Etiket: dış ticaret

Ekonomi Gündemi: Bej Kitap, dış ticaret, döviz pozisyonu, ekonomik güven endeksi, enflasyon, GSYH büyümesi, imalat sektörü PMI, SAMEKS

28 Kasım – 2 Aralık haftasında, Kasım ayına ilişkin olarak ekonomik güven endeksinde iyileşme, imalat sektörü üretiminde yavaşlama, dış ticaret verilerinde zayıflık, küresel ekonomide yavaşlama; 2022 yılı 3. çeyreğinde GSYH’de daralma, ABD ekonomisi aktivitesinde zayıflık görebiliriz.

29 KASIM 2022, SALI

KASIM AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Eylül 2022’de ekonomik güven endeksi aylık 2,8 puan artışla 97,1 seviyesine yükselmişti. Endeksin 100 altındaki seviyeler genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliğe işaret ediyor. Kasım ayında tüketici, reel kesim, hizmet sektörü, perakende ticaret sektörü ve inşaat sektörü güven endekslerinde kaydedilen artışlara paralel olarak ekonomik güven endeksi de yükselecektir.

Kaynak: TÜİK

EKİM AYI DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ – TÜİK

Eylül 2022’de bir önceki aya göre ihracat 1,3 milyar dolar artışla 22,6 milyar dolara, ithalat 0,3 milyar düşüşle 32,2 milyar dolara gerilemiş, böylece dış ticaret açığı aylık 1,6 milyar düşüşle 9,6 milyar dolara gerilemişti. Kasım ayında Ticaret Bakanlığı Ekim ayı geçici dış ticaret verilerini açıklamıştı. Buna göre Ekim ayında ihracat aylık 1,3 düşüşle 21,3 milyar dolara gerileyecek, ithalat aylık 2,9 milyar düşüşle 29,3 milyar dolara gerileyecek, dış ticaret açığı ise aylık 1,6 milyar dolar azalışla 8,0 milyar dolara gerileyecek. Son 12-aylık toplamlara göre dış ticaret açığı Ekim ayında 103,4 milyar dolara, ihracat 253,1 milyar dolara, ithalat ise 356,5 milyar dolara yükselecek.

Kaynak: TÜİK

30 KASIM 2022, ÇARŞAMBA

FED 2022 YILI EKİM-KASIM DÖNEMİ BEJ KİTAP RAPORU – http://www.federalreserve.gov

Amerikan Merkez Bankası (Fed), 2022 yılı 29 Ağustos – 6 Ekim dönemini kapsayan ve ABD’deki ekonomik aktiviteyi ölçen Bej Kitap raporunda bir önceki rapor dönemine göre; Bölgeler arasında farklılıklar olsa da ekonomik aktivitenin ılımlı bir büyüme sergilediğini, istihdamın çoğu Bölgede ılımlı arttığını, bazı Bölgelerde yavaşlama kaydedilse de enflasyondaki yükselişin sürdüğünü okumuş. Söz konusu gelişmelerin Fed’in faiz artırım patikasını desteklediğini değerlendirmiştik. Nitekim Fed, 2 Kasım tarihli para politikası toplantısında politika faiz aralığını 75 baz puan artışla %3,75-%4,00 aralığına yükseltmişti. Öncü veriler ABD’de talepte daralmaya, hizmet sektörünün Ekim-Kasım döneminde küçülmeye devam ettiğine, Ekim ayında büyüme kaydeden imalat sektörü üretiminin Kasım ayında daraldığına, Ekim ayında çekirdek enflasyonun hafif gerilediğine, işsizlik oranının Ekim ayında arttığına işaret ediyor. Bej Kitap raporunda ekonomik aktivitede zayıflama sinyallerinin ne derece güçlendiğine, ekonomik aktivitede zayıflığın enflasyonist baskıları ne derece hafiflettiğine odaklanacağız. Fed yetkililerinden gelen açıklamalar Fed’in enflasyonla mücadelede faiz artırımlarını sürdürmeye devam edecekleri yönünde. Piyasadaki fiyatlamalar 14 Aralık toplantısında politika faizinin %75 olasılıkla 50 baz puan artışla %4,25-%4,50 aralığına yükseleceği yönünde.

Kaynak: tradingeconomics.com

2022 YILI 3. ÇEYREK GSYH VERİLERİ – TÜİK

Türkiye’de toplam mal ve hizmet üretimi 2Ç2022’de bir önceki çeyreğe göre %2,1, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %7,6 büyüme kaydetmişti. Takvim ve mevsimsellikten arındırılmış olarak ihracatın 3Ç2022’de önceki çeyreğe göre %1,6 daralması, paralelinde sanayi üretiminin bir önceki çeyreğe göre %4 daralma kaydetmesi, perakende satışların ise önceki çeyreğe göre kısmen daha yavaş hızla büyümesi GSYH’de bir önceki çeyreğe göre daralma göreceğimize işaret ediyor. Nitekim Bahçeşehir Üniversitesi BETAM GSYH’nin bir önceki çeyreğe göre %0,3 daralmasını, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4,3 büyüme kaydetmesini tahmin ediyor. Bilgi Üniversitesi (simditahmin.com) ise GSYH’de çeyrek bazda %0,6 büyüme, yıllık bazda %4,2 büyüme bekliyor. Tradineconomics.com ise çeyrek bazda %1,6 daralma, yıllık bazda %3,8 büyüme öngörüyor.

Kaynak: TÜİK

KASIM AYI SAMEKS HİZMET VE SANAYİ SEKTÖRLERİ PMI VERİLERİ – MÜSİAD

2022 yılı Ekim ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, aylık 0,7 puan artışla 53,6 değerine yükselmişti. Alt endeks bazında; Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi aylık 0,9 puan artışla 51,9 seviyesine, Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi aylık 0,8 puan artışla 57,8 seviyesine yükselmişti. Endeksin 50 referans değeri üzerindeki seviyeler sektörün önceki aya göre büyüdüğüne işaret ediyor. Sanayi sektörü istihdam alt endeksi Ağustos-Ekim döneminde istihdamın aralıksız düştüğüne işaret ederken, hizmet sektöründe istihdam Temmuz ayından sonra ilk kez Ekim ayında artış kaydetmişti. Hizmet sektöründe iş hacmi ise Haziran-Ekim döneminde aralıksız düşüş kaydediyor.  

Kaynak: MÜSİAD

EKİM AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK

Eylül 2022’de H-ÜFE aylık %2,55, yıllık %107,01 artış kaydetmişti. H-ÜFE’de Eylül ayında kaydedilen hızlanmanın Ekim ayında sürüp sürmeyeceğine odaklanacağız.

Kaynak: TÜİK

1 ARALIK 2022, PERŞEMBE

KASIM AYI KÜRESEL VE TÜRKİYE İMALAT SEKTÖRLERİ PMI ENDEKSLERİ – S&P GLOBAL

Ekim ayında küresel olarak imalat ve hizmet sektörlerinde üretim azalmaya devam etmişti. Türkiye’de imalat sektörü PMI verileri üretimin Ekim ayında üst üste 11’inci ay yavaşladığını göstermişti. Kasım ayına ilişkin öncü PMI verileri en büyük ihracat pazarlarımız olan Avrupa, ABD ve İngiltere’de ekonomik aktivitenin yavaşladığına işaret etti. 

Kaynak: J.P.Morgan, S&P Global

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (25 KASIM) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 2022 yılının 18 Kasım ile biten haftasında piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre yatay kaldı. Bir önceki haftaya göre TL cinsi mevduat ve TL cinsi kredilerin artış hızı yavaşladı, kur korumalı mevduat hacmi ise önceki haftaya göre ilk kez düştü. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %13-21 seviyesine gerilerken, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %15-31 aralığında. Yabancı para kredi hacmi önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 133,6 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 125,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 85,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar geriledi, böylece bankacılık dışı yurt içi DTH haftalık 2,5 milyar dolar düşüşle 210,4 milyar dolara geriledi. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyon fazlası ise 4,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 122,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 5,3 milyar dolar arttı; altın rezervleri 42,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,9 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 80,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,4 milyar dolar artış kaydetti. Merkez Bankasının net rezerv açığı 50,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 7,3 milyar dolar geriledi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 25,6 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar azaldı. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 56 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 24 milyon dolarlık net satış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,5 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2 ARALIK 2022, CUMA

KASIM AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TİM & TİCARET BAKANLIĞI

Kasım ayına ilişkin olarak öncü göstergeler ihracatta düşüşe, altın ve enerji dışı ithalatta ise zayıflığa işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

EYLÜL AYI FİNANSAL KESİM DIŞINDAKİ FİRMALARIN DÖVİZ POZİSYONU – TCMB

Ağustos 2022’de reel sektörün döviz varlıkları aylık 0,2 milyar düşüşle 171,4 milyar dolara, döviz yükümlülükleri aylık 2,3 milyar düşüşle 260,5 milyar dolara gerilemiş, böylece sektörün net döviz pozisyon açığı aylık 2,0 milyar dolar azalışla 89,1 milyar dolara gerilemişti. Sektörün kısa vadeli net döviz pozisyon fazlası ise aylık 0,4 milyar dolar artışla 69,0 milyar dolara yükseldi; söz konusu artış sektörün gelecek 12-ayda ödemesi gereken dış borç büyüklüğünü karşılaması sebebiyle sektörün borç ödeme kabiliyetini ortaya koyuyor.

Kaynak: TCMB

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Dış ticaret, enflasyon, GSYH, imalat-hizmet PMI ve SAMEKS endeksleri

29 Ağustos – 2 Eylül haftasında, Ağustos ayına ilişkin olarak Türkiye ekonomik güven endeksinde ve ihracatta artış, imalat sektörü PMI endeksinde zayıflığın sürme ihtimali var. Temmuz ayında yavaşlayan döviz kuru artışına paralel olarak Temmuz ayı hizmet üretici fiyat enflasyonunda yavaşlama görebiliriz. Ağustos ayı küresel ve Türkiye imalat ve hizmet sektörleri PMI endeksleri küresel ekonomideki yavaşlamanın devamlılığına ilişkin önemli bir gösterge olacak. Öte yandan Türkiye’de GSYH’nin 2022 yılı ikinci çeyreğinde iç ve dış talebin desteğiyle bir önceki çeyreğe göre artma ihtimali yüksek.

29 AĞUSTOS 2022, PAZARTESİ

AĞUSTOS AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Ekonomik güven endeksi Temmuz ayında aylık %0,2 düşüşle 93,4 seviyesine gerilemişti. Ağustos ayında bir önceki aya göre hizmet sektörü güven endeksinin %1,3, reel kesim güven endeksinin %1, perakende ticaret güven endeksinin %0,4 düşmesine karşılık tüketici güven endeksinin önceki aya göre %6,1, inşaat sektörü güven endeksinin %1,5 artış kaydetmesi ekonomik güven endeksinin yükselmesinde etkili olacaktır. Ekonomik güven endeksinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği göstermektedir.

Kaynak: TÜİK

31 AĞUSTOS 2022, ÇARŞAMBA

AĞUSTOS AYI SAMEKS HİZMET VE SANAYİ ENDEKSLERİ – MÜSİAD

2022 yılı Temmuz ayında hizmet ve sanayi sektörlerinden oluşan mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, aylık 1,1 puan artışla 54,6 değerine yükselmişti. Alt endeksler olarak Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi aylık 3,8 puan artışla 55,3 seviyesine yükselmiş, Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi ise aylık 5,2 puan azalışla 52,7 seviyesine gerilemişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörde bir önceki aya göre büyümeyi, altındaki değerler ise daralmayı gösteriyor.

Kaynak: MÜSİAD

TEMMUZ AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TÜİK

Her ayın başında Ticaret Bakanlığı bir önceki ayın dış ticaret verilerini yayınlamaktadır. 3 Ağustos tarihli basın duyurusunda ihracatın Temmuz ayında aylık %21 düşüşle 18,6 milyar dolara, ithalatın ise aylık %8 düşüşle 29,1 milyar dolara gerilediğini okumuştuk. Böylece Haziran ayında 8,2 milyar dolar açık veren dış ticaret dengesi Temmuz ayında 10,6 milyar dolar açık vermiş oldu. Ocak-Temmuz döneminde ise toplam 144,4 milyar dolarlık ihracat, 206,4 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirildi. Geçen hafta açıklanan turizm istatistikleri net turizm gelirlerinin Haziran ayındaki 3,2 milyar dolardan Temmuz ayında 4 milyar doların üzerine çıkabileceğine işaret etti. Temmuz ayında artan net turizm gelirlerine rağmen dış ticaret açığındaki artış dikkate alındığında,  Haziran ayında 3,5 milyar dolar seviyesinde olan cari işlemler açığının Temmuz ayında 5,0 milyar doların üzerine çıkması, dolayısıyla da son 12-aylık cari işlemler açığı toplamının 37 milyar doların üzerine çıkması beklenebilir. Ticaret Bakanlığı, 2 Eylül Cuma günü Ağustos ayı dış ticaret verilerini açıklayacak.

Kaynak: TÜİK

TEMMUZ AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK

H-ÜFE Haziran 2022’de aylık %7,34, yıllık %91,27 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre döviz kurundaki artışın Temmuz ayında yavaşlaması aylık H-ÜFE artışında da yavaşlama getirebilir.

Kaynak: TÜİK

2022 YILI İKİNCİ ÇEYREK GAYRİSAFİ YURT İÇİ HASILA (GSYH) VERİLERİ – TÜİK

2022 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %7,3, bir önceki çeyreğe göre %1,2 artış kaydetmişti. Aynı dönemde sanayi üretimi bir önceki çeyreğe göre %2,2 artmış, perakende satışlar %2,1 düşmüş, ihracat %5,2 düşmüş, ithalat %9,0 artış kaydetmişti. 2022 yılı ikinci çeyrek öncü göstergelerine göre sanayi üretimi ikinci çeyrekte bir önceki çeyreğe göre %1,1, perakende satışlar %4,2, ihracat %8,5, ithalat %3,5 artış kaydetmiştir. Söz konusu gelişmeler 2022 yılı ikinci çeyreğinde GSYH’nin 2022 yılı ilk çeyreğine göre artış göreceğimize işaret ediyor. Üçüncü çeyrek öncü göstergeleri GSYH’de yavaşlama sinyalleri veriyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

1 EYLÜL 2022, PERŞEMBE

AĞUSTOS AYI KÜRESEL İMALAT SEKTÖRLERİ PMI VERİLERİ – S&P GLOBAL

(https://www.pmi.spglobal.com/Public/Release/PressReleases?language=en)

23 Ağustos tarihinde S&P Global öncü verilerine göre imalat sektörlerinin Ağustos ayında önceki aya göre ABD’de ve Avustralya’da yavaşlayarak da olsa büyüdüğünü; Avrupa, İngiltere ve Japonya’da ise önceki aya göre daraldığını gördük. Hizmet sektörleri ise Ağustos ayında önceki aya göre ABD’de, Almanya’da, Avustralya’da, Japonya’da daraldı; Euro Bölgesinde, Fransa’da ve İngiltere’de yavaşlayarak da olsa büyüdü. Girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarındaki artışın Ağustos ayında da sürmesi küresel hizmet ve mal talebinin hem yurt içi hem de ihracat talebini olumsuz etkilemeye devam etti. Öncü ülkelerdeki söz konusu öncü gelişmelerin 1 Eylül’de açıklanacak küresel verilere benzer şekilde yansıyacağına şahit olacağız.

Kaynak: J.P. Morgan, S&P Global

AĞUSTOS AYI TÜRKİYE İMALAT SEKTÖRÜ PMI VERİLERİ – S&P GLOBAL, İSO

İstanbul Sanayi Odası ve S&P Global’den elde edilen verilere göre Temmuz 2022’de imalat sektörü PMI endeksi aylık 1,2 puan düşüşle 46,9 seviyesine gerileyerek sektör üst üste beş ay daralma kaydetmişti. Endeksin 50 altındaki değerler sektörün önceki aya göre daraldığını, üstündeki değerler büyüdüğünü göstermektedir. Ağustos ayı öncü verileri (RKGE, kapasite kullanımı, güven endeksleri) yurt içi ve ihracat siparişlerinin önceki aya göre arttığına, dayanıklı tüketim malı üretiminde artışa, ara malı üretiminde yavaşlamaya, perakende ticaret hacmi artışında yavaşlamaya, stoklarda hafif gerilemeye, yatırım harcamasında yavaşlamaya işaret etti. Küresel imalat sektörü üretiminin ve ihracat performansının düştüğü Ağustos ayında Türkiye’nin üretim miktarında kısmen de olsa artış sinyalleri aldık.

Kaynak: İSO, S&P Global

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (26 AĞUSTOS) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 19 Ağustos ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre hafif arttı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %16-19 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faiz oranları %18-35 seviyesinde yatay kaldı. TL mevduat hacmi önceki haftaya göre %3,3 oranında artarken, TL kredi hacmi haftalık %1,1 artış kaydetti. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık %1,4 düşüşle 138,2 milyar dolar oldu. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 130,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,1 milyar dolar azaldı, tüzel kişilerin 83,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,2 milyar dolar düştü, böylece bankacılık dışı yurt içi döviz mevduatları haftalık 3,3 milyar dolar düşüşle 213,9 milyar dolara geriledi. Yurt dışı döviz mevduatları 27,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar azalarak 3,9 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 112,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar geriledi; altın rezervleri 40,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 71,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre1,1 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar düşüşle 53,6 milyar dolara geriledi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,3 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 366 milyon dolarlık net alım, DİBS’te 10 milyon dolarlık net satış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 2,8 milyar dolarlık, DİBS’te 2,1 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2 EYLÜL 2022, CUMA

AĞUSTOS AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TİCARET BAKANLIĞI

Ağustos ayı öncü verileri önceki aya göre ihracat ve yurt içi siparişlerde artışa işaret ediyor (RKGE, perakende ticaret güven endeksi, kapasite kullanımı). Siparişlerdeki artışın ithalata yansıyıp yansımadığını izleyeceğiz.

Kaynak: TÜİK

AĞUSTOS AYI ABD İŞGÜCÜ VERİLERİ – U.S. BUREAU OF LABOR STATISTICS

Temmuz ayında ABD’de işsizlik oranı %3,5 seviyesine gerilemiş, ortalama saatlik kazançlar yıllık %5,2 artış kaydetmişti. Fed bilançosu Mayıs-Temmuz döneminde hafif de olsa azalma eğilimindeyken, TÜFE Temmuz ayında yıllık %8,5 artış ile önceki aya göre yavaşlama kaydetti. ABD Merkez Bankası (Fed) para politikasında çekirdek (gıda ve enerji hariç) kişisel tüketim harcamalarındaki (PCE) eğilimi dikkate alıyor. Haziran ayında %6,8 olan yıllık çekirdek PCE enflasyonu Temmuz ayında %6,3 seviyesine geriledi. Fed’in 21 Eylül tarihli toplantısında 75 baz puanlık faiz artırımı yapması bekleniyor. Son tartışmalar Fed’in agresif artırımlardan daha yumuşak bir seyre geçip geçmeyeceği yönündeydi ancak Ağustos ayı ABD imalat ve hizmet sektörleri PMI verileri girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarındaki artışın yavaşlasa bile yüksek seyrini koruduğuna dikkat çekiyor. PMI verilerinde dikkat çeken nokta ise enflasyonda hafif yumuşama olmasına rağmen yüksek fiyatların hem yurt içi hem de ihracat talebindeki zayıflamayı durduramaması. Fed Başkanı Powell, Jackson Hole zirvesinde yaptığı konuşmasında Eylül ayındaki toplantıda faiz artırımının boyutunun tamamen verilere bağlı olacağını söyledi.   

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Beklenti anketi, inşaat maliyetleri, cari açık, istihdam, sanayi üretimi, perakende ticaret

8 – 12 Ağustos haftasında, Ağustos ayına ilişkin olarak TCMB Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde enflasyon beklentilerinde yükseliş göreceğiz. Haziran ayına ilişkin olarak; inşaat maliyetlerinde, istihdamda,  sanayi üretiminde, perakende ticarette önceki aya göre artış, cari açıkta ise önceki aya göre düşüş ihtimali var.

10 AĞUSTOS 2022, ÇARŞAMBA

HAZİRAN AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Mayıs ayında arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı %10,1’e, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %10,9’a gerilemişti. Geniş tanımlı işsizlik oranı (işsiz olup iş aramaktan vazgeçenler) arındırılmamış verilere göre %21,7’ye, mevsim etkisinden arındırılmış verilere göre %22,4’e yükselmişti. SAMEKS Sanayi ve Hizmet Sektörleri İstihdam Alt Endekslerine göre Haziran ayında istihdam artış hızlarının Haziran ayında önceki aya göre hızlanma kaydetmesi istihdam tarafında iyileşme sinyali veriyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

Dolar/TL kurunun aylık %6,91 arttığı Mayıs 2022’de inşaat maliyet endeksi aylık %3,97, yıllık %105,73 artış kaydetmişti. Alt endeks bazında,  malzeme endeksi aylık %4,97 (yıllık %130,73), işçilik endeksi aylık %0,18 (yıllık %44,06) artış kaydetmişti. Dolar/TL kurundaki aylık artışın %8,1 arttığı Haziran ayında inşaat maliyetlerinde de artış göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 AĞUSTOS 2022, PERŞEMBE

HAZİRAN AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Mayıs ayında cari işlemler dengesi 6,5 milyar dolar açık vermişti. Haziran ayında turizm net gelirlerinin (grafikte mavi çubuklar) önceki aya göre 0,6 milyar dolar artması, dış ticaret açığının (gri çubuklar) da önceki aya göre 2,4 milyar dolar azalmasına bağlı olarak Haziran ayında cari açık (siyah çubuklar) 3,5 milyar dolara gerileyebilir. Temmuz ayında ise dış ticaret açığının aylık 2,4 milyar dolarlık artışla 10,6 milyar dolara yükselmesi, cari açıkta paralel bir artış etkisi yaratacaktır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TCMB

İhracat birim değer endeksi Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %11,6 artmış , ithalat birim değer endeksindeki yıllık artış %34,3 olmuştu. Miktar olarak ihracat endeksi yıllık %3,3, ithalat endeksi yıllık %6,8 artmıştı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Mayıs ayında aylık %9,3 azalmış, ithalat miktar endeksi aylık %4,4 artmıştı. İhracat birim değer endeksinin (grafikte siyah çubuklar) ithalat birim değer endeksine (grafikte gri çubuklar) bölünmesiyle hesaplanan ve 2021 yılı Mayıs ayında 91,6 olan dış ticaret haddi, yıllık 15,4 puan azalışla, Mayıs 2022’de 76,2 seviyesine gerilemişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 AĞUSTOS 2022, CUMA

AĞUSTOS AYI TCMB PİYASA KATILIMCILARI BEKLENTİ ANKETİ VERİLERİ – TCMB

Temmuz ayı anketinde yıl sonu TÜFE beklentisi %69,94’e, 12 ay sonrası TÜFE beklentisi %40,23’e, 24 ay sonrası TÜFE beklentisi %24,27’ye yükselmişti. Yıl sonu Dolar/TL kurunun 18,988, 12-ay sonrası beklenti 20,921 seviyesindeydi. Yıl sonu 12 aylık cari açık toplamının 37,5 milyar dolara yükselmesi beklenirken, yıl sonu GSYH büyüme beklentisi %3,63 seviyesinde, 2023 sonu GSYH büyüme beklentisi ise %3,80 seviyesinde bulunuyordu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI SANAYİ ÜRETİM ENDEKSLERİ – TÜİK

Mayıs ayında sanayi üretimi aylık %0,5, yıllık %9,1 artış kaydetmişti. Haziran ayında kapasite kullanım oranları önceki aya göre geriledi. Ancak perakende ticaret sektörü satışlarında, SAMEKS Sanayi Endeksi ile reel kesim güven endeksi yatırım harcamaları alt endeksi ve otomotiv sektörü üretiminde önceki aya göre artış kaydedeceği ihtimalini canlı tutuyor.  

Kaynak: TÜİK

HAZİRAN AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Perakende satış hacmi Mayıs 2022’de aylık %1,9, yıllık %20,8 artış kaydetmişti. Haziran ayında perakende ticaret satışlarında ve ihtiyaç kredilerinde önceki aya göre artış kaydedilmesi perakende satışlarda aylık artış ihtimalini ortaya koyuyor.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

fulyagurbuz.com

Ekonomi Gündemi: Beklenti, bütçe, cari açık, dış ticaret, enflasyon, hizmet PMI, reel faiz

4 – 8 Temmuz haftasında, Temmuz ayına ilişkin olarak TCMB piyasa anket sonuçlarında enflasyon ve GSYH büyüme beklentilerine odaklanacağız. Haziran ayına ilişkin olarak enflasyonda yükseliş, reel faizde düşüş, dış ticaret verilerinde gerileme göreceğiz. Mayıs ayına ilişkin olarak cari açıkta artış sürpriz olmayacak, dış ticaret endeksleri ise şirketlerin karlılığı açısından önemli ipuçları verecek.

4 TEMMUZ 2022, PAZARTESİ

HAZİRAN AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Mayıs ayında yıllık %73,50, aylık %2,98 artış kaydetmişti. Yurt içi üretici fiyat endeksindeki (Yİ-ÜFE) artış ise yıllık bazda %132,16, aylık bazda %8,76 olmuştu. Yıllık artış olarak TÜFE ve Yİ-ÜFE arasındaki fark Mayıs ayında tarihi en yüksek seviye olan yüzde 59 puana yükselmişti. Merkez Bankası Katılımcı Beklenti Anketine göre TÜFE’nin aylık %3,77 artması bekleniyor. AA Finans anketine göre TÜFE’de aylık ortalama %4,44, Reuters anketine göre aylık ortalama %5,38 (yıllık %78,35) artış bekleniyor. Reuters anketinde ekonomistlerin yılsonu TÜFE beklentisi ortalaması ise %69,5 seviyesinde bulunuyor. Yİ-ÜFE’ye ilişkin olarak Haziran ayı imalat sektörü PMI verileri girdi maliyetlerinde sert yükselişe işaret etti. Nitekim Dolar/TL kurunun %8,89 yükseldiği Haziran ayında Yİ-ÜFE’nin paralel bir artış kaydetmesi halinde Yİ-ÜFE’deki yıllık artış %143 olacak. Söz konusu artış TÜFE ve Yİ-ÜFE arasındaki farkın (grafikte sarı çubuklar) yüzde 64 puana yükselmesine sebep olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI REEL FAİZ ORANLARI – TURKEY DATA MONITOR

Turkey Data Monitor hesaplamalarına göre Mayıs ayında 12-ay geriye dönük gerçekleşen reel faiz oranı yüzde eksi 27,51, 12-ay ileriye dönük beklenen reel faiz oranı yüzde eksi 5,63 olmuştu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TİCARET BAKANLIĞI

Mayıs ayında 19,0 milyar dolarlık ihracat, 29,6 milyar dolarlık ithalat yapılmış, böylece 10,6 milyar dolarlık dış ticaret açığı oluşmuştu. Haziran ayı imalat sektörü PMI verileri sektörde daralmaya, siparişlerde düşüşe işaret etti. Dış ticaret verilerinde önceki aya göre düşüş kaçınılmaz gözüküyor.

Kaynak: TÜİK

FİNANSAL KESİM DIŞINDAKİ FİRMALARIN (FKDF) NİSAN AYI DÖVİZ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ – TCMB

2022 yılı Mart ayında FKDF’lerin döviz varlıkları aylık 5,5 milyar dolar artışla 162,3 milyar dolara yükselmiş, döviz yükümlülükleri ise 276,4 milyar dolar ile önceki aya göre değişmemişti. Böylece FKDF’lerin net döviz pozisyonu aylık 5,5 milyar dolar azalışla 114,1 milyar dolara gerilemişti.

Kaynak: TCMB

5 TEMMUZ 2022, SALI

HAZİRAN AYI REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) – TCMB

Mayıs ayında TÜFE bazlı REDK aylık 1,2 puan düşüşle 55,62 seviyesine gerilemişti. Haziran ayında Dolar/TL’de %8’lik artış REDK’de düşüş getirecektir.

Kaynak: TCMB

HAZİRAN AYI KÜRESEL HİZMET SEKTÖRLERİ PMI ENDEKSLERİ – TÜİK

Mayıs ayında JP Morgan ve S&P Global tarafından hazırlanan verilere göre küresel hizmet sektörü PMI endeksi 52,2 puan ile önceki aya göre değişiklik göstermemişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü gösteriyor. Mayıs ayında girdi maliyetleri son 200 ayın en hızlı artışını kaydetmiş, paralelinde çıktı fiyatları da sert yükselmişti. Haziran ayı ilk tahminlerine göre ABD, Avustralya ve Euro Bölgesi’nde hizmet sektörleri önceki aya göre yavaş hızla büyümelerini sürdürdü, Japonya’da ise hizmet sektöründeki büyüme Haziran ayında hızlandı.

Kaynak: JP Morgan, S&P Global

7 TEMMUZ 2022, PERŞEMBE

HAZİRAN AYI BM KÜRESEL GIDA FİYAT ENDEKSLERİ – http://www.foa.org

BM Gıda Fiyat Endeksi Mayıs ayında aylık bazda %0,6 düşerken yıllık %22,8 artış kaydetmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI NAKİT BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Mayıs ayında Hazine bütçesi 316,5 milyar TL gelir, 167,2 milyar TL harcama gerçekleştirmiş, 149,2 milyar TL bütçe fazlası vermişti. Hazine 13,4 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmiş, 15,3 milyar TL kur farkı geliri elde etmiş, 178,3 milyar TL banka hesabına eklemiştir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (1 TEMMUZ) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 24 Haziran ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %16-19 aralığına yükseldi, TL cinsi kredi faiz oranları da %18-31 aralığına geriledi. TL mevduatları önceki haftaya göre %0,9, kredi hacmi %1,4 artış kaydetti. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık 1,3 milyar dolar düşüşle 145,0 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 133,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, tüzel kişilerin 79,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı, böylece yurt içi döviz mevduatları 0,9 milyar dolar artışla 213,5 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 26,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar artışla 4,0 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 101,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı; altın rezervleri 41,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, brüt döviz rezervleri 60,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar artışla 57,8 milyar dolara yükseldi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 17,5 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 98 milyon dolar ve DİBS’te 58 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi; böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,3 milyar dolar, DİBS’te 2,0 milyar dolarlık net satış yaptı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

8 TEMMUZ 2022, CUMA

TCMB TEMMUZ AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Haziran ayında piyasa katılımcıları 2022 yılını TÜFE’nin yıllık %64,6 seviyesinden kapatmasını, 2022 yılında toplam 37,0 milyar dolar cari açık verilmesini, 2022 yılında %3,5’lik GSYH büyümesi kaydedilmesini bekliyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre ihracat miktar endeksi önceki aya göre hafif gerilemiş, ithalat miktar endeksi aylık %8,9 düşmüş, ihracat birim değer endeksi aylık %3,2 artmış, ithalat birim değer endeksindeki aylık artış ise %4,9 olmuştu. Daha anlaşılabilir bir anlatımla: Nisan ayında miktar bazında ihracattaki düşüş ithalat miktarına göre daha hafif olsa da birim değer bazında ithalat fiyatı ihracat fiyatından daha fazla artmıştır, söz konusu artış Şubat 2021’den itibaren hızlanarak artmaktadır. Mayıs ayı dış ticaret verileri ihracat miktar endeksinde düşüş, ithalat miktar endeksinde yatay bir seyre işaret ediyor. Dikkatimiz birim değer endekslerine yönelmiş olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Nisan ayında cari işlemler dengesi 2,7 milyar TL açık vermişti. Mayıs ayında 10 milyar dolar dış ticaret açığı kaydedilmesi cari açıkta paralel bir artışa sebep olacak, turizm gelirlerindeki artış ise (yaklaşık 1 milyar dolar) cari açığı azaltıcı yönde etki yaratacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ABD HAZİRAN AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – http://www.bls.gov

Mayıs ayında ABD’de işsizlik oranı %3,6 ile önceki aya göre değişiklik göstermemiş, ortalama saatlik kazançlar 31,95 dolar ile önceki yıla göre %5,24 artış kaydetmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Dış borç, dış ticaret, ekonomik güven, enflasyon, SAMEKS, PMI, taşıt

27 Haziran – 1 Temmuz haftasında, Haziran ayına ilişkin olarak güven kaybı, hizmet ve imalatta zayıflık, mayıs ayına ilişkin olarak enflasyonda artış eğilimi göreceğiz, dış ticaret detaylarını izleyeceğiz. İlk çeyrek dış borç verilerini takip edeceğiz.

27 HAZİRAN 2022, PAZARTESİ

MAYIS AYI MOTORLU KARA TAŞITLARI SAYISI – TÜİK

Nisan ayında trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı aylık %21, yıllık %16’lık artışla 118 bin 974 adet olmuştu. Dikkat çeken en önemli gelişme motosiklet sayısının aylık %73, yıllık %94 artış kaydetmesiydi.

Kaynak: TÜİK

29 HAZİRAN 2022, ÇARŞAMBA

HAZİRAN AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerinden oluşan ekonomik güven endeksi Mayıs ayında aylık %2,1 artışla 96,7 değerine yükselmişti. Haziran ayında; tüketici güven endeksi aylık %6,2 düşüşle 63,4’e, reel kesim güven endeksi aylık 3,0 puan düşüşle 106,4 seviyesine, hizmet sektörü güven endeksi aylık %1,7 düşüşle 119,6’ya, perakende ticaret güven sektörü aylık %2,3 düşüşle 118,7 seviyesine geriledi; inşaat güven endeksi ise aylık %1,7 artışla 83,0 seviyesine yükseldi. Söz konusu gelişmeler Haziran ayında ekonomik güven endeksinin düşmeye devam edeceğine işaret ediyor. Endekslerin 100’den büyük olması iyimserliği, 100’den küçük olması kötümserliği gösteriyor.

Kaynak: TÜİK

30 HAZİRAN 2022, PERŞEMBE

HAZİRAN AYI SANAYİ VE HİZMET SEKTÖRLERİ SAMEKS ENDEKSLERİ – MÜSİAD

Mayıs ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, aylık 2,1 puan artışla 56,3 değerine yükselmişti. Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi aylık 4,0 puan artışla 57,4 seviyesine,  Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi de aylık 0,7 puan artışla 55,0 seviyesine yükselmişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün bir önceki aya göre büyüdüğünü, altındaki değerler küçüldüğünü gösteriyor. Haziran ayı verileri tüketici güveninde kötümserliğin arttığını, reel sektörde siparişlerdeki artışın yavaşladığını, hizmet sektöründe iş durumunun önceki aya göre yavaşladığını, perakende ticarette iş hacminin önceki aya göre aynı kaldığını ortaya koydu. İmalat sektörü kapasite kullanım oranları da önceki aya göre düşüş gösterdi. Haziran ayında sektörlerde kaydedilen söz konusu zayıflıkların SAMEKS endeksleriyle paralellik gösterip göstermediğini izleyeceğiz.

Kaynak: MÜSİAD

MAYIS AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TÜİK

Her ayın başında bir önceki ayın dış ticaret verilerini açıklayan Ticaret Bakanlığı verilerine göre Mayıs ayında ihracat aylık %18,8 düşüşle 18 milyar 973 milyon dolar seviyesine gerilemiş, ithalat 29 milyar 652 milyon dolar ile önceki aya göre yatay kalmıştı. Dolayısıyla TÜİK’in açıklayacağı Mayıs ayı dış ticaret verileri sürpriz olmayacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK

Nisan ayında H-ÜFE aylık %4,95, yıllık %83,27 artış kaydetmişti. Mayıs ayında fiyat eğilimlerindeki artışların (yurt içi ve yurt dışı üretim, tarım, tarım girdileri) hizmet sektörüne de yansıyacağını söylemek yanlış olmayacaktır.

Kaynak: TÜİK

2022 YILI İLK ÇEYREK SONU DIŞ BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Aralık 2021 sonu itibariyle Türkiye’nin dış borç stoku 441,1 milyar dolardır. Dış borcun 120,3 milyar doları kısa vadeli, 320,7 milyar doları orta ve uzun vadeli borçlardan oluşmaktadır. Borcun 235,2 milyar doları özel sektöre, 179,8 milyar doları kamuya aittir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2022 YILI İLK ÇEYREK SONU KAMU KESİMİ NET BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

2021 yılı sonunda brüt kamu borcu 3,0 trilyon TL, net kamu varlıkları 1,5 trilyon TL, net kamu borcu ise 1,5 trilyon TL seviyesindeydi.

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (24 HAZİRAN) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 17 Haziran ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre düşük hızla da olsa artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-19 aralığına, TL cinsi kredi faiz oranları da %18-32 aralığına yükseldi. TL mevduatları önceki haftaya göre %4’lük sert bir artış kaydederken kredi hacim artışı %1,2 ile görece yavaş kaldı. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık 1,8 milyar dolar düşüşle 2014 yılı ortası seviyeleri olan 146,3 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) haftalık 0,9 milyar dolar düşüşle 133,7 milyar dolara geriledi, tüzel kişilerin 79,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı, böylece yurt içi döviz mevduatları 0,6 milyar dolar düşüşle 212,7 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar artışla 3,6 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 101,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 41,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar azaldı, brüt döviz rezervleri 59,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar azalışla 57,8 milyar dolara geriledi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 17,4 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar azaldı, böylece yurtdışı yerleşiklerin hisse senetlerindeki payı %35,2’ye, DİBS’teki payı %1,7’ye geriledi . Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 193 milyon dolar ve DİBS’te 530 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi; böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,2 milyar dolar, DİBS’te 2,0 milyar dolarlık net satış yaptı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

1 TEMMUZ 2022, CUMA

HAZİRAN AYI DÜNYA VE TÜRKİYE İMALAT SEKTÖRÜ PMI VERİLERİ – S&P GLOBAL

23 Haziran’da yayınlanan öncü S&P Global verileri Türkiye’nin en büyük ticaret ortakları olan Euro Bölgesi ve ABD’de imalat sektörü üretiminin Haziran ayında önceki aya göre daraldığını, İngiltere’de ise önceki aya göre yavaşladığını göstermişti. Öncü PMI verileri ile Türkiye’nin kapasite kullanım oranı ve reel kesim güveni verilerindeki zayıflıklar imalat sektörünün önceki aya göre zayıflamaya devam edeceğine işaret ediyor.

Kaynak: İSO, S&P Global

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: ABD istihdam, BM gıda endeksi, dış ticaret, döviz pozisyonu, enflasyon, Fed Bej Kitap, GSYH, imalat PMI, reel faiz, SAMEKS

30 Mayıs–3 Haziran haftasında, Mayıs ayına ilişkin olarak enflasyonda yükselişin devam edeceğini, küresel imalat sektöründe yavaşlama sinyallerini, GSYH’nin 2022 yılı ilk çeyreğinde çeyrek ve yıllık bazda yükseldiğini göreceğiz. SAMEKS endeksleri sanayi ve hizmet sektörlerinin Mayıs ayındaki performansını, Fed’in yayınlayacağı Bej Kitap ABD ekonomisinin Nisan ortasından itibaren ılımlı görünümünü koruyup korumadığını, Mart ayı finans dışı kesimin net döviz pozisyonu ise sektörde döviz varlıklarının yükümlülüklerine göre zayıflamaya devam edip etmediğini gösterecek.

31 MAYIS 2022, SALI

2022 YILI 1. ÇEYREK GSYH VERİLERİ – TÜİK

Türkiye ekonomisi 2021 yılı son çeyreğinde çeyrek bazda %1,5, bir önceki yılın son çeyreğine göre %9,1 artmış; böylece 2021 yılı genelinde GSYH 2020 yılına göre %11,0 artış kaydetmişti. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi, Betam 2022 yılı ilk çeyreğinde GSYH’nin bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %6,3, bir önceki çeyreğe göre %0,8 büyümesini tahmin ediyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Finansal Uygulama ve Araştırma Merkezi (CEFIS) tahminleri ise sırasıyla %7,81 ve %1,42 seviyesinde bulunuyor.

Kaynak: TÜİK

MAYIS AYI SAMEKS SANAYİ VE HİZMET SEKTÖRLERİ ENDEKSLERİ – MÜSİAD

2022 yılı Nisan ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 0,7 puan azalarak 53,7 değerine gerilemişti. Endekste gözlenen bu ivme kaybında önceki aya göre 1,8 puan azalış kaydederek 53,0 değerine gerileyen hizmet sektörü endeksi belirleyici rol oynarken; sanayi sektörü endeksi ise önceki aya göre 2,1 puanlık artışla 54,2 değerine yükselmiş ve son 5 ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşmişti. Mayıs ayı öncü göstergelerini dikkate aldığımızda (kapasite kullanımı, reel kesim güven endeksi, sektörel güven endeksleri) SAMEKS sanayi ve hizmet endekslerinde iyileşmenin sürmesi beklenebilir.

Kaynak: MÜSİAD

NİSAN AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TÜİK

Ticaret Bakanlığı her ayın ilk haftasında bir önceki ayın dış ticaret verilerini açıkladığı için TÜİK’in yayınlayacağı Nisan ayı verileri sürpriz olmayacak. Ticaret Bakanlığı verilerine göre Nisan ayında ihracat aylık %2,9 artışla 23,4 milyar dolara yükseldi, ithalat aylık %4,6 düşüşle 29,5 milyar dolara geriledi. Mart ayında 8,2 milyar dolar açık verilmişken, Nisan ayında artan ihracat ve düşen ithalatın etkisiyle dış ticaret açığı 6,1 milyar dolara gerileyecek. Söz konusu düşüş cari işlemler açığının da aynı paralelde düşmesini sağlayacak. Ticaret Bakanlığı Mayıs ayı dış ticaret verilerini 2 Haziran Perşembe günü açıklayacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

1 HAZİRAN 2022, ÇARŞAMBA

MAYIS AYI KÜRESEL İMALAT SEKTÖRÜ PMI ENDEKSLERİ – S&P GLOBAL

12-20 Mayıs verilerini kapsayan öncü PMI raporuna göre Euro Bölgesinde hizmet sektörü PMI endeksi 56,3 ile önceki aya göre gerilerken, imalat sektörü üretim endeksi 51,2 ile önceki aya göre yükseldi. Endeksin 50 üzerindeki değerler bir önceki aya göre büyüme olduğunu gösteriyor. Girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarının artış hızı Mayıs’ta kısmen yavaşladı, istihdamda ücret artışları hızlandı. Almanya özelinde imalat sektörü üretim endeksi 51’e, imalat sektörü endeksi 54,7’ye yükseldi. İmalat sektöründe ihracat siparişleri önceki aya göre sert düştü. Almanya’dan sonra en yüksek ihracat ortaklarımızdan olan ABD’de ise imalat sektörü üretim endeksi 55,2’ye geriledi, imalat sektörü PMI endeksi 57,5’e geriledi. İmalat sektöründe yurt içi yeni siparişler önceki aya göre arttı, ancak yeni ihracat siparişleri yavaşladı. Satın alımlar hızlansa da artan siparişleri karşılayabilmek adına stoklarda düşüşü engelleyemedi. Girdi maliyetlerindeki artış tüketiciye yansıtılmaya devam etti. İstihdam arttı. Üçüncü en büyük ihracat pazarımız olan İngiltere’de de imalat üretim endeksi 51,8’e, imalat sektörü PMI endeksi 54,6’ya yavaşladı, ihracat siparişleri geriledi, fiyat baskıları arttı. Genel olarak bakıldığında küresel olarak tedarik zincirindeki sıkıntılar Mayıs ayında devam etti.

Kaynak: S&P Global

MAYIS AYI TÜRKİYE İMALAT SEKTÖRÜ PMI ENDEKSİ – S&P Global, İSO

Mart ayında 49,4 olan manşet PMI, Nisan’da hafif düşüşle 49,2’ye gerilemişti. Öncü Mayıs ayı küresel PMI verileri Türkiye’nin en büyük ihracat pazarlarının imalat sektörlerinde üretimin Nisan ayına göre yavaşladığını ortaya koydu. Söz konusu gelişme Türkiye imalat sektörü PMI endeksi üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturabilir. Öte yandan Mayıs ayına ilişkin öncü veriler Türkiye’de imalat sektörünü destekleyici bir resim ortaya koyduğunu eklemekte fayda var.

Kaynak: S&P Global, İSO

ABD 2022 YILI 4. BEJ KİTAP (BEIGE BOOK) RAPORU – FED

20 Nisan tarihli Fed’in 2022 yılı üçüncü Bej Kitap raporunda Şubat ortasından 11 Nisan tarihine kadarki süreçte ekonomik aktivitenin ve istihdamın ılımlı büyüdüğü, enflasyonist baskıların ise güçlü kalmaya devam ettiğini okumuştuk. Nisan ayında imalat sektörü PMI endeksi hızlanırken, Mayıs ayında hafif yavaşladı; hizmet sektörü PMI endeksi ise Mart ayında kaydettiği hızlanmanın ardından Nisan ve Mayıs aylarında yavaşlama gösterdi. Söz konusu gelişmelerin yansımasını Bej Kitap raporunda detaylarıyla okuyacağız.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2 HAZİRAN 2022, PERŞEMBE

MAYIS AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TİCARET BAKANLIĞI

Nisan ayında ihracat aylık %2,9 artışla 23,4 milyar dolara yükseldi, ithalat aylık %4,6 düşüşle 29,5 milyar dolara geriledi. Mart ayında 8,2 milyar dolar açık verilmişti.

MAYIS AYI BM GIDA FİYAT ENDEKSİ – FAO

BM Gıda Fiyat Endeksi Nisan ayında aylık %0,8 düşerken yıllık bazda %29,8 yükseliş kaydetmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

27 MAYIS TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 20 Mayıs ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3), özellikle kurdaki artışın da etkisiyle önceki haftaya göre yükselişini sürdürdü. TL cinsi mevduat faiz oranları %14-18, TL cinsi kredi faiz oranları %18-29 aralığında değişmedi. TL cinsi mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 136,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar arttı, tüzel kişilerin 0,4 milyar dolar düşüşle 78,1 milyar dolara geriledi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 0,3 milyar dolar düşüşle 214,5 milyar dolara yükseldi. Yurt dışı döviz mevduatları 25,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 3,6 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan toplam uluslararası rezervler 100,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar düştü; altın rezervleri 40,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 60,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 4,2 milyar dolar artışla 60,0 milyar dolara yükseldi (hesaplamaya SDR sepetinde olmayan paralar “açık” olarak dahil edildi). Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 19,0 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar azaldı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 603 milyon dolar, DİBS’te 51 milyon dolar net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

3 HAZİRAN 2022, CUMA

MAYIS AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Nisan ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %7,25, yıllık %69,97 artış kaydetmişti. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) de aylık %7,67 artış kaydederken yıllık bazda artış %121,82 olmuştu. Döviz kuru ve petrol fiyatlarının arttığı Mayıs ayında tüketici ve üretici fiyatlarında yükseliş sürecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI REEL FAİZ ORANLARI – TURKEY DATA MONITOR

Turkey Data Monitor, Nisan ayında 12-ay geriye dönük gerçekleşen reel faiz oranını eksi yüzde 27,51, 12-ay ileriye dönük reel faiz oranını ise eksi yüzde 4,05 olarak hesaplamıştı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI ABD İŞGÜCÜ VERİLERİ – U.S. BUREAU OF LABOR STATISTICS

Nisan ayında ABD’de işsizlik oranı %3,6 ile önceki aya göre değişmemiş, ücretler yıllık %5,46 artış kaydetmişti. Nisan ayında tarım dışı istihdam önceki aya göre 428 bin kişi artmıştı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI FİNANS DIŞI KESİM DÖVİZ POZİSYONU – TCMB

2022 yılı Şubat ayında finans kesimi dışındaki firmaların döviz varlıkları aylık 1,1 milyar dolar artışla 156,6 milyar dolara, döviz yükümlülükleri aylık 2,0 milyar dolar artışla 276,5 milyar dolara yükselmişti. Böylece sektörün net döviz pozisyon açığı 0,9 milyar dolar artışla 119,9 milyar dolara yükselmişti. Sektörün kısa vadeli net döviz pozisyon fazlası ise 52,6 milyar dolar ile önceki aya göre 1,1 milyar dolar azalmıştı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Borç, bütçe, cari işlemler açığı, dış ticaret, enflasyon, güven, konut

16–20 Mayıs haftasında Mayıs ayına ilişkin olarak tüketici güven endeksinde bozulma, Nisan ayına ilişkin olarak tarım ve yurt dışı üretici maliyetlerinde artış, Mart ayına ilişkin olarak cari açığın önceki aya göre değişmeyeceğini göreceğiz.

16 MAYIS 2022, PAZARTESİ

NİSAN AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Merkezi yönetim Mart ayında 156 milyar dolar bütçe geliri, 225 milyar TL bütçe harcamaları kaydetmiş, böylece bütçe dengesi 69 milyar TL açık vermişti. Ocak-Mart döneminde bütçe 31 milyar TL fazla verdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Şubat ayında 5 milyar 154 milyon dolar cari işlemler açığı kaydedilmiş, açığın finansmanı tarafında 5 milyar 666 milyon dolar çıkış olmuştu. Mart ayında dış ticaret açığı önceki aya göre 0,2 milyar dolar artarken turizm gelirleri 0,4 milyar dolar artmıştı. Dolayısıyla söz konusu gelişmeler Mart ayında cari işlemler açığının Şubat ayına göre yatay kalacağına işaret ediyor. Nisan ayında ise dış ticaret açığının Mart ayına göre 2 milyar 67 milyon dolar azalması cari işlemler açığını 3 milyar dolar seviyesine geriletecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre Şubat’ta ihracat miktar endeksi aylık %9,7, ithalat miktar endeksi %1,2 artış kaydetmiş; birim değer endeksleri ihracatta aylık %3,8 artarken, ithalatta %1,0 gerileyerek sırasıyla 109,9 ve 144,0 değerlerini almıştı. Böylece, ihracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi aylık %4,8 artışla 76,29 olmuştu. Mart ayında ihracat ve ithalat miktar endeksleri önceki aya göre artacak. Odaklanacağımız veri, birim değer endekslerindeki gelişmeler olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

17 MAYIS 2022, SALI

NİSAN AYI TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK

Tarım-ÜFE, Mart’ta aylık %12,02, yıllık %84,11 arttı. Aralık 2021-Mart 2022 döneminde tarım üreticilerinin maliyeti, döviz kuru ve enerji fiyatlarındaki artışın etkisiyle aylık bazdaki artış hızı perakende gıda ve içecek fiyatları artış hızının üzerinde seyretti. Enerji maliyetlerinin Nisan ayında yüksek seyrini koruması tarım maliyetleri ve perakende gıda fiyatları üzerindeki baskıyı artırmaya devam edecek.

Kaynak: TÜİK

NİSAN AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Konut satışları Mart’ta aylık %37,5, yıllık %20,6 artşla 134 bin 170 oldu. İnşaat maliyetlerinin aralıksız hızlanarak arttığı Mart 2021’den bu yana konut fiyatları da aralıksız artıyor. Kurdaki artış konut satışlarının artmasında önemli bir faktör.

Kaynak: TÜİK

20 MAYIS 2022, CUMA

MAYIS AYI TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Nisan ayında bir önceki aya göre %7,3 azalarak 67,3 oldu. Mayıs ayında döviz kurlarındaki sert yükseliş ve devam eden fiyat artışları tüketici güveninde bozulmanın sürmesine sebep olacak.

Kaynak: TÜİK

NİSAN AYI YURT DIŞI ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (YD-ÜFE) – TÜİK

Mart ayında YD-ÜFE aylık %7,29, yıllık %105,82 artış kaydetmişti. Dolar/TL kurunun Nisan ayında aylık %0,6 artması girdi maliyetlerini de yukarı çekecektir.

Kaynak: TÜİK

NİSAN AYI MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Mart ayında merkezi yönetim borç stoku aylık %5,5 artışla 3,1 trilyon TL olmuştu. İç borç stoku 1,5 trilyon TL, dış borç stoku 1,6 trilyon TL oldu. TL cinsi borç 1,1 trilyon TL iken döviz cinsinden stok 2,1 trilyon TL oldu. TL cinsi stokun 2 katına yükselen döviz cinsinden borç stoku, Hazine’nin kur riskinin yüksek olduğunu ve TL’deki kırılganlığın faizler üzerinde baskı oluşturduğunu gösteriyor.  

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Şubat ayında özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu (UVYDKB)1,2 milyar dolar düşüşle 160,1 milyar dolara gerilemişti. Sektör bazında bakıldığında finans sektörü UVYDKB’sini 2018’den bu yana azaltırken, hizmet sektörü Ocak-Şubat döneminde UVYDKB’sini azalttı, sanayi sektörü ise 2020 yılının sonundan beri UVYDKB’sini zayıf bir hızla da olsa artırmaya devam ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Üretim, tüketim, işsizlik, cari açık, dış ticaret, dış borç, inşaat maliyetleri, konut satışları, tarım enflasyonu, politika faiz kararları

11 – 15 Nisan haftasında Mart ayına ilişkin olarak tarım üreticileri maliyetinde artış, Şubat ayına ilişkin olarak bir önceki aya göre cari açıkta gerileme, inşaat maliyetlerinde artış, sanayi üretiminde kısmi artış, perakende siparişlerde gerileme, ihracat miktar endeksinde artış göreceğiz. TCMB ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz değiştirmeyecek ancak AMB’den faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.  

11 NİSAN 2022, PAZARTESİ

ŞUBAT AYI ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ – TCMB

Dış ticaret açığındaki artışın etkisiyle cari işlemler açığı Aralık ayındaki 3,8 milyar dolardan Ocak ayında 7,1 milyar dolara yükselmişti. Böylece son 12-aylık cari açık 20,2 milyar dolara yükselmişti. Şubat ayında dış ticaret açığının önceki aya göre 2,2 milyar dolar azalmasına bağlı olarak cari açık da 5 milyar dolar civarına gerileyecek. Mart ayında ise dış ticaret açığının önceki aya göre 0,4 milyar dolar artması cari açıkta Şubat ayına göre önemli bir değişim olmayacağına işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ŞUBAT AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre işsizlik oranı Aralık ayındaki %11,3’ten Ocak ayında %12,1 seviyesine yükselmiş, Kasım-Aralık’ta düşen istihdam Ocak’ta da gerilemişti. Sektörler bazında istihdam verisinin yayınlanmaması dikkatimizi çekmişti. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise Ocak’ta %11,4 ile önceki aya göre değişmemişti.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ – TÜİK

İnşaat maliyet endeksi Ocak’ta aylık %15,24, yıllık %79,91 artış kaydetmişti. Dolar/TL’nin bir önceki aya göre yatay kaldığı Ocak ayında, malzeme endeksi aylık %10,12, işçilik endeksi %33,83 artmış; yıllık artışlar sırasıyla %98,2 ve %41,0 olmuştu. İşçilik maliyetlerinin sene başında revize edildiği dikkate alındığında malzeme endeksindeki artış elektrik ve doğal gaz fiyatlarına yapılan zamlar, petrol ve emtia fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı. Mart ayında benzer eğilimin devam etmesi inşaat maliyetlerini yukarı çekmeye devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

12 NİSAN 2022, SALI

ŞUBAT AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında sanayi üretimi aylık %2,4 daralmış, yıllık %7,6 büyüme kaydetmişti. Ocak ayında sanayi üretiminde aylık bazda büyüyen tek sektör %11,2 ile madencilik ve taş ocakçılığı olmuştu. Şubat ayında otomotiv sektörü dahil sanayi malları ihracatının artması, ara mal üretimi kapasite kullanımındaki düşüşün yavaşlaması, stoklarda kısmen artış ile ticari kredilerde hızlanma sanayi üretimini önceki aya göre hafif yukarı çekecek. İthalatın Şubat ayında önceki aya göre yatay kalması sanayi üretimine olumsuz bir etki yaratmayacak.  

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında perakende satışlar aylık %1,5 düşmüş, yıllık %7,9 artış kaydetmişti. Aylık bazda düşen satışlara rağmen perakende sektöründe ciro aylık bazda %7,0 artmıştı. Şubat ayında ihtiyaç kredilerinde devam eden yavaşlama perakende satışları aşağı çekebilir.

Kaynak: TÜİK

ŞUBAT AYI CİRO ENDEKSLERİ – TÜİK

Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi (2015=100), 2022 yılı Ocak ayında yıllık %90,9 artmıştı.  Yıllık bazda sanayi sektörü ciro endeksi %106,1, inşaat ciro endeksi %62,3, ticaret ciro endeksi %76,1, hizmet ciro endeksi %116,9 artış kaydetmişti. Toplam ciro aylık bazda %3,6 artarken; sanayi sektöründe %2,2, inşaatta %11,3, ticarette %1,5, hizmette %11,9 artış olmuştu.

Kaynak: TÜİK

13 NİSAN 2022, ÇARŞAMBA

ŞUBAT AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Ocak ayında ihracat miktar endeksi aylık %22,2, ithalat miktar endeksi %17,1 gerilemişti. İhracat birim değer endeksi aylık %1,6 artarken, ithalat birim değerindeki artış %15,6 olmuştu. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi aylık 10,0 puan düşüşle 72,8 seviyesine gerilemişti. Şubat ayında ihracatın önceki aya göre %14 artış kaydederken ithalatın yatay kalması ihracat miktar endeksinde artış görmemize sebep olacak. Şubat verilerinde özellikle ihracat ve ithalat birim değer endekslerine odaklanacağız.

Kaynak: Turkey Data Monitor

14 NİSAN 2022, PERŞEMBE

MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – TCMB

TCMB %14 olan politika faizini değiştirmeyecek.

AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – ECB

Enflasyonist baskıların giderek artmasına bağlı olarak faiz artırım sinyallerine odaklanacağız.

ŞUBAT AYI ÖZEL SEKTÖR UZUN VADELİ YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu Ocak ayında önceki aya göre 0,2 milyar dolar azalışla 161,2 milyar dolara gerilemişti. Borcun 96,9 milyar doları reel sektöre, 56,3 milyar doları bankalara, 8 milyar doları banka dışı finans şirketlerine aitti. Özel sektörün Ocak ayı itibariyle gelecek 1 yıl içinde gerçekleştireceği anapara geri ödemelerinin toplamı 43,9 milyar dolardır.

Kaynak: Turkey Data Monitor

8 NİSAN TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 1 Nisan ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) yabancı para cinsinden vadeli ve vadesiz mevduatlardaki gerilemeye bağlı olarak önceki haftaya göre hafif geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %14-18 aralığına, TL cinsi kredi faizleri %17-29 aralığına hafif geriledi. TL mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 139,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 1,1 milyar dolar azalışla 76,3 milyar dolara geriledi. Böylece yurt içi döviz mevduatları haftalık 1,6 milyar dolar düşüşle 216,0 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 25,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar geriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düşüşle 4,9 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 109,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar yükseldi; altın rezervleri 42,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar azaldı, brüt döviz rezervleri 66,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar düşüşle 27,7 milyar dolara geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 21,8 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,0 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 10 milyon dolar, DİBS’te 104 milyon dolar net alış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

15 NİSAN 2022, CUMA

MART AYI TARIM ÜRETİCİLERİ FİYAT ENDEKSİ (TARIM-ÜFE) – TÜİK

Tarım-ÜFE Şubat’ta aylık %13,74, yıllık %68,49 artış kaydetmişti. 2021’in sonlarından itibaren artan enerji maliyetlerine bağlı olarak tarım üretim maliyetleri, gıda tüketim fiyatlarına doğrudan yansıtılıyor.

Kaynak: TÜİK

MART AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Türkiye genelinde konut satışları Şubat ayında bir önceki aya göre %10,5, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,1 artışla 97 bin 587 olmuştu.

Kaynak: TÜİK

MART AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Merkezi yönetim bütçesi Şubat ayında TCMB karının aktarılması ve vergi gelirlerindeki artışın etkisiyle önceki aya göre 94,6 milyar TL artışla 270,6 milyar TL gelir elde etmişti. Giderler aylık olarak 54,9 milyar TL artışla 200,8 milyar TL olmuştu. Böylece Şubat ayında bütçe 69,7 milyar TL fazla vermişti. Ocak-Şubat döneminde bütçe 99,8 milyar TL fazla verdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ŞUBAT AYI KISA VADELİ TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Ocak ayında Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku aylık 5,2 milyar dolar artışla 125,5 milyar dolara yükselmişti. Borcun 44,5 milyar doları özel sektör finans dışı kuruluşlara, 31,2 milyar doları özel sektör finans kuruluşlarına, 22,6 milyar doları kamu bankalarına, 27,2 milyar doları TCMB’ye aittir. Ocak ayı itibariyle gelecek 12 ayda vadesi dolacak toplam dış borç stoku ise aylık 2,1 milyar dolar artışla 173,7 milyar dolara yükselmişti.  

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Dış borç, dış ticaret, enflasyon, güven, hizmet, imalat, PMI, SAMEKS, S&P değerlendirmesi

28 Mart – 1 Nisan haftasında Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili gelişmeler izlenecek. Mart ayı yurt içi ve küresel PMI endeksleri, imalat sektörü aktivitesindeki yavaşlama eğilimine ışık tutacak. Şubat ayında hizmet enflasyonunda artış devam edecek, ABD’de çekirdek enflasyondaki katılık Fed politikaları için ipucu verecek. Cuma günü S&P’nin yapacağı Türkiye değerlendirmesinde kredi not indirimi gelmeyecek, risklere odaklanacağız.

29 MART 2022, SALI

ŞUBAT AYI HİZMET ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (H-ÜFE) – TÜİK

Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) Ocak ayında aylık %13,09, yıllık %71,63 artış kaydetmişti. İnşaat maliyetlerindeki artışın satış ve kira fiyatlarını, petrol fiyatlarındaki artışın da ulaştırma fiyatlarını yukarı çekmesine bağlı olarak H-ÜFE yükselmeye devam edecek.

Kaynak: TÜİK

30 MART 2022, ÇARŞAMBA

MART AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Ekonomik güven endeksi Şubat ayında aylık 2,6 puan düşüşle 98,2 değerine gerileyerek kötümser bölgede yer almıştı. Ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklanmıştı. Mart ayında tüketici güvenindeki zayıflığın hafif azalmasına rağmen reel kesim güven endeksi ve sektörel güven endekslerindeki (hizmet, perakende ticaret ve inşaat) düşüş ekonomik güven endeksini aşağı yönlü baskılayacak.

Kaynak: TÜİK

31 MART 2022, PERŞEMBE

ABD ŞUBAT AYI KİŞİSEL TÜKETİM HARCAMALARI (PCE) FİYAT ENFLASYONU – U.S. BUREAU OF ECONOMİC ANALYSIS (BEA)

Fed’in para politikasında dikkate aldığı çekirdek PCE enflasyonu Ocak ayında aylık %0,5, yıllık %5,2 (grafikte mavi çizgi) artış kaydetmişti. Çekirdek PCE’nin Şubat ayında aylık %0,4, yıllık %5,5 artması bekleniyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI SAMEKS HİZMET VE SANAYİ ENDEKSLERİ – MÜSİAD

MÜSİAD Satın Alım Müdürleri Endeksi (SAMEKS) Şubat ayında sanayi sektöründe aylık 3,5 puan artışla 56,6, hizmet sektöründe aylık 1,4 puan artışla 51,1 seviyesine yükselmişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü gösteriyor. Sanayi sektöründe yeni siparişler, girdi alımları, üretim artmış; tedarik süreçleri iyileşmeye devam etmiş, istihdam artışı yavaşlayarak da olsa sürmüştü. Hizmet sektöründe iş hacmindeki zayıflık sürmüş, girdi alımları hızlanmış, istihdam artmış, tedarik süresi iyileşmişti.

Kaynak: MÜSİAD

ŞUBAT AYI DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ – TÜİK

Genel ticaret sistemi kapsamında; ihracat Ocak ayında aylık %21 düşüşle 17 milyar 587 milyon dolar, ithalat %4,2 düşüşle 27 milyar 848 milyon dolar, dış ticaret açığı %50,7 artışla 10 milyar 256 milyon dolar olmuştu. Dış Ticaret Bakanlığı Mart ayı başında Şubat ayına ilişkin dış ticaret verilerini açıklamıştı. Buna göre; Şubat ayında ihracat bir önceki aya göre %13,7 artışla 20,0 milyar dolara, ithalat %0,1 artışla 28,1 milyar dolara yükseldi. İhracatın ithalattan daha hızlı artmasına bağlı olarak dış ticaret açığı Ocak ayındaki 10,3 milyar dolardan Şubat ayında 8,1 milyar dolara geriledi. Söz konusu iyileşme cari açığın Şubat ayında önceki aya göre 2,2 milyar dolar azalmasına sebep olacak. Şubat ayı itibariyle 12-aylık geriye dönük toplam ihracat ise 232,3 milyar dolara yükseldi. Öncü veriler (PMI, RKGE, KKO) Mart ayında ihracatta düşüş, ithalatta ise artış ihtimalini ortaya koydu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2021 YIL SONU TOPLAM DIŞ BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI, TCMB

Türkiye’nin dış borç stoku 2021 yılı Eylül sonu itibarıyla 453,5 milyar dolar ile önceki çeyrek sonuna göre 7,9 milyar dolar artış kaydetmişti. Kamu sektörü ve finans dışı özel sektör 4Ç2021’de dış borcunu artırmaya devam etmişti. Kısa vadeli dış borç stoku çeyrek bazda 1,6 milyar dolar artışla 126,0 milyar dolara, orta-uzun vadeli dış borç stoku 6,3 milyar dolar artışla 327,4 milyar dolar oldu. Özel sektörün dış borç stoku 3Ç2021’de 239,4 milyar dolar ile önceki çeyreğe göre değişmedi, kamu kesiminin dış borç stoku aynı dönemde 7,9 milyar dolar yükseldi. Özel sektör finansal kesimin dış borç stoku aynı dönem 2,7 milyar dolar düşüşle 101,3 milyar dolara geriledi, özel sektör finans dışı kuruluşların dış borç stoku aynı dönemde 2,6 milyar dolar artışla 138,1 milyar dolar seviyesine yükseldi. Vade bazında bakıldığında kamu sektörü kısa vadeli dış borç stoku 0,9 milyar dolar artışla 25,6 milyar dolara, uzun vadeli dış borç stoku 7 milyar dolar artışla 162,5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Özel sektör finans kuruluşları kısa vadeli dış borç stoku aynı dönemde 1,1 milyar dolar azalışla 33,8 milyar dolara, uzun vadeli dış borç stoku 1,5 milyar dolar azalışla 67,5 milyar dolara geriledi. Özel sektör finans kuruluşlarının kısa vadeli dış borç stoku ise 1,8 milyar dolar artışla 40,8 milyar dolara, uzun vadeli dış borç stoku ise 0,8 milyar dolar artışla 97,3 milyar dolar seviyesine yükseldi. Merkez Bankasının dış borç stoku 25,8 milyar dolar ile değişiklik göstermedi. Eylül 2021 itibarıyla dış borç stokunun GSYH’ye oranı %57 seviyesinde bulunuyor. Ödemeler dengesi verilerine göre kamu ve banka hariç diğer sektörlerin Ocak ayında uzun vadeli kredi borcundan kısmen daha fazlasını borçlandığını ekleyelim.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2021 YIL SONU KAMU KESİMİ NET BORÇ STOKU – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

2021 yılı üçüncü çeyrek sonunda (Eylül 2021) toplam kamu borç stoku brüt olarak 2 trilyon 349 milyar TL seviyesindeydi. Söz konusu tutardan, Merkez Bankasının 741 milyar TL’lik net varlıklarını, 375 milyar TL’lik kamu mevduatını ve 87 milyar TL’lik işsizlik sigortası fonu net varlıklarını çıkardığımızda Eylül sonu itibariyle net kamu borç stoku 1 trilyon 144 milyar TL (GSYH’nin %17,83’ü) olduğu ortaya çıkmıştı. 4Ç2021’de kamu net borcu artsa da GSYH’nin artmasına bağlı olarak kamu net borcunun GSYH’ye oranı (grafikte mavi çizgi) önceki çeyreğe göre geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

25 MART TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 18 Mart ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre arttı. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %14-18 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faizleri %18-30 aralığına yükseldi. TL mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre yükseldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 140,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,1 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 1,2 milyar dolar artışla 75,9 milyar dolara yükseldi, böylece yurt içi döviz mevduatları 0,1 milyar dolar artışla 216,2 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 24,9 milyar dolar ile 0,2 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar artışla 4,8 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 108,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 42,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar azaldı, brüt döviz rezervleri 66,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar artışla 26,7 milyar dolara yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 20,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 197 milyon dolar ve DİBS’te 17 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

1 NİSAN 2022, CUMA

S&P TÜRKİYE KREDİ NOT DEĞERLENDİRMESİ – STANDARD & POOR’S

Kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Aralık 2021’de Türkiye’nin döviz cinsinden kredi notunu “B+” ve yerel para birimi cinsinden kredi notunu “BB-“ olarak teyit etmiş, kredi notu görünümünü “durağan”dan “negatif”e çevirmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MART AYI TÜRKİYE VE KÜRESEL İMALAT SEKTÖRLERİ PMI ENDEKSLERİ – IHS MARKIT, İSO

İSO ve IHS Markit verisine göre Türkiye imalat sektörü PMI (satın alma müdürleri) endeksi Şubat’ta aylık 0,1 düşüşle 50,4 seviyesine gerilemişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü gösteriyor. Şubat ayında enerji kesintileri imalat sektörü üretimini yavaşlatmış, ihracattaki artışa rağmen toplam yeni siparişler ivme kaybetmiş, birikmiş işlerdeki artışla birlikte istihdam da artışını sürdürmüştü. TL’deki değer kaybı; ham madde, enerji, nakliye fiyatları ile ücretlerdeki artışa bağlı olarak girdi maliyetleri Şubat’ta keskin bir şekilde artmaya devam etmiş, firmalar satış fiyatlarını belirgin bir şekilde artırmıştı.  Küresel bazda ise JP Morgan Küresel Hizmet Sektörü İş Aktivitesi Endeksi Şubat ayında aylık 2,9 puan artışla 53,9 seviyesine, JP Morgan Küresel İmalat Sektörü PMI Endeksi aylık 0,4 puan artışla 53,6 seviyesine yükselmişti. Mart ayı IHS Markit öncü verilerine göre Euro Bölgesinde imalat ve hizmet sektörlerindeki büyüme önceki aya göre yavaşladı, başta otomotiv olmak üzere ihracat siparişleri düştü, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatları hızlı arttı. İngiltere’de hizmet ve imalat sektöründe üretim artışı ile imalat sektöründe ihracat siparişleri önceki aya göre yavaşladı, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatları sert artış kaydetti. Japonya’da imalat sektöründe üretim önceki aya göre arttı, hizmet sektöründeki küçülme yavaşladı, ihracat siparişleri düştü, enflasyonist baskılar arttı. ABD’de ise hizmet ve imalat sektörlerinde üretim, istihdam, yurt içi ve ihracat siparişlerinde artış önceki aya göre hızlandı, girdi maliyetleri sert yükseldi, çıktı fiyatlarındaki artış ılımlı kaldı. Özellikle en büyük ticaret ortağımız olan Avrupa’da imalat sektörünün Mart ayında zayıflaması, Türkiye’nin ihracatında önemli bir artışa işaret etmiyor. Ticaret Bakanlığı Nisan ayının ikinci iş gününde Mart ayı dış ticaret verilerini açıklayacak.

Kaynak: İSO, IHS Markit

ABD MART AYI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ – BUREAU OF LABOR STATISTICS

ABD’de Ocak ayında %4 olan işsizlik oranı Şubat ayında %3,8 seviyesine gerilemişti. Ekonomiye 678 bin yeni istihdam (beklenti 400 bin kişi) sağlanmış, ortalama saatlik kazançlar yıllık %5,13 artışla 31,58 dolara yükselmişti (Ocak: 31,57 dolar).

Kaynak: TRADINGECONOMICS.COM

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Bütçe, dış borç, dış ticaret, enflasyon, konut, merkez bankaları toplantıları

14 – 18 Mart haftasında Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili gelişmeler ile ABD, İngiltere, Türkiye merkez bankaları politika faiz kararlarına odaklanacağız. Beraberinde; bütçe, dış borç, ihracat ve ithalat birim değerleri, tarım üretici maliyetleri ile konut fiyatlarını takip edeceğiz. Fiyatlar tarafında yükselişler korunacak. Piyasalar Fed’in faizi %0,25-0,50 aralığına, BoE’nin %0,3’e yükseltmesini fiyatlıyor. Sosyal medyada TCMB’nin faizi 2,5 puan artırabileceği haberleri var.

15 MART 2022, SALI

ŞUBAT AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Ocak ayında vergilerdeki sert artışın etkisiyle merkezi yönetim gelirleri aylık %30,3 artışla 176,0 milyar TL’ye yükselmişti. Bütçe giderleri aylık %48 düşüşle 146,0 milyar TL’ye gerilemişti. Böylece Ocak ayında bütçe 30,0 milyar TL fazla vermişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ŞUBAT AYI TARIM-ÜFE – TÜİK

Ocak ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) aylık %14,83, yıllık %52,00 artış kaydetmişti. Döviz kurunun yatay kaldığı Ocak ayında Tarım-ÜFE’deki aylık sert artış yüksek enerji ve su maliyetlerinden kaynaklandı. Tarım maliyetleri Rusya-Ukrayna savaşının başladığı Şubat ayında artmaya devam edip, yükselen döviz kurunun etkisiyle Mart ayında da devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

16 MART 2022, ÇARŞAMBA

ABD MERKEZ BANKASI (FED) PARA POLİTİKASI KARARI – FED

ABD’de yıllık TÜFE, 1980’lerden bu yana ilk kez Şubat ayında %7,9 seviyesine yükseldi. Para politikasını değerlendirirken Fed, TÜFE’ye değil çekirdek kişisel tüketim harcamalar endeksindeki eğilimi (çekirdek PCE) dikkate alıyor. Aşağıda da görüleceği gibi yıllık çekirdek PCE enflasyonu Ocak ayındaki %5,2’lik değerle tarihi zirvelerini yaşıyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeden önce Fed’den Mart ayında hızlı bir faiz artırımı beklentisi vardı. Mevcut ortam Fed Başkanı Powell’ın da ifade ettiği üzere ölçülü bir faiz artırımına (büyük ihtimalle 25 baz puan) işaret ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

OCAK AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

Aralık 2021’de yüksek kura bağlı olarak malzeme fiyatlarındaki yüksek artış konut fiyatlarının bir önceki aya göre %7,9 (yıllık %59,6) artmasına sebep olmuştu. Ocak ayında malzeme ve işçilik fiyatları artışını sürdürmüştü. Rusya-Ukrayna savaşıyla yükselen döviz kuru ve artan belirsizliklere bağlı olarak konut fiyat artışları Ocak, Şubat ve Mart aylarında da devam edecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

OCAK AYI ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU – TCMB

Özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu Aralık 2021 itibariyle 161,6 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Borcun 96,9 milyar doları finans dışı kuruluşlara, 56,5 milyar doları bankalara, 8,1 milyar dolara banka dışı finans kuruluşlarına aittir.  

Kaynak: Turkey Data Monitor

17 MART 2022, PERŞEMBE

TCMB PARA POLİTİKASI KARARI – TCMB

%14 seviyesinde bulunan politika faizinin 2,5 puan artışla %16,5 seviyesine yükseleceği haberleri dolaşıyor. Aralık ayı para politikası toplantısında TCMB’nin Ocak-Mart döneminde beklemede kalıp yapılan müdahalelerin sonuçlarını değerlendirecekleri ifade edilmişti. Ocak-Şubat döneminde enflasyon hızlanırken, kredi faiz oranlarında gerileme kaydedildi.

İNGİLTERE MERKEZ BANKASI PARA POLİTİKASI KARARI – BOE

Son iki toplantıda faiz artıran BoE’nin Mart ayı toplantısında faizi %0,50’den %0,75’e yükseltmesi bekleniyor. İngiltere’de enflasyon son 30 yılın en yükseği olan %5,5 seviyesine yükseldi. Rusya-Ukrayna krizi ise enerji, emtia ve gıda fiyatlarını yukarı çekiyor. BoE’nin Rusya-Ukrayna savaşı öncesinde yayınladığı Şubat ayı para politikası raporunda öne sürdüğü “enflasyon ilkbaharda %7’lere yükselecek ve sonrasında düşecek” tahmini iyimser kalabilir.

Kaynak: BOE

OCAK AYI KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku Aralık 2021’de aylık 1,8 milyar dolar artışla 125,6 milyar dolara yükselmişti. Kısa vadeli dış borcun 51,8 milyar doları bankalara, 47,8 milyar doları banka dışı kuruluşlara, 26,1 milyar doları TCMB’ye aittir. Orijinal vadesine bakılmaksızın Aralık ayı itibariyle gelecek 12-ayda ödenmesi gereken dış borç tutarı aylık 4,1 milyar dolar artışla 171,6 milyar dolara yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (11 MART) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 4 Mart ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergelerin (M1, M2, M3) önceki haftaya göre geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %15-18 aralığında değişmedi, TL cinsi kredi faizleri %17-29 aralığına geriledi. TL mevduat hacmi ve kredi hacmi önceki haftaya göre yatay kaldı. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 141,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar geriledi, tüzel kişilerin 0,8 milyar dolar düşüşle 72,8 milyar dolara geriledi, böylece yurt içi döviz mevduatları 1,7 milyar dolar düşüşle 214,1 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 0,1 milyar dolar düşüşle 24,9 milyar dolar oldu. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düşüşle 4,2 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 110,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,9 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 42,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar düştü, brüt döviz rezervleri 68,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,0 milyar dolar geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 5,4 milyar dolar düşüşle 18,6 milyar dolara geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 21,1 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 309 milyon dolar ve DİBS’te 181 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

18 MART 2022, CUMA

OCAK AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Aralık 2021’de mevsimsellikten arındırılmış miktar endeksleri bir önceki aya göre sırasıyla ihracatta %5,2 ve ithalatta %0,8 artış kaydetmişti. Aralık ayında ihracat birim değer endeksi bir önceki aya göre %0,5 artarken, ithalat birim değer endeksi aylık %0,9 düşmüştü. Böylece ihracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi aylık 1,2 puan artışla 82,8’e yükselmişti. Aşağıdaki grafikte, Mayıs 2020’den itibaren ihracat miktar endeksinin ithalattan daha hızlı arttığı, buna karşın ihracat birim fiyatlarındaki artış hızının ithalattakinden çok daha yavaş kaldığını görüyoruz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

OCAK AYI ULUSLARARASI YATIRIM POZİSYONU – TCMB

Türkiye’nin Uluslararası Yatırım Pozisyonu açığı Aralık 2021’de 230,2 milyar dolara yükselmişti. Türkiye’nin yurt dışı varlıkları aylık 9,4 milyar dolar düşüşle 298,1 milyar dolara gerilemiş, yükümlülükleri aylık 0,5 milyar dolar artışla 528,3 milyar dolara yükselmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz