Ağustos 2021 – Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Enflasyon, mal ve hizmet üretimi, dış ticaret, GSYH

30 Ağustos – 3 Eylül haftasında Ağustos ayı enflasyon, dış ticaret, sanayi ve hizmet sektörleri PMI endeksleri ile 2. çeyrek GSYH büyümesi verilerine ve Merkez Bankası Yatırımcı Toplantısı detaylarına odaklanacağız. Öncü veriler Ağustos ayında önemli bir bozulmaya işaret etmiyor. Ağustos ayı ABD işgücü verileri ise Fed’in varlık alımlarını azaltma beklentilerine ne kadar yakın/uzak olduğunu gösterecek.

31 AĞUSTOS 2021, SALI

AĞUSTOS AYI SAMEKS HİZMET VE SANAYİ SEKTÖRLERİ PMI ENDEKSLERİ – http://www.musiad.org.tr

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, Temmuz ayında bir önceki aya göre 2,3 puan artarak 53,1 değerine yükselmişti. Söz konusu hızlanmada Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksinin önceki aya göre 6,1 puan birden artış kaydederek 56,1 seviyesine yükselmesi etkili oldu. Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi ise Temmuz ayında bir önceki aya göre 3,3 puan azalışla 46,7 seviyesine geriledi. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü, altındaki değerler ise daraldığına işaret etmektedir. Ağustos ayına ilişkin TCMB’nin yayınladığı Reel Kesim Güven Endeksi verileri imalat sektöründe mevcut yurt içi ve ihracat siparişlerinin önceki aya göre arttığını, geleceğe yönelik üretim, iş hacmi, satış ve istihdam beklentilerinin ise bozulduğunu gösterdi. TÜİK’in yayınladığı Ağustos ayı sektörel güven endeksleri de hem hizmet hem de perakende ticaret sektörlerinde talep ve istihdam beklentilerinde bozulma ortaya koydu.

31 AĞUSTOS 2021, SALI

TEMMUZ AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TÜİK

Ticaret Bakanlığı Ağustos ayı başında 2021 yılı Temmuz ayı dış ticaret verilerini açıklamıştı. Buna göre; ihracat Temmuz ayında önceki aya göre %17 düşüşle 16,4 milyar dolar, ithalat ise aylık %8 düşüşle 20,7 milyar dolar seviyelerine geriledi. Böylece dış ticaret açığı önceki ay 2,9 milyar dolar iken Temmuz ayında 4,3 milyar seviyesine yükseldi. Söz konusu artış Temmuz ayında cari açığın benzer oranda artmasına sebep olacak. Rahatlatacak gelişme ise Temmuz ayı turizm verileriyle geldi. Temmuz ayında turist sayısının bir önceki aya göre iki katından fazla artmasına bağlı olarak turizm gelirlerindeki artış Temmuz ayında cari açığı azaltıcı yönde etki yapacak. Ağustos ayına ilişkin dış ticaret verileri ise Eylül ayı başında Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanacak.

1 EYLÜL 2021, ÇARŞAMBA

2021 YILI İKİNCİ ÇEYREK GSYH VERİLERİ – TÜİK

2021 yılı birinci çeyreğinde Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasılası (GSYH) bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %7,0 artış kaydetmişti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH ise 2021 yılı ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %1,7 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH de 2021 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %7,3 arttı. İlk çeyrekte GSYH’yi üretim tarafında sanayi sektörü desteklerken, GSYH’yi harcama tarafında özel sektörün yatırım harcamaları desteklemişti. İkinci çeyrekte imalat sektöründe kapasite kullanımının, sanayi üretiminin, otomotiv sektörü üretimindeki ilk çeyrekteki düşüş hızının ikinci çeyrekte yavaşlamasının, ihracatın, kredi hacminin GSYH’yi desteklediğini göreceğiz. Nitekim anketler de bu gelişmeyi doğruluyor. Betam (Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi) GSYH’nin bir önceki çeyreğe göre %0,6 daralmasını, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %18,8 büyümesini tahmin ediyor. Kovid-19 belirsizliği, tedarik zincirindeki sorunlar ve yüksek maliyetlerden ötürü Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekte yavaş tempoyla ayakta kalmaya çalıştığını dikkate aldığımızda GSYH’deki yıllık %18,8’lik büyüme çok da sevindirici bir gelişme değil. Bilgi Üniversitesi Finansal Uygulama ve Araştırma Merkezi ise çeyrek bazda %3,52, yıldan yıla %24,2 büyüme öngörüyor. AA Finans anketine göre 2021 yılı 2. çeyreğinde ortalama olarak yıllık % 21,8 büyüme, 2021 yılı geneli için ortalama %8,1 büyüme öngörülüyor.

IHS MARKIT KÜRESEL İMALAT SEKTÖRÜ PMI ENDEKSLERİ –www.markiteconomics.com

IHS Markit verilerine göre küresel bazda hizmet ve imalat sektörlerinde yeni siparişler, yeni ihracat siparişleri ve istihdam Temmuz ayında yavaşlayan hızda büyümeye devam etti. Fiyatlar tarafında, girdi fiyatları enflasyonu hızlanan, çıktı fiyat enflasyonu ise yavaşlayan hızda artışlarını sürdürdü. Aşılamanın desteğiyle hizmet sektöründeki açılmaların etkisiyle küresel bazda hizmet sektörü imalat sektöründen daha hızlı büyüme kaydetti. Tedarik zincirindeki sıkıntılar sebebiyle küresel imalat tarafında hammadde imalatı tüketim ve yatırım malları imalatının önüne geçti. Ağustos ayı öncü PMI verileri ise Delta varyantına yönelik endişelerin hizmet sektörü üzerindeki baskısını sürdürdüğünü, tedarik süreleri, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarında artışı, tedarik zincirindeki sorunların imalat sektöründe üretimi aşağı yönlü baskıladığını, buna rağmen geleceğe yönelik iyimserliğin imalat sektörü istihdamında kısıtlı da olsa artış getirdiğini gösterdi. Özellikle en büyük ticaret ortağımız olan Euro Bölgesi imalat sektöründe olumlu görünümün Ağustos ayında sürmesi Türkiye’nin imalat sektörünü de olumlu etkileyeceği beklentisini ortaya koymuştu. Nitekim geçen hafta açıklanan Ağustos ayı imalat sektörü kapasite kullanım oranları ve Reel Kesim Güven Endeksi verileri yatırım malları üretiminde ve mevcut yurt içi ve ihracat siparişlerinde önceki aya göre artışa işaret etmişti. Öte yandan Türkiye’de geleceğe yönelik belirsizliklerin beklentilerde ve talepte bozulma sinyalleri verdiğini de ekleyelim.

2 EYLÜL 2021, PERŞEMBE

TCMB VE BDDK, 27 AĞUSTOS 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

20 Ağustos ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre yatay kaldı. TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre hafif gerilerken, krediler hafif artış gösterdi. TL cinsi mevduat faiz oranları %16-19 aralığında, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığında kalarak önceki haftaya göre değişmedi. Tüzel kişilerin döviz mevduatlarının (DTH) önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar azalması, gerçek kişilerin 0,4 milyar dolar artması, yurt dışı mevduatların 1,5 milyar dolar azalmasına bağlı olarak DTH, 20 Ağustos haftasında 224,7 milyar dolar seviyesine geriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre hafif artışla 6,4 milyar dolar oldu. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 108,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar arttı; altın rezervleri 0,6 milyar dolar, brüt döviz rezervleri 0,8 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı da önceki haftaya göre yatay kalarak 30,3 milyar dolar oldu. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi stoku ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stoku toplamı 31,6 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,6 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler 20 Ağustos ile biten haftada hisse senetlerinde 207 milyon dolarlık, DİBS’te 211 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdiler.

3 EYLÜL 2021, CUMA

AĞUSTOS AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Temmuz ayında yıllık %18,95, aylık %1,80 artış kaydetti. Yurt içi üretici fiyat endeksi ise (Yİ-ÜFE) yıllık %44,92, aylık %2,46 artış gösterdi. Üretim tarafında enerji, ara malı ve dayanıksız tüketim malı maliyetinde aylık bazdaki hızlı artışlara ek olarak hizmet sektöründeki canlanma tüketici fiyatlarını da (özellikle gıda, konutla ilgili harcamalar ile lokanta ve otel hizmet fiyatlarını) yukarı çekiyor. Aşağıdaki grafikte de göreceğiniz gibi Yİ-ÜFE (sağ eksen, mavi çizgi) ve TÜFE (sağ eksen, lacivert çizgi) arasındaki fark (sol eksen, sarı çubuklar) açılmaya devam ediyor. Tedarik zincirindeki sorunlar üretim maliyetleri üzerinde ağırlığını hissettirmeye devam ederken özelikle gıda ve barınma fiyatlarındaki artış düşük gelirli hane halkının bütçesi üzerindeki ağırlığını artırmaya devam ediyor. AA Finans anketine göre piyasanın Ağustos ayı TÜFE beklentisi aylık ortalama %0,72’lik artışa paralel olarak yıllık enflasyonun önceki ay kaydedilen %18,95’ten %18,78’e gerileyeceği yönünde.

Dr. Fulya Gürbüz

Delta varyantı, gelişmiş ekonomilerde aktiviteyi zayıflatıyor

IHS Markit, Ağustos ayına ait hizmet ve imalat sektörlerini kapsayan öncü PMI ülke raporlarını yayınladı. PMI endekslerinin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü, 50 altındaki değerler ise daraldığını gösteriyor.

Özetle, Ağustos ayında küresel bazda tedarik süreleri, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatları artmaya devam etti, tedarik zincirindeki sorunlar imalat sektöründe üretimi aşağı yönlü baskıladı, Delta varyantına yönelik endişeler hizmet sektörü üzerindeki baskısını sürdürdü, geleceğe yönelik iyimserlik imalat sektörü istihdamında kısıtlı da olsa artış getirdi. Özellikle en büyük ticaret ortağımız olan Euro Bölgesi imalat sektöründe olumlu görünümün Ağustos ayında sürmesi Türkiye’nin imalat sektörünü de olumlu etkileyecektir.

Detaylara baktığımızda, en büyük ticaret ortağımız olan Euro Bölgesinde Kovid-19 kaynaklı kısıtlamaların gevşemesine bağlı olarak hizmet ve imalat sektörleri yavaşlayan bir hızla da olsa Ağustos ayında güçlü büyümesini sürdürdü. Artan talep ve hızlanan aşılama, işe alımlarda hızlanmayı getirdi ancak tedarik zincirindeki sorunlar üretim artışının hızlanmasını engellemeye devam etti.

(Yeşil Çizgi, Sol Eksen, “Euro Bölgesi Kompozit PMI Endeksi”); (Gri Çubuk, Sağ Eksen, “GSYH”)

Hizmet sektöründe açılmalarla birlikte İngiltere’de artan iç ve dış talebe rağmen personel sıkıntısı ve tedarik zinciri sorunları sebebiyle Ağustos ayında hizmet ve imalat sektörlerinde büyüme hızında yavaşlama görülürken, işe alımlarda hızlanma yaşandı. Başta ücret artışları olmak üzere, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarında artış devam etti.

(Yeşil Çizgi, Sol Eksen, “İngiltere Kompozit Üretim Endeksi”); (Gri Çubuk, Sağ Eksen, “GSYH”)

Delta varyant vakalarındaki artış ve kapasite kısıtlarının etkisiyle ABD’de hizmet ve imalat sektörlerindeki güçlü büyüme Ağustos ayında hız kesti, imalat sektörüne yönelik siparişlerde ise artış oldu. Kısıtlar sebebiyle, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarındaki artış hızlandı. İstihdamda ise nitelikli işgücü bulmada zorlukların devam etmesi, istihdam artışında zayıflamayı beraberinde getirdi. Kovid-19 kaynaklı endişelere bağlı olarak Şubat 2021’den bu yana ilk kez ihracat siparişleri önceki aya göre geriledi.

(Yeşil Çizgi, Sol Eksen, “ABD Kompozit PMI Endeksi”); (Gri Çubuk, Sağ Eksen, “GSYH”)

Delta varyantının gölgesinde artan Kovid-19 vakaları ve akabinde devreye alınan kapatmaların etkisiyle Avustralya’da hizmet sektöründeki daralma Ağustos ayında devam ederken azalan iç ve dış talebe bağlı olarak imalat sektöründe üretim artışı Haziran 2020’den bu yana ilk kez Ağustos ayında düştü. Beraberinde, Ekim 2020’den bu yana ilk kez Ağustos ayında işten çıkarmalara tanık olundu. Ülkede işsizlik artarken, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarındaki artış sürüyor.

(Yeşil Çizgi, Sol Eksen, “Avustralya Kompozit Üretim Endeksi”); (Gri Çubuk, Sağ Eksen, “GSYH”)

Japonya’da, Avustralya’ya benzer olarak, Delta varyantı kaynaklı kısıtlamaların Ağustos ayında da devrede olması hizmet sektöründe daralmanın Ağustos ayında daha sert artmasına sebep oldu. İmalat sektöründe ise üretim önceki aya göre zayıflayan bir hızla da olsa büyümesini sürdürdü, hatta aşılamadaki hızlanmanın desteğiyle işe alımlarda hızlanma kaydedildi. İmalat sektöründe girdi maliyetleri yavaşlayan bir hızla artışını sürdürürken, çıktı fiyatları sert yükseldi.

(Turuncu Çizgi, Sol Eksen, “Japonya Kompozit Üretim Endeksi”); (Gri Çubuk, Sağ Eksen, “GSYH”)

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Güven endeksleri ve imalat sektörü verileri

23–27 Ağustos haftasında Ağustos ayı imalat sektörü aktivitesi, güven endeksleri ve IHS Markit küresel PMI ilk tahminlerini takip edeceğiz. Temmuzda küresel ekonomik aktivite yavaşlayan bir hızla büyümesini sürdürmüştü. Ağustosta Baltık Kuru Yük Taşımacılığı Endeksinde sert yükseliş küresel emtia talebinin ve nakliye kısıtlarının arttığına işaret ediyor. Dolayısıyla küresel üretimdeki büyüme hızı Ağustos ayında yavaşlamaya devam edebilir.

23 AĞUSTOS 2021, PAZARTESİ

AĞUSTOS AYI TÜİK TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Tüketici güven endeksi Temmuz ayında aylık %2,7 düşüşle 79,5 seviyesine gerilemişti. TÜİK hesaplamasına göre endeksin 100 eşik değerinden büyük olması tüketici güveninde iyimser duruma, 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser duruma işaret etmektedir. Temmuz ayında geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durum endeksi, gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum ve ekonomik durum beklentilerindeki kötümserlik daha da olumsuz oldu. Bunda Temmuz ayında elektrik ve doğalgaza, maaş zamlarının çok üzerinde yapılan sert zamların (elektriğe %15, doğalgaza %12-20 aralığında) etkisi olmuştu. Ağustos ayında ise devam eden yangınlar, havaların hafif serinlemesine bağlı olarak yaşanan sel felaketleri ve son olarak Türkiye’ye akın eden Afgan göçmenler tüketici güveninde kötümserliğin Ağustos ayında da devam etmesinde etkili olabilir.

25 AĞUSTOS 2021, ÇARŞAMBA

AĞUSTOS AYI İMALAT SEKTÖRÜ KAPASİTE KULLANIM ORANI (KKO) – TCMB

İmalat sanayi genelinde KKO, Temmuz ayında bir önceki aya göre 0,1 yüzde puan artışla %76,7 seviyesine yükselmiş; dayanıklı tüketim malı ve yatırım malı imalatında KKO önceki aya göre sırasıyla 1,3 ve 2,0 yüzde puan düşerken, dayanıksız tüketim malı ve ara mallarda KKO aylık bazda sırasıyla 1,1 ve 0,2 yüzde puan artış kaydetmişti.

AĞUSTOS AYI REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) – TCMB

Temmuz ayında RKGE, bir önceki aya göre 1,8 puan artarak 114,8 seviyesinde gerçekleşmişti. Endeksi artıran faktörler genel gidişat, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam, sabit sermaye yatırım harcaması ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler olmuştu. Öte yandan gelecek üç aydaki üretim hacmi ve mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler ise endeksi olumsuz yönde etkilemişti.

AĞUSTOS AYI SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ – TÜİK

Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Temmuz ayında Haziran ayına göre; hizmet sektöründe %5,8 artışla 114,8, perakende ticaret sektöründe %3,7 artışla 109,6 ve inşaat sektöründe %4,7 artışla 86,3 seviyelerine yükselmişti. Endeksin 100 üzerindeki değerler sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise kötümserliği göstermektedir. Ağustos ayının ilk yarısında ihtiyaç kredilerindeki artış eğilimi, özellikle perakende ticaret sektöründe güven artışını beraberinde getirebilir.

26 AĞUSTOS 2021, PERŞEMBE

TCMB VE BDDK, 20 AĞUSTOS 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

13 Ağustos ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergelerde (M1, M2, M3) hafif yatay kaldı, dolaşımdaki para önceki haftaya göre yavaşlayan bir hızla geriledi. TL cinsi mevduatlar ve krediler önceki haftaya göre artış gösterdi. TL cinsi mevduat faiz oranları %16-19 aralığında, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığında kalarak önceki haftaya göre değişmedi. Tüzel kişilerin döviz mevduatlarını (DTH) önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar, gerçek kişilerin değişmeyerek, yurt dışındaki mevduatların ise haftalık 1,1 milyar dolar artmasının sonucu olarak DTH 226,5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre hafif düşerek 6,2 milyar dolar oldu. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 107,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,9 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 1,5 milyar dolar, brüt döviz rezervleri 0,4 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı da Merkez Bankası döviz varlıklarındaki önceki haftaya göre 2,1 milyar dolarlık azalışın etkisiyle 30,2 milyar dolar seviyesine yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi stoku ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stoku toplamı 31,0 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler 13 Ağustos ile biten haftada hisse senetlerinde 78 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 5 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdiler.

27 AĞUSTOS 2021, CUMA

AĞUSTOS AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

İmalat dışı sektörlerdeki iyileşmenin etkisiyle ekonomik güven endeksi Temmuz ayında aylık 2,3 puan yükselişle 100,1 değeri ile “iyimserlik” bölgesine yükselmişti. Endeks en son Mayıs 2018’de 101,7 değeri ile 100 seviyesinin üzerindeydi. Ekonomik güven endeksindeki artış, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Tüketici güven endeksinin Temmuz ayında aylık %2,7 gerilemesi ise ekonomik güven endeksini aşağı çeken faktör olmuştu.

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Borç stoku ve bütçe

16–20 Ağustos haftasında merkezi yönetim bütçe dengesi ve borç stoku ile özel sektör uzun vadeli yurt dışı kredi borcu ve Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku verilerini, ek olarak Tarım-ÜFE ve konut fiyat endeksini takip edeceğiz.

16 AĞUSTOS 2021, PAZARTESİ

TEMMUZ AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK

Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) Haziran ayında yıllık %21,76, aylık %1,76 artış göstermişti. Ocak 2021’den bu yana ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetler endeksi sert şekilde artmaya devam ederken, 2020 yılının ilk yarısında Aralık ayı sonuna göre %78,5 artış kaydetmişti. Tarım ve avcılık ürünleri ise aynı dönemde %7,3 artış kaydetmişti. Ağustos ayında yaşanan orman yangınlarının Tarım-ÜFE üzerinde yukarı yönlü baskısı kaçınılmaz olacak.

TEMMUZ AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLER – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Vergi gelirlerinin 2021 yılına ertelenmesinin etkisiyle bütçe performansı olumlu seyrediyor Aşağıdaki grafik yıllık bazda reel olarak 12-aylık toplam faiz dışı bütçe giderlerinin (koyu mavi çubuk) 2020 yılı ortasından bu yana düşüş eğilimini, aynı şekilde vergi gelirlerinin (sarı çubuk) ise reel olarak artış eğilimini koruduğunu görüyoruz. Merkezi yönetim bütçesi Haziran ayında 88,4 milyar TL gelir elde ederken, bütçe giderleri 113,4 milyar TL olmuş, böylece bütçe 25 milyar TL açık vermişti. Yılın ilk altı ayında gelirler önceki yılın aynı dönemine göre %38,5, giderler ise %17,4 artış kaydetti. Bütçe giderleri yılın ilk yarısında, önceki altı aya göre %4,1 artarken, gelirlerdeki artış %9,9 oldu. Yılın ilk yarısında 32,5 milyar TL bütçe açığı verilirken, 58,3 milyar TL faiz dışı fazla kaydedildi. Covid-19’un sert etkilerinin görüldüğü 2020 yılının ilk altı ayında (vergilerin de ötelenmesinin etkisiyle) bütçe açığı 109,5 milyar TL, faiz dışı açık 38,2 milyar TL olmuştu. Bütçe 2020 yılı genelinde toplam 172,7 milyar TL, 2019 yılında ise 124,7 milyar TL açık vermişti.

17 AĞUSTOS 2021, SALI

HAZİRAN AYI TCMB KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

Merkez Bankası konut fiyat endeksi (KFE) Mayıs ayında bir önceki aya göre %3,9, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %29,1, reel olarak ise %10,7 oranında artış göstermişti. Aşağıdaki grafikte görüleceği gibi 2020 yılı ikinci çeyreğinden itibaren inşaat maliyet endeksindeki (kırmızı çizgi) hızlanma konut fiyatları endeksine (mavi çizgi) de yansımaktadır.

18 AĞUSTOS 2021, ÇARŞAMBA

HAZİRAN AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ KREDİ BORCU – TCMB

Özel sektörün uzun vadeli yurtdışı kredi borcu Mayıs ayında önceki aya göre 3,8 milyar dolar artışla 166,0 milyar dolar seviyesine yükselmişti. Bankacılık sektörünün borcu önceki aya göre 0,6 milyar dolar azalarak 59,1 milyar dolar, bankacılık dışı finans sektörünün 0,2 milyar dolar azalışla 9,0 milyar dolar, finans dışı sektörün 4,6 milyar dolar artışla 97,8 milyar dolar oldu. Alt sektörler bazında sanayi sektörünün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu 0,7 milyar dolar artışla 36,7 milyar dolar, hizmet sektörünün 4,0 milyar dolar artışla 60,8 milyar dolar oldu.

19 AĞUSTOS 2021, PERŞEMBE

HAZİRAN AYI TÜRKİYE KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Kısa vadeli dış borç stoku Mayıs ayında aylık 0,2 milyar dolar artışla 144,9 milyar dolar olmuştu. Bankalar kısa vadeli borcunu aylık 0,6 milyar dolar artışla 59,2 milyar dolara yükseltirken, diğer sektörlerin 0,2 milyar dolar azalışla 62,1 milyar dolar seviyesine geriledi. Merkez Bankası’nın kısa vadeli dış borcu da aylık 0,2 milyar dolar azalışla 23,6 milyar dolar oldu. Kalan vadeye göre bakıldığında Mayıs itibariyle gelecek 12 ayda ödenmesi gereken toplam dış borç büyüklüğü ise 189,4 milyar dolardır. Gelecek 12 ayda finansal olmayan özel sektör 71,3 milyar dolar, özel sektör bankaları 52,7 milyar dolar, kamu 38,2 milyar dolar dış borç ödeyecek.

TCMB VE BDDK, 13 AĞUSTOS 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

6 Ağustos ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergelerde (M1, M2, M3) M1 (dolaşımdaki para ile vadesiz mevduatlar) “dolaşıma çıkan banknot ve demir para” ve “vadesiz TL mevduatları” kalemlerindeki düşüşle önceki haftaya göre geriledi. Vadeli mevduatlardaki artışın etkisiyle M2; repo, B-tipi likit fonlar ve menkul kıymet ihracındaki artışların etkisiyle M3 önceki haftaya göre artış kaydetti. TL cinsi mevduatlar resmi ve diğer kuruluşların vadesiz mevduatlarındaki azalmaya bağlı olarak önceki haftaya göre hafif geriledi, TL cinsi krediler ise hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faiz oranları %16-19 aralığına gerilerken, TL cinsi kredi faiz oranları hafif yükselse de %17-25 aralığında kaldı. Tüzel kişilerin döviz mevduatlarını (DTH) önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar ve gerçek kişilerin 0,4 milyar dolar artırmasına bağlı olarak toplam DTH 225,2 milyar dolar seviyesine yükseldi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre hafif artışla yaklaşık 6,3 milyar dolar ile yatay kaldı. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 109,0 milyar dolar ile 30 Temmuz’a göre 3,3 milyar dolar artış gösterdi; altın rezervleri 0,3 milyar dolar azalırken, brüt döviz rezervleri 3,6 milyar dolar arttı; rezervlerdeki artışın 1,8 milyar dolarlık kısmı Hazine’nin yapmış olduğu Eurobond ihracından kaynaklandı. Merkez Bankasının net rezerv açığı da önceki haftaya göre 1,6 milyar dolar artarak 28,1 milyar dolar seviyesine yükseldi. Söz konusu artışta Merkez Bankasının yükümlülüklerinin rezerv varlıklardan daha fazla artması etkili oldu. Bu hafta, TCMB ile Güney Kore Merkez Bankası arasında 17,5 milyar TL’lik (yaklaşık 2 milyar ABD doları) swap anlaşmasının yapıldığının duyurulduğunu da ekleyelim. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi stoku ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stoku toplamı 30,6 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı; hisse senedi stoku 0,8 milyar dolar, DİBS stoku 0,1 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler 6 Ağustos ile biten haftada hisse senetlerinde 168 milyon dolarlık, DİBS’te 114 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdiler.

20 AĞUSTOS 2021, CUMA

TEMMUZ AYI MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Merkezi yönetim Haziran ayında döviz cinsi borca ağırlık vermeye devam etmişti. Merkezi yönetim borç stoku Haziran ayında önceki aya göre 25 milyar TL artışla 2 trilyon 26 milyar TL seviyesine yükseldi. İç borç stokundaki artış 2 milyar TL artışla 1 trilyon 135 milyar TL olurken, dış borç stoku 23 milyar TL artışla 891 milyar TL oldu. Toplam stokun 845 milyar TL’si TL cinsinden, 1 trilyon 181 milyar TL’si yabancı para cinsindendir. Merkezi yönetim, Şubat 2020’den bu yana yabancı para cinsinden borçlanmaya ağırlık vererek kur riskine daha fazla maruz kalıyor. Merkezi yönetim borç stokunun GSYH içindeki payı Eylül 2001’de %75 iken Aralık 2017’de %27’ye gerilemiş, en son Mart 2021’de %36 seviyesinin üzerine çıkmıştır. Borç/GSYH oranı sıralamasında Türkiye en düşük borç oranına sahip 12. ülke konumundadır. Buna rağmen Türkiye enflasyon sıralamasında %18,95 değeriyle dünyanın en yüksek 3. ülkesidir.

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomik aktivite haziranda hızlandı, temmuzda zayıflama işaretleri var

2020 yılı Mart ayında Dünya Sağlık Örgütü’nün koronavirüsü pandemi ilan ettikten sonra Nisan ayında kapatma yaşanmış, ekonomik aktivite durma noktasına gelmiş, ertesi ay kısıtlamaların gevşetilmesiyle ekonomik aktivitede hızlanma yaşanmıştı. Benzer durumu yüksek vaka sayılarına bağlı olarak kapanmanın yaşandığı 2021 yılı Mayıs ayının ertesinde Haziran ayında gördük: Özellikle hizmet sektöründeki kısıtlamaların gevşetilmesiyle birlikte üretim, tüketim ve istihdamda büyüme gördük. Temmuz ayında ise üretim ve talep tarafında zayıflama işaretlerine tanık olduk.

Haziran ve Temmuz aylarına ilişkin ekonomik aktivitedeki gelişmeleri, açıklanan verileri dikkate alarak sıralayalım:

Haziran ayında iç ve dış talepteki artışın desteğiyle sanayi üretimi arttı…

Takvim ve mevsimsellikten arındırılmış sanayi üretimi endeksi Haziran ayında önceki aya göre %2,3 arttı. Aylık bazda dayanıklı tüketim malı üretimi %5,0, dayanıksız tüketim malı üretimi %4,2, sermaye malı üretimi %3,6, ara malı (hammadde) üretimi %0,9 artış kaydetti.

Sanayi üretimindeki artışın gerisinde yatan ana etkenler Temmuz ayında hem iç hem de dış talepteki artış oldu:

. Takvim ve mevsimsellikten arındırılmış perakende satış endeksi aylık bazda %14,4 arttı,

. Konut ve taşıt hariç bireysel krediler aylık bazda %1,9 arttı,

. İhracat aylık bazda %2,4 arttı,

. İmalat sektöründe ara malı (hammadde), tüketim malları ve yatırım malları üretimi kapasite kullanım oranları (KKO) aylık bazda sırasıyla %0,9, %1,5 ve %4,6 artış kaydetti.

. IHS Markit ve İSO işbirliğiyle hazırlanan imalat sektörü PMI endeksi 51,3 değeri ile büyüme bölgesine yükseldi; sektörde üretim, yeni siparişler ve istihdam arttı, üretimi artan sektörlerin sayısı Mayıs ayına göre ikiye katlanarak 6 oldu.

Temmuz ayında sanayi üretiminde zayıflama işaretleri var…

. Ticaret Bakanlığı verilerine göre Temmuz ayında ihracatın önceki aya göre %17,0 oranında düşmesi imalat sektöründeki zayıflığı destekliyor.

.Temmuz ayında konut ve taşıt hariç bireysel kredilerdeki artış hızının yavaşlaması perakende satışlardaki artışta kısmen de olsa yavaşlatıcı bir etkiye sebep olacak. Nitekim bir önceki hafta yayınlanan Perakende Güven Endeksi verilerinde “Son 3-ayda iş hacmi (satışlar)” alt endeksinde satışların Temmuz ayında önceki aya göre yavaşlayarak da olsa artmaya devam ettiğini görmüştük.

. Temmuz ayında ara malı imalatı KKO Temmuz ayında önceki aya göre çok hafif yükselirken, tüketim malı imalatı KKO %1’lik artış gösterdi, yatırım malı imalatı KKO ise önceki aya göre düştü. Temmuz ayında özellikle dayanıksız tüketim malı imalatı KKO’nun %1,5 artış göstermesi sanayi üretimini destekleyici bir unsur olacak. Dayanıklı tüketim malı imalatı KKO’nun Temmuz ayında önceki aya göre %1,7 gerilemesi, yatırım malı imalatı KKO’nun ise %2,8 gerilemesi sanayi üretimi üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturacak.

. Temmuz ayı IHS Markit ve İSO işbirliğiyle hesaplanan imalat sektörü PMI endeksi verilerinde ise üretimi artan sektörlerin sayısı 6’dan 5’e düştü. Yurt dışı siparişlerdeki artış toplam siparişlerin üzerinde olurken üretim, istihdam ve satın alımlarda büyüme devam etti.

. MÜSİAD’ın yayınladığı Temmuz ayı sanayi sektörü SAMEKS endeksi verilerinde İSO’nun yayınladığı PMI verilerinin tersine üretim ve yeni siparişlerde düşüş ortaya konurken, PMI verilerine paralel olarak istihdam ve satın alımlarda büyüme gördük.

. Temmuz ayı Reel Kesim Güven Endeksi verilerinde ise mevcut toplam siparişlerde önceki aya göre iyileşme; gelecek döneme ilişkin sipariş ve yatırım harcaması beklentilerinde artış gördük.

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Üretim, tüketim, istihdam, ödemeler dengesi ve TCMB faiz kararı

9–13 Ağustos haftasında TCMB para politikası toplantısına; Temmuz ayı konut satışlarına, Haziran ayı sanayi üretimi, dış ticaret, perakende satış, ciro, inşaat maliyetleri endeksleri ile işgücü ve ödemeler dengesi verilerine odaklanacağız. Covid-19 kaynaklı kısıtlamaların gevşetildiği Haziran ayında üretim, tüketim, istihdam ve ödemeler dengesinde iyileşmeler göreceğiz.

10 AĞUSTOS 2021, SALI

HAZİRAN AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

18 günlük Covid-19 kaynaklı kapatmaların hakim olduğu 2021 yılı Mayıs ayında Türkiye genelinde mevsim etkilerinden arındırılmış 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı bir önceki aya göre 265 bin kişi azalarak 4 milyon 237 bin kişi olmuş, işsizlik oranı 0,6 puanlık azalışla %13,2 seviyesine gerilemiş, işgücü önceki aya göre %1,5 azalmış, istihdamdaki azalış aylık bazda %0,8 olmuştu. Tarım dışı istihdamın önceki aya göre %0,4 artış kaydetmesine bağlı olarak tarım dışı işsizlik oranı 1 puan azalışla %15,1 seviyesine gerilemişti. İş bulmakta ümidi kesen ancak işe girmeye hazır olan işsizlerin oranı ise aylık 0,2 puanlık azalışla %27,2 seviyesine gerilemişti. İstihdam tarım sektöründe önceki aya göre 312 bin, sanayi sektöründe 57 bin azalırken; inşaat sektöründe 24 bin, hizmet sektöründe 129 bin artış göstermişti. Haziran ayında toplam siparişlerin, otomotiv üretimi ve ihracatındaki artışlar sanayi sektörü istihdamını artırıcı rol oynayacaktır. Benzer olarak Haziran ayında Covid-19 kaynaklı kısıtlamaların gevşetilmesiyle birlikte hizmet ve perakende ticaret sektörlerinde Haziran ayında yaşanan güven artışı da hizmet sektörü istihdamında yukarı yönlü baskı oluşturabilir.

11 AĞUSTOS 2021, ÇARŞAMBA

HAZİRAN AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi, 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre %4,41, bir önceki yılın aynı ayına göre %39,56 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %6,32 artmış, işçilik endeksi %0,03 azalmıştı. Bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %49,45, işçilik endeksi %19,97 artış kaydetmişti. İnşaat maliyetlerindeki artışın en önemli tetikleyicisi yüksek döviz kurlarıdır. Haziran ayında kurdaki artışların (TL’deki değer kaybının) sürmesine bağlı olarak inşaat maliyetlerinde de artış göreceğiz.

HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

İhracat miktar endeksi Mayıs ayında aylık %13,6 düşüşle 128,0 değerine, ithalat miktar endeksi aylık %6,7 düşüşle 103,7 seviyesine gerilemişti. İhracat birim değer endeksi ise aylık %1,63’lük artışla 102,4, ithalat birim değer endeksi %1,21’lik artışla 111,8 değerine yükselmişti. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi ise önceki aya göre 0,3 puan iyileşerek 91,6 değerini almıştı. İhracat hacminin Haziran ayında aylık %1,6, ithalat hacminin önceki aya göre yatay kalmasına bağlı olarak Haziran ayında ihracat miktar endeksinde yukarı bir eğilim görebiliriz. Dış ticaret haddinde Haziran ayındaki gelişmeyi takip edeceğiz. Haziran ayında hammadde ithalatındaki artış, dış ticaret haddi üzerinde aşağı yönlü etki yaratabilir.

12 AĞUSTOS 2021, PERŞEMBE

TCMB PARA POLİTİKASI KARARI – TCMB

TCMB 14 Temmuz tarihli para politikası toplantısında %19 olan politika faizini değiştirmemiş, enflasyon üzerinde risk oluşturan unsurları şöyle sıralamıştı: İthalat fiyatları ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar, talep koşulları, bazı sektörlerdeki arz kısıtları, açılmanın etkisiyle yaz aylarında enflasyonda görülebilecek oynaklıklar, enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler ve fiyatlama davranışları. Özellikle bireysel kredilerdeki hızlanmaya dikkat çeken Merkez Bankası, parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki yavaşlatıcı etkilerinin gözlendiğini belirtiyor. Aşağıdaki grafik kredi tarafındaki gelişmeleri görmek açısından anlamlı olabilir. 13-haftalık yıllıklandırılmış tüketici kredileri büyümesi (kırmızı çizgi) Mayıs ayının ikinci yarısından itibaren artış eğilimini korurken, ticari kredilerde (mavi çizgi) aşağı yönlü eğilim ağırlık kazanıyor. Bütçe açığının ve enflasyonist baskıların arttığı mevcut ortamda olası bir faiz indirimi dolarizasyonu dolayısıyla da döviz kurundaki artışı ve devamında enflasyonist baskıyı artıran sarmalın içinde kalmamıza sebep olacaktır.

HAZİRAN AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Covid-19 kaynaklı kapatmaların hakim olduğu Mayıs ayında sanayi üretimi aylık %1,3, yıllık %40,7 artış kaydetmişti. Aylık %1,1’lik artış kaydeden imalat sanayiinin alt detaylarında ara malı imalatı aylık %3,9, dayanıksız tüketim malı üretimi %0,7, enerji malı üretimi %0,2 artmış; dayanıklı tüketim malı imalatı aylık %1,0, sermaye malı imalatı %2,1 düşmüştü. Sermaye malı imalatı alt endeksinde aylık düşüşe rağmen makina ve teçhizat imalatında kısmen ve metalik olmayan diğer mineral madde imalatında görece hızlı yükseliş imalat sektörünün Mayıs ayında özellikle inşaat yatırımlarına yöneldiğini göstermişti. Mayıs ayında otomotiv sektörü üretimi ve ihracatındaki azalış, sanayi üretimi endeksini aşağı çeken önemli bir faktör olmuştu. Ara malı imalatındaki hızlanmanın sebeplerini ise Mayıs ayı dış ticaret miktar endeksleri verilerinde bulmuştuk: Kısmen ara malı ihracatı, ağırlıklı olarak ise stok artırım amaçlı. Haziran ayına ilişkin imalat sektörü PMI endeksi verileri, üretim ve yeni siparişlerin Mayıs ayındaki kapanmanın ardından kısıtlamaların gevşetildiği Haziran ayı ile birlikte büyüme kaydettiğini göstermişti. Nitekim Haziran ayı ihracat verileri de Mayıs ayına göre %20’lik hızlı bir artışa işaret etmiş, imalat sektörü kapasite kullanım oranlarındaki önceki aya göre artışlarda söz konusu artışı desteklemişti. Elbette söz konusu gelişmeler Haziran ayında sanayi üretiminde aylık bazda hızlanma olacağına işaret ediyor. Öte yandan, tedarik zincirindeki sorunların Haziran ayında da devam etmesi, imalat sektörünün ara malı üretimine ve stok artırım hamlelerine ne kadar ağırlık verdiğini gösterecek.

HAZİRAN AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Mayıs ayındaki Covid-19 kaynaklı kapatmalar perakende satışları aşağı çekmişti. Perakende satış hacmi Mayıs ayında aylık %6,1 azalmış, yıllık %27,0 artış kaydetmişti. Cari fiyatlarla perakende ciro bir önceki aya göre %4,7 azalmış; gıda, içecek ve tütünde ciro aylık bazda %1,7 düşerken, gıda dışı satışlarda (otomotiv yakıtı hariç) ciro %7,2 gerilemişti. Tekstil, giyim ve ayakkabıda ciro aylık %18,2 daralmıştı. Öte yandan tıbbi ürünler ve kozmetikte ciro aylık olarak %0,8, posta/internet üzerinden satışlarda ise ciro %3,9 artış kaydetmişti. Covid-19 kaynaklı kapatmaların hakim olduğu Mayıs ayında perakende satışlardaki azalışa paralel olarak istihdamda da düşüş kaydedilmişti. Haziran ayında kapatmaların gevşetilmesi ve ihtiyaç kredilerindeki artışa paralel olarak perakende satışlarda önceki aya göre artış göreceğiz.

HAZİRAN AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2021 yılı Mayıs ayında aylık %3,3, yıllık %78,4 artış kaydetmişti. Aylık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %4,9, inşaat ciro endeksi %6,0, ticaret ciro endeksi %2,4, hizmet ciro endeksi %1,5 artmıştı. Haziran ayında tüketici kredilerinde (konut, taşıt ve diğer) önceki aya göre artışlar, ciro endekslerini de aylık bazda yukarı çekecektir.

TCMB VE BDDK, 6 AĞUSTOS 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

30 Temmuz ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) özellikle “dolaşıma çıkan banknot ve demir para” olarak nitelendirilen emisyonda 16 Temmuz’a göre yaşanan düşüşün etkisiyle düşüş kaydettiler. TL cinsi mevduat ve TL cinsi kredi büyüklükleri 16 Temmuz’a göre hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faiz oranları %17-21 aralığına yükselirken, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığında kaldı. Tüzel kişilerin döviz mevduatlarını (DTH) 16 Temmuz’a göre 0,5 milyar dolar, gerçek kişilerin 1,1 milyar dolar artırmasına bağlı olarak toplam DTH 224,3 milyar dolar seviyesine yükseldi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu 16 Temmuz’a göre 0,2 milyar dolar artışla 6,2 milyar dolar seviyesine yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 105,7 milyar dolar ile 16 Temmuz’a göre 0,8 milyar dolar artış gösterdi; altın rezervleri 0,4 milyar dolar azalırken, brüt döviz rezervleri 1,2 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı da 16 Temmuz ile biten haftada 1-aya kadar olan döviz kredileri, menkul kıymetleri ve mevduatlarına ait yükümlülüklerindeki 2,5 milyar dolarlık azalışa bağlı olarak 26,5 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi stoku ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stoku toplamı 29,7 milyar dolar ile 16 Temmuz’a göre 0,8 milyar dolar arttı; hisse senedi stoku 0,5 milyar dolar, DİBS stoku 0,3 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler 30 Temmuz ile biten haftada hisse senetlerinde 52 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 301 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdiler.

13 AĞUSTOS 2021, CUMA

HAZİRAN AYI ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ – TCMB

Mayıs ayında cari işlemler açığı, dış ticaret açığındaki aylık 1,3 milyar dolarlık artışın etkisiyle 3,1 milyar dolar olmuştu. Böylece 12-aylık cari işlemler açığı toplamı 31,9 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Efektif ve mevduatlar Mayıs ayında önceki aya göre 0,7 milyar dolar azalırken, bankalar yurt dışı kredilerde Mayıs ayında 0,7 milyar dolar net ödeyici olmuş, banka dışı diğer sektörler ise aynı ay 3,5 milyar dolar net dış borç kullanmıştı. Rezerv varlıklara ise 1,2 milyar dolarlık giriş olmuştu. Haziran ayında turizm gelirlerinde aylık 0,4 milyar dolarlık artış ve dış ticaret açığında aylık 1,3 milyar dolarlık azalmanın etkisiyle cari işlemler dengesinin 1,4 milyar dolar açık verme ihtimali var. Cari işlemler açığının finansman tarafında bankaların, reel sektörün ve genel hükümetin borç ödeme ve kullanımlarına yönelik borç çevrime oranlarına odaklanacağız. Mayıs ayında söz konusu oranlar bankalar için %84, reel sektör için %180, genel hükümet için %92 olmuştu.

TEMMUZ AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Türkiye genelinde konut satışları Haziran ayında bir önceki aya göre %128 artışla 134 bin 731 olmuştu. Konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre ise %29 azalmıştı.