED’in 12 bölgesinin 8’inde hafif yukarı bir büyüme görülürken kalan 4 bölgede daha ılımlı bir performans kaydedildiğini okumuştuk. Raporda yer alan notlara göre imalat sektöründe büyüme devam ederken yüksek fiyat seviyeleri ve artan faiz oranları perakende satışlarda yavaşlamaya sebep oldu. 12 bölgenin 3’ünde resesyon endişeleri var. Artan enflasyon (mavi çizgi) ve %4 seviyesinin altındaki işsizlik oranı (yeşil çizgi) faiz artırımını destekliyor ancak ekonomik büyümeye yönelik endişeler FED’in faiz artırımlarında sert bir ivme ortaya koymayacağına işaret ediyor.
Nisan ayında bütçe gelirlerinin aylık %5,2 artışla 164,1 milyar TL’ye yükselmesi ve bütçe giderlerinin aylık %4,7 düşüşle 214,3 milyar TL’ye gerilemesine bağlı olarak bütçe 50,2 milyar TL açık vermişti. Böylece 12-aylık toplam bütçe açığı 217,5 milyar TL’ye yükselmişti. Genelde benzer sonuçlar gösteren Hazine nakit dengesi ise Mayıs ayında 149.2 milyar TL fazla verdi.
Tarım-ÜFE, Nisan ayında aylık %17,76, yıllık %118,53 artış kaydetmişti. Mayıs ayında TÜFE’de enerji fiyatlarının aylık %0,8, döviz kurunun ise %6,9 artış kaydetmesi Tarım-ÜFE’de artışı tetikleyecek.
Kaynak: TÜİK
MAYIS AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Nisan ayında konut satışları önceki aya göre hafif düşüşle 133.058 adete gerilemişti. Mayıs ayında konut kredileri önceki aya göre hafif artışla %3’e yükselmesi konut satışlarını yukarı yönlü destekleyecektir.
Kaynak: TÜİK
16 HAZİRAN 2022, PERŞEMBE
NİSAN AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB
KFE, Mart ayında bir önceki aya göre %9,3 oranında artışla 347,5 seviyesine yükselmişti. Nisan ayında inşaat maliyetlerindeki artış konut fiyatlarına da yansıyacaktır.
Kaynak: Turkey Data Monitor
NİSAN AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
Özel sektörün yurt dışı uzun vadeli kredi borcu Mart ayında aylık 0,5 milyar dolarlık düşüşle 159,5 milyar dolara gerilemişti.
Mayıs ayında piyasa profesyonellerinin yıl sonu TÜFE tahmini %57,92, yıl sonu Dolar/TL kuru tahmini 17,568, yıl sonu cari açık beklentisi 34,3 milyar dolar, yıl sonu GSYH büyüme tahmini %3,3 seviyesindeydi. Özellikle TÜFE tahmininde artan döviz kuruna istinaden Haziran ayında daha hızlı bir yükseliş göreceğiz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
NİSAN AYI TOPLAM KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB
Mart ayında Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stoku aylık 1,7 milyar dolar artışla 132,2 milyar dolara yükselmiş, orijinal vadeye bakılmaksızın gelecek 12 aydaki toplam dış borç ödemesi ise 5 milyar dolar artışla 181,4 milyar dolara yükselmişti.
11 – 15 Nisan haftasında Mart ayına ilişkin olarak tarım üreticileri maliyetinde artış, Şubat ayına ilişkin olarak bir önceki aya göre cari açıkta gerileme, inşaat maliyetlerinde artış, sanayi üretiminde kısmi artış, perakende siparişlerde gerileme, ihracat miktar endeksinde artış göreceğiz. TCMB ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz değiştirmeyecek ancak AMB’den faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.
11 NİSAN 2022, PAZARTESİ
ŞUBAT AYI ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ – TCMB
Dış ticaret açığındaki artışın etkisiyle cari işlemler açığı Aralık ayındaki 3,8 milyar dolardan Ocak ayında 7,1 milyar dolara yükselmişti. Böylece son 12-aylık cari açık 20,2 milyar dolara yükselmişti. Şubat ayında dış ticaret açığının önceki aya göre 2,2 milyar dolar azalmasına bağlı olarak cari açık da 5 milyar dolar civarına gerileyecek. Mart ayında ise dış ticaret açığının önceki aya göre 0,4 milyar dolar artması cari açıkta Şubat ayına göre önemli bir değişim olmayacağına işaret ediyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
ŞUBAT AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK
Arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı Aralık ayındaki %11,3’ten Ocak ayında %12,1 seviyesine yükselmiş, Kasım-Aralık’ta düşen istihdam Ocak’ta da gerilemişti. Sektörler bazında istihdam verisinin yayınlanmaması dikkatimizi çekmişti. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise Ocak’ta %11,4 ile önceki aya göre değişmemişti.
Kaynak: TÜİK
ŞUBAT AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
İnşaat maliyet endeksi Ocak’ta aylık %15,24, yıllık %79,91 artış kaydetmişti. Dolar/TL’nin bir önceki aya göre yatay kaldığı Ocak ayında, malzeme endeksi aylık %10,12, işçilik endeksi %33,83 artmış; yıllık artışlar sırasıyla %98,2 ve %41,0 olmuştu. İşçilik maliyetlerinin sene başında revize edildiği dikkate alındığında malzeme endeksindeki artış elektrik ve doğal gaz fiyatlarına yapılan zamlar, petrol ve emtia fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı. Mart ayında benzer eğilimin devam etmesi inşaat maliyetlerini yukarı çekmeye devam edecek.
Kaynak: Turkey Data Monitor
12 NİSAN 2022, SALI
ŞUBAT AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSLERİ – TÜİK
Ocak ayında sanayi üretimi aylık %2,4 daralmış, yıllık %7,6 büyüme kaydetmişti. Ocak ayında sanayi üretiminde aylık bazda büyüyen tek sektör %11,2 ile madencilik ve taş ocakçılığı olmuştu. Şubat ayında otomotiv sektörü dahil sanayi malları ihracatının artması, ara mal üretimi kapasite kullanımındaki düşüşün yavaşlaması, stoklarda kısmen artış ile ticari kredilerde hızlanma sanayi üretimini önceki aya göre hafif yukarı çekecek. İthalatın Şubat ayında önceki aya göre yatay kalması sanayi üretimine olumsuz bir etki yaratmayacak.
Kaynak: TÜİK
ŞUBAT AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK
Ocak ayında perakende satışlar aylık %1,5 düşmüş, yıllık %7,9 artış kaydetmişti. Aylık bazda düşen satışlara rağmen perakende sektöründe ciro aylık bazda %7,0 artmıştı. Şubat ayında ihtiyaç kredilerinde devam eden yavaşlama perakende satışları aşağı çekebilir.
Kaynak: TÜİK
ŞUBAT AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2022 yılı Ocak ayında yıllık %90,9 artmıştı. Yıllık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %106,1, inşaat ciro endeksi %62,3, ticaret ciro endeksi %76,1, hizmet ciro endeksi %116,9 artış kaydetmişti. Toplam ciro aylık bazda %3,6 artarken; sanayi sektöründe %2,2, inşaatta %11,3, ticarette %1,5, hizmette %11,9 artış olmuştu.
Kaynak: TÜİK
13 NİSAN 2022, ÇARŞAMBA
ŞUBAT AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
Ocak ayında ihracat miktar endeksi aylık %22,2, ithalat miktar endeksi %17,1 gerilemişti. İhracat birim değer endeksi aylık %1,6 artarken, ithalat birim değerindeki artış %15,6 olmuştu. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi aylık 10,0 puan düşüşle 72,8 seviyesine gerilemişti. Şubat ayında ihracatın önceki aya göre %14 artış kaydederken ithalatın yatay kalması ihracat miktar endeksinde artış görmemize sebep olacak. Şubat verilerinde özellikle ihracat ve ithalat birim değer endekslerine odaklanacağız.
Kaynak: Turkey Data Monitor
14 NİSAN 2022, PERŞEMBE
MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – TCMB
TCMB %14 olan politika faizini değiştirmeyecek.
AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – ECB
Enflasyonist baskıların giderek artmasına bağlı olarak faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.
ŞUBAT AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
Özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu Ocak ayında önceki aya göre 0,2 milyar dolar azalışla 161,2 milyar dolara gerilemişti. Borcun 96,9 milyar doları reel sektöre, 56,3 milyar doları bankalara, 8 milyar doları banka dışı finans şirketlerine aitti. Özel sektörün Ocak ayı itibariyle gelecek 1 yıl içinde gerçekleştireceği anapara geri ödemelerinin toplamı 43,9 milyar dolardır.
Kaynak: Turkey Data Monitor
8 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 1 Nisan ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) yabancı para cinsinden vadeli ve vadesiz mevduatlardaki gerilemeye bağlı olarak önceki haftaya göre hafif geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %14-18 aralığına, TL cinsi kredi faizleri %17-29 aralığına hafif geriledi. TL mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 139,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 1,1 milyar dolar azalışla 76,3 milyar dolara geriledi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,6 milyar dolar düşüşle 216,0 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar geriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 4,9 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 109,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar yükseldi; altın rezervleri 42,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar azaldı,brüt döviz rezervleri 66,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar düşüşle 27,7 milyar dolara geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 21,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 10 milyon dolar, DİBS’te 104 milyon dolar net alış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
15 NİSAN 2022, CUMA
MART AYI TARIM ÜRETİCİLERİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK
Tarım-ÜFE Şubat’ta aylık %13,74, yıllık %68,49 artış kaydetmişti. 2021’in sonlarından itibaren artan enerji maliyetlerine bağlı olarak tarım üretim maliyetleri, gıda tüketim fiyatlarına doğrudan yansıtılıyor.
Kaynak: TÜİK
MART AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Türkiye genelinde konut satışları Şubat ayında bir önceki aya göre %10,5, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,1 artışla 97 bin 587 olmuştu.
Kaynak: TÜİK
MART AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Merkezi yönetim bütçesi Şubat ayında TCMB karının aktarılması ve vergi gelirlerindeki artışın etkisiyle önceki aya göre 94,6 milyar TL artışla 270,6 milyar TL gelir elde etmişti. Giderler aylık olarak 54,9 milyar TL artışla 200,8 milyar TL olmuştu. Böylece Şubat ayında bütçe 69,7 milyar TL fazla vermişti. Ocak-Şubat döneminde bütçe 99,8 milyar TL fazla verdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
ŞUBAT AYI KISA VADELİ TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU – TCMB
Ocak ayında Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku aylık 5,2 milyar dolar artışla 125,5 milyar dolara yükselmişti. Borcun 44,5 milyar doları özel sektör finans dışı kuruluşlara, 31,2 milyar doları özel sektör finans kuruluşlarına, 22,6 milyar doları kamu bankalarına, 27,2 milyar doları TCMB’ye aittir. Ocak ayı itibariyle gelecek 12 ayda vadesi dolacak toplam dış borç stoku ise aylık 2,1 milyar dolar artışla 173,7 milyar dolara yükselmişti.
28 Mart – 1 Nisan haftasında Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili gelişmeler izlenecek. Mart ayı yurt içi ve küresel PMI endeksleri, imalat sektörü aktivitesindeki yavaşlama eğilimine ışık tutacak. Şubat ayında hizmet enflasyonunda artış devam edecek, ABD’de çekirdek enflasyondaki katılık Fed politikaları için ipucu verecek. Cuma günü S&P’nin yapacağı Türkiye değerlendirmesinde kredi not indirimi gelmeyecek, risklere odaklanacağız.
29 MART 2022, SALI
ŞUBAT AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK
Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) Ocak ayında aylık %13,09, yıllık %71,63 artış kaydetmişti. İnşaat maliyetlerindeki artışın satış ve kira fiyatlarını, petrol fiyatlarındaki artışın da ulaştırma fiyatlarını yukarı çekmesine bağlı olarak H-ÜFE yükselmeye devam edecek.
Kaynak: TÜİK
30 MART 2022, ÇARŞAMBA
MART AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK
Ekonomik güven endeksi Şubat ayında aylık 2,6 puan düşüşle 98,2 değerine gerileyerek kötümser bölgede yer almıştı. Ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklanmıştı. Mart ayında tüketici güvenindeki zayıflığın hafif azalmasına rağmen reel kesim güven endeksi ve sektörel güven endekslerindeki (hizmet, perakende ticaret ve inşaat) düşüş ekonomik güven endeksini aşağı yönlü baskılayacak.
Kaynak: TÜİK
31 MART 2022, PERŞEMBE
ABD ŞUBAT AYI KİŞİSEL TÜKETİM HARCAMALARI (PCE) FİYAT ENFLASYONU – U.S. BUREAU OF ECONOMİC ANALYSIS (BEA)
Fed’in para politikasında dikkate aldığı çekirdek PCE enflasyonu Ocak ayında aylık %0,5, yıllık %5,2 (grafikte mavi çizgi) artış kaydetmişti. Çekirdek PCE’nin Şubat ayında aylık %0,4, yıllık %5,5 artması bekleniyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
MART AYI SAMEKS HİZMET VE SANAYİ ENDEKSLERİ – MÜSİAD
MÜSİAD Satın Alım Müdürleri Endeksi (SAMEKS) Şubat ayında sanayi sektöründe aylık 3,5 puan artışla 56,6, hizmet sektöründe aylık 1,4 puan artışla 51,1 seviyesine yükselmişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü gösteriyor. Sanayi sektöründe yeni siparişler, girdi alımları, üretim artmış; tedarik süreçleri iyileşmeye devam etmiş, istihdam artışı yavaşlayarak da olsa sürmüştü. Hizmet sektöründe iş hacmindeki zayıflık sürmüş, girdi alımları hızlanmış, istihdam artmış, tedarik süresi iyileşmişti.
Kaynak: MÜSİAD
ŞUBAT AYI DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ – TÜİK
Genel ticaret sistemi kapsamında; ihracat Ocak ayında aylık %21 düşüşle 17 milyar 587 milyon dolar, ithalat %4,2 düşüşle 27 milyar 848 milyon dolar, dış ticaret açığı %50,7 artışla 10 milyar 256 milyon dolar olmuştu. Dış Ticaret Bakanlığı Mart ayı başında Şubat ayına ilişkin dış ticaret verilerini açıklamıştı. Buna göre; Şubat ayında ihracat bir önceki aya göre %13,7 artışla 20,0 milyar dolara, ithalat %0,1 artışla 28,1 milyar dolara yükseldi. İhracatın ithalattan daha hızlı artmasına bağlı olarak dış ticaret açığı Ocak ayındaki 10,3 milyar dolardan Şubat ayında 8,1 milyar dolara geriledi. Söz konusu iyileşme cari açığın Şubat ayında önceki aya göre 2,2 milyar dolar azalmasına sebep olacak. Şubat ayı itibariyle 12-aylık geriye dönük toplam ihracat ise 232,3 milyar dolara yükseldi. Öncü veriler (PMI, RKGE, KKO) Mart ayında ihracatta düşüş, ithalatta ise artış ihtimalini ortaya koydu.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2021 YIL SONU TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI, TCMB
Türkiye’nin dış borç stoku 2021 yılı Eylül sonu itibarıyla 453,5 milyar dolar ile önceki çeyrek sonuna göre 7,9 milyar dolar artış kaydetmişti. Kamu sektörü ve finans dışı özel sektör 4Ç2021’de dış borcunu artırmaya devam etmişti. Kısa vadeli dış borç stoku çeyrek bazda 1,6 milyar dolar artışla 126,0 milyar dolara, orta-uzun vadeli dış borç stoku 6,3 milyar dolar artışla 327,4 milyar dolar oldu. Özel sektörün dış borç stoku 3Ç2021’de 239,4 milyar dolar ile önceki çeyreğe göre değişmedi, kamu kesiminin dış borç stoku aynı dönemde 7,9 milyar dolar yükseldi. Özel sektör finansal kesimin dış borç stoku aynı dönem 2,7 milyar dolar düşüşle 101,3 milyar dolara geriledi, özel sektör finans dışı kuruluşların dış borç stoku aynı dönemde 2,6 milyar dolar artışla 138,1 milyar dolar seviyesine yükseldi. Vade bazında bakıldığında kamu sektörü kısa vadeli dış borç stoku 0,9 milyar dolar artışla 25,6 milyar dolara, uzun vadeli dış borç stoku 7 milyar dolar artışla 162,5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Özel sektör finans kuruluşları kısa vadeli dış borç stoku aynı dönemde 1,1 milyar dolar azalışla 33,8 milyar dolara, uzun vadeli dış borç stoku 1,5 milyar dolar azalışla 67,5 milyar dolara geriledi. Özel sektör finans kuruluşlarının kısa vadeli dış borç stoku ise 1,8 milyar dolar artışla 40,8 milyar dolara, uzun vadeli dış borç stoku ise 0,8 milyar dolar artışla 97,3 milyar dolar seviyesine yükseldi. Merkez Bankasının dış borç stoku 25,8 milyar dolar ile değişiklik göstermedi. Eylül 2021 itibarıyla dış borç stokunun GSYH’ye oranı %57 seviyesinde bulunuyor. Ödemeler dengesi verilerine göre kamu ve banka hariç diğer sektörlerin Ocak ayında uzun vadeli kredi borcundan kısmen daha fazlasını borçlandığını ekleyelim.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2021 YIL SONU KAMU KESİMİ NET BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
2021 yılı üçüncü çeyrek sonunda (Eylül 2021) toplam kamu borç stoku brüt olarak 2 trilyon 349 milyar TL seviyesindeydi. Söz konusu tutardan, Merkez Bankasının 741 milyar TL’lik net varlıklarını, 375 milyar TL’lik kamu mevduatını ve 87 milyar TL’lik işsizlik sigortası fonu net varlıklarını çıkardığımızda Eylül sonu itibariyle net kamu borç stoku 1 trilyon 144 milyar TL (GSYH’nin %17,83’ü) olduğu ortaya çıkmıştı. 4Ç2021’de kamu net borcu artsa da GSYH’nin artmasına bağlı olarak kamu net borcunun GSYH’ye oranı (grafikte mavi çizgi) önceki çeyreğe göre geriledi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
25 MART TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 18 Mart ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre arttı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %14-18 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faizleri %18-30 aralığına yükseldi. TL mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 140,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,1 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 1,2 milyar dolar artışla 75,9 milyar dolara yükseldi, böylece yurt içi döviz mevduatları 0,1 milyar dolar artışla 216,2 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 24,9 milyar dolar ile 0,2 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar artışla 4,8 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 108,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 42,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar azaldı,brüt döviz rezervleri 66,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar artışla 26,7 milyar dolara yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 197 milyon dolar ve DİBS’te 17 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
1 NİSAN 2022, CUMA
S&P TÜRKİYE KREDİ NOT DEĞERLENDİRMESİ – STANDARD & POOR’S
Kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Aralık 2021’de Türkiye’nin döviz cinsinden kredi notunu “B+” ve yerel para birimi cinsinden kredi notunu “BB-“ olarak teyit etmiş, kredi notu görünümünü “durağan”dan “negatif”e çevirmişti.
Kaynak: Turkey Data Monitor
MART AYI TÜRKİYE VE KÜRESEL İMALAT SEKTÖRLERİ PMI ENDEKSLERİ – IHS MARKIT, İSO
İSO ve IHS Markit verisine göre Türkiye imalat sektörü PMI (satın alma müdürleri) endeksi Şubat’ta aylık 0,1 düşüşle 50,4 seviyesine gerilemişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü gösteriyor. Şubat ayında enerji kesintileri imalat sektörü üretimini yavaşlatmış, ihracattaki artışa rağmen toplam yeni siparişler ivme kaybetmiş, birikmiş işlerdeki artışla birlikte istihdam da artışını sürdürmüştü. TL’deki değer kaybı; ham madde, enerji, nakliye fiyatları ile ücretlerdeki artışa bağlı olarak girdi maliyetleri Şubat’ta keskin bir şekilde artmaya devam etmiş, firmalar satış fiyatlarını belirgin bir şekilde artırmıştı. Küresel bazda ise JP Morgan Küresel Hizmet Sektörü İş Aktivitesi Endeksi Şubat ayında aylık 2,9 puan artışla 53,9 seviyesine, JP Morgan Küresel İmalat Sektörü PMI Endeksi aylık 0,4 puan artışla 53,6 seviyesine yükselmişti. Mart ayı IHS Markit öncü verilerine göre Euro Bölgesinde imalat ve hizmet sektörlerindeki büyüme önceki aya göre yavaşladı, başta otomotiv olmak üzere ihracat siparişleri düştü, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatları hızlı arttı. İngiltere’de hizmet ve imalat sektöründe üretim artışı ile imalat sektöründe ihracat siparişleri önceki aya göre yavaşladı, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatları sert artış kaydetti. Japonya’da imalat sektöründe üretim önceki aya göre arttı, hizmet sektöründeki küçülme yavaşladı, ihracat siparişleri düştü, enflasyonist baskılar arttı. ABD’de ise hizmet ve imalat sektörlerinde üretim, istihdam, yurt içi ve ihracat siparişlerinde artış önceki aya göre hızlandı, girdi maliyetleri sert yükseldi, çıktı fiyatlarındaki artış ılımlı kaldı. Özellikle en büyük ticaret ortağımız olan Avrupa’da imalat sektörünün Mart ayında zayıflaması, Türkiye’nin ihracatında önemli bir artışa işaret etmiyor. Ticaret Bakanlığı Nisan ayının ikinci iş gününde Mart ayı dış ticaret verilerini açıklayacak.
Kaynak: İSO, IHS Markit
ABD MART AYI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ – BUREAU OF LABOR STATISTICS
ABD’de Ocak ayında %4 olan işsizlik oranı Şubat ayında %3,8 seviyesine gerilemişti. Ekonomiye 678 bin yeni istihdam (beklenti 400 bin kişi) sağlanmış, ortalama saatlik kazançlar yıllık %5,13 artışla 31,58 dolara yükselmişti (Ocak: 31,57 dolar).
14 – 18 Mart haftasında Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili gelişmeler ile ABD, İngiltere, Türkiye merkez bankaları politika faiz kararlarına odaklanacağız. Beraberinde; bütçe, dış borç, ihracat ve ithalat birim değerleri, tarım üretici maliyetleri ile konut fiyatlarını takip edeceğiz. Fiyatlar tarafında yükselişler korunacak. Piyasalar Fed’in faizi %0,25-0,50 aralığına, BoE’nin %0,3’e yükseltmesini fiyatlıyor. Sosyal medyada TCMB’nin faizi 2,5 puan artırabileceği haberleri var.
15 MART 2022, SALI
ŞUBAT AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Ocak ayında vergilerdeki sert artışın etkisiyle merkezi yönetim gelirleri aylık %30,3 artışla 176,0 milyar TL’ye yükselmişti. Bütçe giderleri aylık %48 düşüşle 146,0 milyar TL’ye gerilemişti. Böylece Ocak ayında bütçe 30,0 milyar TL fazla vermişti.
Kaynak: Turkey Data Monitor
ŞUBAT AYI TARIM-ÜFE – TÜİK
Ocak ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) aylık %14,83, yıllık %52,00 artış kaydetmişti. Döviz kurunun yatay kaldığı Ocak ayında Tarım-ÜFE’deki aylık sert artış yüksek enerji ve su maliyetlerinden kaynaklandı. Tarım maliyetleri Rusya-Ukrayna savaşının başladığı Şubat ayında artmaya devam edip, yükselen döviz kurunun etkisiyle Mart ayında da devam edecek.
Kaynak: Turkey Data Monitor
16 MART 2022, ÇARŞAMBA
ABD MERKEZ BANKASI (FED) PARA POLİTİKASI KARARI – FED
ABD’de yıllık TÜFE, 1980’lerden bu yana ilk kez Şubat ayında %7,9 seviyesine yükseldi. Para politikasını değerlendirirken Fed, TÜFE’ye değil çekirdek kişisel tüketim harcamalar endeksindeki eğilimi (çekirdek PCE) dikkate alıyor. Aşağıda da görüleceği gibi yıllık çekirdek PCE enflasyonu Ocak ayındaki %5,2’lik değerle tarihi zirvelerini yaşıyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeden önce Fed’den Mart ayında hızlı bir faiz artırımı beklentisi vardı. Mevcut ortam Fed Başkanı Powell’ın da ifade ettiği üzere ölçülü bir faiz artırımına (büyük ihtimalle 25 baz puan) işaret ediyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
OCAK AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB
Aralık 2021’de yüksek kura bağlı olarak malzeme fiyatlarındaki yüksek artış konut fiyatlarının bir önceki aya göre %7,9 (yıllık %59,6) artmasına sebep olmuştu. Ocak ayında malzeme ve işçilik fiyatları artışını sürdürmüştü. Rusya-Ukrayna savaşıyla yükselen döviz kuru ve artan belirsizliklere bağlı olarak konut fiyat artışları Ocak, Şubat ve Mart aylarında da devam edecek.
Kaynak: Turkey Data Monitor
OCAK AYI ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU – TCMB
Özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu Aralık 2021 itibariyle 161,6 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Borcun 96,9 milyar doları finans dışı kuruluşlara, 56,5 milyar doları bankalara, 8,1 milyar dolara banka dışı finans kuruluşlarına aittir.
Kaynak: Turkey Data Monitor
17 MART 2022, PERŞEMBE
TCMB PARA POLİTİKASI KARARI – TCMB
%14 seviyesinde bulunan politika faizinin 2,5 puan artışla %16,5 seviyesine yükseleceği haberleri dolaşıyor. Aralık ayı para politikası toplantısında TCMB’nin Ocak-Mart döneminde beklemede kalıp yapılan müdahalelerin sonuçlarını değerlendirecekleri ifade edilmişti. Ocak-Şubat döneminde enflasyon hızlanırken, kredi faiz oranlarında gerileme kaydedildi.
İNGİLTERE MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI KARARI – BOE
Son iki toplantıda faiz artıran BoE’nin Mart ayı toplantısında faizi %0,50’den %0,75’e yükseltmesi bekleniyor. İngiltere’de enflasyon son 30 yılın en yükseği olan %5,5 seviyesine yükseldi. Rusya-Ukrayna krizi ise enerji, emtia ve gıda fiyatlarını yukarı çekiyor. BoE’nin Rusya-Ukrayna savaşı öncesinde yayınladığı Şubat ayı para politikası raporunda öne sürdüğü “enflasyon ilkbaharda %7’lere yükselecek ve sonrasında düşecek” tahmini iyimser kalabilir.
Kaynak: BOE
OCAK AYI KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB
Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku Aralık 2021’de aylık 1,8 milyar dolar artışla 125,6 milyar dolara yükselmişti. Kısa vadeli dış borcun 51,8 milyar doları bankalara, 47,8 milyar doları banka dışı kuruluşlara, 26,1 milyar doları TCMB’ye aittir. Orijinal vadesine bakılmaksızın Aralık ayı itibariyle gelecek 12-ayda ödenmesi gereken dış borç tutarı aylık 4,1 milyar dolar artışla 171,6 milyar dolara yükselmişti.
Kaynak: Turkey Data Monitor
HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (11 MART) – BDDK, TCMB
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 4 Mart ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergelerin (M1, M2, M3) önceki haftaya göre geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-18 aralığında değişmedi, TL cinsi kredi faizleri %17-29 aralığına geriledi. TL mevduat hacmi ve kredi hacmi önceki haftaya göre yatay kaldı. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 141,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar geriledi, tüzel kişilerin 0,8 milyar dolar düşüşle 72,8 milyar dolara geriledi, böylece yurt içi döviz mevduatları 1,7 milyar dolar düşüşle 214,1 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 0,1 milyar dolar düşüşle 24,9 milyar dolar oldu. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düşüşle 4,2 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 110,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,9 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 42,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar düştü,brüt döviz rezervleri 68,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,0 milyar dolar geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 5,4 milyar dolar düşüşle 18,6 milyar dolara geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 21,1 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 309 milyon dolar ve DİBS’te 181 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
18 MART 2022, CUMA
OCAK AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
Aralık 2021’de mevsimsellikten arındırılmış miktar endeksleri bir önceki aya göre sırasıyla ihracatta %5,2 ve ithalatta %0,8 artış kaydetmişti. Aralık ayında ihracat birim değer endeksi bir önceki aya göre %0,5 artarken, ithalat birim değer endeksi aylık %0,9 düşmüştü. Böylece ihracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi aylık 1,2 puan artışla 82,8’e yükselmişti. Aşağıdaki grafikte, Mayıs 2020’den itibaren ihracat miktar endeksinin ithalattan daha hızlı arttığı, buna karşın ihracat birim fiyatlarındaki artış hızının ithalattakinden çok daha yavaş kaldığını görüyoruz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
OCAK AYI ULUSLARARASI YATIRIM POZİSYONU – TCMB
Türkiye’nin Uluslararası Yatırım Pozisyonu açığı Aralık 2021’de 230,2 milyar dolara yükselmişti. Türkiye’nin yurt dışı varlıkları aylık 9,4 milyar dolar düşüşle 298,1 milyar dolara gerilemiş, yükümlülükleri aylık 0,5 milyar dolar artışla 528,3 milyar dolara yükselmişti.
14 – 18 Şubat haftasında öncü göstergelere göre konut fiyatlarında artış, konut satışlarında düşüş, tarım üretici enflasyonunda yükseliş göreceğiz, TCMB büyük olasılıkla politika faizini sabit tutacak. Tüketici güven endeksi, bütçe ve dış borç detaylarına odaklanacağız. ABD, Rusya’nın bu hafta Ukrayna’yı işgal edeceğini iddia ediyor.
15 ŞUBAT 2022, SALI
OCAK AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Merkezi yönetim bütçesi 2021 yılı Aralık ayında 135,1 milyar TL gelir elde ederken, 280,8 milyar TL gider kaydetti. Böylece bütçe Aralık ayında 145,7 milyar TL açık verdi. Aralık ayında giderlerde en dikkat çekici artışların olduğu iki alt kalem toplamda 78,7 milyar TL tutarındaki yakıt ve enerji hizmetlerini kapsayan KİT görev zararı ve KİT’e borç verme oldu. 2021 yılının tamamında bütçe 192,2 milyar TL açık verdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
OCAK AYI TARIM ÜFE – TÜİK
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) Aralık 2021’de aylık %12,51, yıllık %36,39 artış kaydetmişti. Endeksteki yükselişte döviz kurundaki artışa bağlı olarak ithal tarım girdi ve enerji maliyetlerinde artışın etkisi olmuştu. Ocak ayında döviz kurundaki düşüşe rağmen artan enerji fiyatlarına bağlı olarak Tarım-ÜFE’de artış göreceğiz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
16 ŞUBAT 2022, ÇARŞAMBA
2021 YILI ARALIK AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB
2021 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %9,0 oranında artan konut fiyat endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %50,5, reel olarak %19,7 oranında artış kaydetmişti. Aralık ayında döviz kurundaki sert artışın inşaat ve malzeme maliyetlerini yukarı çekmesine bağlı olarak konut fiyatlarında da artış göreceğiz.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2021 YILI ARALIK AYI ÖZEL SEKTÖR YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
Kasım 2021’de özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu aylık 1,9 milyar dolar düşüşle 159,6 milyar dolar seviyesine gerilemişti. Finans sektörünün borcu aylık 0,4 milyar dolar düşüşle 64,3 milyar dolar, finans dışı sektörün borcu aylık 1,5 milyar dolar düşüşle 95,3 milyar dolar olmuştu. Özel sektörün 127,3 milyar dolarlık yurt dışı kredi borcu, 32,3 milyar dolarlık tahvil borcu bulunuyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
17 ŞUBAT 2022, PERŞEMBE
PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – TCMB
TÜFE %50’ye, yıl sonu TÜFE beklentisi %35’lere yaklaşmışken Merkez Bankası %14 olan politika faizini değiştirmeyecek.
Kasım 2021’de kısa vadeli dış borç stoku aylık 1,4 milyar dolar azalışla 124,1 milyar dolara gerilemişti. Borcun 53,5 milyar doları bankalara, 44,5 milyar doları banka dışı sektöre, 26,0 milyar doları Merkez Bankasına ait bulunuyor. Kasım ayı itibariyle gelecek 12 ayda vadesi dolacak toplam dış borç büyüklüğü ise 167,5 milyar dolar seviyesindeydi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
11 ŞUBAT TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
4 Şubat ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre değişmedi. TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre %1,7 artarken, TL cinsi krediler hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faizleri %16-21 aralığında değişmezken, TL cinsi kredi faizleri %17-31 aralığına hafif geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 113,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, tüzel kişilerin 3,3 milyar dolar düşüşle 81,5 milyar dolara geriledi, yurt dışı mevduatlar 0,3 milyar dolar artışla 24,8 milyar dolara yükseldi; böylece toplam DTH büyüklüğü4 Şubat haftasında 3,0 milyar dolar düşüşle 221,8 milyar dolara geriledi. Tüzel kişilerin DTH’si 24 Aralık’tan bu yana 9 milyar dolar, gerçek kişilerin 4,4 milyar dolar azaldı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar artışla 4,8 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 4 Şubat haftasında 114,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 4,4 milyar dolar arttı. Altın rezervleri 38,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 75,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 4,0 dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 2,4 milyar dolar düşüşle 33,9 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 22,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar geriledi. Yurt dışı yerleşikler 4 Şubat ile biten haftada hisse senetlerinde 82 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 36 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
18 ŞUBAT 2022, CUMA
ŞUBAT AYI TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK
Tüketici güven endeksi Ocak ayında döviz kurundaki dalgalanmaların azalmasına bağlı olarak aylık 4,3 puan artışla 73,2 seviyesine yükselmişti. Endeksin 100 altındaki değerler tüketicilerin kötümser olduğunu gösteriyor. Enflasyondaki yükseliş ve Şubat ayında devam eden zamların tüketici güvenine yansımasını izleyeceğiz.
Kaynak: TÜİK
OCAK AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Türkiye genelinde konut satışları Aralık ayında aylık %26,7, yıllık %113,7 arışla 226 bin 503 olmuştu. Konut satışlarındaki artışta artan konut kredileri ve döviz kurundaki sert yükselişin etkisi olmuştu. 2021 yılı genelinde toplam konut satışları bir önceki yıla göre %0,5 azalışla 1 milyon 491 bin 856 olarak gerçekleşmişti. Ocak ayında konut kredilerindeki sert düşüş konut satışlarını da aşağı çekecektir.
10 – 14 Ocak haftasında Aralık ayına ilişkin olarak olarak Tarım-ÜFE’de sert yükseliş göreceğiz. Kasım ayına ilişkin verilerde sanayi üretimi ve perakende satışlarda aylık artışın sürmesi, cari işlemler dengesinin tekrar eksiye dönmesi, ithalat birim fiyatlarında ve inşaat maliyetlerinde sert artış olası gözüküyor. Fed’in yayınlayacağı Ocak ayı Bej Kitap raporunda güçlü ekonomi ve yüksek enflasyon vurgusu tekrarlanacak.
10 OCAK 2022, PAZARTESİ
2021 YILI KASIM AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK
Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı Ekim 2021’de aylık 0,2 puan azalışla %11,2, istihdam oranı 0,2 puanlık artışla %46,2 olmuştu. Kasım ayında bireysel kredilerde otomotiv sektörü üretiminde ve perakende satışlarda yukarı yönlü işaretler istihdam tarafında önemli bir olumsuzluk görmeyeceğimize işaret ediyor.
Kaynak: TÜİK
11 OCAK 2022, SALI
2021 YILI KASIM AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB
Cari işlemler dengesi 2021 yılı Ekim ayında dış ticaret dengesinin fazla vermesi ve hizmetler dengesinin artmasına bağlı olarak 3,2 milyar dolar fazla vermişti. Turizm verilerinin bozulduğu Kasım ayında dış ticaret dengesinin 5,3 milyar dolar açık vermesine bağlı olarak cari işlemler dengesi yaklaşık 0,5 milyar dolar açık verecek. Aralık ayında ise 6,6 milyar dolar seviyesine çıkan dış ticaret açığı, cari işlemler açığının artmasına sebep olacak.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2021 YILI KASIM AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK
2021 yılı Ekim ayında inşaat maliyet endeksi aylık %4,75, yıllık %41,93 artış kaydetmişti. Aşağıdaki grafikte net olarak görüleceği üzere döviz kurundaki artışlar (sarı çizgi) doğrudan ithal girdi maliyetlerinde artışa sebep olduğundan inşaat malzeme fiyatları (siyah çubuklar) da yükselmekte dolayısıyla inşaat maliyet endeksini (mavi çubuklar) yukarı çekmektedir. İnşaat maliyetlerinin Kasım ayında sert, Aralık ayında ise daha sert yükselmesi kaçınılmaz gözüküyor.
Kaynak: Turkey Data Monitor
12 OCAK 2022, ÇARŞAMBA
FED OCAK AYI BEJ KİTAP (BEIGE BOOK) RAPORU – federalreserve.gov
8 Ekim-18 Kasım 2021 dönemini kapsayan 2021 yılı Aralık ayı Bej Kitap raporunda ABD ekonomisinin hafiften daha ılımlıya doğru güçlü bir performans gösterdiğini, tedarik zinciri ve işgücü zorluklarının ana belirsizlikler olarak vurgulandığını okumuştuk. Fed’in 14-15 Aralık 2021’de gerçekleştirdiği para politikası toplantı tutanaklarında ise Fed güçlü ekonomik görünüme ve enflasyonist baskılara vurgu yaparak 2022 yılında çeyrek baz puanlık (yüzde 0,25 puanlık) üç adet faiz artırımına işaret ederek banka bilançosunu küçültülme ihtimalini ortaya koymuştu. Fed yılın ilk para politikası toplantısını 25-26 Ocak’ta yapacak. Bej kitap detayları politika adımına referans oluşturacak. Piyasalarda Mart ayı toplantısında faiz artırım olasılığı %70 olarak fiyatlanıyor.
2021 YILI KASIM AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK
Ekim ayında ihracat birim değeri bir önceki aya göre yatay kalmış, kurdaki artışla ithalat birim değeri sert yükselmişti. İhracat miktar endeksi aylık %0,1 artmış, ithalat miktar endeksi ise %14,6 azalmıştı. İhracat ve ithalatın Kasım ve Aralık ayında yükselmesi miktar endekslerini de yukarı çekecektir. Kritik olan konu birim fiyatların nasıl değişeceği. Aşağıdaki grafik ipucu veriyor. Döviz kurundaki artışın Ekim ayında ithalat birin fiyatlarını hızlandırırken Kasım ve Aralık aylarında daha da hızlı artması beklenebilir. İhracat tarafında ise Eylül-Ekim döneminde kurdaki artışın birim fiyatlarında avantaj ortaya koymadığını gösteriyor. Kasım ve Aralık aylarında kurdaki çok daha sert yükselişlerin ihracat birim fiyatlarına olumlu yansımaması halinde 2021 yılının son çeyreğinde ithal girdiyle üretim yapan ihracatçılarımızın karlılığında zayıflık kaçınılmaz olacaktır.
Kaynak: Turkey Data Monitor
13 OCAK 2022, PERŞEMBE
2021 YILI KASIM AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSLERİ – TÜİK
Ekim ayında sanayi üretimi aylık %0,6, yıllık %8,5 artış kaydetmişti. Kasım ayında, önceki aya göre ihracatın %3,3, ithalatın %20,5 artması; imalat sektörü üretiminde ve ara malı üretimi kapasite kullanımında kısmi artış yaşanması, otomotiv sektörü üretiminin ılımlı yükselişi ve son olarak stoklarda kaydedilen azalış sanayi üretiminin Kasım ayında büyümeye devam edeceğine işaret ediyor. Aralık ayında da kapasite kullanım oranları ve ihracat sanayi üretimini desteklemeye devam edecek.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI KASIM AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK
Perakende satış hacmi 2021 yılı Ekim ayında aylık %0,9, yıllık %15,2 artış kaydetmişti. Kasım ayında önceki aya göre tüketici kredilerinde hafif yükseliş, perakende ticaret satışlarında gerileme sinyali ve mal stoklarında azalma perakende satışların Kasım ayında artacağına işaret ediyor. Aralık ayı öncü göstergelerinde de kredi ve satışlardaki artışın sürdüğü işaretini aldık.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI KASIM AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi 2021 yılı Ekim ayında aylık %6,4, yıllık %47,5 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre; sanayi sektörü ciro endeksi %7,5, inşaat ciro endeksi %3,7, ticaret ciro endeksi %6,4, hizmet ciro endeksi %4,8 artmıştı.
Kaynak: TÜİK
7 OCAK TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
31 Aralık ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) kurdaki arışa paralel olarak yabancı para cinsi varlıklardaki artışla önceki haftaya göre yükseldi. Kur Korumalı Mevduatların devreye alınmasıyla TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre %1,8 sert artış kaydetti, TL cinsi kredilerin haftalık artış hızı %0,6 ile değişiklik göstermedi. TL cinsi mevduat faizleri %15-21 aralığına, TL cinsi kredi faizleri %17-30 aralığına yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 118,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı; tüzel kişilerin 2,7 milyar dolar azalışla 87,8 milyar dolara geriledi, yurt dışı mevduatlar 0,1 milyar dolar artışla 24,6 milyar dolara yükseldi, böylece toplam DTH büyüklüğü 31 Aralık haftasında 2,1 milyar dolar azalışla 232,2 milyar dolar oldu. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 4,5 milyar dolar seviyesine geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 111,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Altın rezervleri 31 Aralık’ta 38,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar artarken, brüt döviz rezervleri 72,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar azalışla 36,8 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 23,0 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 3,1 milyar dolar geriledi. Yurt dışı yerleşikler 31 Aralık ile biten haftada hisse senetlerinde 231 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 42 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdi.
Kaynak: Turkey Data Monitor
14 OCAK 2022, CUMA
2021 YILI ARALIK AYI TARIM-ÜFE VERİLERİ – TÜİK
Kasım ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) aylık %4,57, yıllık %24,35 artış kaydetmişti. Döviz kurunda ve enerji fiyatlarındaki artışlar Tarım-ÜFE’nin Aralık ayında da artmasına sebep olacak.
Kaynak: Turkey Data Monitor
2021 YILI ARALIK AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK
Konut satışları Kasım ayında aylık %30,1, yıllık %59,0 artış kaydederek 178.814 adet ile son 16 ayın zirvesini yapmıştı. Aralık ayında döviz kurundaki sert yükseliş konut satışlarında artış getirebilir.
Kaynak: TÜİK
2021 YILI KASIM AYI ÖZEL SEKTÖR YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB
Özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu Ekim ayında önceki aya göre 1,6 milyar dolar azalışla 161,4 milyar dolar seviyesine gerilemişti.
Dr. Fulya Gürbüz 