Etiket: cari açık

Ekonomi Gündemi: Bütçe, cari açık, dış ticaret, inşaat maliyeti, işsizlik oranı, perakende satış, sanayi üretimi, sektörel ciro

8 MAYIS 2023, PAZARTESİ

NİSAN AYI NAKİT BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

2023 yılı Mart ayında bütçe gelir ve giderleri ile finansmanını gösteren nakit bütçe verilerine göre; gelirler 301,8 milyar TL, giderleri 336,8 milyar TL olarak gerçekleşmiş böylece nakit bütçe dengesi 32,0 milyar TL açık vermişti. Ocak-Mart döneminde toplam 404,1 milyar TL bütçe açığı kaydedilirken, Hazine 617,4 milyar TL’lik net borçlanma gerçekleştirdi. 2022 yılı toplamında Hazine net borçlanması 437,2 milyar TL olmuştu. Aşağıdaki grafikte de görülebileceği gibi, 15 Mayıs’ta açıklanacak olan merkezi yönetim bütçe verilerinde, nakit bütçe verisiyle benzer sonuçlar göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

10 MAYIS 2023, ÇARŞAMBA

MART AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSİ – TÜİK

2023 yılı Şubat ayında sanayi üretimi bir önceki aya göre %6,0, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,2 daralma kaydetmişti. Mart ayında bir önceki aya göre artış kaydeden dış ticaret, otomotiv sektörü üretimi ve ihracatı, ara mal ve dayanıklı tüketim malları imalatı kapasite kullanım oranları, mevcut siparişler, SAMEKS sanayi sektörü üretimi ve yatırım harcamaları sanayi üretimini destekleyecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre 2023 yılı Şubat ayında 34 milyon 668 bin işgücüne karşılık (aylık %0’lık değişim), toplam istihdam aylık %0,3 düşüş kaydetmiş, işsizlik oranı aylık 0,4 yüzde puan artışla %10,7 seviyesine yükselmiş, iş bulmakta umudunu kaybedenleri de kapsayan atıl işgücü oranı ise aylık 1,4 yüzde puanlık artışla %24 seviyesine yükselmişti.

Kaynak: TÜİK

MART AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Şubat 2023’te yıllık %72,4, aylık %2,1 artış kaydetmişti. Aşağıdaki grafikte de görülebileceği gibi inşaat maliyetleri döviz kuru artışından doğrudan etkileniyor. Kurdaki artışla birlikte inşaat maliyetlerindeki artış da sürecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 MAYIS 2023, PERŞEMBE

MART AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Şubat 2023’te Türkiye hane halkı ile yurt dışındaki hane halkı arasında ekonomik faaliyetler sonucu oluşan döviz giriş çıkışları dikkate alındığında 8,8 milyar dolarlık cari işlemler açığı kaydedildi. Şubat ayında bir önceki aya göre dış ticaret açığının düşmesine bağlı olarak cari açık Ocak ayına göre 1,2 milyar dolar düştü. 2023 yılı Ocak-Şubat döneminde toplam cari açık 18,8 milyar dolar iken, Şubat ayında son 12-aylık toplam cari açık 55,4 milyar dolara yükseldi. Mart ayında dış ticaret açığının bir önceki aya göre 3,7 milyar dolar azalması, net turizm gelirlerinin de aynı dönemde 0,4 milyar dolar artması cari işlemler açığının Mart ayında 5 milyar doların altına gerilemesine sebep olacak.  

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 MAYIS 2023, CUMA

MART AYI DIŞ TİCARET MİKTAR VE BİRİM DEĞER ENDEKSLERİ – TÜİK

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Şubat 2023’te aylık %11,3 azaldı, ithalat miktar endeksi %0,8 düşüş kaydetti. İhracat birim değer endeksi Şubat ayında aylık %0,9 arttı, ithalat birim değer endeksi aylık %4,8 düştü. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi ise aylık 4,7 puan artışla 84,9 değerini aldı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Perakende satış hacmi Şubat 2023’te aylık %6,5’lik düşüş, yıllık bazda ise %21,5’lik artış kaydetmişti. Mart ayında ihtiyaç kredilerindeki aylık %9,4’lük artışın ve anketlerden gelen siparişlerde artış ve stoklardaki düşüş sinyallerinin perakende satışlara yukarı yönlü yansıyıp yansımadığına odaklanacağız.

Kaynak: TÜİK

MART AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi 2023 yılı Şubat ayında aylık %5,1 düşüş kaydetmişti. Aynı dönemde inşaat ciro endeksi aylık %5,1 artmış; aylık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %5,0, ticaret ciro endeksi %7,3, hizmet ciro endeksi ise aylık %1,5 düşüş kaydetmişti.

Kaynak: TÜİK

fulyagurbuz.com

Ekonomi Gündemi: Borç, cari açık, ciro, enflasyon, inşaat maliyeti, işsizlik oranı, perakende satışlar, sanayi üretimi

10 NİSAN 2023, PAZARTESİ

ŞUBAT AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

2023 yılı Ocak ayında arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı aylık 0,1 yüzde puan düşüşle %10,3 seviyesine gerilemiş, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise aylık 0,5 yüzde puan düşüşle %9,7 olarak gerçekleşmişti. İş bulmakta umudunu yitirenlerin/vazgeçenlerin de dahil olduğu atıl işgücü oranı ise arındırılmamış verilere göre aylık 1 yüzde puan artışla %22,6’ya, mevsimsellikten arındırılmış verilere göre ise aylık 0,6 yüzde puan artışla %21,9’a yükselmişti. Öncü verilerden, hizmet ve sanayi sektörlerini kapsayan MÜSİAD’ın yayınladığı SAMEKS (Satın Alma Müdürleri Endeksi) verilerine göre Şubat ayında istihdam değişmedi, Mart ayında ise arttı. Söz konusu gelişmelerin işsizlik oranına nasıl yansıdığını izleyeceğiz.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ – TCMB

Türkiye’de yerleşiklerle yurt dışında yerleşikler arasında gerçekleşen çeşitli ekonomik faaliyetler sonucu (ticaret, turizm, sağlık, eğitim, dış borçlanma gibi) ortaya çıkan döviz giriş çıkışlarını gösteren ve TCMB tarafından yayınlanan 2023 yılı Ocak ayı ödemeler dengesi verilerine göre Türkiye’de 9,8 milyar dolarlık cari işlemler açığı kaydedilmişti. Cari işlemler dengesinin ağırlığını dış ticaret ve seyahat kalemleri oluşturmaktadır, dolayısıyla da dış ticaret ve turizm verileriyle ilgili güncel veriler cari açık kalemini tahmin etmemizde büyük kolaylık sağlamaktadır. Buna göre Şubat ayında dış ticaret açığının bir önceki aya göre 2,1 milyar dolar azalması, net seyahat gelirlerinin ise yaklaşık 0,5 milyar dolar azalabileceğini dikkate aldığımızda cari işlemler açığının Şubat ayında 8,2 milyar dolar civarına gerileyebileceğini söyleyebiliriz. Mart ayında ise azalmaya devam eden dış ticaret açığının etkisiyle cari açık düşmeye devam edecek. Son 12-aylık toplama göre ise cari işlemler açığı Ocak 2023’te 51,7 milyar dolara yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 NİSAN 2023, SALI

ŞUBAT AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Ocak 2023’te sanayi üretimi aylık %1,9, yıllık %4,5 artış kaydetmişti. Şubat ayında PMI verilerinin önceki aya göre değişmemesi, ihracatta gerileme ve otomotiv sektörü üretiminde düşüş yaşanması; öte yandan yaşanan deprem felaketinin etkisiyle artan yurt içi siparişler, azalan stoklar ve artan yatırım harcamalarına bağlı olarak sanayi üretiminin Şubat ayında Ocak ayına göre önemli bir düşüş yaşamayacağını, yatay kalabileceğini söyleyebiliriz.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

Ocak 2023’te inşaat maliyet endeksi aylık %15,32, yıllık %78,52 artış kaydetmişti. Döviz kurlarındaki değişimlerin doğrudan etkilediği inşaat maliyetleri –kurdaki yükselişin devam etmesine bağlı olarak– Şubat ayında da artmaya devam edecek. Aşağıdaki grafikte de görüleceği gibi son dönemde kurdaki kısıtlı yukarı yönlü hareket (sarı çizgi) bile inşaat malzeme fiyatlarının (gri çubuklar) artış hızını yavaşlatmıyor. Şubat ayında yaşanan deprem felaketiyle birlikte inşaat sektöründeki hareketlilik fiyatlar tarafında yukarı yönlü baskıyı artıracaktır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 NİSAN 2023, ÇARŞAMBA

ABD MART AYI ENFLASYON VERİLERİ (TÜFE) – TÜİK

ABD’de yıllık enflasyon (TÜFE) Haziran 2022’den Şubat 2023’e kadar ardı ardına düşerek %6’ya kadar geriledi. Piyasa beklentisi TÜFE’nin Mart ayında aylık %0,3, yıllık %5,2 artış kaydetmesi, çekirdek TÜFE’nin yıllık %5,6’ya yükselmesi yönünde. Enflasyondaki gelişmeler dikkatleri elbette Fed’in para politikasına çekiyor. Fed politika faizi kararında çekirdek tüketici harcamaları (PCE) enflasyonunun ( gıda ve enerji hariç PCE enflasyonunun) %2’ye düşürülmesini hedefliyor. Aşağıdaki grafikte de görüleceği gibi çekirdek TÜFE ile çekirdek PCE’deki yıllık değişimler genel olarak paralellik gösteriyor. Çekirdek enflasyondaki yavaşlama Fed’in faiz artırımlarında da yavaşlama/durma/indirim ihtimalini ortaya koyuyor. Nitekim piyasadaki beklenti Fed’in 3 Mayıs ve 14 Haziran toplantılarında politika hedef faiz aralığının %5,00-5,25 olması, 26 Temmuz toplantısında %4,75-5,00 aralığına düşürülmesi, 13 Aralık toplantısında ise yılı %4,25-4,50 seviyesinde kapatacağı yönünde. Fed politika faizindeki değişim ABD doları borçlanma maliyetlerinin de aynı yönde değişmesi anlamına geliyor.

Kaynak: TRADINGECONOMICS.COM

ŞUBAT AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak 2023’te perakende satış hacmi aylık %5,4 yıllık %33,9 artış kaydetmişti. 6 Şubat’ta başlayan ve halen devam etmekte olan depremlere bağlı olarak yurt içi siparişlerdeki artış perakende satış endeksinde de artışa işaret ediyor. Nitekim öncü göstergeler de perakende satışların Şubat-Mart döneminde artışını sürdüreceği ihtimalini destekliyor.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak 2023’te toplam ciro endeksi yıllık %94,0, aylık %8,3 artış kaydetti. Sektör bazında aylık ciro artışları sanayide %5,8, inşaat sektöründe %8,5, ticaret sektöründe %9,8 ve hizmet sektöründe %8,9 olarak gerçekleşti. Aylık bazda artmaya devam eden maliyet baskıları fiyat artışlarını da beraberinde getiriyor. Deprem sonrasında azalan stoklar ile artan siparişler ve yatırım harcamalarının etkisiyle cirolardaki aylık artış Şubat ayında da sürebilir.

Kaynak: TÜİK

13 NİSAN 2023, PERŞEMBE

ŞUBAT AYI ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU – TCMB

Ocak 2023’te özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu bir önceki aya göre 0,3 milyar dolar düşüşle 151,1 milyar dolara gerilemişti. Finans dışı sektörün borcu aylık 1,5 milyar dolar artışla 99,3 milyar dolara yükselirken, bankacılık sektörünün borcu aylık 1,3 milyar dolar düşüşle 42,9 milyar dolara gerilemiş, banka dışı finans kuruluşlarının borcu aylık 0,4 milyar dolar düşüşle 9,0 milyar dolar olmuştu. Özel sektörün kısa vadeli dış borcu ise 8,6 milyar dolar ile hafif yükselmişti. Aşağıdaki grafikte görüleceği gibi Fed’in faiz artıracağı tartışmalarının başladığı 2021 yılının ikinci yarısından itibaren finans dışı özel sektör dış borcunu (sarı çizgi) artırırken, bankacılık sektörü dış borcunu (mavi çizgi) azaltma eğilimini sürdürmüştür. Fed’in hızlı faiz artırımları ise dış borç maliyetlerini hızla yukarı çekmiş, finans dışı sektörün dış borç yükü artmaya devam etmiştir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

14 NİSAN 2023, CUMA

MART AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM ÜFE) – TÜİK

Şubat 2023’te Tarım-ÜFE yıllık %127,56, aylık %6,58 artış kaydetmişti. Tarım sektörünün Ekim 2021’den Ocak 2023 yılına kadarki süreçte dış borç stokunun %52 artışla 21,5 milyar dolara yükseldiğini dikkate aldığımızda  artan borçlanma maliyetleri, enerji maliyetleri ve döviz kurundaki yükseliş eğilimi tarım üreticilerinin maliyetlerini yukarı baskılamaktadır. Söz konusu baskının devam etmesi gıda fiyatlarındaki yapışkanlığın süreceği anlamına geliyor.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI TÜRKİYE KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Ocak 2023’te Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku aylık 5,2 milyar dolar artışla 152,8 milyar dolara, gelecek 12-ayda ödenecek dış borç itfaları ise aylık 5,8 milyar dolar artışla 196,0 milyar dolara yükselmişti. Avrupa ve Amerikan merkez bankalarının faiz artırımlarını sürdürdüğü mevcut ortamda özellikle hükumetin borçlanma gereğinin artması ve bankacılık dışı özel sektörün dış borçlanmasındaki hızlanma dikkatleri döviz kurundaki yüksek basınca çekiyor. İçimizi rahatlatabilecek ne var diye baktığımızda Ocak 2023 itibariyle finans dışı kesimin 68 milyar dolarlık 1 yıldan az süreli döviz pozisyon fazlasına sahip olduğunu söyleyebiliriz. Söz konusu rakam Ekim 2022’de 73,3 milyar dolar ile en yüksek seviyesine ulaşmıştı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

fulyagurbuz.com

Ekonomi Gündemi: Bütçe, cari açık, ciro, dış borç, enflasyon, istihdam, konut, perakende satış

6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli yıkıcı depremde acımız ve kaybımızın tarifi yok. Hayatını kaybedenlere rahmet, yaralılarımıza şifa, halkımıza başsağlığı ve sabır diliyorum.

2021 yılı verilerine göre depremden etkilenen 10 ilimizin GSYH içindeki payı %9,3 seviyesinde bulunuyor. TÜRKONFED raporuna göre depremin hasarı 84,1 milyar dolar. Merkezi yönetim bütçe açığında hızlanma, borçlanma gerekliliğinde artış; üretim, gelir ve harcama kabiliyetinde azalma göreceğiz. Sağlam konut talebinde olası artışlar konut fiyatlarında dalgalanma yaratabilir.

13–17 Şubat haftasında, Ocak ayına ilişkin olarak tarım üretici maliyetlerinde aylık artışların sürmesini, merkezi yönetim bütçesinde açık göreceğiz. Aralık ayına ilişkin perakende satışlarda, cari açıkta ve konut fiyatlarında artış ile ciro artışımda yavaşlama devam edebilir. Ek olarak, Aralık ayı çalışan ücretliler ve dış borç verilerine odaklanırken, yurt dışında salı günü açıklanacak ABD enflasyon verileri takibimizde olacak.

13 ŞUBAT 2023, PAZARTESİ

2022 YILI ARALIK AYI CARİ İŞLEMLER DENGESİ – TCMB

Kasım 2022’de dış ticaret açığındaki artış ve azalan turizm gelirlerine bağlı olarak 3,7 milyar dolar cari açık kaydedilmiş, son 12-aylık cari açık toplamı 45 milyar dolara yükseldi. Artan dış ticaret açığı ve azalan turizm verileri dikkate alındığında Aralık ve Ocak aylarında cari açık sırasıyla 6,2 milyar dolar ve 10,2 milyar dolar seviyelerine yükselecek; 12 aylık cari açık toplamı Aralık ayında 48 milyar dolara, Ocak ayında 51,3 milyar dolara yükselecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2022 YILI ARALIK AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Kasım 2022’de perakende satış hacmi aylık %1,5, yıllık %12,1 artış kaydetmişti. Aralık ve Ocak aylarında kredi kart kullanımı ve tüketici kredilerindeki artış perakende satışları desteklemeye devam edecek.

Kaynak: TÜİK

2022 YILI ARALIK AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Kasım 2022’de sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi aylık %1,6, yıllık %99,7 artış kaydetmişti. Aşağıdaki grafikte de görüleceği gibi yıllık ciro artış hızları yavaşlarken üretim maliyetlerinin (Yİ-ÜFE) altında kalmaya devam ediyor.

Kaynak: TÜİK

15 ŞUBAT 2023, ÇARŞAMBA

OCAK AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM ÜFE) – TÜİK

Aralık 2022’de Tarım-ÜFE yıllık %151,0, aylık %4,8 artış kaydetmişti. Ocak ayında enerji fiyatları ve kurdaki artış tarım üretici maliyetlerinin de aylık bazda yükselmesine sebep olacak.

Kaynak: TÜİK

OCAK AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Aralık 2022’de merkezi yönetim bütçesi 255,2 milyar TL gelir, 373,8 milyar TL gider kaydetmiş, bütçe açığı 118,6 milyar TL olarak gerçekleşmişti. 2022 yılı genelinde 2,8 trilyon TL gelir, 2,9 trilyon TL gider kaydedilmiş, 139,1 milyar TL bütçe açığı gerçekleşmişti. Öncü gösterge niteliğindeki Hazine nakit bütçesinin Ocak ayında 54 milyar TL açık verdiğini hatırlatalım.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ARALIK 2022 ÜCRETLİ ÇALIŞAN İSTATİSTİKLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı Kasım 2022’de yıllık %7,1 artışla 14 milyon 824 bin 187 kişi oldu. Yıllık bazda ücretli çalışan sayısı sanayi sektöründe %7,1, inşaat sektöründe %6,3 ve ticaret-hizmet sektöründe %7,3 arttı. Aylık bazda sanayi sektöründe ücretli çalışan sayısı yatay kalırken, ticaret ve hizmetler sektöründe %1 azaldı, inşaat sektöründe %1,1 arttı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

16 ŞUBAT 2023, PERŞEMBE

ARALIK 2022 KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan Konut Fiyat Endeksi (KFE) (2017=100), Kasım 2022 ’de aylık %3,8 artışla 628,6 seviyesine yükselmişti. Konut fiyatları yıllık bazda %174,3, reel olarak %54,0 artış kaydetmişti. İnşaat maliyetlerindeki artış konut fiyatlarını da yukarı taşımasından dolayı Aralık ayında da konut fiyatlarında artış görmeye devam edeceğiz.

Kaynak: TCMB

ARALIK 2022 ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Kasım 2022 ’de özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, 2021 yıl sonuna göre 7,2 milyar dolar azalışla 161,2 milyar dolar seviyesine gerilemiş, Ekim 2022’ye göre 0,2 milyar dolar artmıştı. Sektörün uzun vadeli kredi borcu Kasım 2022’de 152,6 milyar dolar ile hafif gerilerken, söz konusu borcun %35,6’sı finansal kuruluşlara, %64,4’ü finansal olmayan kuruluşlara aittir. Sektörün kısa vadeli kredi borcu ise aylık 0,3 milyar dolar artışla 8,5 milyar dolar seviyesine yükselmişti. Kalan vadeye göre sektörün gelecek 12 ayda gerçekleştireceği anapara geri ödemelerinin toplamı ise 40,9 milyar dolar olarak duyurulmuştu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

17 ŞUBAT 2023, CUMA

OCAK AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Aralık 2022 ’de Türkiye genelinde 207 bin 963 konut satılmış, 2022 yılı genelinde toplam konut satışları yıllık %0,4 azalışla 1 milyon 485 bin 622 adet olmuştu.

Kaynak: TÜİK

ARALIK 2022 TÜRKİYE TOPLAM KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU– TCMB

Kasım 2022 ’de toplam kısa vadeli dış borç stoku aylık 3,0 milyar dolar artışla 145,4 milyar dolara yükselmişti. Toplam borcun 51,3 milyar doları özel sektör finans dışı kuruluşların, 34,0 milyar doları özel sektör finans kuruluşların, 27,6 milyar doları kamu bankalarının, 32,5 milyar doları Merkez Bankasına aittir. Gelecek 12 ayda vadesi dolacak toplam dış borç stoku ise Kasım 2022’de aylık 2,7 milyar dolar artışla 189,0 milyar dolara yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

fulyagurbuz.com

Ekonomi Gündemi: Cari açık, ciro, dış ticaret, inşaat, işsizlik, perakende satışlar, sanayi üretimi

9 – 13 Aralık haftasında, Kasım ayına ilişkin olarak önceki aya göre cari işlemler açığında artış, sanayi üretimi ve perakende satışlarda büyüme görebiliriz. Öncü göstergeler istihdamda önemli bir iyileşmeye işaret etmiyor.

10 OCAK 2023, SALI

KASIM 2022 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Ekim 2022’de sanayi üretimi aylık %2,4, yıllık %2,5 artış kaydetmişti. Kasım ayında otomotiv sektörü üretimi ve ihracatının artış kaydetmesi sanayi üretiminin aylık bazda artışını destekleyecektir. Söz konusu beklentimizi MÜSİAD’ın yayınladığı Kasım ayı SAMEKS verileri de destekliyor. SAMEKS verilerine göre sanayi sektöründe üretim, yeni siparişler ve satın alımlar Kasım ayında önceki aya göre artış kaydetmişti.

Kaynak: TÜİK

KASIM 2022 İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ – TÜİK

Ekim 2022’de mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı önceki aya göre 0,1 yüzde puan artışla %10,2 seviyesine yükselmişti. Genç işsizlik oranı aylık 1,5 yüzde puan artışla %20,4 seviyesine yükselirken, atıl işgücü oranı %20,30 ile önceki aya göre değişmemişti. SAMEKS istihdam verilerinin Kasım ayında hizmet ve sanayi sektörlerinde önemli bir iyileşmeye işaret etmediğini ekleyelim.

Kaynak: TÜİK

11 OCAK 2023, ÇARŞAMBA

KASIM 2022 ÖDEMELER DENGESİ İSTATİSTİKLERİ – TCMB

Ekim 2022’de cari işlemler hesabı 0,3 milyar dolar açık vermiş, finans hesabı ile cari açık arasındaki fark olan net hata noksan kalemi 0,6 milyar dolar fazla vermişti. Dolayısıyla 2022 yılının Ocak-Ekim döneminde 38,2 milyar dolar cari açık kaydedilirken, 21,0 milyar dolarlık kaynağı bilinmeyen (net hata noksan) döviz girişi oldu. Kasım ayında yabancı turist sayısı verileri Ekim ayına göre yarı yarıya düşüşe işaret etti, dış ticaret açığı ise 0,9 milyar dolar artı. Dolayısıyla cari açık, Kasım ayında yaklaşık 3,5 milyar dolar artışla 4,0 milyar dolara yakın bir değere yükselebilir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Ekim 2022’de yıllık %117,07, aylık %3,44 artış kaydetmişti. Döviz kurunun Kasım ayında yataya yakın hareket etmesi inşaat maliyetlerinde aylık artışın sınırlı kalabileceğine işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 OCAK 2023, PERŞEMBE

KASIM 2022 PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Perakende satış hacmi Ekim 2022’de aylık %1,4, yıllık %9,5 artış kaydetmişti. Kasım ayında kredi hacminde ve siparişlerdeki artış perakende satışları destekleyen başlıca faktörler olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM 2022 CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi Ekim 2022’de yıllık %124,8 artmıştı. Alt detaylarda; Ekim 2022’de sanayi sektörü ciro endeksi yıllık %112,1, inşaat ciro endeksi %113,7, ticaret ciro endeksi %125,9, hizmet ciro endeksi %155,4 artış kaydetmişti. Ekim ayında %157,7 artış kaydeden Yİ-ÜFE dikkate alındığında reel sektörün ciro değerlerindeki artışlar enflasyonun gerisinde kalmıştır.

Kaynak: TÜİK

KASIM 2022 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Ekim 2022’de bir önceki aya göre %2,8 azalmış, ithalat miktar endeksi %4,5 artış kaydetmişti. İhracat birim değer endeksi 2022 yılı Temmuz-Eylül döneminde ardı ardına kaydettiği düşüşün ardından Ekim ayında da aylık %1 düşüş kaydetmişti. Ağustos-Eylül döneminde artış kaydeden ithalat birim değer endeksi ise Ekim 2022’de aylık %5,2 düşmüştü.

Kaynak: TÜİK

13 OCAK 2023, CUMA

OCAK AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Aralık 2022 anketinde katılımcılar TÜFE’nin 2023 yılını %34,9, 2024 yılını 20,6 seviyesinden kapatacağını; GSYH’nin 2022’de %5, 2023 yılında ise %4,1 büyüyeceğini öngörmüştü. Katılımcılar; 2022 yılında toplam cari işlemler açığının 46,7 milyar dolar, 2023 yılında 30,6 milyar dolara gerileyeceğini tahmin ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Borç, bütçe, cari açık, dış ticaret, enflasyon, faiz kararları, inşaat, işsizlik, konut, perakende, sanayi

12 – 16 Aralık haftasında, Kasım ayına ilişkin olarak Ekim ayına ilişkin olarak cari açığın önceki aya göre azalması, sanayi üretiminin yataya yakın bir seyir izlemesi, perakende satışların artması beklenebilir. Amerikan ve Avrupa merkez bankalarının 50’şer baz puan faiz artırması bekleniyor.

12 ARALIK 2022, PAZARTESİ

EKİM AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Eylül 2022’de mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı aylık 0,3 yüzde puan artışla %10,1 seviyesine yükselmişti. 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus 64 milyon 871 bin kişi, işgücü 34 milyon 349 bin kişi, istihdam 30 milyon 867 bin kişi, işsiz 3 milyon 482 bin kişi seviyesindeydi. İş bulmakta ümidini kaybetmiş atıl işgücü oranı %20,3 iken, genç işsizlik oranı %18,9 seviyesindeydi.

Kaynak: TÜİK

EKİM AYI CARİ İŞLEMLER DENGESİ – TCMB

Cari işlemler hesabının iki ana kalemi turizm gelirleri ve dış ticaret dengesidir. Ekim ayında ülkeden ayrılan turist sayısının aylık %11 civarında azalmasına bağlı olarak net turizm geliri önceki aya göre 0,6 milyar dolar civarında azalabilir. Dış ticaret açığı ise Ekim ayında önceki aya göre 1,7 milyar dolar azalmıştı. Eylül ayında 3,0 milyar dolar açık veren cari işlemler dengesi söz konusu ana kalemlerdeki değişime bağlı olarak Ekim ayında 1,9 milyar dolar açık verebilir. Tahminimiz tutması halinde Eylül ayında 39,2 milyar dolar seviyesindeki son 12-aylık toplam cari açık büyüklüğü Ekim ayında 45,1 milyar dolar seviyesine yükselebilir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Eylül 2022’de mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi aylık %2,4 artış kaydederken, ithalat miktar endeksi aylık %0,6 düşüş kaydetmişti. İhracat birim değer endeksi Eylül ayında aylık %2,4 düşüşle 108,1 seviyesine gerilemiş, ithalat birim değer endeksi ise 151,8 seviyesi ile önceki aya göre yatay kalmıştı. Grafikte görüleceği üzere ihracat hacminde (açık gri çubuklar) inişli çıkışlı seyir dikkat çekerken, ihracat birim fiyatlarında düşüş (mavi çizgi), ithalat birim fiyatlarında (lacivert çizgi) ise yüksek seyir korunuyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

Eylül 2022’de inşaat maliyet endeksi, aylık %1,57, yıllık %119,83 artış kaydetmişti. Aylık bazda malzeme endeksi %2,07 artmış, işçilik endeksi %0,07 azalmış; yıllık bazda malzeme endeksi %133,40, işçilik endeksi %84,04 artmıştı. Grafikte görüleceği gibi döviz kurundaki (turuncu çizgi) yatay seyir malzeme maliyetlerindeki aylık artışların yavaşlamasına sebep oluyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

13 ARALIK 2022, SALI

EKİM AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Eylül 2022’de sanayi üretimi aylık %1,6 düşerken, yıllık bazda %0,4 artış kaydetmişti. Ekim 2022’de otomotiv sektörü üretimi ve ihracatının Eylül ayına göre düşüş kaydetmesi sanayi üretimini de aşağı yönlü baskılayacaktır. Öte yandan Ekim ayına ilişkin güven endekslerinin sipariş ve üretim artışlarına işaret etmesi, sanayi üretimini aylık bazda destekleyecektir.

Kaynak: TÜİK

EKİM AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Eylül 2022’de perakende satış endeksi aylık %1,8, yıllık %9,7 artış kaydetmişti. Ekim 2022’de güven endekslerinde siparişlere yönelik olumlu sinyaller ile ihtiyaç kredi hacmi ve kredi kart harcamalarında kaydedilen artışlar perakende satışları da olumlu etkileyecektir.

Kaynak: TÜİK

14 ARALIK 2022, ÇARŞAMBA

FED PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – federalreserve.gov

Fed’in 30 Kasım’da yayınladığı Bej Kitap raporunda ABD’de ekonomik aktivitenin 19 Ekim tarihli Bej Kitap raporuna göre hafif de olsa iyileştiğini, büyüme hızının yavaşladığını okuduk. Söz konusu dönemde istihdamın zayıfladığını, ücret artışlarındaki baskının azaldığını, fiyatlar genel seviyesinde de baskıların kısmen azaldığını ekleyelim. Ek olarak, Ekim ayında TÜFE’nin, Kasım ayında ise ÜFE’nin yıllık artış hızlarının da yavaşladığını gördük. Dolayısıyla, Haziran-Kasım döneminde yapılan son dört para politikası toplantısında 75’er baz puanlık faiz artırımlarının 14 Aralık toplantısında %78 olasılıkla 50 baz puanlık artırıma yavaşlayacağı beklentisinin mevcut gelişmeleri desteklediğini söyleyebiliriz. Fed’in 50 baz puanlık faiz artırımı politika hedef faiz oranı aralığını %4,25-4,50 aralığına yükseltecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

15 ARALIK 2022, PERŞEMBE

AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – ecb.europa.eu

AMB’den 50 baz puanlık faiz artışı bekleniyor.

KASIM AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE)  – TCMB

Ekim 2022’de Tarım-ÜFE aylık %4,59, yıllık %163,32 artış kaydetmişti. Kasım ayında enerji fiyat artışlarındaki yavaşlama ve döviz kurunun yatay seyretmesi yıllık Tarım-ÜFE enflasyonunun da yavaşlamasına katkıda bulunabilir.

Kaynak: TÜİK

KASIM AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Türkiye genelinde konut satışları Ekim ayında yıllık %25,3 azalışla 102 bin 660 adet olmuştu. Konut kredi hacminin Kasım ayında önceki aya göre yatay kalması toplam konut satışlarında önemli bir artış olmayacağına işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KASIM AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Ekim ayında merkezi yönetim bütçesi 224,2 milyar TL gelir, 307,4 milyar TL gider kaydetmiş, böylece bütçe 83,2 milyar TL bütçe açığı kaydetmişti. Ocak-Ekim döneminde bütçe toplamda 128,7 milyar TL açık verdi. Ekim ayında son 12-aylık bütçe açığı toplamı (grafikte mavi çizgi) 251,8 milyar TL’ye yükseldi. Merkezi yönetim bütçesiyle genelde yakın sonuçlar veren Hazine Nakit Bütçe Dengesinin Kasım ayında 99,6 milyar TL fazla verdiğini hatırlatalım. Söz konusu bütçe fazlası merkezi yönetimin bütçe dengesini olumlu etkileyecektir ancak Hazine’nin net borçlanma miktarındaki artışlar bütçedeki borç yükünün artmasına sebep oluyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI ÖZEL SEKTÖR YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Eylül 2022’de özel sektörün yurt dışı uzun ve kısa vadeli toplam kredi borcu 160,9 milyar dolar seviyesindeydi. Toplam borcun 98,6 milyar doları reel sektöre, 54,2 milyar doları bankacılık sektörüne, 8,1 milyar doları bankacılık dışı finans sektörüne ait. Toplam borcun 153,5 milyar doları uzun vadeli, 7,5 milyar doları kısa vadeli borçları kapsıyor. TCMB hesaplamasına göre özel sektörün Eylül 2022 itibariyle gelecek 12 ay içinde gerçekleştireceği anapara geri ödemelerinin toplamı 42,1 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

16 ARALIK 2022, CUMA

TCMB ARALIK AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Kasım ayı anketinde katılımcılar TÜFE’nin yılsonunu ortalama %68,06 seviyesinden kapatıp, gelecek 12-ay sonunda ortalama %37,47’ye, gelecek 24-ay sonunda ise ortalama %20,76 seviyesine gerileyeceğini tahmin etmişti. GSYH büyüme tahminleri 2022 yılı için %5,12, 2023 yılı için %4,12 olmuştu. Cari açık beklentileri ise 2022 yılı için 48,8 milyar dolar, 2023 yılı için 31,1 milyar dolardı. Anket katılımcıları 12-ay sonrasında politika faiz oranının mevcut %9 seviyesinden %15’in üzerine çıkıp 24-ay sonrasında %13’lere gerileyeceğini tahmin etmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

Merkez Bankası konut fiyat endeksi Eylül 2022’de aylık %4,93, yıllık %189,2 artış kaydetmişti. Döviz kurundaki nispeten yatay seyir inşaat maliyetleri yıllık enflasyonunun %119,8 ile daha yavaş kalmasına sebep oldu. Mevcut seyrin Ekim ayı verilerinde sürüp sürmeyeceğine odaklanacağız.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EKİM AYI TÜRKİYE KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Eylül 2022’de Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stoku 139,5 milyar dolarken, gelecek 12-ayda vadesi dolacak toplam dış borç stoku 185,3 milyar dolar seviyesindeydi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Cari açık, ciro, inşaat maliyetleri, işsizlik, nakit bütçe, perakende satışlar, sanayi üretimi

7 – 11 Kasım haftasında, Eylül ayına ilişkin olarak öncü veriler aylık bazda cari açıkta gerilemeye; inşaat maliyetlerinde,  perakende satışlarda ve sanayi üretiminde artışa işaret ediyor.

7 KASIM 2022, PAZARTESİ

EKİM AYI NAKİT BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Eylül 2022’de nakit bazlı bütçe verilerine göre 216,8 milyar TL’lik gelir, 296,1 milyar TL’lik gider kaydedilmiş; böylece 79,2 milyar TL’lik nakit bütçe açığı kaydedilmişti. Ocak-Eylül 2022 döneminde toplam 87,9 milyar TL nakit bütçe açığı kaydedilirken, Hazine 188,1 milyar TL’lik net borçlanma gerçekleştirdi, banka hesabında 104,3 milyar TL biriktirdi. Hazine 2021 yılında toplam 142,1 milyar TL bütçe açığı vermiş, 97,6 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

10 KASIM 2022, PERŞEMBE

EYLÜL AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Ağustos 2022’de aylık %1,98, yıllık %116,98 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,23, işçilik endeksi %1,16 artmış, yıllık artışları sırasıyla %129,61 ve %83,84 olmuştu. Eylül ve Ekim aylarında döviz kurundaki artış ve enflasyonist baskı inşaat maliyetlerini de yukarı çekecektir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EYLÜL AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre 2022 yılı Ağustos ayında 34 milyon 759 bin işgücüne (15+ yaş ve yukarı) karşılık istihdam 31 milyon 344 bin kişiye yükselmiş, işsiz sayısı 3 milyon 415 bin kişiye gerilemiş, böylece işsizlik oranı %9,8’e düşmüştü. İş aramaktan ümidini kaybedenlerin oranı %19,8’e, 15-24 yaş arası genç işsizlik oranı ise %17,3’e geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (28 EKİM) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 2022 yılının 21 Ekim ile biten haftasında piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre artış kaydetti, kredilerdeki artış daha yavaş oldu, kur korumalı mevduat hacmi önceki haftaya göre yatay kaldı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %13-20, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %17-31 aralığında. Yabancı para kredi hacmi önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar artışla 133,4 milyar dolara yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 126,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar arttı, tüzel kişilerin 86,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,6 milyar dolar düştü, böylece bankacılık dışı yurt içi DTH haftalık 1,2 milyar dolar düşüşle 212,8 milyar dolara geriledi. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu ise 5,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 114,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı; altın rezervleri 39,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 74,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar düştü. Merkez Bankasının net rezerv açığı 61,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,0 milyar dolar arttı. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 22,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar düştü. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 12 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 15 milyon dolarlık net alış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,7 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,4 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 KASIM 2022, CUMA

EYLÜL AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Ağustos 2022’de 3,1 milyar dolarlık cari işlemler açığı kaydedilmiş, 0,8 milyar dolar finans hesabı net fazla vermiş, böylece net hata noksan kalemi 3,9 milyar dolarlık kaynağı belli olmayan girişe işaret etmişti. Böylece yılın ilk 8 ayında 39,7 milyar dolarlık cari işlemler açığı, finans hesabından 11,4 milyar dolarlık çıkış, net hata noksan kalemine ise toplamda 28,3 milyar dolarlık ardı ardına giriş oldu. Eylül ayında net turizm gelirlerinin önceki aya göre 1,0 milyar dolar azalması, dış ticaret dengesinin ise önceki aya göre 1,6 milyar dolar azalmasına bağlı olarak cari işlemler açığı Eylül ayında 2.5 milyar dolara gerileyebilir, bu da son 12-aylık cari işlemler açığı toplamının 45,2 milyar dolara yükselmesine sebep olacaktır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EYLÜL AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSİ – TÜİK

Ağustos 2022’de sanayi üretimi aylık %2,4, yıllık %1,0 artış kaydetmişti. Eylül ayında bir önceki aya göre otomotiv sektörü üretiminin, ihracatın, kapasite kullanım oranının, yatırım harcamalarının artış kaydetmesi sanayi üretiminin de artacağına işaret ediyor.

Kaynak: TÜİK

EYLÜL AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ – TÜİK

Ağustos 2022’de perakende satış endeksi aylık %3,7, yıllık %9,0 artış kaydetmişti. Eylül ayında satışlarda, ihtiyaç kredilerinde artışla birlikte stoklardaki azalma perakende satışların önceki aya göre yükselişini koruyacağına işaret ediyor.

Kaynak: TÜİK

EYLÜL AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Ağustos 2022’de sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi yıllık %130,3, aylık %6,8 artış kaydetmişti. Yıllık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %123,7, inşaat ciro endeksi %111,5, ticaret ciro endeksi %127,3, hizmet ciro endeksi %160,1 artmıştı. Yurt içi üretici maliyeti Ağustos ayında yıllık %143,8, hizmet üreticilerinin maliyeti yıllık %107, tarım ürünleri üreticilerinin maliyeti yıllık %142,4 artış kaydetmiş, tüketici fiyatlarındaki artış yıllık %80,2 olmuştu.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Dış ticaret, enflasyon, GSYH, imalat-hizmet PMI ve SAMEKS endeksleri

29 Ağustos – 2 Eylül haftasında, Ağustos ayına ilişkin olarak Türkiye ekonomik güven endeksinde ve ihracatta artış, imalat sektörü PMI endeksinde zayıflığın sürme ihtimali var. Temmuz ayında yavaşlayan döviz kuru artışına paralel olarak Temmuz ayı hizmet üretici fiyat enflasyonunda yavaşlama görebiliriz. Ağustos ayı küresel ve Türkiye imalat ve hizmet sektörleri PMI endeksleri küresel ekonomideki yavaşlamanın devamlılığına ilişkin önemli bir gösterge olacak. Öte yandan Türkiye’de GSYH’nin 2022 yılı ikinci çeyreğinde iç ve dış talebin desteğiyle bir önceki çeyreğe göre artma ihtimali yüksek.

29 AĞUSTOS 2022, PAZARTESİ

AĞUSTOS AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Ekonomik güven endeksi Temmuz ayında aylık %0,2 düşüşle 93,4 seviyesine gerilemişti. Ağustos ayında bir önceki aya göre hizmet sektörü güven endeksinin %1,3, reel kesim güven endeksinin %1, perakende ticaret güven endeksinin %0,4 düşmesine karşılık tüketici güven endeksinin önceki aya göre %6,1, inşaat sektörü güven endeksinin %1,5 artış kaydetmesi ekonomik güven endeksinin yükselmesinde etkili olacaktır. Ekonomik güven endeksinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği göstermektedir.

Kaynak: TÜİK

31 AĞUSTOS 2022, ÇARŞAMBA

AĞUSTOS AYI SAMEKS HİZMET VE SANAYİ ENDEKSLERİ – MÜSİAD

2022 yılı Temmuz ayında hizmet ve sanayi sektörlerinden oluşan mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, aylık 1,1 puan artışla 54,6 değerine yükselmişti. Alt endeksler olarak Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi aylık 3,8 puan artışla 55,3 seviyesine yükselmiş, Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi ise aylık 5,2 puan azalışla 52,7 seviyesine gerilemişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörde bir önceki aya göre büyümeyi, altındaki değerler ise daralmayı gösteriyor.

Kaynak: MÜSİAD

TEMMUZ AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TÜİK

Her ayın başında Ticaret Bakanlığı bir önceki ayın dış ticaret verilerini yayınlamaktadır. 3 Ağustos tarihli basın duyurusunda ihracatın Temmuz ayında aylık %21 düşüşle 18,6 milyar dolara, ithalatın ise aylık %8 düşüşle 29,1 milyar dolara gerilediğini okumuştuk. Böylece Haziran ayında 8,2 milyar dolar açık veren dış ticaret dengesi Temmuz ayında 10,6 milyar dolar açık vermiş oldu. Ocak-Temmuz döneminde ise toplam 144,4 milyar dolarlık ihracat, 206,4 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirildi. Geçen hafta açıklanan turizm istatistikleri net turizm gelirlerinin Haziran ayındaki 3,2 milyar dolardan Temmuz ayında 4 milyar doların üzerine çıkabileceğine işaret etti. Temmuz ayında artan net turizm gelirlerine rağmen dış ticaret açığındaki artış dikkate alındığında,  Haziran ayında 3,5 milyar dolar seviyesinde olan cari işlemler açığının Temmuz ayında 5,0 milyar doların üzerine çıkması, dolayısıyla da son 12-aylık cari işlemler açığı toplamının 37 milyar doların üzerine çıkması beklenebilir. Ticaret Bakanlığı, 2 Eylül Cuma günü Ağustos ayı dış ticaret verilerini açıklayacak.

Kaynak: TÜİK

TEMMUZ AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK

H-ÜFE Haziran 2022’de aylık %7,34, yıllık %91,27 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre döviz kurundaki artışın Temmuz ayında yavaşlaması aylık H-ÜFE artışında da yavaşlama getirebilir.

Kaynak: TÜİK

2022 YILI İKİNCİ ÇEYREK GAYRİSAFİ YURT İÇİ HASILA (GSYH) VERİLERİ – TÜİK

2022 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %7,3, bir önceki çeyreğe göre %1,2 artış kaydetmişti. Aynı dönemde sanayi üretimi bir önceki çeyreğe göre %2,2 artmış, perakende satışlar %2,1 düşmüş, ihracat %5,2 düşmüş, ithalat %9,0 artış kaydetmişti. 2022 yılı ikinci çeyrek öncü göstergelerine göre sanayi üretimi ikinci çeyrekte bir önceki çeyreğe göre %1,1, perakende satışlar %4,2, ihracat %8,5, ithalat %3,5 artış kaydetmiştir. Söz konusu gelişmeler 2022 yılı ikinci çeyreğinde GSYH’nin 2022 yılı ilk çeyreğine göre artış göreceğimize işaret ediyor. Üçüncü çeyrek öncü göstergeleri GSYH’de yavaşlama sinyalleri veriyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

1 EYLÜL 2022, PERŞEMBE

AĞUSTOS AYI KÜRESEL İMALAT SEKTÖRLERİ PMI VERİLERİ – S&P GLOBAL

(https://www.pmi.spglobal.com/Public/Release/PressReleases?language=en)

23 Ağustos tarihinde S&P Global öncü verilerine göre imalat sektörlerinin Ağustos ayında önceki aya göre ABD’de ve Avustralya’da yavaşlayarak da olsa büyüdüğünü; Avrupa, İngiltere ve Japonya’da ise önceki aya göre daraldığını gördük. Hizmet sektörleri ise Ağustos ayında önceki aya göre ABD’de, Almanya’da, Avustralya’da, Japonya’da daraldı; Euro Bölgesinde, Fransa’da ve İngiltere’de yavaşlayarak da olsa büyüdü. Girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarındaki artışın Ağustos ayında da sürmesi küresel hizmet ve mal talebinin hem yurt içi hem de ihracat talebini olumsuz etkilemeye devam etti. Öncü ülkelerdeki söz konusu öncü gelişmelerin 1 Eylül’de açıklanacak küresel verilere benzer şekilde yansıyacağına şahit olacağız.

Kaynak: J.P. Morgan, S&P Global

AĞUSTOS AYI TÜRKİYE İMALAT SEKTÖRÜ PMI VERİLERİ – S&P GLOBAL, İSO

İstanbul Sanayi Odası ve S&P Global’den elde edilen verilere göre Temmuz 2022’de imalat sektörü PMI endeksi aylık 1,2 puan düşüşle 46,9 seviyesine gerileyerek sektör üst üste beş ay daralma kaydetmişti. Endeksin 50 altındaki değerler sektörün önceki aya göre daraldığını, üstündeki değerler büyüdüğünü göstermektedir. Ağustos ayı öncü verileri (RKGE, kapasite kullanımı, güven endeksleri) yurt içi ve ihracat siparişlerinin önceki aya göre arttığına, dayanıklı tüketim malı üretiminde artışa, ara malı üretiminde yavaşlamaya, perakende ticaret hacmi artışında yavaşlamaya, stoklarda hafif gerilemeye, yatırım harcamasında yavaşlamaya işaret etti. Küresel imalat sektörü üretiminin ve ihracat performansının düştüğü Ağustos ayında Türkiye’nin üretim miktarında kısmen de olsa artış sinyalleri aldık.

Kaynak: İSO, S&P Global

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (26 AĞUSTOS) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 19 Ağustos ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre hafif arttı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %16-19 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faiz oranları %18-35 seviyesinde yatay kaldı. TL mevduat hacmi önceki haftaya göre %3,3 oranında artarken, TL kredi hacmi haftalık %1,1 artış kaydetti. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık %1,4 düşüşle 138,2 milyar dolar oldu. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 130,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,1 milyar dolar azaldı, tüzel kişilerin 83,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,2 milyar dolar düştü, böylece bankacılık dışı yurt içi döviz mevduatları haftalık 3,3 milyar dolar düşüşle 213,9 milyar dolara geriledi. Yurt dışı döviz mevduatları 27,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar azalarak 3,9 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 112,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar geriledi; altın rezervleri 40,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 71,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre1,1 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar düşüşle 53,6 milyar dolara geriledi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,3 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 366 milyon dolarlık net alım, DİBS’te 10 milyon dolarlık net satış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 2,8 milyar dolarlık, DİBS’te 2,1 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2 EYLÜL 2022, CUMA

AĞUSTOS AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TİCARET BAKANLIĞI

Ağustos ayı öncü verileri önceki aya göre ihracat ve yurt içi siparişlerde artışa işaret ediyor (RKGE, perakende ticaret güven endeksi, kapasite kullanımı). Siparişlerdeki artışın ithalata yansıyıp yansımadığını izleyeceğiz.

Kaynak: TÜİK

AĞUSTOS AYI ABD İŞGÜCÜ VERİLERİ – U.S. BUREAU OF LABOR STATISTICS

Temmuz ayında ABD’de işsizlik oranı %3,5 seviyesine gerilemiş, ortalama saatlik kazançlar yıllık %5,2 artış kaydetmişti. Fed bilançosu Mayıs-Temmuz döneminde hafif de olsa azalma eğilimindeyken, TÜFE Temmuz ayında yıllık %8,5 artış ile önceki aya göre yavaşlama kaydetti. ABD Merkez Bankası (Fed) para politikasında çekirdek (gıda ve enerji hariç) kişisel tüketim harcamalarındaki (PCE) eğilimi dikkate alıyor. Haziran ayında %6,8 olan yıllık çekirdek PCE enflasyonu Temmuz ayında %6,3 seviyesine geriledi. Fed’in 21 Eylül tarihli toplantısında 75 baz puanlık faiz artırımı yapması bekleniyor. Son tartışmalar Fed’in agresif artırımlardan daha yumuşak bir seyre geçip geçmeyeceği yönündeydi ancak Ağustos ayı ABD imalat ve hizmet sektörleri PMI verileri girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarındaki artışın yavaşlasa bile yüksek seyrini koruduğuna dikkat çekiyor. PMI verilerinde dikkat çeken nokta ise enflasyonda hafif yumuşama olmasına rağmen yüksek fiyatların hem yurt içi hem de ihracat talebindeki zayıflamayı durduramaması. Fed Başkanı Powell, Jackson Hole zirvesinde yaptığı konuşmasında Eylül ayındaki toplantıda faiz artırımının boyutunun tamamen verilere bağlı olacağını söyledi.   

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Beklenti anketi, inşaat maliyetleri, cari açık, istihdam, sanayi üretimi, perakende ticaret

8 – 12 Ağustos haftasında, Ağustos ayına ilişkin olarak TCMB Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde enflasyon beklentilerinde yükseliş göreceğiz. Haziran ayına ilişkin olarak; inşaat maliyetlerinde, istihdamda,  sanayi üretiminde, perakende ticarette önceki aya göre artış, cari açıkta ise önceki aya göre düşüş ihtimali var.

10 AĞUSTOS 2022, ÇARŞAMBA

HAZİRAN AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Mayıs ayında arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı %10,1’e, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %10,9’a gerilemişti. Geniş tanımlı işsizlik oranı (işsiz olup iş aramaktan vazgeçenler) arındırılmamış verilere göre %21,7’ye, mevsim etkisinden arındırılmış verilere göre %22,4’e yükselmişti. SAMEKS Sanayi ve Hizmet Sektörleri İstihdam Alt Endekslerine göre Haziran ayında istihdam artış hızlarının Haziran ayında önceki aya göre hızlanma kaydetmesi istihdam tarafında iyileşme sinyali veriyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

Dolar/TL kurunun aylık %6,91 arttığı Mayıs 2022’de inşaat maliyet endeksi aylık %3,97, yıllık %105,73 artış kaydetmişti. Alt endeks bazında,  malzeme endeksi aylık %4,97 (yıllık %130,73), işçilik endeksi aylık %0,18 (yıllık %44,06) artış kaydetmişti. Dolar/TL kurundaki aylık artışın %8,1 arttığı Haziran ayında inşaat maliyetlerinde de artış göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 AĞUSTOS 2022, PERŞEMBE

HAZİRAN AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Mayıs ayında cari işlemler dengesi 6,5 milyar dolar açık vermişti. Haziran ayında turizm net gelirlerinin (grafikte mavi çubuklar) önceki aya göre 0,6 milyar dolar artması, dış ticaret açığının (gri çubuklar) da önceki aya göre 2,4 milyar dolar azalmasına bağlı olarak Haziran ayında cari açık (siyah çubuklar) 3,5 milyar dolara gerileyebilir. Temmuz ayında ise dış ticaret açığının aylık 2,4 milyar dolarlık artışla 10,6 milyar dolara yükselmesi, cari açıkta paralel bir artış etkisi yaratacaktır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TCMB

İhracat birim değer endeksi Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %11,6 artmış , ithalat birim değer endeksindeki yıllık artış %34,3 olmuştu. Miktar olarak ihracat endeksi yıllık %3,3, ithalat endeksi yıllık %6,8 artmıştı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Mayıs ayında aylık %9,3 azalmış, ithalat miktar endeksi aylık %4,4 artmıştı. İhracat birim değer endeksinin (grafikte siyah çubuklar) ithalat birim değer endeksine (grafikte gri çubuklar) bölünmesiyle hesaplanan ve 2021 yılı Mayıs ayında 91,6 olan dış ticaret haddi, yıllık 15,4 puan azalışla, Mayıs 2022’de 76,2 seviyesine gerilemişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 AĞUSTOS 2022, CUMA

AĞUSTOS AYI TCMB PİYASA KATILIMCILARI BEKLENTİ ANKETİ VERİLERİ – TCMB

Temmuz ayı anketinde yıl sonu TÜFE beklentisi %69,94’e, 12 ay sonrası TÜFE beklentisi %40,23’e, 24 ay sonrası TÜFE beklentisi %24,27’ye yükselmişti. Yıl sonu Dolar/TL kurunun 18,988, 12-ay sonrası beklenti 20,921 seviyesindeydi. Yıl sonu 12 aylık cari açık toplamının 37,5 milyar dolara yükselmesi beklenirken, yıl sonu GSYH büyüme beklentisi %3,63 seviyesinde, 2023 sonu GSYH büyüme beklentisi ise %3,80 seviyesinde bulunuyordu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSLERİ – TÜİK

Mayıs ayında sanayi üretimi aylık %0,5, yıllık %9,1 artış kaydetmişti. Haziran ayında kapasite kullanım oranları önceki aya göre geriledi. Ancak perakende ticaret sektörü satışlarında, SAMEKS Sanayi Endeksi ile reel kesim güven endeksi yatırım harcamaları alt endeksi ve otomotiv sektörü üretiminde önceki aya göre artış kaydedeceği ihtimalini canlı tutuyor.  

Kaynak: TÜİK

HAZİRAN AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Perakende satış hacmi Mayıs 2022’de aylık %1,9, yıllık %20,8 artış kaydetmişti. Haziran ayında perakende ticaret satışlarında ve ihtiyaç kredilerinde önceki aya göre artış kaydedilmesi perakende satışlarda aylık artış ihtimalini ortaya koyuyor.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

fulyagurbuz.com

Ekonomi Gündemi: Beklenti, bütçe, cari açık, dış ticaret, enflasyon, hizmet PMI, reel faiz

4 – 8 Temmuz haftasında, Temmuz ayına ilişkin olarak TCMB piyasa anket sonuçlarında enflasyon ve GSYH büyüme beklentilerine odaklanacağız. Haziran ayına ilişkin olarak enflasyonda yükseliş, reel faizde düşüş, dış ticaret verilerinde gerileme göreceğiz. Mayıs ayına ilişkin olarak cari açıkta artış sürpriz olmayacak, dış ticaret endeksleri ise şirketlerin karlılığı açısından önemli ipuçları verecek.

4 TEMMUZ 2022, PAZARTESİ

HAZİRAN AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Mayıs ayında yıllık %73,50, aylık %2,98 artış kaydetmişti. Yurt içi üretici fiyat endeksindeki (Yİ-ÜFE) artış ise yıllık bazda %132,16, aylık bazda %8,76 olmuştu. Yıllık artış olarak TÜFE ve Yİ-ÜFE arasındaki fark Mayıs ayında tarihi en yüksek seviye olan yüzde 59 puana yükselmişti. Merkez Bankası Katılımcı Beklenti Anketine göre TÜFE’nin aylık %3,77 artması bekleniyor. AA Finans anketine göre TÜFE’de aylık ortalama %4,44, Reuters anketine göre aylık ortalama %5,38 (yıllık %78,35) artış bekleniyor. Reuters anketinde ekonomistlerin yılsonu TÜFE beklentisi ortalaması ise %69,5 seviyesinde bulunuyor. Yİ-ÜFE’ye ilişkin olarak Haziran ayı imalat sektörü PMI verileri girdi maliyetlerinde sert yükselişe işaret etti. Nitekim Dolar/TL kurunun %8,89 yükseldiği Haziran ayında Yİ-ÜFE’nin paralel bir artış kaydetmesi halinde Yİ-ÜFE’deki yıllık artış %143 olacak. Söz konusu artış TÜFE ve Yİ-ÜFE arasındaki farkın (grafikte sarı çubuklar) yüzde 64 puana yükselmesine sebep olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI REEL FAİZ ORANLARI – TURKEY DATA MONITOR

Turkey Data Monitor hesaplamalarına göre Mayıs ayında 12-ay geriye dönük gerçekleşen reel faiz oranı yüzde eksi 27,51, 12-ay ileriye dönük beklenen reel faiz oranı yüzde eksi 5,63 olmuştu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TİCARET BAKANLIĞI

Mayıs ayında 19,0 milyar dolarlık ihracat, 29,6 milyar dolarlık ithalat yapılmış, böylece 10,6 milyar dolarlık dış ticaret açığı oluşmuştu. Haziran ayı imalat sektörü PMI verileri sektörde daralmaya, siparişlerde düşüşe işaret etti. Dış ticaret verilerinde önceki aya göre düşüş kaçınılmaz gözüküyor.

Kaynak: TÜİK

FİNANSAL KESİM DIŞINDAKİ FİRMALARIN (FKDF) NİSAN AYI DÖVİZ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ – TCMB

2022 yılı Mart ayında FKDF’lerin döviz varlıkları aylık 5,5 milyar dolar artışla 162,3 milyar dolara yükselmiş, döviz yükümlülükleri ise 276,4 milyar dolar ile önceki aya göre değişmemişti. Böylece FKDF’lerin net döviz pozisyonu aylık 5,5 milyar dolar azalışla 114,1 milyar dolara gerilemişti.

Kaynak: TCMB

5 TEMMUZ 2022, SALI

HAZİRAN AYI REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) – TCMB

Mayıs ayında TÜFE bazlı REDK aylık 1,2 puan düşüşle 55,62 seviyesine gerilemişti. Haziran ayında Dolar/TL’de %8’lik artış REDK’de düşüş getirecektir.

Kaynak: TCMB

HAZİRAN AYI KÜRESEL HİZMET SEKTÖRLERİ PMI ENDEKSLERİ – TÜİK

Mayıs ayında JP Morgan ve S&P Global tarafından hazırlanan verilere göre küresel hizmet sektörü PMI endeksi 52,2 puan ile önceki aya göre değişiklik göstermemişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü gösteriyor. Mayıs ayında girdi maliyetleri son 200 ayın en hızlı artışını kaydetmiş, paralelinde çıktı fiyatları da sert yükselmişti. Haziran ayı ilk tahminlerine göre ABD, Avustralya ve Euro Bölgesi’nde hizmet sektörleri önceki aya göre yavaş hızla büyümelerini sürdürdü, Japonya’da ise hizmet sektöründeki büyüme Haziran ayında hızlandı.

Kaynak: JP Morgan, S&P Global

7 TEMMUZ 2022, PERŞEMBE

HAZİRAN AYI BM KÜRESEL GIDA FİYAT ENDEKSLERİ – http://www.foa.org

BM Gıda Fiyat Endeksi Mayıs ayında aylık bazda %0,6 düşerken yıllık %22,8 artış kaydetmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI NAKİT BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Mayıs ayında Hazine bütçesi 316,5 milyar TL gelir, 167,2 milyar TL harcama gerçekleştirmiş, 149,2 milyar TL bütçe fazlası vermişti. Hazine 13,4 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmiş, 15,3 milyar TL kur farkı geliri elde etmiş, 178,3 milyar TL banka hesabına eklemiştir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (1 TEMMUZ) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 24 Haziran ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %16-19 aralığına yükseldi, TL cinsi kredi faiz oranları da %18-31 aralığına geriledi. TL mevduatları önceki haftaya göre %0,9, kredi hacmi %1,4 artış kaydetti. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık 1,3 milyar dolar düşüşle 145,0 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 133,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, tüzel kişilerin 79,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı, böylece yurt içi döviz mevduatları 0,9 milyar dolar artışla 213,5 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 26,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar artışla 4,0 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 101,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı; altın rezervleri 41,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, brüt döviz rezervleri 60,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar artışla 57,8 milyar dolara yükseldi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 17,5 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 98 milyon dolar ve DİBS’te 58 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi; böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,3 milyar dolar, DİBS’te 2,0 milyar dolarlık net satış yaptı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

8 TEMMUZ 2022, CUMA

TCMB TEMMUZ AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Haziran ayında piyasa katılımcıları 2022 yılını TÜFE’nin yıllık %64,6 seviyesinden kapatmasını, 2022 yılında toplam 37,0 milyar dolar cari açık verilmesini, 2022 yılında %3,5’lik GSYH büyümesi kaydedilmesini bekliyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre ihracat miktar endeksi önceki aya göre hafif gerilemiş, ithalat miktar endeksi aylık %8,9 düşmüş, ihracat birim değer endeksi aylık %3,2 artmış, ithalat birim değer endeksindeki aylık artış ise %4,9 olmuştu. Daha anlaşılabilir bir anlatımla: Nisan ayında miktar bazında ihracattaki düşüş ithalat miktarına göre daha hafif olsa da birim değer bazında ithalat fiyatı ihracat fiyatından daha fazla artmıştır, söz konusu artış Şubat 2021’den itibaren hızlanarak artmaktadır. Mayıs ayı dış ticaret verileri ihracat miktar endeksinde düşüş, ithalat miktar endeksinde yatay bir seyre işaret ediyor. Dikkatimiz birim değer endekslerine yönelmiş olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Nisan ayında cari işlemler dengesi 2,7 milyar TL açık vermişti. Mayıs ayında 10 milyar dolar dış ticaret açığı kaydedilmesi cari açıkta paralel bir artışa sebep olacak, turizm gelirlerindeki artış ise (yaklaşık 1 milyar dolar) cari açığı azaltıcı yönde etki yaratacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ABD HAZİRAN AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – http://www.bls.gov

Mayıs ayında ABD’de işsizlik oranı %3,6 ile önceki aya göre değişiklik göstermemiş, ortalama saatlik kazançlar 31,95 dolar ile önceki yıla göre %5,24 artış kaydetmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Üretim, tüketim, bütçe, cari açık, dış borç, enflasyon, konut fiyat ve satışları, FED faiz kararı

13–17 Haziran haftasında, FED’den 50 baz puanlık faiz artışı beklenirken Türkiye’de enflasyonist baskıların arttığını; sanayi üretiminde zayıf bir artış, perakende satışlarda ise görece güçlü bir performans, cari açıkta gerileme, konut satış fiyatı ve miktarında artış göreceğiz.

13 HAZİRAN 2022, PAZARTESİ

NİSAN AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ – TÜİK

Arındırılmış verilere göre Mart ayında sanayi üretimi aylık %1,8 azalmış, yıllık %9,6 artmıştı. Arındırılmamış verilere göre aylık bazda endeks %12,5 artış kaydetmiş, söz konusu artışı ihracat ve perakende satışlar desteklemişti. Nisan ayında İSO imalat sanayi PMI endeksi aylık 0,2 puan düşüşle 49,2 seviyesine gerileyerek bir önceki aya göre imalat sektörünün daralmaya devam etmişti (eşik değer 50’dir). Nisan ayında ihracatın önceki aya göre %3,0 artması, otomotiv sektörü üretiminin aylık %0,6 artması, ara malı kapasite kullanımında aylık yüzde 1 puanlık artış, SAMEKS üretim endeksindeki aylık %12,8’lik artış sanayi üretiminin arındırılmamış verilere göre önceki aya göre büyümesine katkı sağlayacak.

Kaynak: TÜİK

NİSAN AYI PERAKENDE SATIŞ HACİM ENDEKSİ – TÜİK

Arındırılmış verilere göre Mart ayında perakende satış hacmi aylık %0,3, yıllık %2,5 artmıştı. Arındırılmamış verilere göre perakende satışlar aylık %17,8 artış kaydetmişti. Nisan ayında arındırılmamış verilere göre perakende ticaret güven endeksinde satışların aylık %11,6’lık artış kaydetmesi ve ihtiyaç kredilerinin aylık %2,3 artması perakende satış hacim endeksini yukarı yönlü destekleyecektir.

Kaynak: TÜİK

NİSAN AYI CARİ İŞLEMLER DENGESİ – TCMB

Mart ayında cari işlemler dengesi dış ticaret dengesi dış ticaret açığındaki hafif artışa bağlı olarak 5,55 milyar dolar açık vermişti. Dış ticaret açığının Nisan ayında aylık 2,07 milyar dolar azalması ve turizm gelirlerinde sınırlı artış, cari işlemler açığının 3,5 milyar dolar seviyesinin altına gerilemesinde etkili olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

15 HAZİRAN 2022, ÇARŞAMBA

FED PARA POLİTİKASI TOPLANTI KARARI – FED

Piyasada FED’den 50 baz puanlık artışla politika faizinin %125-150 aralığına yükseleceği fiyatlanıyor. Mayıs ayı Bej Kitap raporunda FED’in 12 bölgesinin 8’inde hafif yukarı bir büyüme görülürken kalan 4 bölgede daha ılımlı bir performans kaydedildiğini okumuştuk. Raporda yer alan notlara göre imalat sektöründe büyüme devam ederken yüksek fiyat seviyeleri ve artan faiz oranları perakende satışlarda yavaşlamaya sebep oldu. 12 bölgenin 3’ünde resesyon endişeleri var. Artan enflasyon (mavi çizgi) ve %4 seviyesinin altındaki işsizlik oranı (yeşil çizgi) faiz artırımını destekliyor ancak ekonomik büyümeye yönelik endişeler FED’in faiz artırımlarında sert bir ivme ortaya koymayacağına işaret ediyor.  

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Nisan ayında bütçe gelirlerinin aylık %5,2 artışla 164,1 milyar TL’ye yükselmesi ve bütçe giderlerinin aylık %4,7 düşüşle 214,3 milyar TL’ye gerilemesine bağlı olarak bütçe 50,2 milyar TL açık vermişti. Böylece 12-aylık toplam bütçe açığı 217,5 milyar TL’ye yükselmişti. Genelde benzer sonuçlar gösteren Hazine nakit dengesi ise Mayıs ayında 149.2 milyar TL fazla verdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK

Tarım-ÜFE, Nisan ayında aylık %17,76, yıllık %118,53 artış kaydetmişti. Mayıs ayında TÜFE’de enerji fiyatlarının aylık %0,8, döviz kurunun ise %6,9 artış kaydetmesi Tarım-ÜFE’de artışı tetikleyecek.

Kaynak: TÜİK

MAYIS AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Nisan ayında konut satışları önceki aya göre hafif düşüşle 133.058 adete gerilemişti.  Mayıs ayında konut kredileri önceki aya göre hafif artışla %3’e yükselmesi konut satışlarını yukarı yönlü destekleyecektir.

Kaynak: TÜİK

16 HAZİRAN 2022, PERŞEMBE

NİSAN AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

KFE, Mart ayında bir önceki aya göre %9,3 oranında artışla 347,5 seviyesine yükselmişti. Nisan ayında inşaat maliyetlerindeki artış konut fiyatlarına da yansıyacaktır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

NİSAN AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Özel sektörün yurt dışı uzun vadeli kredi borcu Mart ayında aylık 0,5 milyar dolarlık düşüşle 159,5 milyar dolara gerilemişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

17 HAZİRAN 2022, CUMA

HAZİRAN AYI TCMB PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Mayıs ayında piyasa profesyonellerinin yıl sonu TÜFE tahmini %57,92, yıl sonu Dolar/TL kuru tahmini 17,568, yıl sonu cari açık beklentisi 34,3 milyar dolar, yıl sonu GSYH büyüme tahmini %3,3 seviyesindeydi. Özellikle TÜFE tahmininde artan döviz kuruna istinaden Haziran ayında daha hızlı bir yükseliş göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

NİSAN AYI TOPLAM KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Mart ayında Türkiye’nin toplam kısa vadeli dış borç stoku aylık 1,7 milyar dolar artışla 132,2 milyar dolara yükselmiş, orijinal vadeye bakılmaksızın gelecek 12 aydaki toplam dış borç ödemesi ise 5 milyar dolar artışla 181,4 milyar dolara yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz