mevduat – Dr. Fulya Gürbüz

24 Şubat haftasında KKM zirvede, DTH düştü, tüketici harcamaları hızlandı, döviz rezervi geriledi

Kaynak: Turkey Data Monitor

24 Şubat haftasında bir önceki haftaya göre piyasadaki likidite hafif arttı, KKM hızlanarak rekor tazeledi, bireyler ve reel sektörün döviz mevduatları haftalık 4,7 milyar dolar düşüşle 185,8 milyar dolara geriledi, TL krediler arttı, tüketici kredileri ve bireysel kredi kart kullanımı hızlandı, bankacılık sektörü “yabancı para net döviz pozisyon açığı” hafif geriledi, uluslararası rezervler 121,2 milyar dolara düştü, net rezerv açığı 48,8 milyar dolara geriledi, yabancı yatırımcılar hisse senetlerinde nette satış yaptı.

Hane halkı yardımları para basımını frenledi, TL mevduat arttı, YP mevduat düştü…

24 Şubat ile biten haftada piyasadaki likidite önceki haftaya göre hafif arttı. Detaylarda; dolaşımdaki para haftalık %1,6 azaldı, TL cinsi toplam mevduat hacmi %3,1 arttı, yabancı para (YP) cinsi toplam mevduat %2,3 düştü. Deprem yardımı için kampanya ile toplanan 115,1 milyar TL’nin TCMB’nin 24 Şubat ile biten haftada bir önceki haftaya göre daha az para basmasına sebep olmuş olabilir. Merak edenler için Prof.Dr.Kamil Yılmaz Hoca depremin ekonomik maliyetinin devlet üzerindeki yükünün 63-81 milyar dolar aralığında olacağını hesaplıyor. Gelişmiş ülke merkez bankalarının politika faizlerini artırmaya devam ettiği mevcut ortamda deprem maliyetinin yurt dışı ve yurt içi finansmanı konusunda seçim öncesi ve seçim sonrası dönemdeki gelişmeler önemli olacak.

TL mevduat ve kredi hacmi artıyor, döviz mevduat ve kredi hacmi düşüyor…

TL cinsi tüketici kredi faiz oranları %29,02’ye, TL cinsi ticari kredi faiz oranları %13,39’a geriledi. 3 aya kadar vadeli TL cinsi mevduat faizleri ise %26,95’e yükseldi. TL cinsi mevduat faiz oranları %12-27, kredi faiz oranları ortalama %12-30 aralığında.

Kur korumalı mevduat (KKM) 24 Şubat haftasında 1 trilyon 552 milyar TL ile rekor seviyeye yükseldi, paralelinde TL cinsi toplam mevduat hacmi 5,4 trilyon TL ile zirvede. Yabancı para (YP) cinsi mevduat hacminin TL cinsinden değeri ise 4,0 trilyon TL (212,1 milyar dolar) büyüklüğüyle düşmeye devam etti ki bunda döviz kurunun sabit kalmasının da katkısı var.

24 Şubat haftasında TL cinsi kredi hacmi 5 trilyon 545 milyar TL’ye yükseldi, YP cinsi kredi hacmi 2 trilyon 457 milyar TL (130,2 milyar dolar) seviyelerine geriledi. TL cinsi kredi hacmi artışı (bireysel, ticari, KOBİ) önceki haftaya göre artmaya devam etti, tüketici kredi hacmi (koyu yeşil) ve bireysel kredi kartları harcaması (açık yeşil) hızlandı. Aşağıdaki grafikte görüleceği gibi 2023 yılı başından itibaren KKM’deki (gri) hızlanmanın etkisiyle TL cinsi mevduat hacmi (kırmızı) de hızlanmaya devam ediyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Yabancı para cinsi yurt içi mevduat hacmi (DTH) 4,7 milyar daha düştü…

Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 24 Şubat haftasında 110,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar düştü, son 6 haftadaki düşüş 7,7 milyar dolar oldu. Tüzel kişilerin DTH’si de haftalık 4,3 milyar dolar düşüşle 75,1 milyar dolara geriledi. Böylece bankacılık dışı toplam yurt içi DTH haftalık 4,7 milyar dolar düşüşle 185,8 milyar dolara geriledi, son altı haftadaki düşüş 12,2 milyar dolar oldu.

Aşağıdaki grafikte de görüleceği gibi yabancı para cinsi kredi hacmi (grafikte mavi çizgi) ve mevduat hacmi (kırmızı çizgi) düşmeye devam ediyor.

2022 yılında yurt içi bankacılık dışı DTH hesabı nette 45,1 milyar dolar azalmış, gerçek kişilerin DTH hesabı 30,8 milyar dolar, tüzel kişilerin 14,3 milyar dolar düşmüştü. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Bankacılık sektörünün “yabancı para net döviz pozisyon açığı” 1,4 milyar dolara geriledi…

Bankacılık sisteminin yabancı para net genel pozisyonu 13 Ocak 2023 haftasından bu yana açık vermeye devam ediyor. 24 Şubat haftasında sektörün “net döviz pozisyon açığı” (grafikte siyah çizgi) 1,4 milyar dolara geriledi. Kamu bankalarının net döviz pozisyon açığı 1,0 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Bir önceki haftaya göre kamu, özel, yabancı bankaların net döviz pozisyon açığı azaldı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Döviz rezervleri düştü, altın rezervleri değişmedi, net rezerv açığı geriledi…

Merkez Bankasında tutulan toplam uluslararası rezervler 24 Şubat haftasında 121,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,4 milyar dolar düştü; altın rezervleri 49,2 milyar dolar ile değişmedi. Brüt döviz rezervleri 1,4 milyar dolar düşüşle 72,0 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı ise haftalık 0,8 milyar dolar düşüşle 48,8 milyar dolara geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Yabancı yatırımcıların portföy büyüklüğü hafif arttı, nette hisse sattılar, tahvil aldılar…

24 Şubat ile biten haftada yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 27,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 260 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 13 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdi. Yılbaşından bu yana yabancı yerleşikler 606 milyon dolarlık net satış gerçekleşti. Yurt dışı yerleşikler 2022 yılı genelinde hisse senetlerinde 4,0 milyar dolarlık, DİBS’te 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

fulyagurbuz.com

17 Şubat haftasında TL likiditesi arttı, uluslararası rezervler düştü

17 Şubat haftasında önceki haftaya göre TCMB’nin piyasaya banknot sürümü, KKM’deki artışa paralel olarak TL mevduat hacmi TL kredi hacmine göre daha hızlı arttı, tüketici kredileri yavaşlarken ticari krediler hızlandı, döviz mevduatları 3 milyar dolar azaldı, yabancı para net döviz pozisyon açığı 1,5 milyar dolara yükseldi, altın ve döviz rezervleri düştü, net rezerv açığı geriledi, yabancı yatırımcılar sermaye piyasalarında nette satıcı oldular.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Merkez Bankası para basımını hızlandırdı; KKM arttı, tüketici kredileri yavaşladı…

6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depreminin ardından 17 Şubat ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3=dolaşımdaki para, vadesiz ve vadeli mevduatlar, repo, para piyasası fonları, ihraç edilen menkul kıymetler) önceki haftaya göre daha hızlı arttı.

Emisyon olarak bilinen “dolaşıma çıkan banknot (kâğıt para) ve madeni para” Temmuz 2022’den bu yana haftalık %2,3’lük artışla en hızlı artışı kaydetti. Emisyonda sert artışların sürekliliği enflasyonda artışı beraberinde getirmektedir.

TL cinsi vadesiz ve vadeli mevduat hacmi 17 Şubat haftasında artışını sürdürdü. Yabancı para cinsi vadesiz ve vadeli mevduat hacminin TL cinsinden değeri de düşmeye devam ederken, TL cinsi kredi hacmi artmaya devam etti.

TL cinsi tüketici kredi faiz oranları %30,4’e, TL cinsi ticari kredi faiz oranları %14,5’e yükseldi. 3 aya kadar vadeli TL cinsi mevduat faizleri ise %26,64’e geriledi. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %12-27, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %14-31 aralığında.

Kur korumalı mevduat (KKM) hacmi 17 Şubat haftasında 1,5 trilyon TL ile zirve yaptı, ABD doları karşılığı 79,6 milyar dolar oldu.

TL cinsi kredi hacmi artışı (bireysel, ticari, KOBİ) 17 Şubat haftasında önceki haftaya göre artmaya devam etti. Bireysel kredi kart harcamaları ise önceki haftaya göre %1,6 düştü. Aşağıdaki grafikte görüleceği gibi 2023 yılı başından itibaren KKM’nin (gri) katkısıyla TL cinsi mevduat hacmi (kırmızı) artış eğilimini korumuştur. TL cinsi kredilerde KOBİ (mavi) ve ticari (sarı) krediler hızlanırken, tüketici kredi hacminde (yeşil) yavaşlama eğilimi var.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Yabancı para cinsi yurt içi mevduat hacmi (DTH) 3,0 milyar dolar düştü…

Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 17 Şubat haftasında 112,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar düştü, son 5 haftadaki düşüş 5,6 milyar dolar oldu. Tüzel kişilerin DTH’si de haftalık 1,5 milyar dolar düşüşle 77,7 milyar dolara gerilerken, son 2 haftadaki düşüş 1,8 milyar dolar oldu. Bankacılık dışı toplam yurt içi DTH haftalık 3,0 milyar dolar düşüşle 190,5 milyar dolara geriledi, böylece son beş haftadaki düşüş 7,5 milyar dolar oldu.

Bankacılık sektörü dahil DTH hacmi (grafikte kırmızı çizgi) 17 Şubat haftasında önceki haftaya göre 3,1 milyar dolar düşüşle 193,6 milyar dolara geriledi.

2022 yılı genelinde yurt içi bankacılık dışı DTH hesabı nette 45,1 milyar dolar azalmış, gerçek kişilerin DTH hesabı 30,8 milyar dolar, tüzel kişilerin 14,3 milyar dolar düşmüştü. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı.

Yabancı para cinsi kredi hacmi (grafikte mavi çizgi) ise önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar düşüşle 131,3 milyar dolara geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Bankacılık sektörünün “yabancı para net döviz pozisyon açığı” 1,5 milyar dolara yükseldi…

Bankacılık sisteminin yabancı para net genel pozisyonu 13 Ocak 2023 haftasından bu yana açık vermeye devam ediyor. 17 Şubat haftasında sektörün “net döviz pozisyon açığı” (grafikte siyah çizgi) 1,5 milyar dolara yükseldi. Kamu bankalarının net döviz pozisyon açığı 1,0 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Altın ve döviz rezervleri düştü, net rezerv açığı geriledi…

Merkez Bankasında tutulan toplam uluslararası rezervler 17 Şubat haftasında 122,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,0 milyar dolar düştü; altın rezervleri 0,8 milyar dolar düşüşle 49,2 milyar dolara, brüt döviz rezervleri 2,2 milyar dolar düşüşle 73,4 milyar dolara geriledi. Merkez Bankasının net rezerv açığı ise haftalık 0,8 milyar dolar düşüşle 49,6 milyar dolara geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Yabancı yatırımcıların portföy büyüklüğü arttı, sermaye piyasalarında net satıcı oldular…

17 Şubat ile biten haftada yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 27,5 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar arttı. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 9 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 39 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi. Yılbaşından bu yana yabancı yerleşikler nette 360 milyon TL’lik net satış gerçekleşti. Yurt dışı yerleşikler 2022 yılı genelinde hisse senetlerinde 4,0 milyar dolarlık, DİBS’te 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

fulyagurbuz.com

Deprem öncesi haftada mevduatlardaki artış tüketici ve KOBİ’leri fonladı, kredi kart harcamaları hızlandı, bankaların net döviz pozisyonu eksiye geçti

3 Şubat 2023 haftasına dair BDDK ve TCMB para ve banka verilerini açıkladı. Detaylara geçmeden önce 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen yıkıcı deprem felaketi sonrasında TCMB’nin piyasadaki likiditeyi artıracağına, Hazine’nin borçlanma gereğinin artmasıyla birlikte borçlanma maliyetlerinde artış görme ihtimaline, dolayısıyla da enflasyon baskısıyla karşı karşıya kalınacağına dikkat çekmek isterim.

Gelelim deprem felaketinin hemen önceki haftasında para ve banka verilerinin en son ortaya koyduğu resme…

3 Şubat ile biten haftada artan mevduat faizlerinin desteğiyle TL cinsi mevduat hacmi önceki haftaya göre arttı, bireyseller ve KOBİ’lerin kredi hacmi artmaya devam etti, ticari kredilerin artış hızı yavaşladı, kredi kart kullanım hızı arttı. Yabancı para cinsi mevduat ve kredi hacmi önceki haftaya göre hafif geriledi, bankacılık sisteminin yabancı para net döviz pozisyon açığı arttı. Uluslararası rezervler artarken yabancı yatırımcılar sermaye piyasalarında nette satıcı oldular.

TL cinsi vadeli mevduat hacmi arttı, mevduat faiz oranları yükseldi, ticari kredi hacmi yavaşladı…

3 Şubat ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3: dolaşımdaki para, vadesiz ve vadeli mevduatlar, repo, para piyasası fonları, ihraç edilen menkul kıymetler) önceki haftaya göre hafif arttı.

Emisyon olarak bilinen “dolaşıma çıkan banknot (kâğıt para) ve madeni para” son 3 haftadır artıyor. TL cinsi vadesiz mevduat 3 Şubat haftasında gerilerken TL cinsi vadeli mevduat hızlı artışını sürdürdü. TL cinsinden yabancı para mevduat hacmi son üç haftadır geriliyor.

Kur korumalı mevduat (KKM) son dört haftadır yükselmeye devam etti, ABD doları cinsinden 77,4 milyar dolara yükseldi. TL cinsi krediler 3 Şubat haftasında da artışını sürdürdü. Tüketici kredileri ve kredi kart harcamaları ile KOBİ kredilerindeki hızlı artış sürerken, KOBİ hariç ticari kredi hacmindeki artış yavaşlıyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

TL cinsi mevduat faizleri ortalama %13-27 seviyesine yükseldi, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %12-30 aralığında.

Yabancı para cinsi yurt içi mevduat hacmi (DTH) ve kredi hacmi hafif geriledi…

Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 116,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 79,5 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar arttı. Böylece bankacılık dışı yurt içi DTH haftalık 0,6 milyar dolar düşüşle 195,5 milyar dolara geriledi, son üç haftadaki düşüş 2,6 milyar dolar oldu. 2022 yılında yurt içi bankacılık dışı DTH hesabı nette 45,1 milyar dolar azalmış, gerçek kişilerin DTH hesabı 30,8 milyar dolar, tüzel kişilerin 14,3 milyar dolar düşmüştü. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı.

Bankacılık sektörü dahil yabancı para cinsi toplam mevduat hacmi 3 Şubat haftasında önceki haftaya göre 0,8 milyar dolar düşüşle 198,6 milyar dolara geriledi.

Yabancı para cinsi kredi hacmi ise önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar düşüşle 133,7 milyar dolara geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Bankacılık sisteminin “yabancı para net döviz pozisyon açığı” 1,0 milyar dolara yükseldi…

Bankacılık sisteminin yabancı para net genel pozisyonu Kasım 2020’den bu yana ilk kez son dört haftadır açık veriyor. 3 Şubat haftasında sektörün net döviz pozisyon açığı 1,0 milyar dolara yükseldi.

Altın ve döviz rezervleri arttı…

Merkez Bankasında tutulan toplam uluslararası rezervler 3 Şubat haftasında 129,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,5 milyar dolar arttı; altın rezervleri 51,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,8 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 77,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı ise 48,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar azaldı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Yabancı yatırımcıların portföy büyüklüğü azaldı, sermaye piyasalarında nette satıcı oldular…

3 Şubat ile biten haftada yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 26,9 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar geriledi. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 92 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 43 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdi. Yılbaşından bu yana yabancı yerleşikler nette 453 milyon TL’lik net satış gerçekleşti. 2022 yılı genelinde yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 4,0 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

fulyagurbuz.com

20 Ocak haftasında reel sektörün döviz cinsi kredi hacmi arttı

Kaynak: Turkey Data Monitor

Piyasada likidite arttı…

20 Ocak ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3: dolaşımdaki para, vadesiz ve vadeli mevduatlar, repo, para piyasası fonları, ihraç edilen menkul kıymetler) önceki haftaya göre ortalama %1 civarı artış kaydetti.

Önceki iki haftadır azalan “dolaşıma çıkan banknot (kağıt para) ve madeni para” (emisyon) miktarı 20 Ocak’ta bir önceki haftaya göre hafif arttı. TL cinsi vadesiz ve vadeli mevduat hacmi artışını sürdürdü, yabancı para cinsi mevduat hacmi TL bazında yatay kaldı.

Bir önceki haftaya göre TL cinsi mevduat %0,8, TL cinsi krediler %0,6 artış kaydetti. Kur korumalı mevduat (KKM) önceki haftaya göre %0,9’luk artışla 1 trilyon 385 milyar TL oldu. Kasım 2021’de 79,6 milyar dolara kadar yükselen ABD doları cinsinden KKM büyüklüğü 20 Ocak’ta 73,7 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

TL cinsi mevduat faizleri ortalama %11-25, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %12-30 aralığında.

Yabancı para cinsi yurt içi mevduat hacmi (DTH) düştü, yabancı para cinsi kredi hacmi yükseldi…

Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 117,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin 80,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı, böylece bankacılık dışı yurt içi DTH haftalık 0,2 milyar dolar düşüşle 197,9 milyar dolara geriledi. 2022 yılında yurt içi bankacılık dışı DTH hesabı nette 45,1 milyar dolar azalmış, gerçek kişilerin DTH hesabı 30,8 milyar dolar, tüzel kişilerin 14,3 milyar dolar düşmüştü. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı.

Bankacılık sektörü dahil yabancı para cinsi toplam mevduat hacmi önceki haftaya göre hafif düşüşle 224,5 milyar dolara geriledi.

Yabancı para cinsi kredi hacmi ise hafif artışla 132,8 milyar dolar olurken, son iki haftadır yükselişini sürdürdü.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Bankacılık sisteminin “yabancı para net döviz pozisyon açığı” 0,8 milyar dolara yükseldi…

Bankacılık sisteminin yabancı para net genel pozisyonu Kasım 2020’den bu yana ilk kez son iki haftadır açık veriyor. 20 Ocak haftasında sektörün net döviz pozisyon açığı 0,8 milyar dolar oldu.

Altın rezervi artmaya devam etti, döviz rezervleri değişmedi…

Merkez Bankasında tutulan toplam uluslararası rezervler 20 Ocak’ta 128,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar arttı; altın rezervleri küresel altın fiyatlarının yükselmesinin etkisiyle 49,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,5 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 79,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişiklik göstermedi. Merkez Bankasının net rezerv açığı ise 48,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar arttı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Yabancı yatırımcılar sermaye piyasalarında nette satıcı oldu…

20 Ocak ile biten haftada yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 29,2 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,8 milyar dolar artış kaydetti. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 331 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 10 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi. 2022 yılı genelinde yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 4,0 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirmişti.

Dr. Fulya Gürbüz

13 Ocak haftasında likidite arttı

Piyasada likidite arttı, emisyon azaldı…

13 Ocak ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre %1,6’lık artış kaydetti.

Dolaşıma çıkan banknot ve madeni para (emisyon) miktarı son iki hafta azaldı, TL cinsi vadeli mevduat görece hızlı artışını sürdürdü, yabancı para vadeli mevduat son iki hafta arttı.

Bir önceki haftaya göre TL cinsi mevduat %3,2, TL cinsi krediler %1,3 artış kaydetti. Kur korumalı mevduat (KKM) hacmi önceki haftaya göre hafif yükseldi, Kasım 2021’de 79,6 milyar dolara kadar yükselen KKM 13 Ocak’ta 73,1 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Yabancı para cinsi kredi hacmi önceki haftaya göre 2,2 milyar dolar artışla 132,7 milyar dolara yükseldi.

TL cinsi mevduat faizleri ortalama %12-25, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %13-30 aralığında.

Yabancı para cinsi mevduat (DTH) artmaya devam ediyor…

Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 118,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar arttı, tüzel kişilerin 79,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,7 milyar dolar yükseldi, böylece bankacılık dışı yurt içi DTH haftalık 3,4 milyar dolar artışla 198,1 milyar dolar oldu. 2022 yılında yurt içi bankacılık dışı DTH hesabı nette 45,1 milyar dolar azalmış, gerçek kişilerin DTH hesabı 30,8 milyar dolar, tüzel kişilerin 14,3 milyar dolar düşmüştü. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı.

Bankacılık sisteminin yabancı para net döviz pozisyonu 2 yıl sonrasında açık verdi…

Bankacılık sisteminin yabancı para net genel pozisyonu Kasım 2020’den bu yana ilk kez açık vererek eksi 0,7 milyar dolar oldu.

Brüt rezervler hafif arttı, net rezerv açığı hafif geriledi…

Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 127,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı; altın rezervleri küresel altın fiyatlarının yükselmesinin etkisiyle 48,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 79,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,5 milyar dolar azaldı.

Merkez Bankasının net rezerv açığı ise 48,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar azalış kaydetti.

Yabancı yatırımcılar sermaye piyasalarında nette alıcı oldu…

13 Ocak ile biten haftada yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 27,4 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar geriledi.

Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 68 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 77 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdi. 2022 yılı genelinde yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 4,0 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

6 Ocak ile biten haftada likidite azaldı

Piyasadaki likidite azaldı…

6 Ocak ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler önceki haftaya göre düşüş kaydetti. M1 olarak tanımlanan dolaşımdaki para ve vadesiz mevduatlar önceki haftaya göre %2,6, M1’e ek olarak vadeli mevduatları kapsayan M2 haftalık %0,3, M2’ye ek olarak repo, B tipi likit fon ve ihraç edilen menkul kıymetleri kapsayan M3 ise haftalık %0,1 düşüş kaydetti.

Bir önceki haftaya göre TL cinsi mevduat hacmi %1,4 oranında azalırken, TL cinsi krediler %0,5 artış kaydetti. Kur korumalı mevduat (KKM) hacmi ise önceki haftaya göre %3,2 oranında gerilerken son üç haftadaki düşüş %6,5 seviyesine ulaştı. ABD doları cinsinden KKM hacmi ise son üç haftada 5,6 milyar dolarlık düşüş kaydetti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %13-25, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %13-30 aralığında seyretti. Yabancı para cinsi kredi hacmi de bir önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar düşüşle 131,0 milyar dolara geriledi.

Döviz mevduatları 2,7 milyar dolar arttı…

Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 116,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0, 5 milyar dolar arttı, tüzel kişilerin DTH’si 77,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,1 milyar dolar yükseldi, böylece bankacılık dışı yurt içi DTH hacmi haftalık 2,7 milyar dolar artışla 194,7 milyar dolar seviyesine yükseldi. 2022 yılında yurt içi bankacılık dışı DTH hacmi nette 45,1 milyar dolar azalma kaydetmiş; bunda 30,8 milyar dolar düşüş kaydeden gerçek kişilerin DTH hacmi ve 14,3 milyar dolar azalan tüzel kişilerin DTH hacmi etkili olmuştu. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı.

Bankacılık sisteminin net genel döviz pozisyonu 1,8 milyar dolara geriledi…

Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyon fazlası ise 1,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolarlık düşüş kaydederek Kasım 2020’den bu yana en düşük seviyesine geriledi.

Uluslararası rezervler 2,3 milyar dolar düştü, net rezerv açığı 1,6 milyar dolar arttı…

Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 126,4 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2,3 milyar dolar düştü; altın rezervleri 46,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar yükseldi, brüt döviz rezervleri 79,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,2 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı ise 48,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,6 milyar dolar arttı.

Yabancı yatırımcılar 0,4 milyar dolarlık hisse ve tahvil sattı…

Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 28,6 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 2,1 milyar dolar azaldı. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 352 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 59 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi. 2022 yılı genelinde yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 4,0 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

25 Kasım haftasında piyasadaki likidite azaldı

Kaynak: Turkey Data Monitor

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 2022 yılının 25 Kasım ile biten haftasında piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre hafif geriledi. Bir önceki haftaya göre dolaşıma çıkan para (emisyon) beş haftanın ardından ilk kez düşerken, toplam mevduat hacmi haftalık %1,2 azaldı, toplam kredi hacmi %0,8 arttı, B-tipi likit fonlara giren para miktarı son sekiz haftadır artışını sürdürdü.

Kaynak: Turkey Data Monitor

KKM arttı, DTH düştü, yabancı para kredi hacmi geriledi…

Toplam mevduat hacmi 25 Kasım haftasında bir önceki haftaya göre düşse de kur korumalı mevduat (KKM) hacmi yükseliş kaydetti.

Bankacılık dışı yurt içi yabancı para mevduat hacmi (DTH) haftalık 5,5 milyar dolar düşüşle 204,9 milyar dolara geriledi; gerçek kişilerin DTH’si 123,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 2 milyar dolar düştü, tüzel kişilerin DTH’si 81,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 3,5 milyar dolar geriledi. Bankacılık dışı yurt içi toplam DTH hacmi en son 24 Aralık 2021’de 239 milyar dolar ile zirve yapmıştı.

Bankacılık sistemi toplam kredi hacmi önceki haftaya göre artmış olsa da alt detayda yabancı para kredi hacmi önceki haftaya göre %0,2 gerileyerek 133,4 milyar dolar oldu.

TL cinsi mevduat faizleri ortalama %14-22, TL cinsi kredi faiz oranları ortalama %16-31 aralığında.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Bankacılık sistemi net döviz pozisyonu ve Merkez Bankası net rezerv açığı geriledi…

Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyon fazlası ise 3,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,8 milyar dolar düştü.

Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 122,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar düştü; altın rezervleri 42,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, brüt döviz rezervleri 79,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar düştü. Merkez Bankasının net rezerv açığı 49,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar geriledi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Yurt dışı yerleşiklerin menkul kıymet stoku arttı…

Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 27,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 2,1 milyar dolar arttı. Aynı hafta, yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 24 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 9 milyon dolarlık net alış yaptı, böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,5 milyar dolarlık, DİBS’te ise 2,5 milyar dolarlık net satış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Bütçe, dış borç, konut, politika faizi, tarım, tüketici güveni

14 – 18 Şubat haftasında öncü göstergelere göre konut fiyatlarında artış, konut satışlarında düşüş, tarım üretici enflasyonunda yükseliş göreceğiz, TCMB büyük olasılıkla politika faizini sabit tutacak. Tüketici güven endeksi, bütçe ve dış borç detaylarına odaklanacağız. ABD, Rusya’nın bu hafta Ukrayna’yı işgal edeceğini iddia ediyor.

15 ŞUBAT 2022, SALI

OCAK AYI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Merkezi yönetim bütçesi 2021 yılı Aralık ayında 135,1 milyar TL gelir elde ederken, 280,8 milyar TL gider kaydetti. Böylece bütçe Aralık ayında 145,7 milyar TL açık verdi. Aralık ayında giderlerde en dikkat çekici artışların olduğu iki alt kalem toplamda 78,7 milyar TL tutarındaki yakıt ve enerji hizmetlerini kapsayan KİT görev zararı ve KİT’e borç verme oldu. 2021 yılının tamamında bütçe 192,2 milyar TL açık verdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

OCAK AYI TARIM ÜFE – TÜİK

Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) Aralık 2021’de aylık %12,51, yıllık %36,39 artış kaydetmişti. Endeksteki yükselişte döviz kurundaki artışa bağlı olarak ithal tarım girdi ve enerji maliyetlerinde artışın etkisi olmuştu. Ocak ayında döviz kurundaki düşüşe rağmen artan enerji fiyatlarına bağlı olarak Tarım-ÜFE’de artış göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

16 ŞUBAT 2022, ÇARŞAMBA

2021 YILI ARALIK AYI KONUT FİYAT ENDEKSİ – TCMB

2021 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %9,0 oranında artan konut fiyat endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %50,5, reel olarak %19,7 oranında artış kaydetmişti. Aralık ayında döviz kurundaki sert artışın inşaat ve malzeme maliyetlerini yukarı çekmesine bağlı olarak konut fiyatlarında da artış göreceğiz.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2021 YILI ARALIK AYI ÖZEL SEKTÖR YURT DIŞI KREDİ BORCU – TCMB

Kasım 2021’de özel sektörün uzun vadeli yurt dışı kredi borcu aylık 1,9 milyar dolar düşüşle 159,6 milyar dolar seviyesine gerilemişti. Finans sektörünün borcu aylık 0,4 milyar dolar düşüşle 64,3 milyar dolar, finans dışı sektörün borcu aylık 1,5 milyar dolar düşüşle 95,3 milyar dolar olmuştu. Özel sektörün 127,3 milyar dolarlık yurt dışı kredi borcu, 32,3 milyar dolarlık tahvil borcu bulunuyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

17 ŞUBAT 2022, PERŞEMBE

PARA POLİTİKASI TOPLANTISI – TCMB

TÜFE %50’ye, yıl sonu TÜFE beklentisi %35’lere yaklaşmışken Merkez Bankası %14 olan politika faizini değiştirmeyecek.

Kaynak: Turkey Data Monitor

2021 YILI ARALIK AYI TÜRKİYE KISA VADELİ DIŞ BORÇ STOKU – TCMB

Kasım 2021’de kısa vadeli dış borç stoku aylık 1,4 milyar dolar azalışla 124,1 milyar dolara gerilemişti. Borcun 53,5 milyar doları bankalara, 44,5 milyar doları banka dışı sektöre, 26,0 milyar doları Merkez Bankasına ait bulunuyor. Kasım ayı itibariyle gelecek 12 ayda vadesi dolacak toplam dış borç büyüklüğü ise 167,5 milyar dolar seviyesindeydi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

11 ŞUBAT TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

4 Şubat ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre değişmedi. TL cinsi mevduatlar önceki haftaya göre %1,7 artarken, TL cinsi krediler hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faizleri %16-21 aralığında değişmezken, TL cinsi kredi faizleri %17-31 aralığına hafif geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 113,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, tüzel kişilerin 3,3 milyar dolar düşüşle 81,5 milyar dolara geriledi, yurt dışı mevduatlar 0,3 milyar dolar artışla 24,8 milyar dolara yükseldi; böylece toplam DTH büyüklüğü 4 Şubat haftasında 3,0 milyar dolar düşüşle 221,8 milyar dolara geriledi. Tüzel kişilerin DTH’si 24 Aralık’tan bu yana 9 milyar dolar, gerçek kişilerin 4,4 milyar dolar azaldı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar artışla 4,8 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 4 Şubat haftasında 114,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 4,4 milyar dolar arttı. Altın rezervleri 38,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,3 milyar dolar arttı, brüt döviz rezervleri 75,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 4,0 dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 2,4 milyar dolar düşüşle 33,9 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 22,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar geriledi. Yurt dışı yerleşikler 4 Şubat ile biten haftada hisse senetlerinde 82 milyon dolarlık net satış, DİBS’te 36 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdi.

Kaynak: Turkey Data Monitor

18 ŞUBAT 2022, CUMA

ŞUBAT AYI TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Tüketici güven endeksi Ocak ayında döviz kurundaki dalgalanmaların azalmasına bağlı olarak aylık 4,3 puan artışla 73,2 seviyesine yükselmişti. Endeksin 100 altındaki değerler tüketicilerin kötümser olduğunu gösteriyor. Enflasyondaki yükseliş ve Şubat ayında devam eden zamların tüketici güvenine yansımasını izleyeceğiz.

Kaynak: TÜİK

OCAK AYI KONUT SATIŞLARI – TÜİK

Türkiye genelinde konut satışları Aralık ayında aylık %26,7, yıllık %113,7 arışla 226 bin 503 olmuştu. Konut satışlarındaki artışta artan konut kredileri ve döviz kurundaki sert yükselişin etkisi olmuştu. 2021 yılı genelinde toplam konut satışları bir önceki yıla göre %0,5 azalışla 1 milyon 491 bin 856 olarak gerçekleşmişti. Ocak ayında konut kredilerindeki sert düşüş konut satışlarını da aşağı çekecektir.

Kaynak: TÜİK

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Enflasyon, reel efektif döviz kuru, finans dışı kesim net döviz pozisyonu, nakit bütçe ve ABD işsizlik oranı

4–8 Ekim haftasında; enflasyonda yükseliş, reel efektif kurunda bozulma, ABD işsizlik oranında ise iyileşmenin devamını göreceğiz. TCMB, Eylül ayı toplantısında çekirdek enflasyondaki düşüş eğilimine dikkat çekerek erken bir hamleyle politika faizini %18’e düşürmüştü. TCMB kararı sonrasında Türk lirasındaki sert değer kaybına istinaden çekirdek enflasyondaki gidişatı izleyeceğiz.

4 EKİM 2021, PAZARTESİ

EYLÜL AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Ağustos ayında yıllık %19,25, aylık %1,12 artmıştı. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) de yıllık %45,52, aylık %2,77 artış kaydetmişti. Böylece yıllık bazda TÜFE (grafikte lacivert çizgi) ve Yİ-ÜFE(mavi çizgi) arasındaki fark (sarı çubuklar) açılmaya devam etmişti. AA Finans’ın eylül ayı Enflasyon Beklenti Anketi sonuçlarına göre TÜFE’de aylık bazda ortalama %1,34’lük artış beklenirken yıllık bazda enflasyonun %19,69’a yükseleceği tahmin ediliyor. 2002-2024 dönemi Orta Vadeli Programda TÜFE’nin 2021 yılı sonunda %16,2’ye 2022 yılı sonunda %9,8’e gerileyeceği tahmin ediliyor. Eylül ayında kurdaki artışın etkisiyle Yİ-ÜFE’de aylık bazda artış göreceğiz.

EYLÜL AYI REEL FAİZ – TURKEY DATA MONITOR

Ağustos ayında 12-ay geriye dönük gerçekleşen reel faiz eksi yüzde 0,55 puana gerilerken, 12-ay ileriye dönük beklenen reel faiz yüzde 5,44 puana yükseldi. Aşağıdaki grafikte göreceğiniz gibi 12-ay ileriye dönük beklenen reel faizde (mavi çizgi) yükseliş TCMB’nin birkaç ay gecikmeyle politika faizini (siyah çizgi) yükseltmesine sebep olmaktadır. Mevcut durumda TCMB’nin politika faizi %18 seviyesindeyken, TÜFE Ağustos ayında %19,25 seviyesindeydi. Enflasyonda yükseliş sürdükçe politika faizi ve enflasyon arasındaki makas da açılmaya devam edecek, dolayısıyla mevduat faiz oranları (mevduatın reel getirisi) görece düşük kaldıkça tahvil faizlerinde daha yüksek getiri talebi (tahvillerde reel faiz beklentisi) artacaktır. Hele de ABD tahvil faizleri yükseliyorken Türkiye tahvil faizlerinin de yükselmesi (tahvillere satış baskısı), dolayısıyla da CDS primlerinde yüksek seyrin devamı kaçınılmaz gibi gözüküyor.

TEMMUZ AYI FİNANSAL KESİM DIŞI SEKTÖRÜN DÖVİZ POZİSYONU – TCMB

Haziran ayında finans dışı sektörün döviz varlıkları 145,8 milyar dolar ile önceki aya göre %0,3’lük artarken, döviz yükümlülükleri %1,2’lik düşüşle 273,8 milyar dolar seviyesine gerilemişti. Sektörün net döviz pozisyonu açığı ise önceki aya göre %2,8’lik azalışla 128,0 milyar dolar seviyesine geriledi. 2021 yılı ikinci çeyreğinde finans dışı sektörün döviz yükümlülüklerini önceki çeyreğe göre artırması, özellikle hizmetler sektörü üretiminin çeyrek bazda artışına finansal destek verdi. Finans dışı kesimin kısa vadeli döviz pozisyonu Haziran ayında 58,4 milyar dolar ile fazla verdiğini de ekleyelim.

5 EKİM 2021, SALI

EYLÜL AYI REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) – TCMB

Ağustos ayında TÜFE bazlı REDK aylık 1,7 puan değerlenmeyle 62,9 seviyesine yükselmişti. REDK, Haziran ayında 59,7 değeri ile tarihi düşük seviyesine gerilemişti. Eylül ayında TCMB’nin erken faiz indiriminin etkisiyle Dolar/TL kuru 8,90 seviyesinin yukarısında tarihi rekor kırdı. Türk lirasındaki değer kaybını tersine döndürecek olumlu bir gelişme olmadıkça enflasyonist baskı korunacak.

7 EKİM 2021, PERŞEMBE

EYLÜL AYI NAKİT BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Hazine nakit bütçesi 2021 yılı Ağustos ayında 175,2 milyar TL gelir elde ederken, 111,0 milyar TL harcama yapmış, böylece nakit bütçe dengesi (aşağıdaki grafikte sarı çubuklar) aynı ay 64,3 milyar TL fazla vermişti. Ağustos ayında Hazine 20,2 milyar TL net iç borçlanma gerçekleştirmiş, 1,2 milyar TL net dış borç ödemiş, böylece net borçlanma miktarı (mavi çubuklar) 18,9 milyar TL olmuştu. Pandeminin başladığı 2020 yılının ilk sekiz ayında 109,9 milyar TL açık veren Hazine nakit dengesi, 2021 yılının aynı döneminde toplam 42,1 milyar TL açık vermiş; 71,3 milyar TL net iç borçlanma, 20,8 milyar TL net dış borçlanma gerçekleştirmiştir. Hazine nakit dengesi 2020 yılı genelinde toplam 181,9 milyar TL açık vermişti. Yıllık toplam olarak bakıldığında faiz giderlerinin, nakit gelirlerden daha hızlı artması Hazine’nin borçlanma gereğini artırıyor.

TCMB VE BDDK, 1 EKİM 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

24 Eylül ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) döviz kurundaki yükselişin yabancı para cinsi mevduatlarının TL cinsinden değerini artırmasına paralel olarak önceki haftaya göre artış gösterdi. TL cinsi mevduatlar ve krediler önceki haftaya göre yatay kaldı. TL cinsi mevduat faiz oranları %16-20 aralığına geriledi, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığını korudu. TCMB’nin sürpriz faiz indirimi gerçekleştirdiği 20-24 Eylül haftasında gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar azalışla 114,2 milyar dolara, tüzel kişilerin 0,8 milyar dolar azalışla 87,7 milyar dolara geriledi, yurtdışı mevduatlar 24,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişiklik göstermedi, böylece DTH hacmi 24 Eylül haftasında önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar azalışla 229,4 milyar dolar seviyesine geriledi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar azalışla 5,8 milyar dolar oldu. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 122,0 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,3 milyar dolar arttı; altın rezervleri 39,2 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar geriledi, brüt döviz rezervleri 82,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,4 milyar dolar artış kaydetti. Merkez Bankasının net rezerv açığı da önceki haftaya göre 2,3 milyar dolar azalarak 18,7 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 30,5 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 1,9 milyar dolar azaldı. Yurt dışı yerleşikler 24 Eylül ile biten haftada hisse senetlerinde 36 milyon dolarlık net alış, DİBS’te ise TCMB’nin faiz indirim hamlesine bağlı olarak 430 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdiler.

8 EKİM 2021, CUMA

ABD EYLÜL AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – http://www.bls.gov

Ağustos ayında ABD’de işsizlik oranı %5,20 (grafikte yeşil çizgi) seviyesine gerilemiş, ortalama saatlik kazançlar (turuncu çizgi) yıllık %4,28 artış kaydetmişti. ABD’de istihdam artmaya devam ediyorken nitelikli istihdam açığı ortalama saatlik kazançları yukarı çekiyor. Nitelikli istihdam açığının devam etmesi ve delta varyantının arz kısıtlarındaki bozulmayı derinleştirmesi işsizlik oranının pandemi öncesindeki %3,5 seviyelerine gerilemesi şimdilik uzak bir ihtimal ancak talep tarafında canlılığın sürmesi ve enflasyonist baskının devam etmesi 2022 yılı sonlarına doğru Fed’in faiz artırım ihtimalini artırıyor.

Dr. Fulya Gürbüz

Ekonomi Gündemi: Güven endeksleri ve imalat sektörü verileri

23–27 Ağustos haftasında Ağustos ayı imalat sektörü aktivitesi, güven endeksleri ve IHS Markit küresel PMI ilk tahminlerini takip edeceğiz. Temmuzda küresel ekonomik aktivite yavaşlayan bir hızla büyümesini sürdürmüştü. Ağustosta Baltık Kuru Yük Taşımacılığı Endeksinde sert yükseliş küresel emtia talebinin ve nakliye kısıtlarının arttığına işaret ediyor. Dolayısıyla küresel üretimdeki büyüme hızı Ağustos ayında yavaşlamaya devam edebilir.

23 AĞUSTOS 2021, PAZARTESİ

AĞUSTOS AYI TÜİK TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

Tüketici güven endeksi Temmuz ayında aylık %2,7 düşüşle 79,5 seviyesine gerilemişti. TÜİK hesaplamasına göre endeksin 100 eşik değerinden büyük olması tüketici güveninde iyimser duruma, 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser duruma işaret etmektedir. Temmuz ayında geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durum endeksi, gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum ve ekonomik durum beklentilerindeki kötümserlik daha da olumsuz oldu. Bunda Temmuz ayında elektrik ve doğalgaza, maaş zamlarının çok üzerinde yapılan sert zamların (elektriğe %15, doğalgaza %12-20 aralığında) etkisi olmuştu. Ağustos ayında ise devam eden yangınlar, havaların hafif serinlemesine bağlı olarak yaşanan sel felaketleri ve son olarak Türkiye’ye akın eden Afgan göçmenler tüketici güveninde kötümserliğin Ağustos ayında da devam etmesinde etkili olabilir.

25 AĞUSTOS 2021, ÇARŞAMBA

AĞUSTOS AYI İMALAT SEKTÖRÜ KAPASİTE KULLANIM ORANI (KKO) – TCMB

İmalat sanayi genelinde KKO, Temmuz ayında bir önceki aya göre 0,1 yüzde puan artışla %76,7 seviyesine yükselmiş; dayanıklı tüketim malı ve yatırım malı imalatında KKO önceki aya göre sırasıyla 1,3 ve 2,0 yüzde puan düşerken, dayanıksız tüketim malı ve ara mallarda KKO aylık bazda sırasıyla 1,1 ve 0,2 yüzde puan artış kaydetmişti.

AĞUSTOS AYI REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ (RKGE) – TCMB

Temmuz ayında RKGE, bir önceki aya göre 1,8 puan artarak 114,8 seviyesinde gerçekleşmişti. Endeksi artıran faktörler genel gidişat, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam, sabit sermaye yatırım harcaması ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler olmuştu. Öte yandan gelecek üç aydaki üretim hacmi ve mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler ise endeksi olumsuz yönde etkilemişti.

AĞUSTOS AYI SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ – TÜİK

Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Temmuz ayında Haziran ayına göre; hizmet sektöründe %5,8 artışla 114,8, perakende ticaret sektöründe %3,7 artışla 109,6 ve inşaat sektöründe %4,7 artışla 86,3 seviyelerine yükselmişti. Endeksin 100 üzerindeki değerler sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise kötümserliği göstermektedir. Ağustos ayının ilk yarısında ihtiyaç kredilerindeki artış eğilimi, özellikle perakende ticaret sektöründe güven artışını beraberinde getirebilir.

26 AĞUSTOS 2021, PERŞEMBE

TCMB VE BDDK, 20 AĞUSTOS 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

13 Ağustos ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergelerde (M1, M2, M3) hafif yatay kaldı, dolaşımdaki para önceki haftaya göre yavaşlayan bir hızla geriledi. TL cinsi mevduatlar ve krediler önceki haftaya göre artış gösterdi. TL cinsi mevduat faiz oranları %16-19 aralığında, TL cinsi kredi faiz oranları %17-25 aralığında kalarak önceki haftaya göre değişmedi. Tüzel kişilerin döviz mevduatlarını (DTH) önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar, gerçek kişilerin değişmeyerek, yurt dışındaki mevduatların ise haftalık 1,1 milyar dolar artmasının sonucu olarak DTH 226,5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre hafif düşerek 6,2 milyar dolar oldu. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 107,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 1,9 milyar dolar azaldı; altın rezervleri 1,5 milyar dolar, brüt döviz rezervleri 0,4 milyar dolar azaldı. Merkez Bankasının net rezerv açığı da Merkez Bankası döviz varlıklarındaki önceki haftaya göre 2,1 milyar dolarlık azalışın etkisiyle 30,2 milyar dolar seviyesine yükseldi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi stoku ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stoku toplamı 31,0 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler 13 Ağustos ile biten haftada hisse senetlerinde 78 milyon dolarlık net alış, DİBS’te 5 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdiler.

27 AĞUSTOS 2021, CUMA

AĞUSTOS AYI EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ – TÜİK

İmalat dışı sektörlerdeki iyileşmenin etkisiyle ekonomik güven endeksi Temmuz ayında aylık 2,3 puan yükselişle 100,1 değeri ile “iyimserlik” bölgesine yükselmişti. Endeks en son Mayıs 2018’de 101,7 değeri ile 100 seviyesinin üzerindeydi. Ekonomik güven endeksindeki artış, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Tüketici güven endeksinin Temmuz ayında aylık %2,7 gerilemesi ise ekonomik güven endeksini aşağı çeken faktör olmuştu.